Θα σεβαστεί μεν, αλλά η ίδια δεν πρόκειται να αποκαλέσει την χώρα της ως «Βόρεια Μακεδονία» αλλά «Μακεδονία», με την Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα να συμπληρώνει ότι «από νομικής και πολιτικής πτυχής, είναι ανοιχτό το θέμα.
Η ακροδεξιά υποψήφια του VMRO-DPMNE στις προεδρικές εκλογές στη Βόρεια Μακεδονία που θα διεξαχθούν στις 8 Μαΐου, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, ανέφερε χαρακτηριστικά:
«Όταν λέω πως δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσω τον όρο ‘Βόρεια’, δεν εννοώ ότι θα τον αφαιρέσω από τις πινακίδες μπροστά από τα κτήρια στα οποία στεγάζονται θεσμικά όργανα ή από πινακίδες σε διεθνή συνέδρια ή σε διμερείς συναντήσεις κ.λπ. Μακριά από τέτοια πράγματα. Εγώ μιλάω προσωπικά για τον εαυτό μου. Το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό αποτελεί επίσης προσωπικό δικαίωμα και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να σε διατάξει να χρησιμοποιήσεις κάτι που δεν το αποδέχεται το μυαλό και η καρδιά σου. Εγώ θα τον σεβαστώ, αλλά δεν θα χρησιμοποιώ τον όρο ‘Βόρεια’. Θα χρησιμοποιώ τον όρο Μακεδονία και δεν θα δημιουργήσω ποτέ σύγχυση διότι δεν θα πρέπει να κάνω διάκριση μεταξύ της Δημοκρατίας της Νότιας Μακεδονίας. Tέτοια δεν υπάρχει.
Επομένως, όταν μιλάω, εγώ θα χρησιμοποιώ τους όρους Μακεδονία, μακεδονική, μακεδονικός - και ας αναφέρεται (σ.σ. η χώρα) ως Βόρεια Μακεδονία μπροστά μου... Ωστόσο, σε ό,τι με αφορά, αυτό το ζήτημα δεν θα κλείσει ποτέ», ανέφερε η Γκορντάνα Σιλάνοφσκα, κατά τη διάρκεια χθεσινοβραδινής τηλεμαχίας (debate) με τον αντίπαλό της στις προεδρικές εκλογές Στέβο Πεντάροφσκι.
Βολές Πεντάροφσκι
Ο απερχόμενος πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας και υποψήφιος του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDSM), Στέβο Πεντάροφσκι, απάντησε στην Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα ότι είναι αδύνατο να μην χρησιμοποιείται το συνταγματικό όνομα της χώρας στον ΟΗΕ, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και άλλους διεθνείς οργανισμούς, καθώς όπως είπε κάτι τέτοιο θα οδηγούσε στη διεθνή απομόνωση της χώρας.
«Ως πρόεδρος, έχεις το δικαίωμα να έχεις μια προσωπική άποψη και να λες ‘αιώνια Μακεδονία’, ‘Μακεδονία για πάντα’ στις ιδιωτικές στιγμές και στην οικογένεια σου. Όμως είναι αδύνατον να το κάνεις αυτό στον ΟΗΕ ή στο ΝΑΤΟ, επειδή είμαστε μέλη τους ή στην ΕΕ, επειδή είμαστε υποψήφια προς ένταξη χώρα, ή στο Συμβούλιο της Ευρώπης ή οπουδήποτε. Δεν θα σου επιτρέψουν να το κάνεις αυτό. Η Ελλάδα θα προβεί σε διάβημα ή κάποιος άλλος θα το πράξει και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό και την αποπομπή της χώρας μας από το ΝΑΤΟ, όπου με πολύ κόπο γίναμε μέλος και είναι πολύ σημαντικό για εμάς, κάτι το οποίο έχει αναφέρει η αντίπαλός μου στο πρόγραμμά της», σημείωσε ο Στέβο Πεντάροφσκι.
Σημειώνεται ότι η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα αναφέρει στο προεκλογικό πρόγραμμά της πως το θέμα με τη Συμφωνία των Πρεσπών, από νομικής και πολιτικής πτυχής, είναι ‘ανοιχτό’.
