– Ιούνιος 1992 ιδρυτικό 1o Συνέδριο του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου, ως ενιαίου, πολυτασικού σχηματισμού. Είχε προηγηθεί η διάσπαση του ΚΚΕ σε δογματικούς και ανανεωτικούς, το τέλος του συμβολαίου του ΚΚΕ με τον Συνασπισμό και η συμμετοχή του συγκροτημένου τμήματος των ανανεωτικών του ΚΚΕ στον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου.
– Στις βουλευτικές εκλογές στις 10 Οκτώβρη 1993 οι κάλπες άφησαν τον Συνασπισμό εκτός Βουλής με ποσοστό 2,94% και 202.995 ψήφους. Οι έντονες εσωκομματικές αντιπαραθέσεις στη διάρκεια 1992-1993 λειτούργησαν καταλυτικά στο αρνητικό αποτέλεσμα. Η Μ. Δαμανάκη παραιτήθηκε από την προεδρία του κόμματος.
– Μετά τις βουλευτικές εκλογές ο Συνασπισμός προχώρησε προς το 2ο (Έκτακτο) Συνέδριο, που ορίσθηκε για τις 16-19 Δεκέμβρη, σε κλίμα εσωκομματικής σύγκρουσης που τροφοδοτούσε την καχυποψία και το έλλειμμα εμπιστοσύνης από πάνω μέχρι κάτω.
Με υποψήφιους προέδρους τους Αλ. Αλαβάνο, Φ. Κουβέλη, Ν. Κωνσταντόπουλο, Μιχ. Παπαγιαννάκη, πρόεδρος εξελέγη ο Ν. Κωνσταντόπουλος.
Με τον Συνασπισμό εκτός Βουλής – και νέο πρόεδρο – η πρώτη δοκιμασία ήταν οι ευρωεκλογές στις 12 Ιούνη 1994. Ο Συνασπισμός εξέλεξε δύο ευρωβουλευτές και υπερδιπλασίασε, με 6,25%, το ποσοστό του Οκτωβρίου 1993.
Θετικά ήταν τα αποτελέσματα για τον Συνασπισμό και στις αυτοδιοικητικές εκλογές 16 Οκτωβρίου 1994, ιδιαίτερα στην Περιφέρεια Αττικής με τον Δραγασάκη (8,4%) και στο Δήμο Αθηναίων με την Δαμανάκη (11,2%). Συνολικά, ο Συνασπισμός αναδείχθηκε τρίτο κόμμα στην αυτοδιοίκηση, γεγονός που δημιούργησε ιδιαίτερη ευφορία στο κόμμα. Όλα έδειχναν ότι ο Συνασπισμός είχε κερδίσει το στοίχημα της επιβίωσης.
Το 2ο τακτικό Συνέδριο του Συνασπισμού πραγματοποιήθηκε στις 14 έως 17 Μάρτη 1996. Στην απόφαση του συνεδρίου επιβεβαιωνόταν ο αυτόνομος χαρακτήρας και ρόλος του Συνασπισμού στην πολιτική ζωή της χώρας. Στις εκλογικές διαδικασίες, ο Κωνσταντόπουλος, μοναδικός υποψήφιος πρόεδρος, επανεξελέγη.
– Πρόωρες βουλευτικές εκλογές στις 22 Σεπτέμβρη. Ο Συνασπισμός επανήλθε πανηγυρικά στο Κοινοβούλιο. Μεγάλη νίκη του κόσμου της ανανεωτικής Αριστεράς και, ταυτόχρονα, προσωπική επιτυχία του Ν. Κωνσταντόπουλου. Ο Συνασπισμός συγκέντρωσε 347.051 ψήφους (ποσοστό 5,12%) και εξέλεξε 10 βουλευτές. Αποδείχθηκε η ανθεκτικότητα του εγχειρήματος της οικοδόμησης μιας Αριστεράς σύγχρονης, πέρα από τη δογματική κομμουνιστική και την υπαρκτή σοσιαλδημοκρατική εκδοχή. Μια Αριστερά δημοκρατική και σοσιαλιστική. Ο Συνασπισμός έμπαινε σε νέα φάση.
– 1997! Έτος πρωτοβουλιών και ανοίγματος στην κοινωνία από τον Συνασπισμό. Κεντροαριστερή φιλολογία και συντεταγμένη πλαγιοκόπηση του Συνασπισμού από το σημιτικό ΠΑΣΟΚ. Εσωκομματικές τριβές στον Συνασπισμό με αφορμή την Κεντροαριστερά.
– Η πορεία προς τις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές του Οκτώβρη του 1998 ήταν πορεία σε ναρκοπέδιο. Η Μ. Δαμανάκη, από την αρχή επεδίωξε και πέτυχε να είναι κοινή υποψήφια Συνασπισμού και ΠΑΣΟΚ, με ταυτόχρονη αντιπαράθεση διαρκείας στον Συνασπισμό και ροκάνισμα της υποψηφιότητας Δαμανάκη από το αντισημιτικό τμήμα του ΠΑΣΟΚ. Στον πρώτο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών το ποσοστό της Δαμανάκη ήταν πολύ χαμηλό, στο 16,4%.
– Οι προσδοκίες που δημιουργήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια διαψεύστηκαν στις Ευρωεκλογές του 1999 (13 Ιούνη). Το 5,16% ήταν αισθητά κατώτερο από το 6,2% των προηγούμενων εκλογών του 1994.
– Μετά από ένα δεύτερο εξάμηνο του 1999 με μεγάλη εσωκομματική ένταση στον Συνασπισμό, το 2000 ήρθε με άρωμα εκλογών. Το αποτέλεσμα των εκλογών της 9ης Απρίλη δεν ήταν καθόλου ικανοποιητικό για τον Συνασπισμό. Το 3,2% του εξασφάλισε την παραμονή στη Βουλή – και αυτό δεν ήταν αμελητέο – όμως δημιούργησε εύλογα ερωτηματικά.
– Το 3ο τακτικό συνέδριο του Συνασπισμό πραγματοποιήθηκε στις 29-30 Ιούνη, 1-2 Ιούλη 2000. Ο Ν. Κωνσταντόπουλος, μοναδικός υποψήφιος πρόεδρος επανεξελέγη για τρίτη συνεχή φορά, με 83,82% των ψήφων των συνέδρων. Το Αριστερό Ρεύμα (Λαφαζάνης, κ.ά.), πρώτο, με 41,84% και 46 μέλη στη νέα ΚΠΕ.
– Το 2001 ήταν ένας χρόνος δύσκολος για τον Συνασπισμό, για τον οποίο τα εσωκομματικά αναδείχθηκαν και πάλι η αχίλλειος πτέρνα του. Ήταν όμως επίσης μια χρονιά στη διάρκεια της οποίας το κόμμα και η νεολαία του μπολιάστηκαν με την κινηματική αντίληψη, μια χρονιά δημιουργίας του Χώρου Διαλόγου και Κοινής Δράσης της Αριστεράς.
– Το 2002 ήταν χρόνια εκλογών για την αυτοδιοίκηση, με τον πρώτο γύρο των δημοτικών και νομαρχιακών εκλογών να διεξάγεται 13 Οκτώβρη 2002. Για τον Συνασπισμό ήταν πολύ θετικό το αποτέλεσμα του Γλέζου στην Υπερνομαρχία (4ος, με 10,8%), ενώ οι δημοσκοπήσεις των προεκλογικών μηνών κατέγραψαν τον Συνασπισμό οριακά πάνω από το 3%.
Σε όλο το εξάμηνο της ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ (Γενάρης-Ιούνης 2003) ξετυλίχθηκε η ολόπλευρη συμμετοχή του Συνασπισμού στο κίνημα ενάντια στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση. Στις 30, 31 Μάη και 1 Ιούνη πραγματοποιήθηκε το Προγραμματικό Συνέδριο του Συνασπισμού, το οποίο ψήφισε κείμενο για το Κόμμα και ενέκρινε την τροποποίηση - προσθήκη του τίτλου του κόμματος σε Συνασπισμός της Αριστεράς, των Κινημάτων και της Οικολογίας.
Από τον Μάη του 2003 η χώρα άρχισε να μπαίνει σε τροχιά βουλευτικών εκλογών. Ο Συνασπισμός πρότεινε και οι άλλες δυνάμεις του Χώρου Διαλόγου και Κοινής Δράσης αποδέχθηκαν τη συνδιαμόρφωση μιας πλατειάς εκλογικής συνεργασίας, τη δημιουργία, ουσιαστικά, ενός νέου φορέα. Η προοπτική του νέου εκλογικού φορέα οδήγησε την πρώην πρόεδρο και βουλευτή του Συνασπισμού, Μ. Δαμανάκη, στην παραίτηση και στην αποχώρηση από το κόμμα. Την Πολιτική Διακήρυξη του νέου φορέα συνυπέγραψαν η ΑΚΟΑ, οι Ενεργοί Πολίτες(Γλέζος), η ΔΕΑ, η ΚΕΔΑ, η ΚΟΕ, ο Συνασπισμός και ανένταχτες δυνάμεις της Αριστεράς.
– Το 2004 ήταν δύσκολο για τον Συνασπισμό. Στις βουλευτικές εκλογές, που ορίστηκαν για τις 7 Μάρτη, θα έδινε τη μάχη μέσα από νέο σχήμα, τον «Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς – Ενωτικό Ψηφοδέλτιο». Στις εκλογές ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς – Ενωτικό Ψηφοδέλτιο, με ποσοστό 3,26% ήταν παρών στη νέα Βουλή με 6 βουλευτές (αύξηση ψήφων, περίπου 20.360).
Τον Απρίλη του 2004 ο Συνασπισμός, παράλληλα με την προετοιμασία για τις ευρωεκλογές, ασχολήθηκε σοβαρά με το σχέδιο λύσης του Κυπριακού που πρότεινε ο ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν. Η θετική στάση του Συνασπισμού για το Σχέδιο Ανάν υπήρξε μία από τις σημαντικότερες στιγμές της πορείας του Κόμματος.
