Κάτι λιγότερο από δέκα χρόνια μετά ήρθε, νομίζω, η ώρα να χρησιμοποιήσω τις «σημειώσεις» μου κυρίως για τις 11 κρίσιμες μέρες, μεταξύ 26.6-6.7.2015, όταν κρίθηκε οριστικά η συνέχιση της πορείας της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και, ας μην κρυβόμαστε, ουσιαστικά στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πάροδος του χρόνου μου επιτρέπει να υποστηρίξω βασίμως ότι δεν παραβίασα, σε καμία περίπτωση όπως είναι και η πάγια αρχή μου, το συμφωνημένο off the record.
1. Ευθύς εξ αρχής λοιπόν διευκρινίζω ότι οι «σημειώσεις» αυτές συγκροτούνται ιδίως από τα όσα βίωσα προσωπικώς, επικοινωνώντας τότε συχνά-πυκνά με δύο «πρωταγωνιστές», κυριολεκτικά, της εποχής, κυρίως τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας (ΠτΔ) Προκόπη Παυλόπουλο αλλά και τον τέως Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
α) Πιστεύω πως μάλλον πρέπει να ξεκινήσω από τη μέσω «κύκλων» δήλωση που μου έκανε την εποχή εκείνη, και συγκεκριμένα στις 18.6.2015, ο Προκόπης Παυλόπουλος και την δημοσίευσα στην «Realnews» της επόμενης Κυριακής, 20.6.2015: «Δεν θα ανεχθώ να είμαι Πρόεδρος σε μια Χώρα εκτός ευρώ, με άλλες λέξεις σε μια Ελλάδα της δραχμής».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
β) Ο Αλέξης Τσίπρας είχε τότε τη δυνατότητα να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον ..."δικό του Τασούλα", αφού είχαν προηγηθεί εκλογές μετά την αποτυχία της Βουλής να εκλέξει Πρόεδρο. Δεν το έκανε. Τον είχε ρωτήσει τότε ο Προκόπης Παυλόπουλος γιατί επιλέγει αυτόν και όχι κάποιον από την παράταξή του, τον ΣΥΡΙΖΑ, και ό Αλέξης Τσίπρας του απάντησε: "Δεν θέλω να πάρω ρεβάνς, αλλά να σώσω την χώρα. Και αυτό θα γίνει μόνο αν είμαστε ενωμένοι. Θέλω να στείλω ένα ισχυρό μήνυμα εθνικής ενότητας στην Ευρώπη". Ο τέως Πρωθυπουργός ήξερε ήδη καλά ότι -όπως πολλοί ισχυρίζονται- τα "φληναφήματα Βαρουφάκη" για «άτακτη υποχώρηση» της Ε.Ε. τον είχαν παρασύρει, όπως λένε συνεργάτες του, σε πολύ ολισθηρές ατραπούς, και μαζί μια μεγάλη μερίδα του ΣΥΡΙΖΑ. Από την πλευρά του ο τέως ΠτΔ άδραξε την ευκαιρία να διευκρινίσει στον Αλέξη Τσίπρα, προσδιορίζοντας και την όλη κατοπινή στάση του: «Επομένως, Αλέξη, την πλειοψηφία που θα με ψηφίσει, ήτοι τον ΣΥΡΙΖΑ και την ΝΔ, θα την ερμηνεύσω εφεξής ως ευρεία πλειοψηφία -εξελέγη τελικά με 234 ψήφους- ευρωπαϊκού προσανατολισμού. Άρα πλειοψηφία που με δεσμεύει να υπερασπισθώ την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας και φυσικά την πορεία της μέσα στην Ευρωζώνη». Παυλόπουλος και Τσίπρας έκλεισαν αυτή την συζήτηση με μια θερμή, και οπωσδήποτε σημαδιακή για το μέλλον, χειραψία μιας και η φιλία τους, παρά τις κάποιες διακυμάνσεις, παραμένει σταθερή ως σήμερα.
