Η Βρετανία πέρασε νομοθεσία την Παρασκευή που επιτρέπει υπό πού συγκεκριμένες συνθήκε την υποβοηθούμενη ευθανασία.
Τι περιέχει όμως το νομοσχέδιο και ποιοι είναι οι όροι για τον ασθενή που επιλέξει να βάλει τέλος με αυτόν τον τρόπο τη ζωή του. Το νομοσχέδιο καθιστά νόμιμη την παροχή ιατρικής βοήθειας σε άτομα άνω των 18 ετών που είναι ανίατα άρρωστα ώστε να τερματίσουν τη ζωή τους στην Αγγλία και την Ουαλία.
Το νομοσχέδιο καθορίζει λεπτομερείς και συγκεκριμένες απαιτήσεις και όρους για να είναι κάποιος επιλέξιμος για την ευθανασία. Η βουλεύτρια των Εργατικών που το πρότεινε, Κιμ Λιντμπίτερ, είπε ότι οι διασφαλίσεις είναι οι «πιο ισχυρές» στον κόσμο, αλλά οι αντίθετες φωνές υποστήριξαν ότι είναι μια «ολισθηρή κίνηση προς τον θάνατο κατά παραγγελία».
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι να επιτρέψει σε ενήλικες ηλικίας 18 ετών και άνω, που έχουν νοητική ικανότητα, είναι άρρωστοι στο τελικό στάδιο και βρίσκονται στους τελευταίους έξι μήνες της ζωής τους, να ζητήσουν βοήθεια από γιατρό ώστε να πεθάνουν.
Για να γίνει αυτό θα πρέπει:
- Να έχουν μια «σαφή, σταθερή και ενημερωμένη άποψη που θα οδηγεί σε εμπεριστατωμένη επιθυμία να βάλουν τέλος στη ζωή τους» και να έχουν λάβει αυτήν την απόφαση οικειοθελώς, χωρίς εξαναγκασμό ή πίεση.
- Να έχουν ζήσει στην Αγγλία ή την Ουαλία για 12 μήνες και να έχουν συγκεκριμένο γιατρό.
- Για να είναι επιλέξιμος ο ασθενής θα πρέπει δύο ανεξάρτητοι γιατροί να ορίσουν ικανοποιητικά ότι το άτομο πληροί τα κριτήρια. Πρέπει να μεσολαβούν τουλάχιστον επτά ημέρες μεταξύ των αξιολογήσεων των γιατρών
- Εάν και οι δύο γιατροί δηλώσουν ότι το άτομο είναι επιλέξιμο, τότε πρέπει να υποβάλουν αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο για έγκριση του αιτήματός τους.
- Εάν το Ανώτατο Δικαστήριο αποφασίσει ότι ο αιτών πληροί τις απαιτήσεις του νομοσχεδίου, τότε ακολουθεί μία περίοδος προβληματισμού 14 ημερών (ή 48 ωρών εάν επίκειται θάνατος).
- Μετά από αυτό, το άτομο πρέπει να προχωρήσει σε μία δεύτερη δήλωση, την οποία θα πρέπει να υπογράψει. Η αίτηση θα πρέπει να έχει την υπογραφή δύο μαρτύρων, ενός γιατρού και ενός άλλου ατόμου.
Τι είναι η ευθανασία
Σύμφωνα με τον Aγγειοχειρουργό, Ομότιμο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών και Επίτιμο Διευθυντή Αγγειοχειρουργικής Κλινικής του νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ, ο όρος ευθανασία δεν είναι καινούριος.
«Ο όρος ευθανασία χρησιμοποιήθηκε στο πλαίσιο της ιατρικής για πρώτη φορά από το Francis Bacon το 17ο αιώνα. Γίνεται αναφορά σε έναν εύκολο, ανώδυνο, ευτυχή θάνατο, όπου ήταν ευθύνη του γιατρού να απαλύνει τους «φυσικούς πόνους» του σώματος. Ο Bacon αναφέρεται σε μια «εξωτερική ευθανασία» σε αντιδιαστολή προς την «πνευματική» ευθανασία, η οποία απαιτεί την προετοιμασία της ψυχής» αναφέρει.
Διευκρινίζει ακόμα πως «η ευθανασία διακρίνεται, αναλόγως του εάν ο θνήσκων δίνει τη συγκατάθεσή του, σε τρεις τύπους: την εκούσια, την ακούσια και τη μη εθελοντική (μη ηθελημένη). Υπάρχει ακόμη η μη εθελοντική ενεργός, η παθητική, η έμμεση και η ιατροϋποβοηθούμενη αυτοκτονία». Η τελευταία περίπτωση αφορά στο βρετανικό νομοσχέδιο.
Ωστόσο σύμφωνα με τον καθηγητή στις περισσότερες χώρες ο όρος ευθανασία περιορίζεται στην ενεργό ευθανασία. Η υποβοηθούμενη αυτοκτονία δεν υπάγεται στην ευθανασία.
Τι ισχύει στον κόσμο και τι στην Ελλάδα για την ευθανασία
Στη Πολιτεία του Όρεγκον στις ΗΠΑ θεωρείται νόμιμη και, παρά το όνομά της, δεν συγκαταλέγεται νομικά στις αυτοκτονίες. Η ενεργός ευθανασία με τη διακοπή θεραπείας που συντηρούν τη ζωή, θεωρείται καθολικά νόμιμη στις ΗΠΑ.
Η χορήγηση αναλγητικών προς ανακούφιση του πόνου, ακόμα και αν επιταχύνει το θάνατο, έχει κριθεί νόμιμη από αρκετά δικαστήρια.
Ορισμένες χώρες έχουν ήδη νομιμοποιήσει την εκούσια ευθανασία, αλλά αυτή γενικά θεωρείται εγκληματική ανθρωποκτονία. Η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και το Βέλγιο έχει νομιμοποιήσει την ευθανασία, αν και ακόμα θεωρείται ανθρωποκτονία, αλλά δεν διώκεται ο γιατρός, εάν ακολουθούνται ορισμένες νομικές εξαιρέσεις.
Στη βελγική γερουσία έχει υποβληθεί νομοσχέδιο που επεκτείνει τη νομιμοποίηση της ευθανασίας σε περιπτώσεις παιδιών που βρίσκονται στο τελικό στάδιο ανίατης νόσου και υποφέρουν από αφόρητο πόνο που δεν είναι δυνατόν να καταπραϋνθεί.
Τα παιδιά αυτά πρέπει να είναι σε θέση να αποφασίσουν για τη ζωή τους.
Ευθανασία: Τι ορίζει ο νόμος στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα για την ακούσια ευθανασία ισχύει το Άρθρο 300 του Ποινικού Κώδικα περί ανθρωποκτονίας με συναίνεση. Ο νόμος ορίζει πως «όποιος αποφάσισε και εκτέλεσε ανθρωποκτονία ύστερα από σπουδαία και επίμονη απαίτηση του θύματος και από οίκτο γι’ αυτόν που έπασχε από ανίατη ασθένεια, τιμωρείται με φυλάκιση».
Ο τρόπος που είναι διατυπωμένο το άρθρο δεν αιτιολογεί αλλά αναγνωρίζει υπό μία έννοια την ύπαρξη ελαφρυντικού, που δικαστικά μπορεί ληφθεί υπόψη στην επιμέτρηση της ποινής.