Στις 13 Ιούνη διεξήχθησαν οι ευρωεκλογές, στις οποίες ο Συνασπισμός έδωσε τη μάχη χωρίς τους συμμάχους. Το αποτέλεσμα δεν ήταν ικανοποιητικό. Ψηφίστηκε από 252.037 άτομα, ποσοστό 4,16% και εξέλεξε μόνο έναν ευρωβουλευτή, τον Δ. Παπαδημούλη. Την επομένη των εκλογών, ο Ν. Κωνσταντόπουλος, αφού έκρινε το αποτέλεσμα μη ικανοποιητικό, ανακοίνωσε ότι δεν θα ήταν υποψήφιος πρόεδρος του κόμματος στο επόμενο τακτικό συνέδριο.
Η αποχώρηση Κωνσταντόπουλου άνοιγε μια λευκή σελίδα στο ζήτημα της εξουσίας, το οποίο θα αντιμετωπίζονταν στο 4ο τακτικό Συνέδριο, το οποίο προγραμματίστηκε για τις 9 έως 12 Δεκέμβρη 2004. Η πρώτη υποψηφιότητα που κατατέθηκε στις 20 Ιούνη ήταν του Αλ. Αλαβάνου. Μετά από πολλές εσωκομματικές και εσωτασικές διεργασίες οριστικοποιήθηκαν και οι υποψηφιότητες των Μιχ. Παπαγιαννάκη και Χρ. Παπαδόπουλου. Στην πορεία προς το Συνέδριο, πέρα από άλλα σημαντικά ζητήματα, το βασικό διακύβευμα ήταν η πολιτική συμμαχιών του κόμματος.
Το 4ο Συνέδριο επιβεβαίωσε την πολιτική και οργανωτική κυριαρχία του Αριστερού Ρεύματος και ανέδειξε τις εξελίξεις στην εσωκομματική τάση Παρέμβαση.
Για την εκλογή του νέου προέδρου, ο Αλαβάνος ψηφίστηκε από το 58,5% των συνέδρων, ο Παπαγιαννάκης από το 33,2% και ο Παπαδόπουλος από το 6,94%.
Στη νέα Πολιτική Γραμματεία εκλέχθηκε και ο Αλ. Τσίπρας που ανέλαβε την υπευθυνότητα για την παιδεία και τη Νεολαία.
Τη νέα χρονιά 2005, ο νέος πρόεδρος άρχισε τη θητεία του με σαφή εντολή για εμβάθυνση της «αριστερής στροφής» που χαρακτήριζε την πολιτική του κόμματος τα τελευταία 2-3 χρόνια. Επίσης, η επανεκκίνηση του εγχειρήματος του ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνονταν στις βασικές προτεραιότητες της νέας ηγεσίας. Οι σχετικές διεργασίες οδήγησαν στα τέλη Απρίλη στη διατύπωση ενός κοινού κειμένου για τον ΣΥΡΙΖΑ.
Οργανωτικό - Καταστατικό Συνέδριο πραγματοποιήθηκε στις 16-17 Απριλίου 2005, στο οποίο κυριάρχησε η συζήτηση για τις τάσεις με επιμονή του προέδρου, ο οποίος αναφέρθηκε με εξαιρετικά απαξιωτικό τρόπο για τις τάσεις. Το συνέδριο αποφάσισε: Την εκλογή του προέδρου από το συνέδριο. Τη δυνατότητα εναλλαγής των ευρωβουλευτών. Την καθιέρωση των θητειών για βουλευτές, ευρωβουλευτές, μέλη Πολιτικής Γραμματείας.
Στις αρχές Οκτώβρη, ενώ τέθηκε ξανά από τον Αλαβάνο η υποψηφιότητά του Παπαγιαννάκη για τον Δήμο της Αθήνας, ο πρόεδρος του Συνασπισμού εξέπληξε τους πάντες. Στις 11 Οκτώβρη πρότεινε ως υποψήφιο για το Δήμο της Αθήνας τον Αλέξη Τσίπρα. Ο Αλαβάνος ενημέρωσε τον Παπαγιαννάκη λίγο πριν προτείνει τον Αλ. Τσίπρα. Ένταση στο κόμμα και η δημόσια εικόνα του Συνασπισμού πολύ αρνητική.
Το 4ο Συνέδριο της Νεολαίας Συνασπισμού πραγματοποιήθηκε στις 25-26-27 Νοέμβρη 2005 και εξέλεξε τον φοιτητή Νομικής Δ. Τζανακόπουλο νέο γραμματέα της οργάνωσης.
Η συνολική πορεία του Συνασπισμού το 2005 δεν επιβεβαίωσε τις μεγάλες προσδοκίες της ηγεσίας του Συνασπισμού. Η χρονιά έφυγε με τον Συνασπισμό σε κρίση.
Το 2006 ήταν η χρονιά των δημοτικών και νομαρχιακών εκλογών. Στην πρώτη γραμμή ο Αλ. Τσίπρας, υποψήφιος στο Δήμο Αθήνας. Στην Υπερνομαρχία Αθήνας-Πειραιά η Πολιτική Γραμματεία ενέκρινε την υποψηφιότητά του καθηγητή Πανεπιστημίου Γ. Πανούση. Κεντρικός πολιτικός στόχος του Συνασπισμού το 2006 ήταν, επίσης, η διεξαγωγή του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ στην Αθήνα, το Μάη. Ο πρώτος γύρος των αυτοδιοικητικών εκλογών έγινε στις 15 Οκτώβρη, όπου ενισχύθηκε συνολικά το αριστερό ριζοσπαστικό ρεύμα στην αυτοδιοίκηση. Το πιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα για τον Συνασπισμό ήταν το 10,55% του Αλ. Τσίπρα, που αναδείχθηκε σε τρίτη δύναμη στο Δήμο Αθηναίων. Στην Υπερνομαρχία το ψηφοδέλτιο Πανούση - Λυκούδη - Καρακώστα κατέγραψε 5,72%, με τον Συνασπισμό να συγκρατεί τις δυνάμεις του. Συμπέρασμα: το «στοίχημα» που έβαλε ο Αλαβάνος με την υποψηφιότητά Τσίπρα το κέρδισε.
Το 2006 έφευγε με τον Συνασπισμό στο επίκεντρο της δημοσιότητας με βάση τις παρεμβάσεις του για την παιδεία, καθώς και το άνοιγμα στη νέα γενιά, με αποκορύφωμα την εκλογή του Τσίπρα στις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Το 2007 ήταν χρόνια βουλευτικών εκλογών, με εκλογική κάθοδο του Συνασπισμού με το σχήμα ΣΥΡΙΖΑ και υποψηφιότητα Αλαβάνου σε περιφέρεια εκτός κέντρου. Επίσης, αποφασίστηκε να δοθεί στην ΑΚΟΑ η πρώτη θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας (Μπανιάς) και να επιδιωχθεί η εκλογή στην Α’ Πειραιά στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ (Δρίτσας). Στα τέλη Μάη, ο Αλαβάνος πρότεινε να αναλάβει ο Τσίπρας την πρώτη ευθύνη της εκλογικής καμπάνιας. Οι βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 16 Σεπτέμβρη. Κοινωνική πολιτική, οικολογία, νέοι και νέες, ήταν το προεκλογικό τρίπτυχο του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ συγκαταλέγονταν στους νικητές των εκλογών. Κατέγραψε ποσοστό 5,04% με πάνω από 360.000 ψήφους, εξέλεξε 14 βουλευτές, ενώ αναδείχτηκε τρίτο κόμμα στους νέους για πρώτη φορά. Οι εκλογές ήταν μια μεγάλη επιτυχία και για τον Αλαβάνο. Μαζί, διακριτικά, στάθηκε ο Τσίπρας. Ήδη πολύ μιλούσαν για δίδυμο Αλαβάνου - Τσίπρα.
Από τον Οκτώβρη του 2007 ο Συνασπισμός έμπαινε σε καινούργια φάση, με βασικό μέλημα της ηγεσίας τη διεξαγωγή του 5ου τακτικού Συνεδρίου του κόμματος. Ταυτόχρονα, με παντελή έλλειψη αντιπολιτευτικής πρακτικής από το ΠΑΣΟΚ, ο Συνασπισμός αναδεικνύονταν σε ουσιαστική αξιωματική αντιπολίτευση, με πολιτική ανοιγμάτων προς τον οικολογικό και τον σοσιαλιστικό χώρο από πλευράς Αλαβάνου. Από την πλευρά της, η πολιτική της Ανανεωτικής Πτέρυγας συνιστούσε μια κάποια στροφή συγκριτικά με προηγούμενες θέσεις του ανανεωτικού χώρου του Συνασπισμού, γεγονός που λειτούργησε ευεργετικά για όλο το κόμμα. Τις τελευταίες ημέρες του Νοέμβρη ο Αλαβάνος ανακοίνωσε ότι, για προσωπικούς λόγους, δεν θα ήταν υποψήφιος πρόεδρος στο συνέδριο.
Ξεκινώντας ο Δεκέμβρης 2007, με το 5ο τακτικό Συνέδριο να ορίζεται για τις 7 έως 10 Φλεβάρη 2008, οι εσωτερικές διεργασίες στον Συνασπισμό για το νέο πρόεδρο άρχιζαν από μηδενική βάση. Τελικά, υποψήφιοι ήταν ο Τσίπρας και ο Κουβέλης. Στο Συνέδριο, παρά ορισμένες διαφορές, προέκυπτε μια ενότητα ουσιαστική μέσα στη διαφορετικότητα. Για τον πρόεδρο του κόμματος, ο Τσίπρας συγκέντρωσε 840 ψήφους, 70,41% και ο Κουβέλης 342 ψήφους, 28,67%. Ο Αλ. Τσίπρας ήταν ο νέος πρόεδρος του Συνασπισμού. Ο Αλαβάνος, μετά από μια τριετή περίπου θητεία (2004-2008), θα ασχολιόταν αποκλειστικά με τον ΣΥΡΙΖΑ, γι’ αυτό και δεν έθεσε υποψηφιότητα για τη νέα ΚΠΕ. Η προεδρική θητεία του Αλαβάνου ήταν μια ενδιαφέρουσα και ανοδική περίοδος για τον Συνασπισμό.