2. Αφότου ανέλαβε την πρωθυπουργία ο Αλέξης Τσίπρας, και με αρνητικό πρωταγωνιστή τον Γιάννη Βαρουφάκη, η πορεία της Κυβέρνησής του ήταν ένα διαρκές «κρυφτό-κυνηγητό» με τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς και ιδίως με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Γιούρογκρουπ, υπό την προεδρία του Γερούν Ντάισελμπλουμ που λειτουργούσε κυριολεκτικά ως «εντολοδόχος» του γερμανού Υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Τα πράγματα έφτασαν στο μη παρέκει κατά τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες στις 26.6.2015. Πηγαίνοντας εκεί ο Αλέξης Τσίπρας γνώριζε καλά ότι θα ήταν η «κορύφωση» της κρίσης, όπως και έγινε. Οι προτάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το Ελληνικό πρόγραμμα παρέμεναν ουσιαστικά πάντα οι ίδιες και ήταν προφανώς αδύνατο να τις δεχθεί η Κυβέρνηση Τσίπρα. Το "αφήγημα Βαρουφάκη" είχε διαλυθεί από όταν έκανε "τσαμπουκάδες" στον Ντάισεμπλουμ και δεν ανέβαιναν τα σπρεντς. Σε εκείνη τη Σύνοδο δεν δεν επιχειρούσε ακόμα να αντισταθεί. Ο Αλέξης Τσίπρας είχε ΠΛΗΡΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ. Περίμενε απλώς πότε θα του δώσουν πρόταση για να τη θέσει σε δημοψήφισμα και αυτό έγινε μόνο στο τέλος του χρόνου παράτασης του προγράμματος που έληγε στις 30 Ιουνίου. Αυτά άλλωστε τα περιγράφει και η τότε Καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ στο τελευταίο της βιβλίο.
α) Ο Αλέξης Τσίπρας και όσοι τον ακολούθησαν στις Βρυξέλλες πήρε το ίδιο απόγευμα (26.6.2025) το αεροπλάνο για την Αθήνα, λέγοντας κοφτά στην Μέρκελ όταν τον ρώτησε τι θα γίνει: «Θα συνεννοηθώ με την Κυβέρνησή μου και θα δω». Από το αεροδρόμιο πήγε κατευθείαν στο Μέγαρο Μαξίμου και συγκάλεσε εκεί έκτακτο Υπουργικό Συμβούλιο, με την παρουσία και της Προέδρου της Βουλής Ζωής Κωνσταντοπούλου. Ο Προκόπης Παυλόπουλος απέναντι, στο Μέγαρο της Ηρώδου του Αττικού, βλέποντας την «κίνηση» έμενε με την εντύπωση της σύγκλησης του Υπουργικού Συμβουλίου για την συζήτηση της τελικής πρότασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Μέχρι εκείνη την στιγμή ο Αλέξης Τσίπρας δεν είχε επικοινωνήσει μαζί του ούτε του είχε αποκαλύψει κάτι. Ο τ. ΠτΔ είχε βεβαίως κατ’ ευθείαν επαφή στις Βρυξέλλες με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ και με τον εκεί απεσταλμένο του Αλέξη Τσίπρα Γιώργο Χουλιαράκη, οι οποίοι συνεργάζονταν στενά για την εξεύρεση λύσης. Μάλιστα ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, μη γνωρίζοντας τις προθέσεις του Αλέξη Τσίπρα, είχε δημοσιοποιήσει αργά το μεσημέρι της Παρασκευής, 26.6.2015, ότι το αδιέξοδο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν ήταν οριστικό και θα προσπαθούσε για την διατύπωση νέας πρότασης ακόμη και την επόμενη μέρα, Σάββατο 27.6.2015.
