Η αιτία για την εξέλιξη αυτή είναι η εφαρμογή του νέου επαχθέστερου συστήματος υπολογισμού του φόρου εισοδήματος και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία, από την εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων του τρέχοντος έτους: 1.502.867 νοικοκυριά, τα οποία αντιστοιχούν στο 38,8% του συνόλου αυτών που υπέβαλαν μέχρι την περασμένη Πέμπτη φορολογικές δηλώσεις, οφείλουν να πληρώσουν συνολικά 1.488.324.357 ευρώ. Το ποσό του φόρου που καλείται να πληρώσει κάθε ένα από τα νοικοκυριά αυτά ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 990,32 ευρώ.
Το ποσό των 1,488 δισ. ευρώ που έχει βεβαιωθεί σε όσα νοικοκυριά έχουν παραλάβει μέχρι στιγμής χρεωστικά εκκαθαριστικά σημειώματα είναι κυρίως φόρος εισοδήματος και ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Περιλαμβάνει επίσης και το τέλος επιτηδεύματος των 500-650 ευρώ που οφείλουν να πληρώσουν όσοι δηλώνουν εισοδήματα από επιχειρηματικές δραστηριότητες, καθώς επίσης και το φόρο πολυτελούς διαβίωσης τον οποίο υποχρεούνται να καταβάλουν όσοι κατέχουν αυτοκίνητα άνω των 1.928 κ. εκ. παλαιότητας μέχρι 10 ετών, σκάφη αναψυχής άνω των 5 μέτρων και πισίνες.
Οταν θα έχουν υποβάλει τις φετινές δηλώσεις στο σύνολό τους και τα 6,2 εκατομμύρια νοικοκυριά που έχουν φέτος τη σχετική υποχρέωση, τότε εκτιμάται ότι ο αριθμός των περιπτώσεων στις οποίες θα έχουν εκδοθεί χρεωστικά εκκαθαριστικά θα αντιστοιχεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% του συνόλου, δηλαδή σε περισσότερα από 2,4 εκατομμύρια νοικοκυριά, το δε συνολικό ποσό φόρων που θα πρέπει να πληρώσουν τα νοικοκυριά αυτά υπολογίζεται ότι θα υπερβαίνει τα 3 δισ. ευρώ. Συνεπώς, ο φόρος που αντιστοιχεί κατά μέσο όρο σε κάθε παραλήπτη χρεωστικού εκκαθαριστικού σημειώματος εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει φέτος τα 1.250 ευρώ. Το ποσό αυτό υπερβαίνει τον έναν μηνιαίο μισθό για τους περισσότερους από τους υπαλλήλους του ιδιωτικού τομέα που εργάζονται με καθεστώς πλήρους απασχόλησης, ενώ αντιστοιχεί σε τρεις μηνιαίους μισθούς για όσους εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης. Υπερβαίνει επίσης κατά πολύ τον έναν μηνιαίο μισθό ή τη μία μηνιαία σύνταξη και φθάνει μέχρι και δύο μηνιαίους μισθούς ή και δύο μηνιαίες συντάξεις για τους περισσότερους δημοσίους υπαλλήλους, δημοσίους λειτουργούς και συνταξιούχους της χώρας.
Τι ισχύει
Η υπέρμετρη επιβάρυνση που εκτιμάται ότι θα προκύψει φέτος για περισσότερα από 2,4 εκατ. νοικοκυριά οφείλεται στο γεγονός ότι εφαρμόζονται πλήρως οι ακόλουθες αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των φορολογικών υποχρεώσεων στα εισοδήματα των φυσικών προσώπων:
1. Καθιέρωση νέας επαχθέστερης κλίμακας φορολογίας για μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες και αυτοαπασχολούμενους. Με βάση την κλίμακα αυτή, φορολογούνται αθροιστικά τα εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις και επιχειρηματικές δραστηριότητες και αυτοτελώς τα εισοδήματα από αγροτικές δραστηριότητες. Ειδικότερα, με τη νέα αυτή κλίμακα:
α) Τα αφορολόγητα για μισθωτούς και συνταξιούχους χωρίς παιδιά και με 1 ή 2 παιδιά μειώθηκαν από τις 9.545 ευρώ στις 8.636-9.090 ευρώ.
β) Οι συντελεστές φορολόγησης μισθών και συντάξεων που υπερβαίνουν ετησίως τις 20.000 ευρώ αυξήθηκαν:
* από 22% σε 29% για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τις 20.001 έως τις 25.000 ευρώ,
* από 32% σε 37% για το τμήμα από τις 30.001 έως τις 40.000 ευρώ,
* από 32% σε 45% για το τμήμα από τις 40.001 έως τις 42.000 ευρώ,
* από 42% σε 45% για εισοδήματα πάνω από τις 42.000 ευρώ.
γ) Ο συντελεστής φόρου για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τις 25.001 έως τις 30.000 ευρώ μειώθηκε από 32% σε 29%.