«Η Συμφωνία των Πρεσπών, συμπεριλαμβανομένων των συνταγματικών τροποποιήσεων, εγκρίθηκε κατά παράβαση του εθνικού δικαίου και συνιστά επίμαχο θέμα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, ιδίως σε σχέση με το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση, την αρχή της ισότητας των κρατών, την παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις ενός κυρίαρχου κράτους, ενώ η παρείσφρηση στην ταυτότητα συνιστά επιπλέον σοβαρή παραβίαση των συλλογικών και ατομικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των πολιτών της Μακεδονίας.
Τόσο από νομικής όσο και από πολιτικής άποψης, εξακολουθώ να θεωρώ ότι το θέμα παραμένει ανοιχτό.
Σεβόμενη την ξεκάθαρα εκπεφρασμένη βούληση των μακεδόνων πολιτών τον Σεπτέμβριο του 1991 (στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της χώρας), καθώς και τον Σεπτέμβριο του 2018 (στο δημοψήφισμα για τη Συμφωνία των Πρεσπών), αλλά και ως πολίτης, στις δημόσιες δηλώσεις μου δεν θα χρησιμοποιώ τον προσδιορισμό Βόρεια», αναφέρει στο προεκλογικό πρόγραμμά της η υποψήφια του VMRO-DPMNE στις προεδρικές εκλογές, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα.
Στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Βόρεια Μακεδονία, που θα διεξαχθεί στις 8 Μαΐου, η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα αναμένεται πως θα επικρατήσει του αντιπάλου της Στέβο Πεντάροφσκι.
Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη στις 24 Απριλίου, η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα επικράτησε μεταξύ επτά υποψηφίων, συγκεντρώνοντας ποσοστό 40%, ενώ ο βασικός της αντίπαλος, ο Στέβο Πεντάροφσκι, συγκέντρωσε μόλις 20%.
Ταυτόχρονα με τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών θα διεξαχθούν και οι βουλευτικές εκλογές, στις οποίες το αντιπολιτευόμενο VMRO-DPMNE αναμένεται πως θα έρθει πρώτο και μάλιστα με μεγάλη διαφορά από το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα.
Γεραπετρίτης για Βόρεια Μακεδονία
Υπενθυμίζεται ότι ο Ελληνας ΥΠΕΞ απαντώντας σε ερώτηση της Ρένας Δούρου έχει τονίσει (26/2) ότι τα μνημόνια με την Βόρεια Μακεδονία θα «κυρωθούν στον κατάλληλο χρόνο».
Μάλιστα είχε τονίσει: «Η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί στενά την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών σε ό,τι αφορά τα επιμέρους κεφάλαια της. Θα έρθουν προς κύρωση στη Βουλή τα προβλεπόμενα μνημόνια, σε χρόνο ο οποίος θα κριθεί κατάλληλος από την ελληνική Πολιτεία και πάντοτε σε συνάρτηση με την ορθή και καλή τη πίστη εφαρμογή των προβλέψεων της Συνθήκης των Πρεσπών», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, ενώ υπογράμμισε ότι «Η τήρηση της
Συμφωνίας των Πρεσπών θα πρέπει να είναι αυστηρή και ακέραια, έτσι ώστε να μπορούμε να συζητούμε με ίσους όρους».
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης ο οποίος εκ προοιμίου ανέφερε ότι «η Συμφωνία των Πρεσπών συνιστά μια διεθνή συνθήκη και ως διεθνής συνθήκη υπερισχύει κάθε άλλης διάταξης νόμου, και δεν μπορεί να τροποποιηθεί με μονομερή ενέργεια, από οποιοδήποτε μέρος», είπε ότι πράγματι υπάρχουν συγκεκριμένα ορόσημα τα οποία αναφέρονται μέσα στη Συμφωνία, μεταξύ των οποίων, και το ορόσημο της 12ης Φεβρουαρίου, για την προσαρμογή της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, σε σχέση με τα προβλεπόμενα επίσημα έγγραφα, προς χρήση, στο εξωτερικό, μετά το πέρας της τεχνικής μεταβατικής περιόδου.