β) Μολονότι ο Προκόπης Παυλόπουλος είχε σαφώς αιφνιδιασθεί, τόνισε στον Αλέξη Τσίπρα ότι κατά το Σύνταγμα δεν μπορούσε μεν ν’ απορρίψει την πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου και της Βουλής, άρα την πρόταση για την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος διεξαγωγής δημοψηφίσματος, πλην όμως του αποσαφήνισε ότι το «εγχείρημα» ήταν εξαιρετικά παρακινδυνευμένο. Και γιατί το ερώτημα του δημοψηφίσματος ήταν πολύ δύσκολο να διατυπωθεί ευκρινώς -δεν υπήρχε τέτοιο προηγούμενο μετά την Μεταπολίτευση- και γιατί η μια εβδομάδα ως την διεξαγωγή του δημοψηφίσματος ήταν προφανώς ανεπαρκής. Τότε ο Αλέξης Τσίπρας του είπε ότι αναλάμβανε προσωπικώς και στο ακέραιο την όλη ευθύνη. Το μυαλό του Προκόπη Παυλόπουλου γύρισε πίσω στην ημέρα της αναγγελίας της υποψηφιότητάς του, κατά τα όσα ήδη σημειώθηκαν, και έκλεισε την συζήτηση λέγοντας στον Αλέξη Τσίπρα: «Αλέξη, σου υπενθυμίζω την συμφωνία μας για την ανάληψη από εμένα της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Κατά συνέπεια αν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι «όχι», δεν θα δεχθώ να ερμηνευθεί ως απόφαση εξόδου της Χώρας από την Ευρωζώνη, παρά μόνον ως «ισχυρή εντολή» συνέχισης της διαπραγμάτευσης»". Η αλήθεια είναι πως δεν είχε και νόημα να του πει κάτι τέτοιο αφού ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας διαβεβαίωνε σε όλα τα διαγγέλματά του τον ελληνικό λαό ότι "το ΟΧΙ δεν σημαίνει έξοδο από το ευρώ". Η απάντηση συνεπώς του τότε πρωθυπουργού στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ήταν απολύτως αυτονόητη.
3. Το ξημέρωμα της Δευτέρας, 29.6.2015, ο Προκόπης Παυλόπουλος υπέγραψε το Π.Δ. για την διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, έχοντας παρακολουθήσει προηγουμένως όλη τη συζήτηση στη Βουλή. ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, με τον Βαγγέλη Βενιζέλο πρωταγωνιστή, απέρριπταν το δημοψήφισμα και τάσσονταν σε κάθε περίπτωση, αν τελικώς διεξαγόταν, αναφανδόν υπέρ του «ναι» ρίχνοντας όλο το βάρος της ενδεχόμενης αποτυχίας του εγχειρήματος στους Τσίπρα – Βαρουφάκη. Έχει ιδιαίτερη σημασία όμως να έλθει στο φως και κάτι το πραγματικά εντυπωσιακό, το οποίο μάλλον τείνει να ξεχασθεί:
α) Παρά την εξαγγελία του Αλέξη Τσίπρα περί διεξαγωγής του δημοψηφίσματος ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, όπως είχε διαβεβαιώσει ο ίδιος τον Προκόπη Παυλόπουλο, ναι μεν είχε αιφνιδιασθεί και αυτός, αλλά δεν το «έβαζε κάτω». Έτσι αργά το βράδυ της Κυριακής προς ξημέρωμα Δευτέρας, 28.6 και 29.6.2015, ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ έστειλε σχέδιο νέας αίτησης της Ελλάδας προς το Γιούρογκρουπ για την άμεση έναρξη συζητήσεων με τον ESM, έτσι ώστε να μην διακοπεί ο ELA, δηλαδή ουσιαστικά η ρευστότητα στις Ελληνικές Τράπεζες από την ΕΚΤ. Ο Προκόπης Παυλόπουλος μελέτησε σύντομα το σχέδιο, το βρήκε πραγματικά ενισχυτικό του κλίματος υπέρ της Ελλάδας και αναζήτησε στο τηλέφωνο τον Αλέξη Τσίπρα. Όταν τον βρήκε τον ενημέρωσε σχετικώς και του έστειλε αμέσως το κείμενο του σχεδίου Γιουνκέρ, με θετική από την πλευρά του αξιολόγηση. Ο Αλέξης Τσίπρας, προς ευχάριστη έκπληξη του Προκόπη Παυλόπουλου, το ενέκρινε -«μου φαίνεται καλό» του είπε- και έτσι άρχισε ένας νέος γύρος διαπραγματεύσεων που αν είχαν επιτυχή κατάληξη δεν θα διεξαγόταν το δημοψήφισμα.
