Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο, αντλώντας περίπου 13 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Ωστόσο, είναι επίσης ο μεγαλύτερος καταναλωτής αργού, ένας σημαντικός εξαγωγέας και μια χώρα με ελάχιστα αποθέματα πετρελαίου.
Ο ιδρυτής της Continental Resources, Χάρολντ Χαμ, χαρακτήρισε τις ΗΠΑ «ασυνήθιστα ευάλωτες» σε ένα πετρελαϊκό σοκ. Μόλις πριν από 30 ημέρες, ένα τέτοιο σοκ φαινόταν μάλλον απίθανο, σύμφωνα με ανάλυση του Oilprice. Αν και ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή συνεχίζεται εδώ και έναν χρόνο, η αγορά πετρελαίου δεν είχε διαταραχθεί.
Ωστόσο, όλα άλλαξαν αυτή την εβδομάδα, καθώς το Ιράν πραγματοποίησε μπαράζ πυραυλικών πληγμάτων ακριβείας εναντίον του Ισραήλ, με το δεύτερο να προειδοποιεί με αντίποινα, τα οποία όμως δεν θα αφήσει αναπάντητα η Τεχεράνη.
Μέσα σε λίγες ώρες, ο εφοδιασμός με πετρέλαιο από τη Μέση Ανατολή έπαψε να είναι ασφαλής. Μια μέρα μετά τα ιρανικά πλήγματα, έγινε λιγότερο ασφαλής, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, έριξε λάδι στη φωτιά, δηλώνοντας στους δημοσιογράφους ότι ο Λευκός Οίκος συζητά με το Ισραήλ για επιθέσεις στις ιρανικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.
Προβληματικά τα αποθέματα των ΗΠΑ
Αυτή η δήλωση ήταν αρκετή για να στείλει υψηλότερα τις τιμές του πετρελαίου, σε μια κακή περίοδο για τις ΗΠΑ.
Η «τράπεζα» αργού πετρελαίου των ΗΠΑ (SPR - Strategic Petroleum Reserve) αδειάζει, τα αποθέματα των διυλιστηρίων βρίσκονται σε χαμηλό πολλών ετών. «Το αυτοκίνητο πρέπει να έχει πάντα βενζίνη», γιατί δεν ξέρεις πότε θα σου χρειαστεί, σχολίασε στους Financial Times αυτή την εβδομάδα ο ιδρυτής και εκτελεστικός πρόεδρος της Continental Resources, Χάρολντ Χαμ.
«Βρισκόμαστε σε μια ασυνήθιστα ευάλωτη θέση. Αυτήν τη στιγμή, όλοι κοιτάζουν προς την κατεύθυνση της Μέσης Ανατολής - όπως κάνουν τα τελευταία τέσσερα χρόνια - αλλά είχαμε έναν πρόεδρο που ειλικρινά ήταν αλλού», πρόσθεσε ο Χαμ.
Είναι γεγονός ότι το στρατηγικό απόθεμα πετρελαίου των Ηνωμένων Πολιτειών βρίσκεται σε χαμηλό 40 ετών, αφού η κυβέρνηση Μπάιντεν απελευθέρωσε μια τεράστια ποσότητα αργού στην αγορά το 2022, προκειμένου να τιθασεύσει τις τιμές μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Οι ΗΠΑ καταναλώνουν περισσότερα απ΄όσα παράγουν
Έκτοτε, ωστόσο, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αργεί να αναπληρώσει το απόθεμα, κυρίως λόγω των πολύ υψηλών τιμών. Ωστόσο, κάποιοι έχουν υποστηρίξει ότι οι ΗΠΑ δεν χρειάζονται πλέον ένα τέτοιο στρατηγικό απόθεμα, δεδομένου ότι είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο. Αυτό που φαίνεται να ξεχνούν, όμως, είναι ότι, πρώτον, το πετρέλαιο διακινείται σε παγκόσμιο επίπεδο και, δεύτερον, οι ΗΠΑ μπορεί να είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου, αλλά είναι και ο μεγαλύτερος καταναλωτής - 7 εκατομμύρια βαρέλια κάθε ημέρα, περισσότερα από όσα παράγουν. Αυτό την καθιστά ευάλωτη στις παγκόσμιες διακυμάνσεις των τιμών.
Σύμφωνα με την ανάλυση, μπορεί η πετρελαϊκή κρίση να μην βρίσκεται ακόμη προ των... αμερικανικών πυλών, ωστόσο και μόνο η ανησυχία για διαταραχές στις ροές πετρελαίου στη Μέση Ανατολή αρκεί για να προκαλέσει ένταση σε μια οικονομία που μόλις πρόσφατα ανέκαμψε, πείθοντας επιτέλους της Fed ότι μπορεί να προχωρήσει σε μια μικρή μείωση των επιτοκίων. Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι εύθραυστες οικονομικά...
