Η ετήσια έκθεση αναφοράς της EFSA και του ECDC παρουσιάζει τα αποτελέσματα της επιτήρησης και καταγραφής (monitoring) των ζωονόσων που πραγματοποιήθηκε το 2014, σε 32 ευρωπαϊκές χώρες (28 κράτη μέλη της ΕΕ και 4 κράτη μη ενταγμένα στην ΕΕ).
Η καμπυλοβακτηρίωση, αποτελεί από το έτος 2005 την πιο συχνά αναφερόμενη ζωονόσο, με αύξηση των επιβεβαιωμένων ανθρώπινων κρουσμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) από το έτος 2008. Ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων στην ΕΕ το 2014 ήταν 236.851, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 22.067 κρούσματα (10%), σε σύγκριση με το 2013. Η πλειοψηφία των Κρατών Μελών της ΕΕ ανέφεραν αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων καμπυλοβακτηρίωσης το 2014, η οποία θα μπορούσε να εξηγηθεί εν μέρει λόγω βελτίωσης του συστήματος επιτήρησης ή / και βελτίωσης των διαγνωστικών μεθόδων της καμπυλοβακτηρίωσης σε πολλά κράτη μέλη τα τελευταία χρόνια. Στα τρόφιμα η εμφάνιση του Campylobacter παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα στο κρέας κοτόπουλων κρεοπαραγωγής (broilers).
Oι λοιμώξεις από Listeria που έχουν αναφερθεί σε ανθρώπους αυξήθηκαν κατά 16% σε σύγκριση με το έτος 2013: επιβεβαιώθηκαν 2.161 κρούσματα το έτος 2014. Παρά το γεγονός ότι ο αριθμός αυτός είναι σχετικά χαμηλός, η αύξηση των αναφερόμενων περιπτώσεων λιστερίωσης είναι ανησυχητική, δεδομένου ότι η επιτήρηση των λοιμώξεων αυτών επικεντρώνεται σε σοβαρές μορφές της νόσου, με υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από ό,τι για άλλες ασθένειες που μεταδίδονται με τα τρόφιμα, ιδιαίτερα μεταξύ των ηλικιωμένων και των ασθενών με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Ωστόσο, η Listeria monocytogenes, το βακτήριο που προκαλεί τη λιστερίωση σε ανθρώπους και ζώα, σπάνια υπερέβαινε τα νόμιμα όρια ασφαλείας στα έτοιμα για κατανάλωση τρόφιμα, την πιο κοινή πηγή τροφιμογενούς μόλυνσης των ανθρώπων.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος του ECDC, το γεγονός ότι τα κρούσματα λιστερίωσης και καμπυλοβακτηρίωσης συνεχίζουν να αυξάνουν είναι ανησυχητικό. Αυτή η κατάσταση τονίζει την σημασία της βελτίωσης της παρακολούθησης μέσω μοριακής τυποποίησης, εργασία που έχει αναπτυχθεί πρόσφατα από το ECDC και την EFSA και ενίσχυση των μέτρων ελέγχου του Campylobacter σε επίπεδο ΕΕ.
Η πτωτική τάση της ΕΕ για τα επιβεβαιωμένα κρούσματα σαλμονέλωσης στον άνθρωπο από το 2008 συνεχίστηκε και το 2014. Αναφέρθηκαν περισσότερα κρούσματα S.Enteritidis σε ανθρώπους, ενώ οι περιπτώσεις S.Stanley παρέμειναν, όπως το 2013, σε υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με το 2011-2012. Τα περισσότερα Κράτη Μέλη τηρούν τους στόχους τους για τη μείωση της σαλμονέλας στα πουλερικά, αλλά οι απομονώσεις του S. Infantis αυξήθηκαν σε κοινοτικό επίπεδο. Σε επίπεδο ΕΕ, η μη συμμόρφωση για τη Salmonella στο νωπό και το μεταποιημένο κρέας πουλερικών ήταν σπάνια και χαμηλή, αντίστοιχα.
Η πτωτική τάση της ΕΕ για τα επιβεβαιωμένα κρούσματα προσβολής από Yersinia το 2008 συνεχίστηκε. Θετικά εργαστηριακά αποτελέσματα για Yersinia αναφέρθηκαν κυρίως στο κρέας των χοίρων και των προϊόντων τους.
Ο αριθμός των επιβεβαιωμένων από Verocytotoxigenic Escherichia coli (VTEC) λοιμώξεων στον άνθρωπο μειώθηκε ελαφρά σε σύγκριση με το 2013. Η VTEC, ανευρέθη στα τρόφιμα και στα ζώα.
Συνολικά αναφέρθηκαν 5.251 τροφιμογενείς επιδημίες συμπεριλαμβανομένων και των επιδημιών από υδατογενείς λοιμώξεις. Οι περισσότερες τροφιμογενείς επιδημίες προκλήθηκαν από ιούς, ακολουθούμενες από τις επιδημίες που προκλήθηκαν από σαλμονέλα, βακτηριακές τοξίνες και Campylobacter και με άγνωστο αιτιολογικό παράγοντα σε ποσοστό 29,1% του συνόλου των κρουσμάτων. Τα κυριότερα τρόφιμα που συνετέλεσαν στην μετάδοση των τροφιμογενών λοιμώξεων βάσει ισχυρών «αποδεικτικών στοιχείων-κρουσμάτων» ήταν τα αυγά και τα προϊόντα αυγών, ακολουθούμενα από τα τρόφιμα που προέρχονται από ανάμειξη διάφορων πρώτων υλών και τα μαλακόστρακα, τα οστρακοειδή, τα μαλάκια και τα προϊόντα τους. Η έκθεση συνοψίζει τις τάσεις και τις πηγές κατά μήκος της τροφικής αλυσίδας από τη φυματίωση που οφείλεται στο Mycobacterium bovis, από την Brucella, την Trichinella, τον εχινόκοκκο, το τοξόπλασμα, τη λύσσα, την Coxiella burnetii (πυρετός Q), τον ιό του Δυτικού Νείλου και την τουλαραιμία.