«Υπάρχουν συγκεκριμένες δυσκολίες»
Ο υπουργός Εξωτερικών συνέχισε λέγοντας ότι «Υπάρχουν συγκεκριμένες δυσκολίες στο να μπορέσουν να υλοποιηθούν οι προβλεπόμενες δεσμεύσεις και για το κομμάτι των επίσημων ταξιδιωτικών εγγράφων, που ακόμη δεν έχει υπάρξει πλήρης συμμόρφωση, και για τα υπόλοιπα μέρη τα οποία αναφέρονται στη Συνθήκη» και πρόσθεσε ότι «η ελληνική κυβέρνηση, η ελληνική Πολιτεία είναι υπέρ της ευρωπαϊκής πορείας της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας». «Εξάλλου η Ελλάδα ήταν πρωτοπόρος, και το 2003 για τη νέα ατζέντα για τη διεύρυνση προς τα δυτικά Βαλκάνια».
Η Ελλάδα παρακολουθεί στενά την πιστή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών
«Συνεχίζουμε να είμαστε πιστοί στην πολιτική επιλογή, στην εθνική επιλογή της ευρωπαϊκής πορείας των Δυτικών Βαλκανίων, περιλαμβανομένης και της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας. Η προοπτική αυτή κρίνεται και από την πιστή εφαρμογή της Συνθήκης των Πρεσπών, όπως επίσης κρίνεται και με βάση την αρχή των επιδόσεων της χώρας με το ευρωπαϊκό κεκτημένο», είπε ο υπουργός Εξωτερικών και πρόσθεσε ότι η Ελλάδα παρακολουθεί στενά την πιστή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, και «όποτε χρειάζεται παρεμβαίνει προς την κατεύθυνση της αποκατάστασης των προβλεπομένων».
Ρένα Δούρου για τα μνημόνια συνεργασίας
Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ρένα Δούρου ανέφερε ότι «η ιστορική συμφωνία που υπέγραψε η Ελλάδα με την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, έλυσε ένα μακροχρόνιο πρόβλημα της περιοχής, αναβαθμίζοντας τη θέση της χώρας και επαναφέροντάς την στον χάρτη των Δυτικών Βαλκανίων, ως πυλώνα συνεργασίας και σταθερότητας. Ωστόσο, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η κυβέρνηση, μη τηρώντας τη Συμφωνία, δεν προχώρησε στην κύρωση των τριών μνημονίων συνεργασίας και δεν έχει συγκαλέσει το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, ως όφειλε, σύμφωνα με τη Συμφωνία και αυτό αποδυναμώνει την Ελλάδα και βλάπτει τα εθνικά συμφέροντα».
Στο πνεύμα αυτό, η Ρένα Δούρου ζήτησε από τον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη να ενημερώσει πότε θα εισαχθούν στην οικεία Επιτροπή της Βουλής και κατόπιν στην Ολομέλεια προς κύρωση τα τρία μνημόνια συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία, όπως υποχρεούται εκ της Συμφωνίας των Πρεσπών η Ελλάδα. Επίσης, τον κάλεσε να ενημερώσει σε ποιες ενέργειες θα προβεί η κυβέρνηση, εάν δεν τηρηθούν οι προθεσμίες της Συμφωνίας των Πρεσπών από τη γειτονική χώρα, λαμβάνοντας υπόψιν ότι η τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών αποτελεί ευρωπαϊκό κριτήριο για την πρόοδο της ενταξιακής πορείας της Βόρειας Μακεδονίας.
Για την απάντηση του υπουργού Εξωτερικών, η Ρένα Δούρου σχολίασε ότι «επιβεβαιώνεται το έλλειμμα συγκροτημένης βαλκανικής πολιτικής από την πλευρά της κυβέρνησης». Αναρωτήθηκε δε «αν η κυβέρνηση περιμένει να καταστεί νεκρό γράμμα η ιστορική Συμφωνία των Πρεσπών και να σπεύσουν άλλες μη φιλικές δυνάμεις να εγκαταστήσουν δυναμική στρατηγικής συνεργασίας με τον γείτονα». Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο για απροθυμία εφαρμογής του γράμματος και του πνεύματος της Συμφωνίας των Πρεσπών. «Εκτιμούμε ότι με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση βλάπτει τριπλά τη χώρα μας», είπε η κ. Δούρου και επισήμανε κινδύνους, όπως η υπονόμευση του ρόλου της Ελλάδας, διότι «η τήρηση της Συμφωνίας αποτρέπει την περικύκλωση της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας από την γείτονα». Προειδοποίησε εξάλλου ότι η στάση αυτή της κυβέρνησης ενισχύει ακραίες φωνές που προωθούν το αφήγημα της μη πλήρους εφαρμογής, θέτοντας σε κίνδυνο τα εθνικά συμφέροντα.
