Κείμενο συμβολής του Γιάννη Ραγκούση, μέλους της Π.Γ. που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του ΣΥΡΙΖΑ, στο πλαίσιο του προσυνεδριακού διαλόγου.
Ολόκληρη η παρέμβαση Ραγκούση:
«(Μέρος πρώτο)
Καταρχάς ποιος μπορεί να αντιλέξει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ - όπως και η ΝΕΑΡ και το ΚΙΔΗ που αποσχίστηκαν από αυτόν μετά το 2023 - διέρχεται μια βαθύτατη και παρατεταμένη κρίση; Μία κρίση που σπεύδω να διατυπώσω την πεποίθηση πως -αντικειμενικά- δεν αξίζει στον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ. Από το 32% των εθνικών εκλογών του 2019, έχει περιπέσει σε μονοψήφια δημοσκοπικά ποσοστά, μολονότι εδώ και 6 χρόνια δεν κυβερνά για να υφίσταται μια δικαιολογημένη φθορά.
Είναι πρόδηλο πως η κρίση που διέρχεται, δεν είναι κρίση ανάπτυξης σύμφωνα με την γκραμσιανή ορολογία. Είναι κρίση που εκδηλώθηκε με δύο διασπάσεις μετά τη μοιραία εκλογή Κασσελάκη, ενώ με ακόμη μεγαλύτερη ένταση κορυφώθηκε μετά το ξέσπασμα των παλλαϊκών συγκεντρώσεων για τα Τέμπη.
1. Τι ήταν οι συγκεντρώσεις για τα Τέμπη;
Ήταν ένα πρωτοφανές -αξιακό- ξέσπασμα συλλογικής αξιοπρέπειας και κοινωνικής ευαισθησίας. Όπου ζουν οι Έλληνες και οι Ελληνίδες κατέκλυσαν τις πλατείες όχι για να υπερασπιστούν υλικές απαιτήσεις — όπως συνέβαινε στην εποχή των μνημονίων — αλλά για να υπερασπιστούν αξίες: τη ζωή, τη δικαιοσύνη, την αλήθεια. Οι συγκεντρώσεις αυτές αποτέλεσαν ένα νέο πολιτικό ιστορικό ορόσημο. Αποκατέστησαν τη λαϊκή αυτοπεποίθηση που είχε τρωθεί κατά τη διάρκεια των μνημονίων και εγκατέστησαν νέες συνθήκες κοινωνικής αυστηρότητας με βάση την οποία κρίνονται πλέον οι πολιτικές δυνάμεις και ιδιαίτερα τα κόμματα της αριστεράς και της κεντροαριστεράς λόγω του κυβερνητικού τους παρελθόντος. Όποιος δεν εναρμονίζεται σήμερα με όσους η κοινωνία θεωρεί και βροντοφωνάζει ως αυτονόητους κανόνες για την πολιτική διαχείριση τέτοιων γεγονότων όπως τα Τέμπη που την συγκλόνισαν, απλώς περιθωριοποιείται. Διότι η κοινωνία δεν κρίνει μόνο το κυβερνητικό παρελθόν των κομμάτων αλλά και πως αυτά διαχειρίζονται το παρελθόν τους σήμερα.
2. Η κρίση του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι κωμικό να θεωρείται ότι οφείλεται σε υστέρηση αριστερής ριζοσπαστικής ρητορικής του Φάμελλου ή πολιτικής τακτικής, όταν από τον Ιανουάριο, παρά την ανίερη στέρηση της ιδιότητας της αξιωματικής αντιπολίτευσης, είχε την πολιτική πρωτοβουλία σχεδόν σε όλες τις μεγάλες προκλήσεις που έχουν προκύψει για τον προοδευτικό χώρο. Ακόμη πιο κωμικό είναι, να θεωρείται πως πρόκειται για κρίση επικοινωνιακού ή οργανωτικού χαρακτήρα. Τέτοιες προσεγγίσεις, μπορεί να εκφωνεί μόνον κάποιος που επιδιώκει να προκαλέσει στον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ μια τεχνητή εσωστρέφεια. Στο πεδίο του προγραμματικού λόγου σίγουρα υπάρχει έλλειμμα καθώς και επιτακτική ανάγκη ανανέωσης και πρωτοτυπίας που απουσιάζει, αλλά δεν θα μπορούσε εκεί να εντοπιστεί το επίκεντρο της κρίσης του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, γιατί αυτό είναι γενικευμένο πρόβλημα στον προοδευτικό χώρο.
