Πέντε χρόνια μετά τη θέσπιση του νόμου 4738/2020, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προχώρησε χθες στη δημοσίευση της πολυαναμενομένης προκήρυξης με την οποία καλούνται οι υποψήφιοι επενδυτές του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων να υποβάλουν τις δεσμευτικές προσφορές τους. Με την ολοκλήρωση του συγκεκριμένου σταδίου της διαγωνιστικής διαδικασίας αναμένεται να αναδειχθεί ο ανάδοχος, στον οποίο θα κατακυρωθεί ο διαγωνισμός και ο οποίος θα αναλάβει την εκκίνηση και τη λειτουργία του Φορέα. Πρόκειται για ένα σχήμα που είχε σχεδιαστεί ως βασικός πυλώνας προστασίας της κύριας κατοικίας των ευάλωτων οφειλετών, ωστόσο ενεργοποιείται με σημαντική καθυστέρηση, έπειτα από μια μακρά και προβληματική διαγωνιστική πορεία, η οποία χαρακτηρίστηκε από ματαιώσεις, επαναπροκηρύξεις, περιορισμένο ανταγωνισμό και διαδοχικές παρατάσεις.
Ο νόμος ψηφίστηκε το 2020, σε μια περίοδο κατά την οποία κρίθηκε αναγκαία η δημιουργία ενός σταθερού και αξιόπιστου πλαισίου για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους. Παρά ταύτα, η πρώτη ουσιαστική απόπειρα υλοποίησης ξεκίνησε μόλις τον Ιούνιο του 2022, όταν στις 16 Ιουνίου απεστάλη προς δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η αρχική διακήρυξη του διαγωνισμού. Στις 20 Ιουνίου 2022 η διακήρυξη δημοσιεύθηκε σε εθνικό επίπεδο και αναρτήθηκε στο ΕΣΗΔΗΣ, με καταληκτική ημερομηνία υποβολής φακέλων την 19η Ιουλίου. Ήδη από το πρώτο αυτό στάδιο έγινε εμφανές ότι η αγορά δεν ανταποκρίθηκε, καθώς δόθηκε παράταση έως την 1η Αυγούστου 2022 χωρίς να κατατεθούν παραδεκτές προσφορές. Στις 3 Αυγούστου 2022 η Επιτροπή Διαγωνισμού διαπίστωσε τη μη υποβολή φακέλων και εισηγήθηκε τη ματαίωση της διαδικασίας.
Η ματαίωση εγκρίθηκε επισήμως στις 31 Αυγούστου 2022, ημερομηνία κατά την οποία αποφασίστηκε και η επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού με συντμημένες προθεσμίες. Την ίδια ημέρα απεστάλη προς δημοσίευση στην Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η νέα διακήρυξη, η οποία αναρτήθηκε στο ΕΣΗΔΗΣ στις 2 Σεπτεμβρίου 2022, με καταληκτική ημερομηνία υποβολής φακέλων την 19η Σεπτεμβρίου. Αυτή τη φορά εκδηλώθηκε ενδιαφέρον, ωστόσο η διαδικασία εξελίχθηκε σε ιδιαίτερα σύνθετη, με πλήθος διευκρινιστικών ερωτημάτων, πρακτικών επιτροπών και διαδοχικών αποφάσεων, που οδήγησαν τελικά, στις 3 Νοεμβρίου 2022, στην προεπιλογή των συμμετεχόντων και στη μετάβαση στη Β΄ Φάση του διαγωνισμού, δηλαδή στο στάδιο του ανταγωνιστικού διαλόγου.
Ακολούθησε ένας μακρύς και βραδύς διάλογος, ο οποίος ξεκίνησε ουσιαστικά τον Φεβρουάριο του 2023 με τον πρώτο κύκλο συζητήσεων επί τεχνικών, χρηματοοικονομικών και νομικών ζητημάτων. Η διαδικασία σημαδεύτηκε από επανειλημμένα αιτήματα παρατάσεων και μεταθέσεις προθεσμιών, ενώ κατέληξε και στον αποκλεισμό ενός εκ των προεπιλεγέντων επενδυτών λόγω μη ενεργητικής συμμετοχής. Ο δεύτερος κύκλος του διαλόγου άρχισε μόλις τον Ιανουάριο του 2024 και επικεντρώθηκε στο σχέδιο της σύμβασης παραχώρησης, συνοδευόμενος εκ νέου από αλλεπάλληλες παρατάσεις για την υποβολή σχολίων και προτάσεων τροποποίησης.