«Δεν είναι ακριβές ότι η Ελλάδα έχει αμελήσει το ζήτημα της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων. Το αντίθετο ισχύει. Στην Ελλάδα ήδη 20 χρόνια βρίσκεται διαχρονικά στο επίκεντρο, σε πρώτη προτεραιότητα το ζήτημα της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων. Ιδιαίτερα δε το διάστημα του τελευταίου 8μηνου, η Ελλάδα έχει επισπεύσει σειρά ενεργειών, ώστε το ζήτημα που αφορά όλα τα Δυτικά Βαλκάνια, να τίθεται και στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», απάντησε ο υπουργός Εξωτερικών.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης απάντησε και στις αιτιάσεις της κ. Δούρου ότι η Ελλάδα δεν είναι συνεπής στις συμβατικές της υποχρεώσεις, σε σχέση με την υλοποίηση των μνημονίων, τα οποία προβλέπει η Συνθήκη των Πρεσπών. «Η Ελλάδα είναι σαφώς υπέρ της τυπικής συμβατικής εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών, όπως έχει κυρωθεί στο ελληνικό κοινοβούλιο, και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά», είπε ο υπουργός Εξωτερικών και πρόσθεσε ότι «για να υπάρξει εξέλιξη και να ολοκληρωθεί, σε όλα τα κεφάλαια τα οποία προβλέπονταν στη Συμφωνία των Πρεσπών, θα πρέπει να εκπληρωθούν ορισμένες προϋποθέσεις και αιρεσιμότητες, οι οποίες προβλέπονταν μέσα στη Συμφωνία».
Για τα ταξιδιωτικά έγγραφα
Αναφερόμενος στα ταξιδιωτικά έγγραφα, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι η γειτονική χώρα είχε 5ετή μεταβατική περίοδο για την προσαρμογή και ενώ είχε κάθε ευχέρεια να προβεί, μέσα σε αυτό το διάστημα, στην αναγκαία προσαρμογή των ταξιδιωτικών εγγράφων και των πινακίδων των αυτοκινήτων ΙΔ, αυτό δεν έχει έως σήμερα συντελεστεί, επειδή υπήρξαν οργανωτικά ή άλλα προβλήματα εκ μέρους της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας. ‘Αρα νομίζω ότι είναι υποχρέωση της δικής μας χώρας, είπε ο κ. Γεραπετρίτης, «να παρακολουθούμε την εξέλιξη, την πιστή εφαρμογή της Συμφωνίας στα κεφάλαια αυτά και όταν υπάρχει ένα ζήτημα μη εκπλήρωσης να προβαίνουμε στις νόμιμες ενέργειες». Όπως τόνισε δε, το υπουργείο Εξωτερικών έχει προβεί σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες ακριβώς για το ζήτημα τα πλημμελούς συμμόρφωσης, σε σχέση με την προσαρμογή των ταξιδιωτικών εγγράφων στη νέα ονομασία.
«Είμαστε υπέρ της ευρωπαϊκής πορείας της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας»
«Παρά το γεγονός ότι εμείς πάντοτε είμαστε υπέρ της ευρωπαϊκής πορείας της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας και της καλή τη πίστη εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών, σήμερα αποτελεί ένα νομοθετικό κείμενο που δεν μπορεί να τροποποιηθεί, δεσμεύει την ελληνική πολιτεία, δεσμεύει την ελληνική Βουλή, οι σχέσεις μας με τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας βρίσκονται σε εξαιρετικά ικανοποιητικό επίπεδο, οι διμερείς σχέσεις έχουν αναπτυχθεί την τελευταία 5ετία και βρίσκονται σε μια διαρκή δυναμική», είπε ο υπουργός Εξωτερικών και υπογράμμισε:
«Όμως θα πρέπει να είμαστε σαφείς ότι η τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών θα πρέπει να είναι αυστηρή και ακέραια έτσι ώστε να μπορούμε να συζητούμε με ίσους όρους. Και η Ελλάδα θα βρίσκεται πάντοτε στη θέση να μπορεί να ενισχύει την προσπάθεια, όχι μόνο της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας αλλά και όλων των κρατών-μελών των Δυτικών Βαλκανίων, στην πορεία τους προς την ευρωπαϊκή οικογένεια».