3. Η κρίση του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι παρατεταμένη και πολυετής, διότι είναι πρωτίστως αξιακή. Είναι κρίση που απορρέει από την αμφισβήτηση του ηθικού πλεονεκτήματος της αριστεράς. Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ ιδρύθηκε και αυτοπαρουσιάστηκε στην ελληνική κοινωνία ως ένα κόμμα που εκπροσωπεί τις διαχρονικές αρχές και αξίες της αριστεράς.
Ποιες είναι αυτές οι αξίες;
Είναι η προσφορά με ανιδιοτέλεια, η εντιμότητα, η συλλογικότητα, η αλληλεγγύη και βεβαίως η αυτοθυσία. Στοιχεία που ευτυχώς υπάρχουν ακόμη στη βάση του κόμματος, ανάμεσα στα χιλιάδες απλά μέλη και στελέχη.
Οι ιστορικοί ήρωες της αριστεράς, τα πρόσωπα σύμβολα που ενέπνευσαν γενιές και γενιές -ανεξάρτητα αν ψήφιζαν ΠΑΣΟΚ ή αριστερά- αυτοί που διαμόρφωσαν τον ιδεότυπο του αριστερού, ήταν εκείνοι που θυσίασαν ακόμη και τη ζωή τους για το σύνολο και όχι εκείνοι που εξαιτίας τους οδηγήθηκε το σύνολο του κόμματος στη θυσία, όπως συνέβη στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, σε συγκεκριμένες βαρυσήμαντες -κοινωνικά και θεσμικά- περιπτώσεις, με κορυφαία αυτή των Τεμπών.
4. Η κρίση του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ απορρέει από τη σύγκριση της εικόνας του με τις ιστορικές αρχές και αξίες της αριστεράς και της προοδευτικής παράταξης κι όχι από τη σύγκριση με τα άλλα κόμματα του κέντρου και της δεξιάς. Κι επειδή η πολιτική είναι η μάχη των συμβόλων, τα πρόσωπα είναι ίσως τα πιο εύληπτα από το λαό θετικά ή αρνητικά σύμβολα. Υπό αυτήν την έννοια το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, δεν είναι γενικό κι αόριστο. Είναι συγκεκριμένο και εντοπισμένο. Και βεβαίως από κοντά ακολουθεί και ο ατομικισμός που ο καθένας λέει και κάνει ό,τι θέλει όποτε θέλει, η υπονόμευση της συλλογικότητας, η ιδιοτέλεια, οι προσωπικές ατζέντες. Το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, δεν είναι κανείς άλλος πλην από τον κακό του εαυτό που δεν του επιτρέπει να εναρμονιστεί με τις κοινωνικές αξιακές ιεραρχήσεις. Και τελικά ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι η ανοχή αυτής της πραγματικότητας και ο συμβιβασμός με αυτήν την αξιακά παρακμιακή πραγματικότητα από τους περισσότερους και τις περισσότερες.
5. Αν ανατρέξει κάποιος στην προεκλογική περίοδο του 2023, θα διαπιστώσει ότι τον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ τον σημάδεψαν ούτε ένα ούτε δύο, αλλά 7 (επτά) μείζονα, αρνητικά πολιτικά γεγονότα που προκλήθηκαν από συγκεκριμένα στελέχη του και τα οποία μετέτρεψαν τη σχεδόν ισοπαλία στις δημοσκοπήσεις μετά την τραγωδία στα Τέμπη στις 28 Φεβρουαρίου, σε μεγάλη ήττα στις 21 Μαΐου 2023.
