Με τις διατάξεις του άρθρου 27 του N. 3016/2002 θεσπίστηκε η καταβολή επιδόματος σε οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα που είναι εγκατεστημένες σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές της χώρας. Το επίδομα κυμαίνεται στο ποσό των 300 - 600 ευρώ, ανάλογα με το ύψος του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος των δικαιούχων και καταβάλλεται εφάπαξ μετά την υποβολή απαιτούμενων δικαιολογητικών.
Η εισοδηματική ενίσχυση στους κατοίκους των συγκεκριμένων περιοχών παρέχεται στο πλαίσιο της κοινωνικής προστασίας ευπαθών ομάδων του πληθυσμού προκειμένου να υποστηριχθούν οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα, κάτω από το όριο της φτώχειας και κατά συνέπεια να αποτραπεί ο κίνδυνος να ερημωθούν περιοχές που βρίσκονται σε ορεινά και μειονεκτικά σημεία της χώρας.
Πιο συγκεκριμένα, με την υπ’ αριθμ. 2/71338/0026/22-07-2013 Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας και Αναπλ. Οικονομικών και την υπ’ αριθμ. 2/111270/0026/11-12-2013 ερμηνευτική εγκύκλιο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, καθορίστηκαν η διαδικασία και τα δικαιολογητικά για την χορήγηση της εισοδηματικής ενίσχυσης οικογενειών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών της οδηγίας 85/148/ΕΟΚ.
Δικαιούχοι της εισοδηματικής ενίσχυσης είναι οικογένειες, συμπεριλαμβανομένων και των μονογονεϊκών, Ελλήνων και υπηκόων κρατών-μελών της Ε.Ε., που κατοικούν μόνιμα σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές της χώρας, όπως αυτές ορίζονται από την Οδηγία 85/148/ΕΟΚ. Η καταβολή γίνεται εφάπαξ από την 1η Σεπτεμβρίου κάθε ημερολογιακού έτους με την υποβολή των προβλεπόμενων δικαιολογητικών και αφορά μόνο σε όσους διαμένουν τουλάχιστον 2 έτη στις περιοχές αυτές. Το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται:
α) σε εξακόσια (600) ευρώ ετησίως, εφόσον το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα των δικαιούχων δεν υπερβαίνει το ποσό των τριών χιλιάδων ευρώ (3.000,00 €) ετησίως, και
β) σε τριακόσια (300) ευρώ ετησίως, εφόσον το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα των δικαιούχων κυμαίνεται μεταξύ του ποσού των τριών χιλιάδων ευρώ (3.000,00 €) και του ποσού των τεσσάρων χιλιάδων επτακοσίων ευρώ (4.700,00 €).
O όρος «ετήσιο οικογενειακό εισόδημα» αναφέρεται στο συνολικό φορολογούμενο πραγματικό ή τεκμαρτό, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο ετήσιο εισόδημα του φορολογουμένου, της συζύγου του και των ανήλικων τέκνων από κάθε πηγή. Σε περίπτωση δε ύπαρξης τεκμαρτού εισοδήματος διενεργείται σύγκριση πραγματικού και τεκμαρτού εισοδήματος και λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο εξ αυτών.
Το ανώτατο λοιπόν όριο του συνολικού ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος που ορίζεται έως 4.700 ευρώ αναφέρεται στο εισόδημα που προκύπτει από το άθροισμα των προαναφερόμενων εισοδημάτων (πραγματικό/τεκμαρτό) όλων των μελών της οικογένειας όπως αναγράφεται στο αντίγραφο του εκκαθαριστικού σημειώματος στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους για το οποίο αιτείται η εισοδηματική ενίσχυση.
Ωστόσο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του Ν.3842/2010 ως ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη για ένα άτεκνο ζευγάρι ορίζονται οι 5.000 ευρώ (2.500 ευρώ τεκμαρτό εισόδημα κατά κεφαλήν) δηλαδή το τεκμαρτό εισόδημα ενός ζευγαριού δεν μπορεί να είναι κάτω από 5.000 ευρώ. Αυτό αυτομάτως σημαίνει ότι μια οικογένεια με χαμηλό έως και μηδενικό πραγματικό εισόδημα δεν εμπίπτει στους δικαιούχους του επιδόματος, αφού το τεκμαρτό της εισόδημα υπερβαίνει πάντα το ποσό των 4.700 ευρώ που έχει τεθεί ως όριο – προϋπόθεση με αποτέλεσμα πολλές οικογένειες που βρίσκονται σε αντικειμενική ανάγκη εξ ορισμού να αποκλείονται από τους δικαιούχους.
Επίσης, για την χορήγηση του επιδόματος απαραίτητο στοιχείο είναι η «οικογένεια» και όχι η κατοικία, η οποία μπορεί να είναι ιδιόκτητη, ενοικιαζόμενη ή και κοινή. Με τον όρο «οικογένεια» εννοούνται οι σύζυγοι μόνο ή και με τέκνα (ανήλικα ή ενήλικα άγαμα) που βαρύνουν φορολογικά το δικαιούχο- αρχηγό της οικογένειας. Στους δικαιούχους περιλαμβάνονται και οι μονογονεϊκές οικογένειες, ωστόσο τα μεμονωμένα άτομα δεν αποτελούν «οικογένεια» (απαιτούνται πάνω από δύο μέλη). Επίσης το επίδομα δικαιούνται ακόμη και δυο οικογένειες που ενδέχεται να συνοικούν στο ίδιο σπίτι. Δεν χορηγείται όμως μεμονωμένα σε πρόσωπα κάτω από το όριο της φτώχιας, ακόμη και αν το πραγματικό τους εισόδημα είναι μηδενικό.
Επειδή ο καθορισμός των δικαιούχων γίνεται με βασικό κριτήριο το ετήσιο εισόδημα που προκύπτει από τις τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης και όχι με κριτήριο το πραγματικό εισόδημα.
Επειδή η εν λόγω οικονομική ενίσχυση προορίζεται για οικογένειες και όχι για μεμονωμένα άτομα που έχουν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα κάτω από 4.700 Ευρώ.
Επειδή η άμεση αλλαγή των προϋποθέσεων και των κριτηρίων προσδιορισμού των ετήσιων εισοδημάτων για την καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης σε οικογένειες ορεινών και μειονεκτικών περιοχών που έχουν χαμηλό εισόδημα καθίσταται πρωταρχικής σημασίας σε εποχές κρίσης
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
Προτίθεται να εξετάσει την δυνατότητα, στους δικαιούχους της οικονομικής ενίσχυσης ορεινών και μειονεκτικών περιοχών να εμπίπτουν και οι οικογένειες που το τεκμαρτό τους εισόδημα υπερβαίνει το όριο των 4.700 ευρώ αλλά το πραγματικό τους εισόδημα είναι χαμηλότερο από αυτό;
Προτίθεται να εξετάσει την δυνατότητα επαναπροσδιορισμού των δικαιούχων ώστε να μην αποκλείονται μεμονωμένα άτομα με χαμηλό πραγματικό εισόδημα;