Τελικά, μόλις τον Οκτώβριο του 2024, σχεδόν δύο χρόνια μετά την επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού και τέσσερα χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου, συντάχθηκε το πρακτικό περάτωσης του διαλόγου και εγκρίθηκε από την αναθέτουσα αρχή.
Χθες, έπειτα από καθυστέρηση 14 μηνών, η διαδικασία πέρασε στο τελικό της στάδιο με τη δημοσίευση της πρόσκλησης για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών, σε ένα τοπίο αισθητά διαφοροποιημένο σε σχέση με εκείνο κατά το οποίο σχεδιάστηκε. Ο αριθμός των συμμετεχόντων έχει περιοριστεί, ο χρόνος έχει ήδη επιμηκυνθεί σημαντικά και οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες έχουν μεταβληθεί ουσιωδώς. Στη διαγωνιστική διαδικασία εξακολουθούν να συμμετέχουν οι Bain Capital Credit, Christofferson, Robb & Co, LLC, Fortress Credit Corp. και η Resolute Cepal Greece Ανώνυμη Εταιρεία, η οποία αποτελεί τη μετεξέλιξη της πρώην ένωσης εταιρειών Kaican Hellas και Beaumont Summit Financial DAC.
Σύμφωνα με την πρόσκληση, η καταληκτική ημερομηνία και ώρα υποβολής των δεσμευτικών προσφορών έχει οριστεί για τις 23 Φεβρουαρίου 2026 και ώρα 17:00, με ρητή πρόβλεψη ότι προσφορές που θα κατατεθούν μετά το χρονικό αυτό σημείο δεν θα γίνονται δεκτές. Παράλληλα, οι συμμετέχοντες έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν αιτήματα παροχής διευκρινίσεων έως και δώδεκα ημέρες πριν από την καταληκτική ημερομηνία, δηλαδή έως τις 11 Φεβρουαρίου 2026, ενώ η αναθέτουσα αρχή οφείλει να κοινοποιήσει τις σχετικές απαντήσεις το αργότερο έξι ημέρες πριν από τη λήξη της προθεσμίας. Η ηλεκτρονική αποσφράγιση των προσφορών προβλέπεται να πραγματοποιηθεί την τέταρτη εργάσιμη ημέρα που ακολουθεί την ημερομηνία υποβολής, στις 10:00 το πρωί, από την Επιτροπή Διενέργειας του Διαγωνισμού. Τέλος, ο χρόνος ισχύος των δεσμευτικών προσφορών καθορίζεται σε δώδεκα μήνες από την ημερομηνία υποβολής τους, δηλαδή έως τον Φεβρουάριο του 2027, με δυνατότητα παράτασης υπό τους όρους που προβλέπει η πρόσκληση.
Τι θα αναφέρουν οι προσφορές
Οι οικονομικές προσφορές που θα καταθέσουν οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές έως τις 23 Φεβρουαρίου 2026 θα αναφέρουν σημαντικά στοιχεία. Σύμφωνα με το υπόδειγμα που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, κάθε υποψήφιος φορέας, είτε πρόκειται για μία εταιρεία είτε για ένωση εταιρειών, θα πρέπει να δηλώνει ρητά ότι αποδέχεται πλήρως όλους τους όρους του διαγωνισμού και το τελικό σχέδιο της σύμβασης παραχώρησης, χωρίς περιθώριο επαναδιαπραγμάτευσης μετά την υποβολή της προσφοράς. Η οικονομική προσφορά θα περιλαμβάνει βασικά οικονομικά μεγέθη που καθορίζουν τον τρόπο λειτουργίας του σχήματος, όπως το περιθώριο κέρδους στο μίσθωμα που θα πληρώνουν οι οφειλέτες για να παραμένουν στο ακίνητό τους, αλλά και τα ποσοστά με τα οποία θα μοιράζεται το οικονομικό αποτέλεσμα μεταξύ του ευάλωτου οφειλέτη και του φορέα, σε περίπτωση που το ακίνητο επαναγοραστεί ακριβότερα ή φθηνότερα από την τιμή αρχικής απόκτησής του. Ιδιαίτερη σημασία έχει η πρόβλεψη για τη λεγόμενη «συμβατική ποσοτική δέσμευση», δηλαδή το συνολικό ύψος κεφαλαίων που δεσμεύεται να διαθέσει ο φορέας για την αγορά ακινήτων. Το ποσό αυτό δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 100 εκατ. ευρώ, γεγονός που δείχνει ότι ο διαγωνισμός απευθύνεται σε σχήματα με ισχυρή χρηματοοικονομική βάση. Το συγκεκριμένο ποσό θα δηλωθεί τόσο στο έγγραφο της προσφοράς όσο και ηλεκτρονικά μέσω του ΕΣΗΔΗΣ. Η οικονομική προσφορά θα έχει ισχύ για δώδεκα μήνες από την ημερομηνία κατάθεσής της, με δυνατότητα παράτασης αν αυτό κριθεί αναγκαίο, ενώ το υπόδειγμα προβλέπει διαφορετικό τρόπο υπογραφής ανάλογα με το αν η προσφορά κατατίθεται από έναν φορέα ή από κοινοπραξία.
