Υπάρχει μονάχα η προσπάθεια επιβολής της με φθηνά επικοινωνιακά τρικ- Οι θέσεις του ΠΑΣΟΚ για τη μεταρρύθμιση στην παιδεία.
Τι λέει το ΠΑΣΟΚ για τη μεταρρύθμιση στην Παιδεία; Έχει αλλάξει θέση; Σε τι διαφέρει η θέση του από αυτή του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ; Ποια είναι η πρότασή του; Τι λένε οι πολίτες;
Είναι μερικά από τα ερωτήματα που τίθενται στο δημόσιο διάλογο και οφείλουμε να δώσουμε σαφείς απαντήσεις.
Πρώτον, το ΠΑΣΟΚ δεν έχει αλλάξει καμία θέση· έχει σταθερή θέση εδώ και πολλά χρόνια, και μάλιστα διατυπωμένη από όλους τους τελευταίους προέδρους του. Το ΠΑΣΟΚ πιστεύει σε ένα ισχυρό δημόσιο πανεπιστήμιο και στη δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών - μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων με κριτήρια, όρους και προϋποθέσεις.
Δεύτερον, οι διαφορές μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ/Νέα Αριστερά/ΚΚΕ είναι οι εξής:
Το ΠΑΣΟΚ λέει ΟΧΙ στις απαγορεύσεις, ΝΑΙ στις ισχυρές ρυθμίσεις / οι υπόλοιποι λένε ΝΑΙ στις απαγορεύσεις.
Το ΠΑΣΟΚ έχει τεκμηριωμένη πρόταση-πλαίσιο, στη βάση του Σκανδιναβικού Παραδείγματος / Οι υπόλοιποι, ΟΧΙ.
Το ΠΑΣΟΚ λέει ΝΑΙ σε αναθεώρηση του Συντάγματος που θα επιτρέπει την ίδρυση αυστηρά μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων/ οι υπόλοιποι λένε ΟΧΙ.
Το ΠΑΣΟΚ λέει ΝΑΙ σε *πραγματικά* μη κρατικά - μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια με ακαδημαϊκά, οικονομικά και γεωγραφικά κριτήρια / οι υπόλοιποι λένε ΟΧΙ.
Οι διαφορές του ΠΑΣΟΚ με τη ΝΔ είναι οι εξής:
Το ΠΑΣΟΚ έχει ως προγραμματική θέση το ισχυρό δημόσιο πανεπιστήμιο και την ίδρυση μη κρατικών -μη κερδοσκοπικών με τους όρους που έχει θέσει / Η ΝΔ έχει ως προγραμματική θέση την ίδρυση ιδιωτικών κερδοσκοπικών πανεπιστημίων.
Το ΠΑΣΟΚ πιστεύει σε ισχυρά μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια που θα προάγουν την έρευνα / η ΝΔ επενδύει σε παραρτήματα και (καμουφλαρισμένα) franchise.
Το ΠΑΣΟΚ πιστεύει ότι οι αλλαγές στην Παιδεία θα πρέπει να γίνουν στη συζήτηση για το Σύνταγμα, κατοχυρώνοντας έτσι τον θεσμοθετημένο διάλογο και διασφαλίζοντας τις μέγιστες δυνατές συναινέσεις / η ΝΔ πιστεύει ότι μπορεί να το γράψει μόνη της, στα υπόγεια του υπουργείου, και εμείς σε παθητικό ρόλο να ψηψίζουμε ή να καταψηφίζουμε.
Εν κατακλείδι, το ΠΑΣΟΚ πιστεύει ότι η Παιδεία είναι ένα ποιοτικό δημόσιο αγαθό / η ΝΔ πιστεύει ότι είναι εμπόρευμα.
Τρίτον, το ΠΑΣΟΚ έχει πρόταση, στη βάση του Σκανδιναβικού Παραδείγματος, όπου η Παιδεία παίρνει σαφή απόσταση από το κέρδος. Παραθέτω 3 βασικά σημεία:
Υποχρεωτικός και διασφαλισμένος ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας των μη κρατικών ιδρυμάτων για την εξασφάλιση της λειτουργίας τους προς όφελος της έρευνας, της διδασκαλίας και των φοιτητών.