Η εκλογή του Τσίπρα στην προεδρία του κόμματος του, σε συνδυασμό με την απαξίωση του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, καθώς και η εντυπωσιακή άνοδος του Συνασπισμού, άρχισαν να δημιουργούν, από τις αρχές του 2008, ένα νέο τοπίο στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Τσίπρας, πρόεδρος του Συνασπισμού και Αλαβάνος, πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, δημιούργησαν ένα δυναμικό δίδυμο. Με όλες σχεδόν τις δημοσκοπήσεις στη διάρκεια του 2008 να καταγράφουν διψήφια ποσοστά, προτεραιότητες για ΣΥΝ και ΣΥΡΙΖΑ ήταν οι επιπτώσεις της κρίσης, που γίνονταν όλο και πιο αισθητές. Το Νοέμβρη του 2008, με αφορμή δημοσιεύματα και συνεντεύξεις, αναδείχθηκε το θέμα για το ποιος θα ήταν επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές.
Τίποτα δεν προμήνυε το κακό που συνέβη το Σάββατο 6 Δεκέμβρη, το βράδυ, στα Εξάρχεια: ένα δεκαπεντάχρονο παλικαράκι, ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος, έπεφτε νεκρό από τη δολοφονική σφαίρα αστυνομικού. Οργή για το δολοφόνο, για τους πολιτικούς υπεύθυνους. Από το ίδιο βράδυ και όλες τις επόμενες ημέρες, καθημερινά, είχαμε αυθόρμητες συγκεντρώσεις, συλλαλητήρια, συγκρούσεις, καταλήψεις. Κλείσιμο σχολείων, οι μαθητές στους δρόμους. Οι κινητοποιήσεις χτυπήθηκαν άγρια. Τεράστιες πολιτικές, κυβερνητικές ευθύνες. Ο Συνασπισμός και ο ΣΥΡΙΖΑ παρόντες από την πρώτη στιγμή. Πορεύτηκαν ειρηνικά, με επικεφαλής την ηγεσία τους. Όμως στη διάρκεια των κινητοποιήσεων το κέντρο της πόλης παραδόθηκε στη φωτιά, την καταστροφή. Ο Τσίπρας κατάγγειλε τη δολοφονία, καταδίκασε την αστυνομική βία και συμπλήρωσε ότι η Αριστερά που εκπροσωπεί δεν υιοθετεί πρακτικές καταστροφής, απεχθάνεται τη βία. Πρόσθεσε, όμως ότι αρνείται να συμψηφίσει τις καταστροφές με μια εν ψυχρώ δολοφονία.
Ο Αλαβάνος τόνισε την ανάγκη να καταλάβει η κοινωνία την οργή των νέων, ενώ στηλίτευσε την κοινή στάση ΝΔ, ΛΑΟΣ και ΚΚΕ κατά της νεολαίας και του ΣΥΡΙΖΑ.
2009! Για τον Συνασπισμό μια πολύ δύσκολη χρονιά. Δεν ήταν μόνο το Προγραμματικό Συνέδριο, τον Φλεβάρη, οι ευρωεκλογές τον Ιούνη. Ήταν ακόμη η νέα κατάσταση που διαμόρφωνε η κρίση, με τις επιπτώσεις της, στη χώρα μας, στην Ευρώπη, στον κόσμο ολόκληρο. Από τον Δεκέμβρη του 2008 είχε ξεκαθαριστεί ότι η συγκυρία της παγκόσμιας κρίσης επέβαλε παρουσίαση ολοκληρωμένου σχεδίου προγράμματος, του οποίου η έγκριση προβλέπονταν να γίνει στο Συνέδριο στις 13-14-15 Φλεβάρη 2009. Η ανοιχτή εκδήλωση της Ανανεωτικής Πτέρυγας σηματοδότησε στα τέλη Γενάρη έντονα φαινόμενα εσωστρέφειας και εσωκομματικής εντάσης, τα οποία κορυφώθηκαν στο Διαρκές Συνέδριο, με κεντρικά επίδικα το ζήτημα των μετεκλογικών σχέσεων με το ΠΑΣΟΚ, αλλά και το πρόγραμμα του κόμματος. Στην ψηφοφορία, το 81,5% των συνέδρων υπερψήφισε το πρόγραμμα, με 137 συνέδρους να ψηφίζουν λευκό.
Στη συγκεκριμένη φάση εντύπωση προκαλούσε το γεγονός ότι η βασική στελέχωση της Ανανεωτικής Πτέρυγας έδειχνε ότι δεν ενδιαφερόταν ή ότι δεν αξιολογούσε σωστά τα ανοίγματα του ηγετικού διδύμου Συνασπισμού και ΣΥΡΙΖΑ.
Σε κλίμα εσωστρέφειας και εσωκομματικών αντιπαραθέσεων μεταξύ πλειοψηφίας και μειοψηφίας, Αριστερού Ρεύματος και Ανανεωτικής Πτέρυγας, ξεκίνησε, από τα μέσα Φλεβάρη 2009, ο Συνασπισμός, την πορεία για τη δύσκολη μάχη των ευρωεκλογών στις 7 Ιούνη. Στις 8 και 9 Μάρτη οργανώθηκε το εσωκομματικό δημοψήφισμα του Συνασπισμού. Πρώτος αναδείχθηκε ο Ν. Χουντής, δεύτερος ο Δ. Παπαδημούλης, ο οποίος θα καταλάμβανε την τρίτη θέση στο ευρωψηφοδέλτιο και τρίτος ο Π. Τριγάζης. Τις ίδιες ημέρες ο Συνασπισμός βίωσε μια καινούργια εστία εσωκομματικής σύγκρουσης, όταν ο εκπρόσωπος Τύπου Αντρ. Καρίτζης, έφερε στην επιφάνεια το ζήτημα των δύο θητειών για τους βουλευτές. Η ζημιά στη δημόσια εικόνα του Συνασπισμού είχε συντελεστεί.
Αρχές Απρίλη αποφασίστηκε να τοποθετηθεί στη δεύτερη θέση του ευρωψηφοδελτίου του ΣΥΡΙΖΑ η Ελ. Σωτηρίου, μετά από πρόταση της ΚΟΕ. Με τη χώρα να βιώνει τον Απρίλη και τον Μάη του 2009 την παρουσία και τις επιπτώσεις της κρίσης, δεκαπέντε περίπου ημέρες πριν από τις ευρωεκλογές διαφάνηκε για πρώτη φορά ότι δημιουργήθηκε τριβή μεταξύ Αλαβάνου και Τσίπρα, από την πρόθεση του πρώτου να συμμετάσχει στο ντιμπέιτ των αρχηγών αντί για τον Τσίπρα που, ως πρόεδρος του Συνασπισμού, είχε το προβάδισμα.
Την Κυριακή 7 Ιούνη 2009 διεξήχθησαν οι ευρωεκλογές. Το αποτέλεσμα για τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν πολύ αρνητικό. Με αποχή 47,4% ο ΣΥΡΙΖΑ συγκέντρωσε 4,7% και εξέλεξε έναν ευρωβουλευτή, τον Χουντή.
Το άνοιγμα του κεφαλαίου των βουλευτικών εκλογών, δεν γινόταν με τις καλύτερες συνθήκες για τον Συνασπισμό.
Οι καλοκαιρινοί μήνες του 2009 ήταν μήνες δοκιμασίας για τον Συνασπισμό και τον ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη βόμβα έπεσε στις 17 Ιούνη, ημέρα που ο Αλαβάνος γνωστοποίησε την πρόθεσή του να παραιτηθεί από πρόεδρος της ΚΟ και από βουλευτής. Ήταν φανερό πως η απόφαση αυτή εντάσσονταν στην αντιπαράθεση Τσίπρα - Αλαβάνου και στην προσπάθεια που γινόταν αυτή η αντιπαράθεση να μετεξελιχθεί σε σύγκρουση Συνασπισμού - ΣΥΡΙΖΑ. Τελικά, μετά από πολλά ήξεις-αφήξεις, ο Αλαβάνος ανακάλεσε την παραίτησή του, δηλώνοντας ότι θα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για την ανασυγκρότηση του σχήματος. Παραταύτα, η πρόβλεψη ήταν ότι η αντιπαράθεση Τσίπρα - Αλαβάνου δεν θα έληγε εύκολα. Τη συγκεκριμένη περίοδο ο Συνασπισμός υπερασπιζόταν την αυτονομία του, μέσω του προέδρου του και το καθολικό μήνυμα από βάση και στελέχη ήταν να ενισχυθεί ο Συνασπισμός και να μη γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ κόμμα, να παραμείνει ως συμμαχικό σχήμα. Επιπλέον ήταν σε εξέλιξη μια σαφής επιθετικότητα προς τον Συνασπισμό από τις περισσότερες συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ.
Στις 2 Σεπτέμβρη ο Καραμανλής προκήρυξε εκλογές για τις 4 Οκτώβρη. Τα επόμενα 24ωρα ήταν δραματικά για τον Συνασπισμό και τον ΣΥΡΙΖΑ, ίσως οι πιο δραματικές στιγμές της εξάχρονης ζωής του συμμαχικού σχήματος. Ο Τσίπρας μπροστά στο αδιέξοδο, πρότεινε να συγκροτηθεί συλλογική ηγεσία από τους επικεφαλής όλων των συνιστωσών που θα είχε την ευθύνη του προεκλογικού αγώνα, με τον Αλαβάνο να ανακοινώνει ότι δεν θα ήταν υποψήφιος στις εκλογές. Στις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ τα κατάφερε. Συγκέντρωσε 4,60%, 315.501 ψήφους και εξέλεξε 13 βουλευτές. Το 4,60% ήταν κατώτερο του 5,04% των βουλευτικών εκλογών του 2007. Αναφισβήτητα οι εκλογές ολοκληρώθηκαν με θετικό πρόσημο, γεγονός το οποίο πιστωνόταν σε μεγάλο βαθμό στον πρόεδρο του Συνασπισμού και ήταν μια απάντηση στον απόντα σε όλη τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα Αλαβάνο, αλλά και σε όσους στον ΣΥΡΙΖΑ αμφισβητούσαν τον Τσίπρα και επιδίωκαν την υποβάθμιση του ρόλου του κόμματός του στο συμμαχικό σχήμα.