Η LCM Capital LLP
Εκτός της συνέχειας του διαγωνισμού για τη σύσταση του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων τέθηκε η LCM Capital LLP, όχι λόγω τυπικών ελλείψεων ή αδυναμίας κάλυψης των κριτηρίων προεπιλογής, αλλά εξαιτίας της στάσης που τήρησε κατά τη διάρκεια του ανταγωνιστικού διαλόγου. Και αυτό στους συμμετέχοντες είναι γνωστό ήδη εδώ και καιρό. Η LCM Capital LLP είχε αρχικά προεπιλεγεί και συμμετείχε κανονικά, μαζί με τους υπόλοιπους επενδυτές που κλήθηκαν να μετάσχουν στον διάλογο για τον καθορισμό των βασικών όρων της σύμβασης παραχώρησης. Ωστόσο, κατά την εξέλιξη του πρώτου κύκλου διαλόγου, που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2023 και αφορούσε τεχνικά, χρηματοοικονομικά και νομικά ζητήματα του έργου, η Επιτροπή Διενέργειας Διαλόγου διαπίστωσε ότι η LCM Capital LLP δεν συμμετείχε ενεργά στη διαδικασία, παρά τις επανειλημμένες παρατάσεις που δόθηκαν σε όλους τους συμμετέχοντες για την υποβολή σχολίων και παρατηρήσεων. Η στάση αυτή αποτυπώθηκε επισήμως στο τρίτο πρακτικό της Επιτροπής, τον Μάιο του 2023, με το οποίο απευθύνθηκε ρητή σύσταση προς την εταιρεία να συμμορφωθεί με τους όρους διεξαγωγής του διαλόγου και να γνωστοποιήσει αν εξακολουθεί να ενδιαφέρεται για ενεργή συμμετοχή. Καθώς η σύσταση αυτή δεν έτυχε ανταπόκρισης και η εικόνα μη συμμετοχής επαναλήφθηκε, η Επιτροπή προχώρησε, με το τέταρτο πρακτικό της τον Αύγουστο του 2023, στον αποκλεισμό της LCM Capital LLP από τη συνέχεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, κρίνοντας ότι η κατ’ επανάληψη παράλειψη ενεργητικής συμμετοχής συνιστούσε ουσιώδη παράβαση των όρων του ανταγωνιστικού διαλόγου.
H Εγνατία Οδός
Σήμερα αναμένονται οι επίσημες ανακοινώσεις από το Υπερταμείο και τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για το οικονομικό κλείσιμο της παραχώρησης της Εγνατία Οδός, ενός από τα πλέον σύνθετα έργα υποδομής που υλοποιούνται μέσω σύμβασης παραχώρησης στην Ελλάδα. Πρόκειται για έναν οδικό άξονα συνολικού μήκους περίπου 658 χιλιομέτρων, που εκτείνεται από την Ηγουμενίτσα έως τους Κήπους του Έβρου, μαζί με κάθετους άξονες άνω των 200 χιλιομέτρων, διαμορφώνοντας ένα από τα μεγαλύτερα και τεχνικά απαιτητικότερα δίκτυα αυτοκινητοδρόμων της χώρας. Η σύμβαση παραχώρησης προβλέπει ότι ο παραχωρησιούχος αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση, τη λειτουργία, τη συντήρηση και την εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου για χρονικό διάστημα 35 ετών, με κεντρική υποχρέωση τη διατήρηση υψηλών επιπέδων οδικής ασφάλειας και διαθεσιμότητας. Στο τεχνικό αντικείμενο περιλαμβάνονται η πλήρης λειτουργία και διαχείριση των σταθμών διοδίων, η βαριά και ελαφριά συντήρηση του οδοστρώματος, των σηράγγων και των γεφυρών, καθώς και η υλοποίηση επενδύσεων αναβάθμισης, με ιδιαίτερη έμφαση στις σήραγγες και στα σύγχρονα συστήματα ασφαλείας. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει δοθεί στη συμμόρφωση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα για την ασφάλεια των σηράγγων, με τη σύμβαση να προβλέπει συγκεκριμένα και δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα παρεμβάσεων. Το Δημόσιο διατηρεί ισχυρό εποπτικό ρόλο, ενώ έχουν ενσωματωθεί ρήτρες απόδοσης και μηχανισμοί ελέγχου, ώστε η ποιότητα λειτουργίας και συντήρησης του έργου να συνδέεται άμεσα με τα έσοδα του παραχωρησιούχου, που είναι η κοινοπραξία της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε ποσοστό 75% και της Egis σε ποσοστό 25%. Με την ολοκλήρωση του οικονομικού κλεισίματος, το Δημόσιο αναμένεται να εισπράξει περίπου 1,269 δισ. ευρώ, ποσό που ενδέχεται να εμφανίσει οριακές διαφοροποιήσεις, καθώς το τελικό ύψος του τιμήματος θα καθοριστεί μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας rebalancing, η οποία επηρεάζει χρηματοοικονομικά μεγέθη της σύμβασης.
