Εκτός ελέγχου βγήκε η κατάσταση στο Νεπάλ, με οργισμένους πολίτες να πυρπολούν κυβερνητικά κτίρια, σπίτια και αυτοκίνητα μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Κ.Π. Σάρμα Όλι, την επομένη διαδηλώσεων κατά του μπλοκαρίσματος μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της διαφθοράς που προκάλεσαν τον θάνατο 25 ανθρώπων σε συγκρούσεις με την Αστυνομία. Την «επιβολή της τάξης» αναλαμβάνει ο στρατός της χώρας, εφαρμόζοντας το μέτρο της απαγόρευση κυκλοφορίας.
Οι διαμαρτυρίες έγιναν βίαιες καθώς χιλιάδες διαδηλωτές της GenZ βγήκαν τη Δευτέρα στους δρόμους του Κατμαντού τη Δευτέρα.
{https://www.youtube.com/watch?v=wcYLetV9DPE}
Πιστεύεται ότι σχεδόν 200 άνθρωποι τραυματίστηκαν σε συγκρούσεις με την αστυνομία, η οποία χρησιμοποίησε δακρυγόνα, κανόνια νερού και σφαίρες καθώς οι διαδηλωτές σκαρφάλωναν στους τοίχους του κοινοβουλίου και άλλων δημόσιων κτιρίων.
Οι διαμαρτυρίες συνεχίστηκαν την Τρίτη, με τους διαδηλωτές να βάζουν φωτιά στο κτίριο του κοινοβουλίου, στην έδρα του Κόμματος του Κογκρέσου του Νεπάλ και στο σπίτι του πρώην πρωθυπουργού Sher Bahadur Deuba. Τα σπίτια αρκετών άλλων πολιτικών έχουν επίσης βανδαλιστεί.
Η απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν σημαντικό μέρος της ζωής των Νεπαλέζων. Η χώρα έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά χρηστών ανά κάτοικο στη Νότια Ασία.
{https://www.youtube.com/watch?v=91AxYAQ3Vxk}
Οι διαδηλώσεις πυροδοτήθηκαν από την απόφαση της κυβέρνησης την περασμένη εβδομάδα να απαγορεύσει 26 πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένων των WhatsApp, Instagram και Facebook, επειδή δεν τήρησαν την προθεσμία εγγραφής τους στο υπουργείο Επικοινωνιών και Τεχνολογίας της Πληροφόρησης του Νεπάλ.
Οι επικριτές κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι με την απαγόρευση - που άρθηκε τη Δευτέρα - επιδιώκει να καταπνίξει μια εκστρατεία κατά της διαφθοράς.
Αν και η απαγόρευση πυροδότησε τις αναταραχές, οι διαδηλωτές εκφράζουν επίσης μια πιο βαθιά δυσαρέσκεια προς τις αρχές της χώρας.
Τι συμβαίνει στο Νεπάλ
Οι επακόλουθες διαδηλώσεις έγιναν βίαιες στο Κατμαντού και σε ορισμένες άλλες πόλεις του Νεπάλ, με 19 διαδηλωτές να χάνουν τη Δευτέρα τη ζωή τους σε συγκρούσεις με την αστυνομία.
Ο υπουργός Επικοινωνιών του Νεπάλ, Πρίθβι Σούμπα, δήλωσε στο BBC αργότερα την ίδια ημέρα ότι η αστυνομία αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει βία - κανόνια νερού, γκλομπ και σφαίρες από καουτσούκ.
{https://x.com/johndoe1497575/status/1965432144530210854}
Μερικοί διαδηλωτές κατάφεραν να παραβιάσουν την περίμετρο του κοινοβουλίου στο Κατμαντού, ωθώντας την αστυνομία να επιβάλει απαγόρευση κυκλοφορίας γύρω από βασικά κυβερνητικά κτίρια και να ενισχύσει την ασφάλεια.
Την Τρίτη, διαδηλωτές έβαλαν φωτιά στο κοινοβούλιο στο Κατμαντού. Κυβερνητικά κτίρια και σπίτια πολιτικών επίσης βανδαλίστηκαν.
{https://x.com/ChaudharyParvez/status/1965628312610644157}
Υπήρξαν αναφορές για τρεις νεκρούς την Τρίτη - αυξάνοντας τον συνολικό αριθμό όσων έχασαν τη ζωή τους από την έναρξη των ταραχών στους 22.
Πολλοί από τους τραυματίες έχουν μεταφερθεί σε τοπικά. Το BBC Nepali μίλησε με γιατρούς οι οποίοι δήλωσαν ότι περιέλθαψαν τραυματίες που είχαν πληγεί από πυροβολισμούς και πλαστικές σφαίρες.
Ποιος παίρνει τώρα τις αποφάσεις
Το βράδυ της Τρίτης, ο αρχηγός του στρατού του Νεπάλ, στρατηγός Ασόκ Ρατζ Σίγκντελ, εξέδωσε δήλωση κατηγορώντας τους διαδηλωτές ότι εκμεταλλεύονται την τρέχουσα κρίση προκαλώντας ζημιές, λεηλασίες και πυρπολήσεις σε δημόσια και ιδιωτική περιουσία.
Σε περίπτωση συνεχιζόμενων αναταραχών, ανέφερε η δήλωση, «όλοι οι θεσμοί ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένου του Νεπαλικού Στρατού, έχουν δεσμευτεί να αναλάβουν τον έλεγχο της κατάστασης».