β) Όρος του Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, και κυρίως του Γιούρογκρουπ για να συμφωνήσει και ν’ αξιολογήσει την νέα αίτηση της Ελλάδας προς τον ESM, ήταν να παραστεί σε αυτό όχι ο Υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης αλλά ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και υπεύθυνος του Οικονομικού Τομέα γενικώς, Γιάννης Δραγασάκης. Ο όρος έγινε δεκτός και το βράδυ της Δευτέρας, 29.6.2015, άρχισε διαδικτυακώς σε καλό κλίμα η συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ, με εκπρόσωπο της Κυβέρνησης τον Γιάννη Δραγασάκη. Η συνεδρίαση δεν τελείωσε ως αργά το βράδυ και συμφωνήθηκε η συνέχισή της για οριστική κατάληξη την επομένη, Τρίτη 30.6.2015. Ας θυμηθούμε την «αινιγματική» δήλωση εκείνο το βράδυ του Γιάννη Δραγασάκη προς τους μαζεμένους εκεί δημοσιογράφους κάτω από τις «νεραντζιές» του Μαξίμου: «Να δούμε αν θα γίνει δημοψήφισμα». Όμως σε αυτή την συνεδρίαση της Τρίτης εμφανίσθηκε αντί του Γιάννη Δραγασάκη ο Γιάννης Βαρουφάκης. Η σύνοδος δεν πρόλαβε ν’ αρχίσει και διακόπηκε οριστικά. Νέο «κρύο ντους» και για τον Αλέξη Τσίπρα όπως όμως και για τον Προκόπη Παυλόπουλο, ο οποίος προειδοποίησε τον Αλέξη Τσίπρα ότι η αποτυχία αυτή σήμαινε άμεση διακοπή του ELAαπό την ΕΚΤ, με ό,τι αυτό συνεπαγόταν. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν μπορούσε να το πιστέψει και είπε στον Προκόπη Παυλόπουλο: «Δεν πρόκειται να κάνουν κάτι τέτοιο πάει πολύ». Με τον Προκόπη Παυλόπουλο να απαντά στον Αλέξη Τσίπρα ότι και να ήθελε ο Ντράγκι να μην το κάνει ήταν υποχρεωμένος από τον Κανονισμό της ΕΚΤ. Πράγμα το οποίο και συνέβη το πρωί της επομένης, Τετάρτης 30.6.2015. Μέσα σε αυτό το πολύ βαρύ κλίμα οδηγηθήκαμε στην Κυριακή του δημοψηφίσματος.
4. Ας γυρίσουμε πάλι πίσω στην εβδομάδα διεξαγωγής του δημοψηφίσματος. Ο Προκόπης Παυλόπουλος ήλπιζε στην τελική έκβαση υπέρ του «ναι», έστω και οριακά. Προς το τέλος όμως της εβδομάδας άρχισε ν’ αντιλαμβάνεται την υπεροχή του «όχι» σε μια κοινωνία που ήταν ήδη καθαρά «εχθρική» απέναντι στην «σκληρή» στάση της ΕΕ και στις εν τω μεταξύ, ενόψει του δημοψηφίσματος, αδιανόητες παρεμβάσεις και «αυστηρές» προειδοποιήσεις των κυριότερων Ευρωπαίων ηγετών, π.χ. Γιουνκέρ, Μέρκελ, Ολάντ κ.λπ.
α) Το βράδυ της Κυριακής, 5 Ιουλίου 2015, το «όχι» υπερίσχυσε με πάταγο. Κατόπιν σχεδιασμού μετά το αποτέλεσμα ο Αλέξης Τσίπρας κάλεσε τον Γ. Βαρουφάκη να του ανακοινώσει πως τον παύει από υπουργό. Ταυτόχρονα κάλεσε τις κάμερες στο Μαξίμου για να απευθύνει Διάγγελμα. Διάγγελμα στο οποίο ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη διεξαγωγή συμβουλίου πολιτικών αρχηγών, ενώ αμέσως μετά ο Αλέξης Τσίπρας τηλεφώνησε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο δρόμος ήταν πια ανοιχτός για τον τ. ΠτΔ να αναζητήσει βοήθεια από την ΕΕ για την εκ μέρους των οργάνων της αποδοχή νέου αιτήματος της Ελλάδας για νέα, εξ υπαρχής σχεδόν, διαπραγμάτευση προς ένα νέο «πρόγραμμα», με πολλές όμως διορθωτικές αλλαγές από εκείνο της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες πριν 10 ημέρες. Ο Προκόπης Παυλόπουλος, με την συναίνεση φυσικά του Αλέξη Τσίπρα, επικοινώνησε με τον Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ και κυρίως με τον Φρανσουά Ολάντ -εδώ η μεσολάβηση του φίλου του τ. ΠτΔ Ζακ Αταλί ήταν καταλυτική- και τους ανακοίνωσε την πρόθεσή του να συγκαλέσει, υπό την προεδρία του, την επόμενη μέρα Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών -με την εξαίρεση της Χρυσής Αυγής φυσικά- προκειμένου να γίνει μια «νέα αρχή» αποδεκτή και από την ΕΕ, σ’ επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Γιούρογκρουπ. Η πρόταση του Προκόπη Παυλόπουλου έγινε δεκτή και ο τελευταίος διαβεβαίωσε τον Φρανσουά Ολάντ ότι την επομένη, Δευτέρα 6 Ιουλίου 2015, και ως την 1 μ.μ. θα είχε πείσει τους Πολιτικούς Αρχηγούς του «δημοκρατικού τόξου» να δεχθούν, από κοινού, αυτή την «νέα αρχή».