Ακόμη και ο βαθύτερος λόγος που η εκλογή Κασσελάκη έπληξε καίρια τον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι βασικά αξιακός. Διότι σαν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, απέδειξε στην κοινωνία πόσο μακριά βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ από τις διαχρονικές αξίες της αριστεράς, αφού μπόρεσε να εκλέξει πρόεδρο κάποιον σαν τον συγκεκριμένο επειδή μάλιστα ήταν νέο και άφθαρτο πρόσωπο. Γι αυτό και έχουν απαράγραπτη, ιστορικού μεγέθους, ευθύνη όσες και όσοι προσπάθησαν μέχρι και την τελευταία στιγμή, να διασώσουν την ηγεσία Κασσελάκη.
6. Σε κάθε περίπτωση, οι συγκεντρώσεις των Τεμπών κατέδειξαν πως για να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών, αυτό που εμείς οφείλουμε, δεν είναι να εισηγηθούμε στον ελληνικό λαό μία απλώς βελτιωμένη κομματική λειτουργία.
Είναι κάτι πολύ βαθύτερο και σοβαρότερο. Είναι ένα νέο κομματικό υπόδειγμα βασισμένο σε ένα νέο, δημόσιο πολιτικό ήθος αντάξιο των ιστορικών αρχών της αριστεράς και της προοδευτικής παράταξης.
Και αυτό αφορά εξίσου και τις όποιες διεργασίες στον ευρύτερο χώρο της προοδευτικής παράταξης. Αυτές -εάν προχωρήσουν- είτε θα εισφέρουν στη δημόσια ζωή έναν νέο κώδικα πολιτικής ηθικής και αξιών είτε, αν μείνουν απλώς στο επίπεδο κάποιων προγραμματικών συμφωνιών, δεν θα απασχολήσουν καν τον ελληνικό λαό.
7. Το 5ο συνέδριο λοιπόν -ίσως το πιο κρίσιμο στην ιστορία του- ή θα δώσει εντολή για ηθική και αξιακή αναγέννηση του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ ή ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ δεν θα βγει από την κρίση.
Αν χάσουμε τον πόλεμο της ηθικής και αξιακής αναγέννησης δεν θα έχει νόημα όσες καθημερινές πολιτικές μάχες και αν κερδίσουμε.
Η απολύτως άδικη δημοσκοπική κατακρήμνιση που εξελίσσεται, θα παγιωθεί. Οι πολίτες για να επιστρέψουν κοντά μας, θα πρέπει πρώτα να μας δουν να συγκρουόμαστε με τον κακό μας εαυτό. Και αυτή είναι το μόνο είδος εσωστρέφειας που θα κάνει καλό στον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ.
Χωρίς ηθική και αξιακή εσωτερική επανάσταση, ούτε νέος ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ μπορεί να υπάρξει, ούτε ανασύνθεση του ευρύτερου προοδευτικού χώρου, ούτε ήττα της ΝΔ και κυβερνητική αλλαγή.
Αυτή είναι η ιστορική ευθύνη όλων μας, μηδενός εξαιρουμένου.
Η ηθική και αξιακή εσωτερική επανάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι το μέγα αιτούμενο. Αυτό είναι που άλλωστε του αξίζει, αυτό είναι που αξίζει στα χιλιάδες ανιδιοτελή μέλη και στελέχη του.
(Ακολουθεί το 2ο μέρος για μια αξιακή τοποθέτηση του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ σε σχέση με τους θεσμούς, το κράτος, τους αρμούς εξουσίας, το πολιτικό σύστημα, καθώς και το 3ο μέρος για τις 5 μικρές επαναστάσεις στο δρόμο για την επόμενη προοδευτική Ελλάδα)».