Έτος «ορόσημο» το 2025 για την InDigital
Με ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης ολοκληρώνει το 2025 η InDigital, η εταιρεία τεχνολογίας του επιχειρηματία Κώστας Ρούπτσος, ο οποίος είναι και πρόεδρος της ΠΑΕ Πανιώνιος. Σύμφωνα με τα στοιχεία που είναι αναρτημένα στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων, το συνολικό οικονομικό αντικείμενο των ενεργών συμβάσεων της εταιρείας για το 2025 υπερβαίνει τα 47 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ, επίδοση που αποτυπώνει αισθητή αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Το μεγαλύτερο μέρος του ποσού προέρχεται από συμβάσεις υψηλού προϋπολογισμού στον τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού και των πληροφοριακών συστημάτων. Ενδεικτικά, έργα για την Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας υπερβαίνουν συνολικά τα 24 εκατ. ευρώ, ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα έχει και η σύμβαση ύψους σχεδόν 13 εκατ. ευρώ για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της Ψηφιακής Τράπεζας Γης. Στο συνολικό άθροισμα περιλαμβάνονται ακόμη συμβάσεις άνω του 1 εκατ. ευρώ για έργα ψηφιοποίησης και ανάπτυξης ψηφιακών πλατφορμών σε φορείς όπως το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος, καθώς και δεκάδες μικρότερες συμβάσεις που αφορούν υπηρεσίες συντήρησης, τεχνικής υποστήριξης και φιλοξενίας πληροφοριακών συστημάτων σε υπουργεία, πανεπιστήμια, δήμους, νοσοκομεία και πολιτιστικούς οργανισμούς.
Η ανοδική πορεία των συμβάσεων έρχεται να προστεθεί στις ισχυρές επιδόσεις της προηγούμενης χρήσης. Το 2024 ο κύκλος εργασιών της InDigital ανήλθε σε 37,68 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας σημαντική αύξηση έναντι των 23,47 εκατ. ευρώ του 2023, ενώ το μικτό αποτέλεσμα διαμορφώθηκε στα 12,23 εκατ. ευρώ από 7,11 εκατ. ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα. Τα κέρδη προ τόκων και φόρων έφθασαν τα 8,59 εκατ. ευρώ έναντι 5,17 εκατ. ευρώ το 2023, επιβεβαιώνοντας τη βελτίωση της λειτουργικής αποδοτικότητας. Μετά την αφαίρεση φόρων ύψους 1,84 εκατ. ευρώ, τα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν σε 6,33 εκατ. ευρώ, αυξημένα αισθητά σε σύγκριση με τα 3,89 εκατ. ευρώ της προηγούμενης χρήσης.
Σε επίπεδο ισολογισμού, το σύνολο του ενεργητικού ανήλθε το 2024 σε 27,69 εκατ. ευρώ από 24,42 εκατ. ευρώ το 2023, ενώ η καθαρή θέση ενισχύθηκε σημαντικά και διαμορφώθηκε σε 8,48 εκατ. ευρώ έναντι 5,66 εκατ. ευρώ στο τέλος της προηγούμενης χρήσης. Τα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα έφθασαν τα 1,41 εκατ. ευρώ, με τις συνολικές υποχρεώσεις να διαμορφώνονται σε 19,18 εκατ. ευρώ. Με βάση την εξέλιξη των ενεργών συμβάσεων, το 2025 τα περισσότερα από τα παραπάνω μεγέθη αναμένεται να εμφανίσουν περαιτέρω βελτίωση.