Μετεκλογικά τα προβλήματα σε Συνασπισμό και ΣΥΡΙΖΑ συνεχίστηκαν, ενώ η εικόνα της ελληνικής οικονομίας γινόταν ολοένα και πιο κρίσιμη. Η θέση του Τσίπρα ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ να παραμείνει πολιτική συμμαχία, ενώ, αντίθετα, ο Αλαβάνος επέμεινε στη μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο φορέα και χαρακτήρισε την ηγεσία του Συνασπισμού ιστορική συνέχεια των… γκουλάγκ… Από την πλευρά της η Ανανεωτική Πτέρυγα ανέβαζε τους τόνους και κατηγόρησε την ηγεσία του κόμματος ότι ρευστοποιούσε τον Συνασπισμό.
Το 2010 ήταν η χρονιά των αποφάσεων για τον Συνασπισμό, η χρονιά του έκτακτου συνεδρίου, των αυτοδιοικητικών εκλογών και των τριβών Συνασπισμού και ΣΥΡΙΖΑ. Όλα αυτά κινούνταν στο πλαίσιο της μεγάλης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που επικαθόριζε τα πάντα.
Το 6ο Συνέδριο του Συνασπισμού αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί στις 3 έως 6 Ιούνη, με διχασμό στο Αριστερό Ρεύμα, κλιμακούμενη αποστασιοποίηση της Ανανεωτικής Πτέρυγας, εμφάνιση της πρωτοβουλίας των 100 στελεχών που υποστήριζαν τη δημοκρατική επανεκκίνηση του κόμματος, ενώ τέσσερις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλαβάνος αναδείκνυαν το πρωτοεμφανιζόμενο Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής σε νέο πολιτικό υποκείμενο.
Δύο μέρες πριν το συνέδριο, την 1η Ιούνη, ο Μ. Θεοδωράκης παραβρέθηκε και συναντήθηκε με τον Τσίπρα σε εκδήλωση του Συνασπισμού με θέμα “Η πολιτική πρωτοπορία περνάει από τον πολιτισμό”.
Το 6ο Συνέδριο του Συνασπισμού, το πιο κρίσιμο συνέδριο του Κόμματος, όπως χαρακτηρίστηκε από πολλούς, άρχισε στις 3 Ιούνη και διήρκεσε μέχρι τις 6 Ιούνη. Παρά τις προσπάθειες του Τσίπρα, τα πράγματα οδηγήθηκαν στα άκρα. Αργά το βράδυ του Σαββάτου, 5 Ιούνη, ο Κουβέλης, εκ μέρους της Ανανεωτικής Πτέρυγας, ανακοίνωσε την αποχώρηση από το συνέδριο.
Νέος πρόεδρος του κόμματος εξελέγη ο Τσίπρας (75,63%). Ο Γ. Βλαχογιώργος έλαβε 5,40%. Για τη νέα ΚΠΕ, πρώτη αναδείχθηκε η Αριστερή Ενότητα (Βίτσας, Βούτσης, Φλαμπουράρης, κ.ά. και Κοκκινοπράσινο Δίκτυο) με 50,63%. Στη δεύτερη θέση το Αριστερό Ρεύμα (Λαφαζάνης, Χουντής, κ.ά.) με 29,83%. Τρίτο το Ενιαίο Ψηφοδέλτιο Μελών ΣΥΝ 2010 (Μηταφίδης, Θεοτοκάς, Μπαλάφας, κ.ά.) με 17,23%.
Στις 9 Ιούνη οι τέσσερις βουλευτές που αποχώρησαν από το συνέδριο αποφάσισαν να ανεξαρτητοποιηθούν και προχώρησαν στη δημιουργία νέου πολιτικού φορέα, της Δημοκρατικής Αριστεράς (ΔΗΜΑΡ).
Το δεύτερο εξάμηνο του 2010 οι προτεραιότητες του Συνασπισμού ήταν η προετοιμασία για τις αυτοδιοικητικές εκλογές και η ολόπλευρη συμμετοχή και συμβολή στους αγώνες ενάντια στο Μνημόνιο και τις επιπτώσεις του. Όμως η κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ ανάγκασε την ηγεσία του Συνασπισμού να προτάξει την αναζήτηση λύσεων στις προβληματικές σχέσεις του με το συμμαχικό σχήμα του ΣΥΡΙΖΑ. Η στάση του Αλαβάνου, ο οποίος είχε πλέον ως κεντρική πολιτική αναφορά στο Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής (ΜΑΑ), πυροδοτούσε συνεχώς την ένταση. Η ηγεσία του Συνασπισμού ξεκαθάρισε ότι δεν επιθυμούσε σύγκρουση, όμως δεν θα ανεχόταν πολιτικά σχέδια ανταγωνιστικά μέσα στο συμμαχικό σχήμα.
Παρά τις συνεχείς προσπάθειες για συναίνεση από πλευράς Συνασπισμού, αλλά και ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλαβάνος στις 25 Ιούλη τίναξε τα πάντα στον αέρα αυτοπροτεινόμενος, εμμέσως, ως υποψήφιος περιφερειάρχης στην Περιφέρεια Αττικής, ενώ την ίδια περίοδο ακουγόταν το όνομα του Αλέξη Μητρόπουλου – προερχόμενου από τον σοσιαλιστικό χώρο — ως πιθανού υποψήφιου στην περιφέρεια Αττικής. Δύο μήνες πριν από τις κρίσιμες εκλογές τον Νοέμβριο 2010, με κατατεθειμένες τις υποψηφιότητες Μητρόπουλου και Αλαβάνου, η κατάσταση δεν ήταν καλή, ούτε στον ΣΥΝ ούτε στον ΣΥΡΙΖΑ, με κύριο επίδικο την κεντρική συνεδριακή θέση του Συνασπισμού για το στόχο της σύγκλισης των δυνάμεων της ριζοσπαστικής ανανεωτικής Αριστεράς με δυνάμεις που προέρχονταν από τον σοσιαλιστικό χώρο και αποδεσμεύονταν από την αντιλαϊκή κυβερνητική πολιτική, καθώς επίσης και με δυνάμεις της ριζοσπαστικής Οικολογίας. Τελικά, ο Συνασπισμός, παρά τη ριζική διαφωνία του Αριστερού Ρεύματος, αποφάσισε τη στήριξη της υποψηφιότητας του Αλ. Μητρόπουλου, την οποία στήριξαν, επίσης, το ΔΗΚΚΙ και η συνιστώσα Κόκκινο, ενώ με την υποψηφιότητα Αλαβάνου συντάχθηκαν ανοιχτά ΚΕΔΑ, ΚΟΕ, ΔΕΑ, ΑΠΟ, καθώς και ένας αριθμός στελεχών του Συνασπισμού.
Υποψήφια για τον Δήμο Αθηναίων ήταν η Ελ. Πορτάλιου.
Στις 7 Νοέμβρη διεξήχθη ο πρώτος γύρος των εκλογών για τις περιφέρειες και τους δήμους της χώρας. Στην περιφέρεια Αττικής το ποσοστό 6,2% του Μητρόπουλου ήταν κατώτερο των προσδοκιών, ήταν όμως ένα καλό πρώτο βήμα για το ευρύτερο μέτωπο. “Χειρότερο αποτέλεσμα δεν γινόταν” για το 2,2% του Αλαβάνου οι επικεφαλής της παράταξής του.
Από τις αρχές του 2011 η στρατηγική του Συνασπισμού συνδύαζε το στόχο της κοινής δράσης των δυνάμεων της Αριστεράς με τη συνάντηση με τις σοσιαλιστικές - αντιμνημονιακές δυνάμεις που αποδεσμεύονταν σταδιακά από το ΠΑΣΟΚ. Η στρατηγική αυτή, η οποία είχε πολύ θετική απήχηση, συνυπήρχε με αποκλίνουσες στρατηγικές μεταξύ των συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ, από τον διχαστικό ρόλο του Αλαβάνου και του ΜΑΑ.
Από τα τέλη του Μάη 2011, νέο ποιοτικό στοιχείο ήταν η ορμητική είσοδος του λαϊκού παράγοντα στα πολιτικά πράγματα, μέσα από τις μαζικές, αυθόρμητες και ειρηνικές συγκεντρώσεις στις πλατείες, στο Σύνταγμα και σε όλη τη χώρα, με τον Συνασπισμό και τον ΣΥΡΙΖΑ να εκτιμούν θετικά εξαρχής το κίνημα των πλατειών.
Στις αρχές Νοέμβρη 2011 η κυβέρνηση Παπανδρέου έπεσε και την αντικατέστησε τρικομματική κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ - ΝΔ - ΛΑΟΣ, με πρωθυπουργό τον Λ.Παπαδήμο, γεγονός που προκάλεσε νέες φυγόκεντρες τάσεις στο ΠΑΣΟΚ και τη δημιουργία πρωτοβουλιών και σχημάτων σε αντιμνημονιακή βάση που προσανατολίζονταν σε συμπόρευση με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η νέα χρονιά 2012 ξεκινούσε ενώ η χώρα κατέρρεε, ο ΣΥΡΙΖΑ επέμενε σταθερά στην ενωτική πολιτική του, με ορατά τα πρώτα θετικά αποτελέσματα, φέρνοντάς τον σε επαφή με χιλιάδες πολίτες που δεν είχαν οποιαδήποτε πολιτική και οργανωτική σχέση με το χώρο πρωτύτερα.