Μέχρι στιγμής, η αντίδραση των πετρελαϊκών αγορών στα τελευταία γεγονότα στη Μέση Ανατολή είναι σχετικά ήρεμη.
Ο Χαμ της Continental καταλογίζει κακές πολιτικές στον Τζο Μπάιντεν, όσον αφορά τη συμπίεση στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, τονίζοντας ότι η ενεργειακή ασφάλεια της χώρας είναι αποδυναμωμένη σε δύσκολους γεωπολιτικά καιρούς.
«Άδειασαν» οι αποθήκες επί Μπάιντεν
Την προηγούμενη εβδομάδα, η αμερικανική κυβέρνηση ανέθεσε συμβάσεις για την αγορά 6 εκατομμυρίων βαρελιών αργού πετρελαίου για το Στρατηγικό Απόθεμα Πετρελαίου (SPR) για παραδόσεις έως τον Μάιο του 2025, ανακοίνωσε το Υπουργείο Ενέργειας αυτή την εβδομάδα.
Οι συμβάσεις ανατέθηκαν την περασμένη εβδομάδα και αφορούν παραδόσεις 1,5 εκατομμυρίου βαρελιών ανά μήνα, από τον Φεβρουάριο έως τον Μάιο του 2025, στην τοποθεσία Bayou Choctaw στη Λουιζιάνα, σε συνέχεια του αιτήματος υποβολής προτάσεων (RFP) που ανακοινώθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου.
Τον Αύγουστο, η κυβέρνηση δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να αγοράζουν αργό όταν οι τιμές είναι στα 70 δολάρια το βαρέλι ή χαμηλότερα και σχεδιάζει να προσθέσει αρκετά εκατομμύρια βαρέλια αργού στο Στρατηγικό Απόθεμα Πετρελαίου στις αρχές του επόμενου έτους.
Το SPR διαθέτει σήμερα 375 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου, 263 εκατομμύρια βαρέλια λιγότερα από την αρχή της θητείας του Τζο Μπάιντεν. Η συνολική χωρητικότητα του αποθεματικού είναι 714 εκατομμύρια βαρέλια αργού.
Πώς λειτουργεί το SPR
Το Στρατηγικό Απόθεμα Πετρελαίου δημιουργήθηκε αρχικά για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, για περιπτώσεις σοβαρών διαταραχών στον παγκόσμιο εφοδιασμό πετρελαίου.
Εκτός από το 2022, οι ΗΠΑ έχουν ανάψει πράσινο φως για τρεις απελευθερώσεις έκτακτης ανάγκης από το αποθεματικό.
Το 1991, όταν ξέσπασε ο πόλεμος στον Περσικό Κόλπο, κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης «Καταιγίδα της Ερήμου», οι ΗΠΑ απελευθέρωσαν 17,2 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου.
Το 2005, όταν ο τυφώνας «Κατρίνα» κατέστρεψε την παραγωγή πετρελαίου κατά μήκος της ακτής του Κόλπου, απελευθερώθηκαν 20,8 εκατομμύρια βαρέλια. Και το 2011, οι ΗΠΑ και ο ΔΟΕ απελευθέρωσαν από κοινού 60 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου όταν ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη διέκοψε τον εφοδιασμό πετρελαίου.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ πραγματοποιούν περιοδικά πωλήσεις σε ιδιωτικές εταιρείες από το SPR για να δοκιμάσουν την ετοιμότητά τους ή να αυξήσουν τα έσοδα. Η χώρα μπορεί ακόμη να χρησιμοποιήσει το αποθεματικό για να βοηθήσει τις ιδιωτικές εταιρείες να ανακάμψουν από καταστροφές μικρότερης κλίμακας που προκαλούνται από ακραιές καιρικές συνθήκες η κλείσιμο ναυτιλιακών καναλιών.
Στον απόηχο του τυφώνα Χάρβεϊ το 2017, για παράδειγμα, οι ΗΠΑ δάνεισαν 5,2 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου για να βοηθήσουν τα διυλιστήρια του Gulf Coast να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους. Οι γνωστές αυτές συμφωνίες απαιτούν από την ιδιωτική εταιρεία να αντικαταστήσει το πετρέλαιο που δανείστηκε, συν τους τόκους.
Με πληροφορίες από Oilprice, National Geographic