Ταυτόχρονα, ο Ασόκ Ρατζ Σίγκντελ κάλεσε τους διαδηλωτές να συμμετάσχουν σε διάλογο για να βρεθεί μια λύση στις χειρότερες αναταραχές στο Νεπάλ εδώ και δεκαετίες.
Παραμένει, ωστόσο, ασαφές ποιος ηγείται της χώρας σε αυτό το σημείο.
Η δήλωση του στρατού δεν διευκρινίζει ποια μέτρα θα μπορούσε να λάβει ή αν θα χρησιμοποιήσει βία για να ελέγξει τους διαδηλωτές. Αλλά βρίσκονται ήδη στους δρόμους για να ασκήσουν έλεγχο σε όσους «προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την αντίξοη κατάσταση στη χώρα και εμπλέκονται σε λεηλασίες, εμπρησμούς και βανδαλισμούς».
Δεν είναι επίσης σαφές ποιος θα εκπροσωπήσει τους διαδηλωτές, εάν συμμετάσχουν σε διάλογο με τον στρατό. Αυτές οι διαμαρτυρίες δεν έχουν ηγηθεί από ομάδα ή άτομο και στην πραγματικότητα ξεκίνησαν μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ποιοι διαμαρτύρονται
Οι διαμαρτυρίες «γεννήθηκαν» μέσα από μέσα κοινωνικής δικτύωσης και καθοδηγούνται από τους νέους της χώρας.
Οι διαδηλωτές αυτοπροσδιορίζονται ως GenΖ και ο όρος έχει γίνει σύμβολο συσπείρωσης.
Αν και δεν υπήρξε κάποιος κεντρικός ηγέτης, αρκετές συλλογικότητες νέων ανέλαβαν ρόλο κινητήριου μοχλού καλώντας σε δράση και κοινοποιώντας ενημερώσεις στο διαδίκτυο.
Φοιτητές από κολέγια και πανεπιστήμια των μεγάλων πόλεων του Νεπάλ έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν φορώντας στολή, με βιβλία στο χέρι, ενώ βίντεο που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν ακόμη και μαθητές να συμμετέχουν στις πορείες.
Τα αιτήματα των διαδηλωτών
Τα δύο κύρια αιτήματά τους είναι σαφή: η κυβέρνηση να άρει την απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, κάτι που έχει πλέον συμβεί, και να μπει τέλος στις «διεφθαρμένες πρακτικές».
Οι διαδηλωτές, πολλοί από τους οποίους είναι φοιτητές, έχουν συνδέσει τον αποκλεισμό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με τον περιορισμό της ελευθερίας του λόγου και τις εκτεταμένες καταγγελίες για διαφθορά μεταξύ των πολιτικών.
«Θέλουμε να δούμε ένα τέλος στη διαφθορά στο Νεπάλ», δήλωσε η Binu KC, μια 19χρονη φοιτήτρια, στο BBC Nepali. «Οι ηγέτες υπόσχονται ένα πράγμα κατά τη διάρκεια των εκλογών, αλλά ποτέ δεν το υλοποιούν. Είναι η αιτία τόσων πολλών προβλημάτων». Πρόσθεσε ότι η απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης διατάραξε την εκπαίδευσή της, περιορίζοντας την πρόσβαση σε διαδικτυακά μαθήματα και πόρους μελέτης.
Η Subhana Budhathoki, από την πλευρά της, είπε: «Η GenΖ δεν θα σταματήσει τώρα. Αυτή η διαμαρτυρία αφορά κάτι περισσότερο από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης - πρόκειται για τη φίμωση των φωνών μας και δεν θα αφήσουμε να συμβεί αυτό».
H τάση «NepoKids»
Χαρακτηριστικό της διαμαρτυρίας ήταν η ευρεία χρήση δύο συνθημάτων στα social: #NepoBaby και #NepoKids.
Αυτοί οι δύο όροι έχουν κερδίσει δημοτικότητα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες εβδομάδες, αφού πολλά βίντεο που δείχνουν τον πλούσιο τρόπο ζωής των πολιτικών και των οικογενειών τους έγιναν viral στη χώρα.
{https://www.instagram.com/reel/DOaU0WvE6W-/}
Τα viral βίντεο στο TikTok και το Instagram αντιπαραβάλλουν τον πλούσιο τρόπο ζωής των πολιτικών οικογενειών - ρούχα σχεδιαστών, ταξίδια στο εξωτερικό και πολυτελή αυτοκίνητα - με τις σκληρές πραγματικότητες που αντιμετωπίζουν οι νέοι - ανεργίας, αναγκαστική μετανάστευση.
Τα συνθήματα εκφράζουν τη βαθιά απογοήτευση για την ανισότητα στη χώρα.
Τι θα συμβεί στη συνέχεια
Αν και ο πρωθυπουργός παραιτήθηκε, δεν είναι σαφές ποιος θα τον αντικαταστήσει - ή τι θα συμβεί στη συνέχεια.
Ορισμένοι υπουργού φέρεται να έχουν βρει καταφύγιο στις δυνάμεις ασφαλείας.
{https://www.youtube.com/watch?v=VR3pkhVXgL8}
Οι διαδηλωτές μέχρι στιγμής έχουν σε μεγάλο βαθμό αψηφήσει την επ' αόριστον απαγόρευση της κυκλοφορίας στο Κατμαντού και πέραν αυτού.
Οι διαδηλωτές ζητούν λογοδοσία και μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο, εάν η κυβέρνηση δεν εμπλακεί ουσιαστικά, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι οι αναταραχές μπορεί να κλιμακωθούν περαιτέρω.
Με πληροφορίες από BBC