30 Μάρτη 2012 ο ενωτικός εκλογικός συνδυασμός ΣΥΡΙΖΑ - ΕΝΩΤΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ έκανε την πρώτη του εμφάνιση. Οι βουλευτικές εκλογές προκηρύχθηκαν για τις 6 Μάη. Το αποτέλεσμα των εκλογών ήταν ένας θρίαμβος για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Αναδείχθηκε δεύτερο κόμμα με ποσοστό 16,70% και 52 βουλευτές. Η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης οδήγησε τη χώρα σε δεύτερες εκλογές στις 17 Ιούνη, με πρωθυπουργό τον Π. Πικραμμένο, πρόεδρο του ΣτΕ. Μοναδική επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ήταν το αποτέλεσμα των εκλογών. 1.652.051 ψήφοι, 26,87%, 71 βουλευτές. Η Αριστερά στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Τις επόμενες ημέρες σχηματίστηκε κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Σαμαρά, την οποία στήριξαν ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ.
Ο Τσίπρας, από την πρώτη του δήλωση, έθεσε – για πρώτη φορά – στόχο την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας. Μαζί με το λαό και με την έγκριση του λαού. Στάθηκε, ιδιαίτερα, στην προτεραιότητα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ να μετεξελιχθεί σε μια μεγάλη αριστερή, δημοκρατική παράταξη.
Το επόμενο διάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ έδειχνε αποφασισμένος να επιβάλει τη διαφάνεια στη δημόσια ζωή, αλλά και να προστατεύσει το δημόσιο συμφέρον από την κυβερνητική πολιτική υπέρ του μνημονίου. Δεν διέφευγαν της προσοχής του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ οι κλιμακούμενες επιθετικές δραστηριότητες της αναβαθμισμένης εκλογικά Χρυσής Αυγής.
Στις 22 και 23 Σεπτέμβρη 2012, στη συνεδρίαση της ΚΠΕ του Συνασπισμού, συζητήθηκε το θέμα του μετασχηματισμού του φορέα.
Σε όλη τη διάρκεια του 2012 υπήρξε πρωτοφανής κοινωνική δραστηριοποίηση σε αντιμνημονιακή κατεύθυνση με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ και την ηγεσία του στην πρώτη γραμμή ενώ στο κυβερνητικό στρατόπεδο υπήρχαν συνεχείς αντιρρήσεις, διαφοροποιήσεις και αποχωρήσεις. Η Χρυσή Αυγή συνέχιζε την προκλητική, ρατσιστική, εγκληματική της δράση.
Και ενώ οι δημοσκοπήσεις “φωτογράφιζαν” την πλήρη ανατροπή του πολιτικού σκηνικού, με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ στην πρώτη θέση, προχωρούσε η μετάβαση από τον ΣΥΡΙΖΑ των συνιστωσών στο νέο ΣΥΡΙΖΑ.
Στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη (30 Νοέμβρη, 1 και 2 Δεκέμβρη), ο Αλ. Τσίπρας τόνισε ότι με τον ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ “ούτε ανακαίνιση κάνουμε, ούτε η εκδοχή κάποιου άλλου κόμματος είμαστε... Είμαστε ώριμο τέκνο μιας νέας εποχής”. Ο Αρ. Μπαλτάς, παρουσιάζοντας το σχέδιο Διακήρυξης, αναφέρθηκε στο Σοσιαλισμό του 21ου αιώνα, έναν σοσιαλισμό με Δημοκρατία και Ελευθερία. Στην ψηφοφορία για την Κεντρική Επιτροπή, το Ενιαίο Ψηφοδέλτιο στην πρώτη θέση με 74,29% και η δεύτερη λίστα (Αριστερό Ρεύμα κ.ά.) 25,71%. Μετά την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ βγήκε δυναμικά στην κοινωνία.
Στις αρχές της νέας χρονιάς 2013, η κυβέρνηση δέχτηκε ισχυρά πλήγματα από τις νέες αποκαλύψεις για τη γνωστή λίστα Λαγκάρντ.
Στις 2 και 3 Φλεβάρη στη συνεδρίαση της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ δεν έλειψαν και οι διαφορετικές απόψεις, φάνηκε, όμως, ότι ήταν δυνατές οι πολιτικές συγκλίσεις, ιδιαίτερα σε μια φάση συγκρότησης και “βίαιης ενηλικίωσης” του νέου κόμματος.
Στη διάρκεια του Φλεβάρη υπήρξαν μεγάλες κινητοποιήσεις αγροτών και σπουδαστών και δεν ήταν οι μόνες. Η κοινωνία έβραζε. Η συμπαράσταση και στήριξη των αγώνων από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ήταν συνεχής και έμπρακτη, στα κοινωνικά μέτωπα και στη Βουλή.
Η ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, στις 18 και 19 Μάη, σηματοδότησε την αφετηρία της τελικής ευθείας για το ιδρυτικό Συνέδριο του Ιούλη, για τη συγκρότηση ενός ενιαίου, δημοκρατικού και πολυτασικού πολιτικού φορέα της Αριστεράς.
Η ΚΠΕ του Συνασπισμού, στις 9 Ιούνη, με σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία (μόνο ένα λευκό) αποφάσισε την αυτοδιάλυση του κόμματος προς το Διαρκές Συνέδριό του.
Στις 11 Ιούνη 2013 ο Σαμαράς έκλεισε την ΕΡΤ. Χιλιάδες πολίτες όλη τη νύχτα στην Αγία Παρασκευή. Στο δρόμο 2.650 εργαζόμενοι. Πανικός στο Μαξίμου από τις πανελλαδικές και παγκόσμιες αντιδράσεις. Ο Αλ. Τσίπρας κατήγγειλε το κυβερνητικό πραξικόπημα. Χιλιάδες άνθρωποι κατάκλυζαν καθημερινά το Ραδιομέγαρο. “Το κλείσιμο της ΕΡΤ σηματοδοτεί την αρχή του τέλους της γελοίας κυβέρνηση Σαμαρά και του μνημονίου”, υπογράμμισε ο Αλ. Τσίπρας. Το θέμα της υπεράσπισης της Δημοκρατίας ήρθε στην κορυφή της ατζέντας. Στις 20 Ιούνη προέκυψε η αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ από το κυβερνητικό σχήμα, ενώ την ίδια ώρα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ζητούσε καθαρές λύσεις. Νέα κυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ συγκροτήθηκε στις 24 Ιούνη.
Ο Ιούλης χρωματίστηκε από το ιδρυτικό Συνέδριο του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Από τις συνιστώσες, η ΚΟΕ ανέστειλε την αυτοτελή δημόσια παρουσία της, ΑΚΟΑ, ΡΟΖΑ, καθώς και τμήμα της συνιστώσας Κόκκινο αποφάσισαν τη συμμετοχή στον ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ.
Στις 11 Ιούλη άνοιξε τις εργασίες του το ιστορικό 1ο Συνέδριο του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Λίγες ώρες πριν την έναρξη του ιδρυτικού Συνεδρίου, διεξήχθη το Διαρκές Συνέδριο του Συνασπισμού, με το οποίο έκλεισε ένας κύκλος 21 ετών και ψηφίστηκε, με συντριπτική πλειοψηφία (μόνο 8 κατά και 13 λευκά) η αυτοδιάλυση του Συνασπισμού και η προσχώρηση των μελών του στον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Μια εικοσαετία που έκλεισε επικυρώνοντας μια νέα αρχή.
Στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, το κεντρικό κείμενο, η Πολιτική Απόφαση, καθώς και η Πολιτική Διακήρυξη και το Καταστατικό υπερψηφίστηκαν με ευρεία πλειοψηφία. Αποφασίστηκε, επίσης, η εκλογή του προέδρου από το Συνέδριο και ο τρόπος εκλογής γενικά του προέδρου να αποφασίζεται κάθε φορά από το Συνέδριο. Με ποσοστό 74% πρώτος πρόεδρος εξελέγη ο Αλ. Τσίπρας. Για την εκλογή των μελών της ΚΕ, με έξι ψηφοδέλτια, έλαβαν: Ενιαίο Ψηφοδέλτιο 67,61%, έδρες 135. Αριστερή Πλατφόρμα 30,15%, έδρες 60. Στις 20 Ιούλη στην πρώτη συνεδρίαση της νέας ΚΕ των 201 μελών, γραμματέας εξελέγη ο Δ. Βίτσας.
Σοσιαλιστική Τάση ήταν το όνομα της εσωκομματικής τάσης του ΣΥΡΙΖΑ που συγκρότησαν, στις 27 Αυγούστου, βουλευτές και στελέχη του κόμματος, οι οποίοι προέρχονταν από το χώρο του ΠΑΣΟΚ.
Δολοφονήθηκε ο Παύλος Φύσσας! Ο αντιφασίστας ράπερ, γνωστός στην περιοχή του Πειραιά και του Κερατσινίου για την αριστερή και αντιφασιστική του δράση. Έπεσε νεκρός από τις μαχαιριές του χρυσαυγίτη Γ. Ρουπακιά, τα ξημερώματα στις 18 Σεπτέμβρη, στην Αμφιάλη. Αποφασιστικό μήνυμα εκ μέρους της Αριστεράς έστειλε ο Αλ. Τσίπρας, με το οποίο έκφρασε την οδύνη του, αλλά και το φόβο του ότι επρόκειτο για ένα σχέδιο αποσταθεροποίησης, ενορχηστρωμένο από τη νεοναζιστική συμμορία της Χρυσής Αυγής. Ο κλοιός της Δικαιοσύνης έσφιγγε γύρω από την Χρυσή Αυγή. Το πόρισμα συνέδεε τη δράση της Χρυσής Αυγής με τουλάχιστον δέκα πράξεις κακουργηματικού χαρακτήρα και, με αυτό το δεδομένο, συνελήφθησαν ο Ν. Μιχαλολιάκος, βουλευτές και άλλα στελέχη της Χρυσής Αυγής, μεταξύ των οποίων ο δολοφόνος του Παύλου Φύσσα, Γ. Ρουπακιάς, σημαίνον στέλεχος της οργάνωσης της Χρυσής Αυγής στη Νίκαια.
