Υγεία

Υπάρχουν τροφές που καίνε το λίπος;

Υπάρχουν τροφές που καίνε το λίπος; Φωτογραφία: Louis Hansel on Unsplash
Ενώ ορισμένα συστατικά, όπως τα μπαχαρικά και η καφεΐνη μπορούν να έχουν πράγματι κάποιες μικρές επιδράσεις στο μεταβολισμό, η συμβολή τους στην απώλεια βάρους είναι αμελητέα.

Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το TikTok είναι γεμάτες με βίντεο που προωθούν γρήγορες και μερικές φορές... αρκετά παράξενες μεθόδους για την απώλεια λίπους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ένα ποτό «καύσης λίπους» από κρύο νερό, στιγμιαίο καφέ, ελαιόλαδο και ψιλοκομμένο κρεμμύδι, το οποίο υποσχόταν να βοηθήσει τους χρήστες να χάσουν 10 κιλά σε μόλις τρεις ημέρες.

Παρά τον προφανή παραλογισμό, το βίντεο έλαβε πάνω από 15.000 likes, με ορισμένους θεατές να παραδέχονται ότι δοκίμασαν τη συνταγή.

Η κατάσταση αυτή αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη τάση όπου οι άνθρωποι, απελπισμένοι για γρήγορες λύσεις απώλειας βάρους, στρέφονται σε ακραίες ή αναπόδεικτες θεραπείες, πολλές από τις οποίες μοιράζονται από δημιουργούς περιεχομένου με ελάχιστες ή μηδενικές γνώσεις στη διατροφή ή την υγεία.

Το φαινόμενο των «τροφών που καίνε το λίπος» είναι ευρέως διαδεδομένο σε πλατφόρμες όπως το TikTok, με εκατομμύρια αναρτήσεις αφιερωμένες στο θέμα. Από το 2023, ο καθαρός όγκος του περιεχομένου που σχετίζεται με την καύση λίπους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει οδηγήσει σε δισεκατομμύρια προβολές βίντεο, αποδεικνύοντας πόσο δημοφιλή έχουν γίνει αυτά τα hacks για την απώλεια βάρους.

Η φράση «τρόφιμα που καίνε το λίπος» έχει αποκτήσει σημαντική απήχηση, αλλά οι ειδικοί, όπως η Aisling Pigott, εκπρόσωπος της Βρετανικής Ένωσης Διαιτολόγων (BDA), επισημαίνουν ότι ο ίδιος ο όρος είναι παραπλανητικός και επιστημονικά ανακριβής.

Η Pigott εξηγεί ότι η έννοια της τροφής που «καίει το λίπος» υπονοεί ότι ορισμένα τρόφιμα βοηθούν στην εξάντληση των αποθεμάτων λίπους καίγοντας επιπλέον θερμίδες. Στην πραγματικότητα, η καύση λίπους αναφέρεται στο ότι το σώμα μετατρέπει το λίπος σε ενέργεια, μια διαδικασία που συμβαίνει φυσικά συνεχώς.

Η ιδέα ότι συγκεκριμένες τροφές μπορούν να επιταχύνουν αυτή τη διαδικασία είναι αβάσιμη.

Τι ισχύει με τα μπαχαρικά, το πράσινο τσάι και την καφεΐνη

Μια δημοφιλής συνταγή προτείνει την προσθήκη σκόνης κουρκουμά, καγιέν και τζίντζερ στον καφέ για να επιτευχθούν αποτελέσματα καύσης λίπους. Ενώ αυτά τα συστατικά μπορεί να έχουν κάποιες μικρές επιδράσεις στη θερμογένεση (τη διαδικασία με την οποία το σώμα παράγει θερμότητα), ο αντίκτυπος ενός τέτοιου παρασκευάσματος στην πραγματική απώλεια λίπους είναι αμελητέος.

Μια μελέτη σε ποντίκια από το 2009 διαπίστωσε ότι ορισμένα μπαχαρικά, όπως η καψαϊκίνη από τις πιπεριές τσίλι, θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη θερμογένεση, βοηθώντας ενδεχομένως την απώλεια βάρους. Ωστόσο, αυτή η έρευνα δεν έχει αναπαραχθεί σε ανθρώπους, και ακόμη και αν αυτό συνέβαινε, η επίδραση θα ήταν ελάχιστη.

Η Pigott διευκρινίζει παράλληλα ότι ενώ η καφεΐνη, ένα κοινό συστατικό σε πολλά ποτά που καίνε το λίπος, μπορεί να έχει ρόλο στη βελτίωση της σωματικής απόδοσης, είναι απίθανο να προκαλέσει απώλεια βάρους από μόνη της.

Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η καφεΐνη μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να κάψουν περισσότερες θερμίδες κατά τη διάρκεια της άσκησης, αλλά δεν έχει άμεση επίδραση στις αποθήκες λίπους χωρίς συνοδευτική σωματική δραστηριότητα.

Ένας άλλος μύθος που κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ο ισχυρισμός ότι η κατανάλωση πέντε φλιτζανιών πράσινου τσαγιού την ημέρα μπορεί να βοηθήσει στην καύση λίπους. Ορισμένοι influencers συνέκριναν μάλιστα το πράσινο τσάι με το φάρμακο Ozempic για τον διαβήτη, υποστηρίζοντας ότι ενισχύει μια συγκεκριμένη ορμόνη (GLP-1) που είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο της όρεξης.

Ενώ μια μελέτη του 2015 σε ποντίκια έδειξε ότι οι πολυφαινόλες του καφέ μπορούν να αυξήσουν την απελευθέρωση του GLP-1, το ίδιο αποτέλεσμα δεν έχει αποδειχθεί στους ανθρώπους. Η Pigott τονίζει ότι τα επίπεδα του GLP-1 επηρεάζονται κυρίως από γενετικούς παράγοντες, καθιστώντας τον ισχυρισμό αυτό ακόμη πιο αμφίβολο.

Πηγή: BBC