β) Αμέσως μετά ο Προκόπης Παυλόπουλος άρχισε να τηλεφωνεί στους Πολιτικούς Αρχηγούς, ξεκινώντας από την ΝΔ, δηλαδή από τον Αντώνη Σαμαρά. Τότε, και προς έκπληξή του αφού δεν γνώριζε τίποτα το σχετικό, ο Αντώνης Σαμαράς του είπε «κοφτά» ότι είχε παραιτηθεί και είχε «μεταβιβάσει» -με «δημοκρατικές» διαδικασίες που θύμιζαν Κώστα Σημίτη και Γιώργο Παπανδρέου το 2004- την προεδρία της ΝΔ στον Βαγγέλη Μεϊμαράκη. Ο τ. ΠτΔ μίλησε αμέσως με αυτόν, ο οποίος και φυσικά αποδέχθηκε την πρότασή του. Έτσι ο Προκόπης Παυλόπουλος είδε το έργο του να διευκολύνεται σημαντικά, αφού ο γνωστός χαρακτήρας του Αντώνη Σαμαρά και η «εκρηκτική» αντιπαλότητά του με τον Αλέξη Τσίπρα -θυμίζουμε ότι δεν παρέδωσε καν την πρωθυπουργία στον νέο τότε πρωθυπουργό- μάλλον δεν θα ήταν επιβοηθητικός, κάθε άλλο. Και στο σημείο αυτό ενδίδω στον πειρασμό να θέσω τα εξής ερωτήματα: Δεν προκαλεί εντύπωση το ότι ο Αντώνης Σαμαράς δεν παραιτήθηκε από την ηγεσία της ΝΔ αμέσως μόλις έχασε τις εκλογές, αλλά έμεινε ως το τέλος Ιουνίου; Και γιατί παραιτήθηκε εκείνο το βράδυ, όταν και ήταν βέβαιο πως η Ελλάδα θα έπαιρνε ξανά τον «ευρωπαϊκό δρόμο» προς την Ευρωζώνη, πράγμα που ο Αντώνης Σαμαράς επιθυμούσε, κατά τις δηλώσεις του, διακαώς; Τι ήταν εκείνο λοιπόν που τον οδήγησε να κάνει πίσω, όταν μπορούσε σχεδόν να «ηγηθεί» της εθνικής, κυριολεκτικώς, αυτής προσπάθειας και να «κοντύνει» στην πράξη τον «μεγάλο αντίπαλό» του Αλέξη Τσίπρα; Μήπως το σχέδιο της «αριστερής παρένθεσης», στο οποίο κάποιοι ως τη στιγμή εκείνη ήλπιζαν, είχε οριστικά ναυαγήσει; Άρα μήπως τότε ο Αντώνης Σαμαράς και οι λοιποί συλλογίστηκαν «τι θα κάνουμε χωρίς βαρβάρους»;
5. Την Δευτέρα, 6 Ιουλίου 2015, γύρω στις 9.30 άρχισε η Σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Προκόπη Παυλόπουλο. Ο οποίος όλο το προηγούμενο βράδυ είχε ήδη σχεδιάσει, για να κερδίσει χρόνο, «κοινό ανακοινωθέν» που θα μπορούσε να γίνει καθολικώς δεκτό από τους Πολιτικούς Αρχηγούς.