Με τον Αλ. Τσίπρα ως υποψήφιο για τη θέση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προχωρούσε στη μάχη των ευρωεκλογών το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Εκτιμώντας ότι οι εξελίξεις επιταχύνονταν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, στις 17 Νοέμβρη, ανέλυσε το πρόγραμμα των 100 πρώτων ημερών της κυβέρνησής το ΣΥΡΙΖΑ, ενώ οι δημοσκοπήσεις έδιναν σαφές προβάδισμα στον ΣΥΡΙΖΑ. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έδινε το παρών σε όλα τα μέτωπα, ανεβάζοντας – τον Δεκέμβρη – το θέμα των πλειστηριασμών στην κορυφή της αντιπολιτευτικής ατζέντας.
Στις 16 Δεκέμβρη έγινε η πρώτη συνάντηση των δύο τάσεων της πλειοψηφίας, δηλαδή της Αριστερής Ενότητας (ΑΡΕΝ) και της Πλατφόρμας 2010, με στόχο τη συγκρότηση μιας νέας τάσης.
Ορόσημο το 2014 για την Ελλάδα το μνημόνιο, καθώς ο λαός μπορούσε να ορίσει και πάλι τη μοίρα του. Η μεγάλη διαπραγμάτευση της άνοιξης για το χρέος έδινε τη δυνατότητα για αντιστροφή της καταστρεπτικής πορείας ύφεσης και ανεργίας. Εύλογες ελπίδες δημιουργούσαν οι διπλές εκλογές του Μάη και οι εθνικές εκλογές.
Στις 24 Γενάρη εγκρίθηκαν οι 13 περιφερειάρχες, με την Ρ. Δούρου υποψήφια στην Αττική. Για το Δήμο Αθηναίων εγκρίθηκε η υποψηφιότητα του Γαβριήλ Σακελλαρίδη. Υπήρχε, επίσης, η υποψηφιότητα Τσίπρα για την Κομισιόν.
Μήνυμα ανατροπής ήταν τα αποτελέσματα του α’ γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών στις 18 Μάη. Πρώτη η Ρ. Δούρου στην Περιφέρεια Αττικής. Στον β’ γύρο στο Δήμο της Αθήνας ο Γ. Σακελλαρίδης. Για πρώτη φορά εκτός β’ γύρου οι υποψήφιοι της ΝΔ στο μεγαλύτερο δήμο και στη μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας. Ορόσημο στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας αναδείχθηκε η 25η Μάη 2014, καθώς η Αριστερά πέτυχε για πρώτη φορά διπλή νίκη. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε πρώτος στην πανελλαδική αναμέτρηση των ευρωεκλογών με περίπου τέσσερις μονάδες διαφορά και κέρδισε την περιφέρεια Αττικής με την Ρ. Δούρου. Σπουδαίο ποσοστό (48,5%) πέτυχε και στο Δήμο Αθηναίων, όπου ο Γ. Σακελλαρίδης έχασε στο νήμα από τον Γ. Καμίνη. Στην επικράτεια ΣΥΡΙΖΑ 26,58% – έδρες 6, ΝΔ 22,71% – έδρες 5. Ο ΣΥΡΙΖΑ εξέλεξε τους Μ. Γλέζο, Σ. Σακοράφα, Δ. Παπαδημούλη, Κ. Κούνεβα, Γ. Κατρούγκαλο, Κ. Χρυσόγονο. Πέραν της Ρ.Δούρου, εκλέχθηκε και ο Θ. Γαλιατσάτος στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων.
Από τις αρχές Ιούνη ο ΣΥΡΙΖΑ προχωρούσε, ενώ η κρίση κλιμακωνόταν στο ΠΑΣΟΚ και στη ΔΗΜΑΡ. Στόχος του ΣΥΡΙΖΑ η συγκρότηση ενός νέου συνασπισμού εξουσίας με κυβέρνηση της Αριστεράς.
Μετά την παρουσία του Αλ. Τσίπρα στη ΔΕΘ, ο ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύονταν σε πρωταγωνιστή των πολιτικών εξελίξεων το επόμενο διάστημα, με ορίζοντα τις εθνικές εκλογές. Στην Πολιτική Γραμματεία, στελέχη της Αριστερής Πλατφόρμας, έθεσαν – για μια ακόμη φορά – την αντίθεσή τους στην πολιτική συμμαχιών. Στη συνεδρίαση της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ στις 18 Οκτώβρη ο Αλ. Τσίπρας χαρακτήρισε ως αίτημα των καιρών τις συμμαχίες, χωρίς “να ξεπλένουμε κανέναν, αλλά και χωρίς να στρουθοκαμηλίζουμε, χωρίς να εγκλωβιζόμαστε στην παγίδα της υποτιθέμενης εκλογικής καθαρότητας…”.
Στις 8 Δεκέμβρη ανακοινώθηκε ότι η διαδικασία για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας θα ξεκινούσε στις 17 Δεκέμβρη, ενώ οι συγκυβερνώντες ανακοίνωσαν ως υποψήφιο τον πρώην Επίτροπο της ΕΕ Στ. Δήμα. Και στις τρεις ψηφοφορίες οι θετικές ψήφοι ήταν αισθητά λιγότερες από τις απαιτούμενες 180 ψήφους (160,168,168). Και ο επίλογος. 30 Δεκέμβρη, παραίτηση του Αντώνη Σαμαρά. Οι εκλογές προκηρύχθηκαν για τις 25 Γενάρη.
2015! Το νέο έτος μπορούσε να αποτελέσει τομή στην πολιτική ζωή της χώρας. Η Πολιτική Γραμματεία ενέκρινε τη στήριξη από τις πολιτικές κινήσεις με επικεφαλής: Νεφελούδη και Μπαγεώργο. Βουδούρη και Παραστατίδη. Κατσέλη. Κοτζιά. Στην ΚΕ στις 3 Γενάρη ο Αλ. Τσίπρας τόνισε ότι ήταν αδιανόητο να πιστέψει κανείς ότι οι εταίροι μας στην ΕΕ και η ΕΚΤ θα οδηγούσαν μια χώρα της Ευρωζώνης στην κατάρρευση. Στις αρχές Γενάρη ανακοινώθηκε επίσημα η εκλογική συμπόρευση ΣΥΡΙΖΑ – Οικολόγων Πράσινων.
Νίκη – ορόσημο για την Ελλάδα, η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ την Κυριακή 25 Γενάρη.
ΣΥΡΙΖΑ 36,32%, ψήφοι 2.067.058, έδρες 149. ΝΔ 27,87%, ψήφοι 1.586.143, έδρες 76.
Στις 27 Γενάρη, ο Αλ. Τσίπρας, αφού εξασφάλισε τη δεδηλωμένη με τη στήριξη του Π. Καμμένου και των ΑΝΕΛ σχημάτισε κυβέρνηση 162 βουλευτών.
Η ΠΡΩΤΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
(Γενάρης 2015 - Σεπτέμβρης 2015)
Στις 28 Γενάρη, πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, όπου τέθηκαν οι προτεραιότητες της κυβέρνησης. Τους επόμενους μήνες στην πρώτη γραμμή βρίσκονταν η διαπραγμάτευση με τους εταίρους, με σαφή τη διαφορά δανειστών και ελληνικής κυβέρνησης: “ναι ή όχι στην παράταση του μνημονίου”. Στο μεταξύ πρόεδρος της Βουλής εξελέγη η Ζ. Κωνσταντοπούλου και αντιπρόεδροι από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ οι Μητρόπουλος, Μπαλάφας, Χαραλαμπίδου, ενώ χιλιάδες λαού με την κινητοποίησή τους έκφραζαν την αλληλεγγύη τους προς την κυβέρνηση. Η διελκυστίνδα στη σχέση Ελλάδας – δανειστών συνεχιζόταν. Ιδιαίτερα αρνητικός για την εξεύρεση κοινά επωφελούς λύσης ήταν ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε.
Στις 18 Φλεβάρη, με ευρύτατη πλειοψηφία 233 ψήφων εξελέγη ο Προκόπης Παυλόπουλος ως έβδομος πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ο Κυρ. Μητσοτάκης διαφώνησε με την υποψηφιότητά Παυλόπουλου.
Με αργούς ρυθμούς προχωρούσε η διαπραγμάτευση, με την ελπίδα ότι θα μπορούσε να ξεπεραστεί το φάσμα της πιστωτικής ασφυξίας. Την 1η Απρίλη, εργασιακά και ασφαλιστικό εξακολουθούσαν να αποτελούν σημεία τριβής Αθήνας και δανειστών. Οι δανειστές δεν έδειχναν πρόθεση για άμεση, σταδιακή αποδέσμευση της χρηματοδότησης προς την Ελλάδα, απαιτώντας άμεση μείωση των επικουρικών συντάξεων κατά 90%, κ.ά. Από την ενημέρωση της Βουλής που έκανε ο πρωθυπουργός στις 5 Ιούνη το πολιτικό συμπέρασμα ήταν καθαρό: οι προτάσεις που παρουσίασαν οι δανειστές δεν αποτελούσαν βάση συζήτησης. Παρά τις διαφορές οι επαφές συνεχίζονταν.
Η πρόταση – τελεσίγραφο των δανειστών στις 25 Ιούνη για πεντάμηνη παράταση με χρηματοδότηση 15,5 δισ. ευρώ, η οποία θα οδηγούσε σε τρίτο μνημόνιο, ήταν η σταγόνα που “ξεχείλισε το ποτήρι”. Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε δημοψήφισμα στις 5 Ιούλη, με ερώτημα την αποδοχή ή την απόρριψη της πρότασης των θεσμών και όχι το “ναι ή όχι” στην Ευρώπη. Μέσα από το “όχι” ενισχύονταν η διαπραγματευτική θέση της Ελλάδας.
5 Ιούλη! Δημοψήφισμα. 61,45% όχι στη λιτότητα. Ο Σαμαράς παραιτήθηκε από την ηγεσία της ΝΔ. Ο Ευ. Τσακαλώτος νέος υπουργός Οικονομικών στη θέση του Βαρουφάκη. Στις 6 Ιούλη ξεκίνησε η νέα φάση της διαπραγμάτευσης, σε κλίμα ασφυκτικών πιέσεων και εκβιασμών προς την ελληνική κυβέρνηση. Μετά από 17ωρη μάχη η κυβέρνηση πήρε την ευθύνη της απόφασης – συμφωνίας, προκειμένου, όπως σημείωσε ο Αλ. Τσίπρας “να αποτρέψουμε την υλοποίηση των πιο ακραίων επιδιώξεων, των πιο ακραίων συντηρητικών κύκλων στην ΕΕ”. Ακολούθησαν αντιδράσεις, διαφοροποιήσεις, παραιτήσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων αριστερών συλλογικοτήτων.