δ) Τα εισοδήματα από αγροτικές δραστηριότητες φορολογούνται και πάλι αυτοτελώς, αλλά πλέον με συντελεστές φόρου αυξημένους από το 13% στα επίπεδα του 22%-45%. Για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες προβλέπεται, ωστόσο, αφορολόγητο όριο κλιμακούμενο από 8.636 έως 9.545 ευρώ, όπως ακριβώς και στους μισθωτούς.
ε) Στα εισοδήματα από ατομικές επιχειρήσεις τα οποία δεν υπερβαίνουν τις 20.000 ευρώ το χρόνο εφαρμόζεται πλέον συντελεστής φόρου μειωμένος από 26% σε 22%.
στ) Οι συντελεστές φόρου αυξήθηκαν από 26%-33% σε 29%-45% για τα κλιμάκια ετήσιου εισοδήματος από ατομικές επιχειρήσεις, τα οποία βρίσκονται πάνω από τις 20.000 ευρώ.
2. Αυξήσεις συντελεστών φόρου στην κλίμακα φορολογίας των εισοδημάτων από ακίνητα: Στην κλίμακα υπολογισμού του φόρου για τα εισοδήματα από ακίνητα επήλθαν οι ακόλουθες αλλαγές:
α) Αύξηση από το 11% στο 15% του συντελεστή φορολόγησης που επιβάλλεται στο ετήσιο εισόδημα μέχρι το επίπεδο των 12.000 ευρώ.
β) Αύξηση από το 33% στο 35% του συντελεστή φορολόγησης που επιβαρύνει το κλιμάκιο ετήσιου εισοδήματος από τις 12.001 έως τις 35.000 ευρώ.
γ) Αύξηση από το 33% στο 45% του συντελεστή φορολόγησης για το τμήμα ετήσιου εισοδήματος πάνω από τις 35.000 ευρώ.
3. Αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης.
α) Καθιερώθηκε νέα κλίμακα υπολογισμού, με την οποία οι συντελεστές επιβάλλονται πλέον κλιμακωτά ως εξής:
* 0% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος μέχρι τις 12.000 ευρώ,
* 2,2% στο τμήμα από τις 12.001 έως τις 20.000 ευρώ,
* 5% στο τμήμα από 20.001 ως 30.000 ευρώ,
* 6,5% στο τμήμα από 30.001 ως 40.000 ευρώ,
* 7,5% στο τμήμα από 40.001 ως και 65.000 ευρώ,
* 9% στο τμήμα από 65.001 ως και 220.000 ευρώ και
* 10% στα εισοδήματα από 220.001 ευρώ και πάνω.
β) Το τεκμαρτό εισόδημα το οποίο λαμβάνεται υπόψη για την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης προσδιορίζεται όχι μόνο με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης, όπως γινόταν μέχρι πέρυσι, αλλά και με βάση τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
Ποιοι θα κληθούν να πληρώσουν το… μάρμαρο
Εξαιτίας των αλλαγών στον τρόπο υπολογισμού των φορολογικών επιβαρύνσεων, καλούνται φέτος να πληρώσουν σημαντικά αυξημένους φόρους κυρίως οι ακόλουθες κατηγορίες φορολογουμένων:
1. Μισθωτοί χωρίς προστατευόμενα τέκνα και συνταξιούχοι, που έχουν ετήσια εισοδήματα:
* πάνω από 8.637 ευρώ και μέχρι 28.000 ευρώ,
* πάνω από 42.000 ευρώ και μέχρι 50.000 ευρώ,
* από 55.000 ευρώ και πάνω.
2. Μισθωτοί με ένα προστατευόμενο τέκνο, οι οποίοι έχουν ετήσια εισοδήματα:
* πάνω από 8.864 ευρώ και μέχρι 27.000 ευρώ,
* πάνω από 43.000 ευρώ και μέχρι 50.000 ευρώ,
* από 55.000 ευρώ και πάνω.
3. Μισθωτοί με δύο προστατευόμενα τέκνα, που έχουν ετήσια εισοδήματα:
* πάνω από 9.090 ευρώ και μέχρι 27.000 ευρώ,
* πάνω από 44.000 ευρώ και μέχρι 50.000 ευρώ,
* από 56.000 ευρώ και πάνω.
4. Μισθωτοί με τρία ή περισσότερα προστατευόμενα τέκνα, εφόσον έχουν ετήσια εισοδήματα:
* πάνω από 17.000 ευρώ και μέχρι 25.000 ευρώ,
* πάνω από 44.000 ευρώ και μέχρι 50.000 ευρώ,
* πάνω από 55.000 ευρώ.
5. Φορολογούμενοι με εισοδήματα που προέρχονται αποκλειστικά από ακίνητα.
6. Φορολογούμενοι με εισοδήματα που προέρχονται από μισθούς και επιχειρηματικές δραστηριότητες.
7. Φορολογούμενοι που έχουν εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις και από αγροτικές δραστηριότητες, χωρίς να είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.