α) Η συζήτηση είχε αρχίσει με καλούς οιωνούς. Οι Πολιτικοί Αρχηγοί κατά βάση συμφωνούσαν στο σχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος. Ως και ο Γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας είχε κάνει την «ιστορική» διαπίστωση, ότι ναι μεν δεν μπορούσε να συμφωνήσει αφού το ΚΚΕ ήταν εναντίον της ΕΕ, πλην όμως «όταν είσαι μέλος μιας συμφωνίας όπως η ΕΕ -εμείς τη λέμε και λυκοσυμμαχία- δεν μπορείς να βγεις έξω σε μια νύχτα.» Ο Π. Λαφαζάνης κατά τις 11 το πρωί ζήτησε να διακοπεί η Σύνοδος των αρχηγών προκειμένου να ενημερώσει τον τότε πρωθυπουργό για κάτι πολύ σημαντικό. Η Σύνοδος των αρχηγών διακόπηκε και ο Αλ. Τσίπρας βγήκε έξω από την αίθουσα. Ο Π. Λαφαζάνης του είπε πως τον ψάχνει ο Πούτιν και έχει την πληροφορία ότι θέλει να τον μεταπείσει να μη διεκδικήσει συμφωνία γιατί προτίθεται να στηρίξει οικονομικά τη χώρα. Ο Αλ. Τσίπρας, σύμφωνα με διασταυρωμένο ρεπορτάζ, του απάντησε ότι θεωρεί εντελώς απίθανη μια τέτοια εξέλιξη, ωστόσο δεν έχει κανένα λόγο να μην του τηλεφωνήσει εφόσον τον ψάχνει- ώστε να δει τι έχει να του πει. Ο Αλέξης Τσίπρας μπήκε ξανά στην αίθουσα και ζήτησε από τον Προκόπη Παυλόπουλο να κάνει το τηλεφώνημα από την Προεδρία ώστε να μην χάνεται χρόνος.
β) Στο τηλεφώνημα δεν ήταν άλλος δίπλα στον Αλέξη Τσίπρα. Προφανώς δεν είπε στον Πούτιν τις υποθέσεις Λαφαζάνη, απλά περίμενε να μιλήσει πρώτος ο Ρώσος Πρόεδρος. Ο Πούτιν έδωσε στον Τσίπρα συγχαρητήρια, ενώ του είπε πόσο ηρωική είναι η στάση του ελληνικού λαού και πως αυτή συγκρίνεται μόνο με την περίοδο της κατοχής. Ο Τσίπρας ρώτησε τον Πούτιν αν έχει κάτι άλλο πέραν αυτών να του πει, του απάντησε πως όχι και το τηλεφώνημα εκεί ολοκληρώθηκε. Κατόπιν ο τότε πρωθυπουργός ενημέρωσε το Συμβούλιο Αρχηγών ότι ο Πούτιν ήθελε απλά να τον συγχαρεί. Στη σύσκεψη δεν ειπώθηκε τίποτε άλλο, κάτι που είχαν διαρρεύσει και οι τότε πολιτικοί αρχηγοί που συμμετείχαν στη Σύνοδο. Η Σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών ολοκληρώθηκε ομαλά, και στις 12.30 ήταν έτοιμο το «κοινό ανακοινωθέν» προς την ΕΕ. Στις 12 και 45 ο Προκόπης Παυλόπουλος τηλεφώνησε, όπως είχε συμφωνηθεί, στον Φρανσουά Ολάντ και μετά έγινε η ενημέρωση της κοινής γνώμης. Έτσι άρχιζε μια καινούργια περίοδος για την Ελλάδα, κάποιοι την είπαν «ευρωπαϊκό γολγοθά» πολύ χειρότερο από εκείνο της αρχικής ενταξιακής διαδικασίας της Χώρας στην τότε ΕΟΚ, το 1979. Η συνέχεια είναι εν πολλοίς γνωστή.
ΥΓ: Εφόσον υπάρξουν και άλλα νέα στοιχεία και χρειαστεί θα επανέλθουμε!