Οι εξελίξεις επιταχύνονταν. Στις 20 Αυγούστου, ο Αλ. Τσίπρας γνωστοποίησε την παραίτηση της κυβέρνησης και την άμεση προσφυγή στις κάλπες.
Στις 21 Αυγούστου, 25 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως από την Αριστερή Πλατφόρμα, συγκρότησαν νέα ΚΟ με την ονομασία Λαϊκή Ενότητα (ΛΑΕ), με πρόεδρο τον Π. Λαφαζάνη. Συμπόρευση με την ΛΑΕ ανακοίνωσε η Ζ. Κωνσταντοπούλου. Στις εθνικές εκλογές, στις 20 Σεπτέμβρη, ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε μια μεγάλη νίκη. ΣΥΡΙΖΑ 35,46% (145 έδρες). ΝΔ 28,10% (75 έδρες). ΧΑ 6,99% (18 έδρες). ΑΝΕΛ 3,69% (10 έδρες). ΛΑΕ 2,86%. Ο ΣΥΡΙΖΑ σχημάτισε κυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ.
Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ - ΤΟ 3ο ΜΝΗΜΟΝΙΟ
(Σεπτέμβρης 2015 - Σεπτέμβρης 2018)
Από τις 25 Σεπτεμβρίου 2015 ο πρωθυπουργός έδωσε εντολή επιτάχυνσης σε ό,τι αφορούσε την πρώτη αξιολόγηση, το παράλληλο κοινωνικό πρόγραμμα, την κατάθεση νομοσχεδίων, την αντιμετώπιση της διαφθοράς και της διαπλοκής, την αντιμετώπιση θεμάτων που δημιουργούσαν οι προσφυγικές – μεταναστευτικές ροές. Τους πρώτους μήνες η κυβέρνηση έδωσε ιδιαίτερο βάρος στο “όχι” στην μείωση των τάξεων.
Παράλληλα, η κυβέρνηση, μέσα στο 2015, προώθησε 10 θετικές πρωτοβουλίες, όπως: Το νόμο για τις 100 δόσεις. Την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Την προστασία της λαϊκής κατοικίας. Τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα ΑΔΜΗΕ κ.ά. Στις 25 Μάη 2016 ολοκληρώθηκε η πρώτη αξιολόγηση και η εκταμίευση της δόσης των 10,3 δισ. ευρώ. Η θετική αυτή η εξέλιξη πήγαινε μαζί με αναγκάστηκα αρνητικά μέτρα, όπως η σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ και η αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά.
Ένας νέος κύκλος, για την κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ, άνοιγε με την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, με 10, περίπου, νομοσχέδια που προετοιμάζονταν για να κατατεθούν, με έναρξη της συζήτησης για την συνταγματική αναθεώρηση και την αλλαγή στον εκλογικό νόμο, με παράλληλη, δραστηριοποίηση και διεύρυνση του κόμματος.
Στις 21 Ιούλη, στην ιστορικών διαστάσεων ψηφοφορία στη Βουλή, έγινε νόμος του κράτους ένα πάγιο αίτημα δεκαετιών της Αριστεράς και σύσσωμου του δημοκρατικού κόσμου, η απλή αναλογική.
Το 2ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ πραγματοποιήθηκε από τις 13 έως 16 Οκτώβρη. Σχεδόν ομόφωνα εγκρίθηκαν οι θέσεις και η Πολιτική Απόφαση. Η επιρροή στα 150 μέλη της ΚΕ ήταν, περίπου: Ενωτική Κίνηση: 28% (57 μέλη), 53+: 28% (42 μέλη), Πλατφόρμα 2010: 21% (31 μέλη). Ο Π. Ρήγας επανεξελέγη γραμματέας της ΚΕ.
Στο ένα χρόνο από τις εκλογές στις 20 Σεπτέμβρη 2015 τα βασικότερα σημεία του έργου της κυβέρνησης ήταν: Υπεραπόδοση στο στόχο του πλεονάσματος. Προστασία της πρώτης κατοικίας. 2,5 εκατ. ανασφάλιστοι στις υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας. Δημόσιος χαρακτήρας ΑΔΜΗΕ. Απλή αναλογική. Ανθρωπιστική κρίση. Τηλεοπτικές άδειες, κ.ά.
Νέο κυβερνητικό σχήμα ορίστηκε στις 5 Νοέμβρη. Στις 22 Νοέμβρη έγινε η καταβολή του ποσού που αντιστάθμιζε το ΕΚΑΣ στους 89.674 δικαιούχους. Παράλληλα με την διαπραγμάτευση η κυβέρνηση υλοποιούσε το πρόγραμμά της και τις δεσμεύσεις της, με τον πρωθυπουργό να ανακοινώνει, στις 8 Δεκέμβρη, την αναδιανομή στους χαμηλοσυνταξιούχους του μεγαλύτερου μέρους της υπεραπόδοσης των εσόδων του 2016 και την κυβέρνηση να υπερψηφίζει, στις 14 Δεκέμβρη τροπολογία για την 13η σύνταξη.
Η πρόβλεψη για τη χώρα μας ήταν ότι το 2017 θα ήταν ένα έτος – καμπή. Η κυβέρνηση κατέθεσε στους θεσμούς πρόταση που αφορούσε όλα τα ανοιχτά θέματα, δηλαδή την τρέχουσα αξιολόγηση, τα πλεονάσματα μετά το 2018 και τις διασφαλίσεις για να επιτευχθούν. Παραταύτα, η επιμονή του ΔΝΤ στην απαίτηση να νομοθετηθούν από τις αρχές του 2017 συγκεκριμένα μέτρα που θα αφορούσαν την περίοδο μετά τη λήξη του προγράμματος δημιούργησαν ένα θολό τοπίο. Το γεγονός ότι η διελκυστίνδα συνεχιζόταν οδήγησε τον Αλ. Τσίπρα να απευθύνει ξεκάθαρη προειδοποίηση ότι η Ελλάδα δεν θα ανεχόταν άλλο το παιχνίδι των καθυστερήσεων. Σαν αποτέλεσμα, στις 7 Απρίλη, συνομολογήθηκε προσυμφωνία κυβέρνησης και θεσμών.
Η συνεδρίαση της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ στις 8-9 Απρίλη ήταν μια σημαντική συνεδρίαση, με διαφοροποίησης και με συνθέσεις. Οι διαφοροποιήσεις απηχούσαν διάφορες πλευρές των 53+, τους Π. Σκουρλέτη, Ν. Φίλη κ.ά. Στο Υπουργικό Συμβούλιο, στις 13 Απρίλη, ο Αλ. Τσίπρας αναφέρθηκε στα θετικά που περιλαμβάνει η συμφωνία. Οι διαπραγματεύσεις για την δεύτερη αξιολόγηση συνεχίζονταν στη διάρκεια του Μάη. Στις 2 Μάη οι συζητήσεις έφτασαν σε μια προκαταρκτική συμφωνία με σημαντικά μέτρα ελάφρυνσης της ελληνικής κοινωνίας. Η συνολική συμφωνία συνομολογήθηκε στις 22 Μάη. Στις 15 Ιούνη η δεύτερη αξιολόγηση ολοκληρώθηκε.
Σε αντιδιαστολή με δηλώσεις Τσίπρα και Τσακαλώτου ο Ν. Φίλης ανέφερε ότι η κυβερνητική πολιτική “εμπεριέχει νεοφιλελεύθερες πολιτικές” και ότι ο ΣΥΡΙΖΑ “καλείται να πάρει μια αριστερή στροφή”.
Η Ελλάδα, στις 24 Ιούλη, ανακοίνωσε την έξοδο της χώρας μας στις αγορές.
Από το Σεπτέμβρη 2017 η κυβέρνηση έμπαινε σε ρυθμούς προετοιμασίας για, όσο το δυνατόν, πιο γρήγορη ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης, η οποία ξεκίνησε στις 19 Οκτώβρη. Η πρώτη συνάντηση κυβέρνησης – θεσμών, στις 28 Νοέμβρη, πραγματοποιήθηκε σε καλό κλίμα και οι συζητήσεις συνεχίστηκαν και την 1η Δεκέμβρη, με σημαντικότερα τα ζητήματα της ΔΕΗ και της πώλησης των λιγνιτικών μονάδων.
Από το ξεκίνημα του νέου χρόνου 2018, η πυξίδα ήταν στραμμένη στο μήνα Αύγουστο, όπου ελληνική κοινωνία και οικονομία προσδοκούσαν βάσιμα την έξοδο από τα μνημόνια.
Από τις αρχές Γενάρη 2018 τέθηκε ως προτεραιότητα της ελληνικής κυβέρνησης ο στόχος για επίτευξη λύσης επί του ονοματολογικού της ΠΓΔΜ. Στις 3 Γενάρη, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος υπογράμμισε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα προσέλθει στη διαπραγμάτευση με την γραμμή Καραμανλή του 2007, δηλαδή σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό και ισχύ έναντι όλων, erga omnes.
Ένα, επίσης, ανοιχτό μέτωπο ήταν το σκάνδαλο της φαρμακοβιομηχανίας Novartis το οποίο φέρονταν να έχουν εμπλακεί δύο πρώην πρωθυπουργοί και οκτώ πρώην υπουργοί της περιόδου 2006 – αρχές 2015.
Στις 26 Φλεβάρη το Eurogroup έδωσε το πράσινο φως για να ξεκινήσει η τέταρτη αξιολόγηση, ενώ στις 2 Μάρτη ολοκληρώθηκε ο πρώτος κύκλος επαφών κυβέρνησης και δανειστών.