Στήριξη 3 εκατ. ευρώ στον Πανιώνιο
Στη βάση αυτή, προ ημερών η InDigital και ο Κώστας Ρούπτσος αποφάσισαν να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη και να στηρίξουν τον Πανιώνιο. InDigital και ΠΑΕ Πανιώνιος προχώρησαν σε συμφωνία χορηγίας και ονοματοδοσίας, με την InDigital να γίνεται βασικός χορηγός της ομάδας για τα επόμενα χρόνια. Η συμφωνία προβλέπει ότι ο Πανιώνιος θα αλλάξει τον διακριτικό του τίτλο και θα αποκτήσει νέο σύνθετο λογότυπο, στο οποίο θα αποτυπώνεται και το όνομα της εταιρείας. Το ποσό της χορηγίας φτάνει το 1 εκατ. ευρώ για κάθε αγωνιστική περίοδο, ενώ η συνεργασία θα έχει διάρκεια τριών σεζόν, αρχίζοντας από την εφετινή.
Οι holding του Βασιληά
Τέσσερις νέες μονοπρόσωπες εταιρείες συμμετοχών δημιούργησε η οικογένεια του γνωστού επιχειρηματία στον χώρο του αυτοκινήτου Λουκάς Βασιληάς, ενισχύοντας περαιτέρω τη δομή διαχείρισης των επενδύσεων και της περιουσίας της. Πρόκειται για τις Dimilucia Holdings, Holon Holdings, CVL Holdings και KLV Holdings, οι οποίες έχουν ως κοινό παρονομαστή τη δραστηριοποίηση στον τομέα των εταιρειών χαρτοφυλακίου, παρέχοντας παράλληλα υπηρεσίες διαχείρισης ρευστότητας και αξιοποίησης περιουσίας νομικών προσώπων.
Η Dimilucia Holdings συστάθηκε με μετοχικό κεφάλαιο 4,4 εκατ. ευρώ. Από το συνολικό ποσό, 13.823 ευρώ καταβλήθηκαν σε μετρητά από τη μοναδική εταίρο, ενώ το μεγαλύτερο μέρος, ύψους 4.386.177 ευρώ, καλύφθηκε μέσω εισφορών σε είδος. Μοναδική εταίρος είναι η Δήμητρα Βασιληά, η οποία κατέχει το 100% των εταιρικών μεριδίων, ενώ τη διαχείριση και εκπροσώπηση της εταιρείας έχει αναλάβει η Φανή Βασιληά.
Με αντίστοιχη κεφαλαιακή δομή ιδρύθηκε και η Holon Holdings, με κεφάλαιο 4,4 εκατ. ευρώ, προερχόμενο σχεδόν εξ ολοκλήρου από εισφορές σε είδος. Η μοναδική εταίρος και διαχειρίστρια, Φανή Βασιληά, κατέβαλε σε μετρητά 11.855,31 ευρώ, ενώ οι εισφορές σε είδος ανήλθαν σε 4.388.144,69 ευρώ και αφορούν μετοχές και συμμετοχές που αποτιμήθηκαν βάσει έκθεσης ορκωτών ελεγκτών.
Σημαντικά υψηλότερο αρχικό κεφάλαιο εμφανίζει η CVL Holdings, η οποία ξεκίνησε τη δραστηριότητά της με 7,32 εκατ. ευρώ. Από το ποσό αυτό, μόλις 8.534,25 ευρώ καταβλήθηκαν σε μετρητά από τη μοναδική εταίρο, ενώ το υπόλοιπο των 7.311.465,75 ευρώ προήλθε από εισφορές σε είδος, δηλαδή μετοχές και συμμετοχές αποτιμημένες από ορκωτούς ελεγκτές. Οι εισφορές αυτές αντιστοιχούν σε 731.147 εταιρικά μερίδια και καλύπτουν σχεδόν το σύνολο του κεφαλαίου. Μοναδική εταίρος και διαχειρίστρια της εταιρείας είναι η Χρυσάνθη Βασιληά.
Η τέταρτη εταιρεία, η KLV Holdings, ιδρύθηκε με κεφάλαιο 7,47 εκατ. ευρώ και μοναδικό εταίρο και διαχειριστή τον Κρέων Βασιληά. Ο μοναδικός εταίρος κατέβαλε σε μετρητά 11.413,88 ευρώ, ενώ οι εισφορές σε είδος ανήλθαν σε 7.458.586,12 ευρώ. Και σε αυτή την περίπτωση, το μεγαλύτερο μέρος του κεφαλαίου καλύπτεται από μετοχές και συμμετοχές που αποτιμήθηκαν από ορκωτούς ελεγκτές, συγκροτώντας τη συντριπτική πλειονότητα των εταιρικών μεριδίων.
