Από την 1η Ιανουαρίου του 2016, όπως όλα δείχνουν, τίποτα δεν θα θυμίζει τα ισχύοντα στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων.
Η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο ενοποίησης των τριών διαφορετικών κλιμάκων που ισχύουν σήμερα για εισοδήματα από μισθούς - συντάξεις, ελευθέρια επαγγέλματα (στα οποία το Μνημόνιο εντάσσει φορολογικά και τους αγρότες) και ενοίκια, ενώ προετοιμάζεται να βάλει στο μικροσκόπιο όλες τις εναπομείνασες φοροαπαλλαγές (κυρίως για τις επιχειρήσεις).
Xθες, Τετάρτη, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος τόνισε ότι στόχος είναι «να μαζέψουμε χρήματα από αυτούς που έχουν». Έτσι, το μεγάλο ζητούμενο είναι αρχικά να προσδιοριστεί η διαχωριστική γραμμή των εχόντων από τους μη έχοντες. Εκτιμάται ότι αυτή θα κυμαίνεται στα 30.000 ευρώ.
Στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι να αποκτήσει η κλίμακα προοδευτικότερο χαρακτήρα. Δηλαδή να αυξηθούν τα κλιμάκια και οι συντελεστές ώστε να διαφοροποιείται περισσότερο η φορολογική επιβάρυνση ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος. Παράλληλα η συμφωνία με τους πιστωτές προβλέπει την ενσωμάτωση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης στο φόρο εισοδήματος γεγονός που σημαίνει ότι θα υπάρξει και αύξηση των φορολογικών συντελεστών από ένα ύψος εισοδήματος και πάνω. Υπενθυμίζεται ότι για το 2015 η επαναφορά της μειωμένης κατά 30% έκτακτης εισφοράς ίσχυσε για τα εισοδήματα από 30.000 ευρώ, επίπεδο που μπορεί να λειτουργήσει ως όριο και για τις επερχόμενες αλλαγές στο φόρο εισοδήματος.
Σε ότι αφορά τα εισοδήματα από ενοίκια φορολογούνται σήμερα ως εξής: Για εισόδημα ως 12.000 ευρώ εφαρμόζεται φορολογικός συντελεστής 11%, ενώ για υψηλότερο εισόδημα ο συντελεστής ανεβαίνει στο 33%. Στο μνημόνιο πάντως προβλέπεται αύξηση των φορολογικών συντελεστών από το 11% στο 15% και από το 33% στο 35% κάτι που δεν αποκλείεται να μεταβληθεί και η αύξηση να επέλθει μέσω της ενσωμάτωσης της κλίμακας των ενοικίων στην ενιαία κλίμακας φορολογίας.
Παράλληλα, η κλίμακα φορολογίας των ελεύθερων επαγγελματιών προβλέπει σήμερα φορολογικό συντελεστή 26% για εισόδημα έως 50.000 ευρώ και για 33% για το υπερβάλλον. Ειδικότερα για νέες ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις ή νέους ελεύθερους επαγγελματίες με πρώτη δήλωση έναρξης επιτηδεύματος από 1ης Ιανουαρίου 2013 και για τα τρία πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητάς τους ο φορολογικός συντελεστής του πρώτου κλιμακίου της παραπάνω κλίμακας μειώνεται κατά 50% και μέχρι δέκα χιλιάδες ευρώ εισόδημα.
Στο πλαίσιο των αλλαγών αναμένεται να αντιμετωπισθεί και η δέσμευση που έχει αναληφθεί με το μνημόνιο για αύξηση του συντελεστή φορολογίας των αγροτών από το 13% στο 20% για το 2016 και στο 26% για το 2017.
Οι αγρότες και όσοι εισπράττουν εισοδήματα από ενοίκια βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των επερχόμενων επιβαρύνσεων ενώ μεγάλο ερωτηματικό αποτελεί η έκτακτη εισφορά, την οποία οι δανειστές έχουν απαιτήσει να ενσωματωθεί στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.
Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, για να μην υπάρξει απώλεια εσόδων, ο ανώτερος φορολογικός συντελεστής ο οποίος ανέρχεται σήμερα σε 42% (για εισοδήματα άνω τω 42.000 ευρώ), θα ανέβει με μαθηματική βεβαιότητα τουλάχιστον στο 45%.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών προανήγγειλε επίσης το «ψαλίδισμα» εκατοντάδων φοροαπαλλαγών που ισχύουν ακόμη στην ελληνική νομοθεσία.
Πιο αναλυτικά, σε επίσημες δηλώσεις του, αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών (και παραμένων ταυτόχρονα στη θέση του προέδρου του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων) Γ. Χουλιαράκης τόνισε ότι το υπουργείο Οικονομικών προετοιμάζεται ήδη για την «αναθεώρηση του φόρου εισοδήματος με στόχο να γίνει πιο προοδευτικός, να απαλειφθούν εξαιρέσεις που είναι άδικες ή παλιές, ξεπερασμένες, και να ξαναδούμε το θέμα της διαφοράς των φορολογικών συντελεστών με βάση την πηγή του εισοδήματος, που νομίζουμε ότι έχει οδηγήσει σε μεγάλη απώλεια εσόδων».