Ομαλή ένταξη των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων στην ανώτατη εκπαίδευση, με κοινό σύστημα εισαγωγής, ενίσχυση της αποκέντρωσης και αποφυγή κορεσμού αντικειμένων σπουδών.
Διαμόρφωση κοινού πλαισίου διασφάλισης ποιότητας για τα δημόσια και τα μη κρατικά ιδρύματα, ώστε να προστατεύονται ο χρόνος, οι πόροι και η προσπάθεια των φοιτητών
Τέταρτον, οι πολίτες είναι διχασμένοι αλλά σίγουρα θα βοηθούσε ο περισσότερος διάλογος για να κατανοήσουν καλύτερα τις διαφορές μεταξύ δημόσιων / μη κρατικών - μη κερδοσκοπικών / ιδιωτικών κερδοσκοπικών πανεπιστημίων.
Αξίζει να σταθεί κανείς στην πρόσφατη μέτρηση της ΜetronAnalysis.
Η συντριπτική πλειοψηφία υπέρ των μη κρατικών πανεπιστημίων είναι αυτή των άνω των 79 ετών (68%).
Αντίστοιχα, συντριπτική είναι η πλειοψηφία κατά των μη κρατικών πανεπιστημίων στους φοιτητές/σπουδαστές (επίσης 68%).
Στο υπέρ/κατά υπάρχει μία εντυπωσιακή ηλικιακή διαίρεση που παραπέμπει σε δύο κόσμους: Οι κάτω των 45 ετών είναι κατά της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων και οι άνω των 45 ετών είναι υπέρ.
Δεν υπάρχει καμία συντριπτική πλειοψηφία, είτε στη μία είτε στην άλλη άποψη. Υπάρχει η ποιοτική παράμετρος των ηλικιακών ομάδων και η ποσοτική παράμετρος που σχετίζεται με την ποσοστιαία κατανομή των ηλικιών με βάση το δημογραφικό της χώρας.
Προσέξτε τώρα το ενδιαφέρον: Στο υπέρ δεν εμπεριέχεται μόνο η άποψη των ιδιωτικών κερδοσκοπικών πανεπιστημίων αλλά και των μη κρατικών - μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων. Η ΝΔ χρησιμοποιεί ως καμουφλάζ τον όρο «μη κρατικά -μη κερδοσκοπικά» , όμως στην πράξη, το νομοσχέδιο που φέρνει δεν θέτει τις απαραίτητες ασφαλιστικές δικλείδες και στην πράξη θα έχουμε κερδοσκοπικές δομές με παραρτήματα και franchise.
Αν το ερώτημα τεθεί στην πραγματική του βάση, δηλαδή αν είσαστε υπέρ ή κατά των ιδιωτικών κερδοσκοπικών παραρτημάτων και franchise με μητρικά πανεπιστήμια εξωτερικού, το αποτέλεσμα εκτιμώ ότι θα είναι πολύ διαφορετικό και κατά της μεταμφιεσμένης μεταρρύθμισης.
Θα είχε εξίσου ενδιαφέρον ένα ερώτημα που θα αποτύπωνε τη -διακριτή από τους υπόλοιπους- θέση του ΠΑΣΟΚ υπέρ του δημόσιου πανεπιστημίου και συμπληρωματικά την ίδρυση *πραγματικών* μη κερδοσκοπικών πανεπιστήμιων με ποιοτικά και γεωγραφικά κριτήρια.
Συνοψίζοντας, δεν υπάρχει καμία πλειοψηφία στην κοινωνία υπέρ της συγκεκριμένης μεταρρύθμισης-καμουφλάζ. Υπάρχει μονάχα η προσπάθεια επιβολής της με φθηνά επικοινωνιακά τρικ.
(Ο Στέφανος Παραστατίδης είναι τομεάρχης Παιδείας του ΠΑΣΟΚ και βουλευτής του νομού Κιλκίς)