Η τυπική ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης πραγματοποιήθηκε στις 2 Μάρτη, οπότε εγκρίθηκε η εκταμίευση της δόσης των 5,7 δισ. ευρώ.
21 Ιούνη! Τα κέρδη της απόφασης για την Ελλάδα ήταν ιδιαίτερο σημαντικά, καθώς πέρα από την έξοδο από τα μνημόνια, δημιουργήθηκε χώρος – ανάσα για τα επόμενα χρόνια μέσα από την επιπλέον ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Με το “μαξιλάρι” – ύψους 24,1 δισ. ευρώ –, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας ήταν καλυμμένες για την επόμενη διετία.
Στη διάρκεια Μάη-Ιούνη συνεχίστηκε η διαπραγμάτευση με την ΠΓΔΜ, με θετική κατάληξη. Το όνομα αυτής… “Βόρεια Μακεδονία”, ένα όνομα που έβαζε τέρμα στον αλυτρωτισμό, ενώ ταυτόχρονα η συμφωνία ανταποκρινόταν απόλυτα στην εθνική γραμμή.
Στις αρχές Μάη, στο μέτωπο των τηλεοπτικών αδειών, ομόφωνα το ΕΣΡ έκρινε ότι πληρούσαν τις προϋποθέσεις οι αιτήσεις πέντε τηλεοπτικών σταθμών.
Νέο τοπίο διαμορφωνόταν μετά τις δύο ιστορικές συμφωνίες που πέτυχε η κυβέρνηση. Τη συμφωνία με την ΠΓΔΜ και τους τίτλους τέλους που έριξε την οκταετή επιτροπεία και επιβολή της λιτότητας, τελειώνοντας το μνημόνιο.
Και …ξαφνικά εθνική τραγωδία. Φονική πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική, στις 23 Ιούλη. Ιδιαίτερα τραγική καταστροφή στο Μάτι. Το γεγονός αυτό οφειλόταν πρωτίστως στους μαντρότοιχους που έκλειναν την πρόσβαση στη θάλασσα, την ώρα που η φωτιά, λόγω των πολύ ισχυρών ανέμων, εκινείτο με πρωτοφανή ταχύτητα. Στους 95 έφτασαν οι νεκροί στις 13 Αυγούστου.
21 Αυγούστου 2018! Η Ελλάδα είχε περάσει σε μια νέα εποχή. Μνημόνια, τέλος.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΓΥΡΙΖΕΙ ΣΕΛΙΔΑ… Η ΖΩΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ
(Αύγουστος 2018 - Ιούλης 2019)
Στις 31 Αυγούστου 2018 ο Αλ. Τσίπρας έθεσε ως πρώτιστο πολιτικό στόχο της κυβέρνησης τη στήριξη της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας, η οποία πλήρωσε την κρίση χρεοκοπίας, με μέτρα όπως τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, τη μείωση ασφαλιστικών εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Τη μείωση της φορολογίας επιχειρήσεων, από 29% στο 25%, σταδιακά, κ.ά. Στις 20 Σεπτέμβρη, ψηφίστηκε τροπολογία για την αύξηση του κατώτατου μισθού.
Οι συνεδριάσεις των οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ, στις 11,13-14 Οκτώβρη, σηματοδότησαν την ολόπλευρη είσοδο του ΣΥΡΙΖΑ στη νέα, μεταμνημονιακή εποχή. Πρώτος ορίζοντας το τέλος του 2018. Κεντρικός στόχος η επιτυχία στις εκλογικές αναμετρήσεις – αυτοδιοικητικές εκλογές – ευρωεκλογές – εθνικές εκλογές του 2019.
Από τα τέλη Οκτώβρη άρχισε η υλοποίηση των δεσμεύσεων που είχε αναγγείλει ο ΣΥΡΙΖΑ, με πρώτη την συνταγματική αναθεώρηση. Συνέχεια, με τη μείωση κατά το ένα τρίτο στις ασφαλιστικές εισφορές περίπου 250.000 ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών με τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, κ.ά. Το κείμενο για την αναθεώρηση του Συντάγματος κατατέθηκε στις 2 Νοέμβρη.
Στις 21 Δεκέμβρη ανακοινώθηκαν οι υποψηφιότητες Ν. Ηλιόπουλου (Αθήνα), Κ. Νοτοπούλου (Θεσσαλονίκη), Ν. Μπελαβίλα (Πειραιά). Στην Περιφέρεια Αττικής η Ρ. Δούρου και στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ο Χρ. Γιαννούλης.
Με αποφασιστικότητα και αισιοδοξία υποδέχονταν η κυβέρνηση το νέο έτος 2019, έχοντας ως βασικούς άξονες του κυβερνητικού σχεδίου: Θετικά μέτρα για την κοινωνία. Πολύπλευρη εξωτερική πολιτική. Συνταγματική αναθεώρηση. Στα τέλη Γενάρη εγκρίθηκε η αύξηση του κατώτατου μισθού (από τα 586 ευρώ στα 650) και η κατάργηση του υποκατώτατου μισθού (510 ευρώ).
Στο Κοινοβούλιο διαμορφώθηκε νέα κυβερνητική δύναμη – 145 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και 6 ανεξάρτητοι βουλευτές –, ήταν η διάδοχη κατάσταση στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Στην τελική ευθεία για τις ευρωεκλογές και όχι μόνο, έπαιρνε σάρκα και οστά ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.
Στις 8 Μάη, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε τη δέσμη των νέων μέτρων κοινωνικής στήριξης για το 2019 και το 2020: 13η σύνταξη, μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση και στα τρόφιμα στο 13%, μείωση του ΦΠΑ στην ενέργεια στο 6%. Από τις 17 Μάη η 13η σύνταξη ξεκίνησε να πιστώνεται στους τραπεζικούς λογαριασμούς 2,5 εκατ. συνταξιούχων, η οποία δεν ήταν επίδομα, ούτε δώρο, αλλά μόνιμη σύνταξη.
26 Μάη! Ευρωεκλογές και εκλογές για δήμους και περιφέρειες. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών δεν επαλήθευσε τις προσδοκίες του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ στη δεύτερη θέση με 23,80%, 1.202.087 ψήφους και 6 ευρωβουλευτές. Η ΝΔ στην πρώτη θέση με 33,18%, 1.675.940 ψήφους και 7 ευρωβουλευτές. Μετά τα αποτελέσματα, ο Αλ. Τσίπρας ανακοίνωσε την προκήρυξη εθνικών εκλογών, αμέσως μετά τον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές η Ρ. Δούρου ήρθε δεύτερη με 20%, ο Ν. Ηλιόπουλος πέρναγε στο δεύτερο γύρο με 16,86%, η Κ. Νοτοπούλου σε άνοδο με 13,68%, ο Ν. Μπελαβίλας 14,69%. Από την επομένη του δεύτερου γύρου ο ΣΥΡΙΖΑ κήρυξε πανστρατιά για τις εθνικές εκλογές στις 7 Ιούλη, έχοντας εκτιμήσει ότι η εκλογική υποχώρηση προήλθε από την μεσαία τάξη. Επίσης, ο Τσίπρας ξεκαθάρισε ότι “τα 37 δισ. ευρώ μας δίνουν τη δυνατότητα να έχουμε χαμηλά επιτόκια και ένα καθαρό διάδρομο δεκαπενταετίας”. Τα αποτελέσματα των εκλογών στις 7 Ιούλη: ΝΔ 39,85%, έδρες 158. ΣΥΡΙΖΑ 31,53%, έδρες 86.
ΝΕΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ - Ο ΣΥΡΙΖΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ
(Ιούλης 2019 - Ιούλης 2023)
Με τις εθνικές εκλογές στις 7 Ιούλη 2019 άνοιξε ένας νέος πολύ σημαντικός πολιτικός κύκλος. Στον ΣΥΡΙΖΑ ξεκίνησε η συζήτηση για το “μετασχηματισμό” του σε μεγάλη παράταξη, με ένα σύγχρονο αριστερό, προοδευτικό κίνημα. Οι προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη, στις 20-21-22 Ιούλη, έθεσαν το πλαίσιο της σύγκρουσης στη Βουλή και στην κοινωνία ανάμεσα στη ΝΔ και στον ΣΥΡΙΖΑ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ υπερασπιζόταν την κοινωνία την κοινωνική πλειοψηφία και την δημοκρατία, με ιδιαίτερη αναφορά στην οικονομία, στην εργασία, στην επιχείρηση άλωσης του κράτους και των θεσμών. Ταυτόχρονα, ο ΣΥΡΙΖΑ προχωρούσε και σε μια δημόσια αυτοκριτική για τα λάθη και τις παραλείψεις της διακυβέρνησής του, εστιάζοντας, μεταξύ άλλων, στην ατολμία στην λήψη μέτρων ελάφρυνσης υπό την πίεση των συσχετισμών και στην έλλειψη αποφασιστικότητας να αντιμετωπιστούν ζητήματα της λειτουργίας του κράτους. Το δεύτερο εξάμηνο του 2019, ο ΣΥΡΙΖΑ έδινε, επίσης, ιδιαίτερο βάρος στην πολιτικοοργανωτική δουλειά, με τον Αλ. Τσίπρα να τονίζει, μεταξύ άλλων “...επιθυμούμε την οικοδόμηση του νέου ΣΥΡΙΖΑ…”. Επίσης, συγκροτήθηκε ενιαίο κέντρο του ΣΥΡΙΖΑ με την Προοδευτική Συμμαχία, δόθηκε βάρος στην ανάγκη ψηφιακού μετασχηματισμού.
Στα τέλη Νοέμβρη πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης (ΚΕΑ), στην οποία μετείχαν στελέχη από όλο τον προοδευτικό χώρο (ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, Γέφυρα, Οικολόγοι, Ποτάμι). Η συνεδρίαση σηματοδότησε το ξεκίνημα της πορείας συγκρότησης για ένα μεγάλο προοδευτικό κόμμα της Αριστεράς και άνοιξε το δρόμο για το συνέδριο του κόμματος. Το άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ σε νέες δυνάμεις προκάλεσε αντιδράσεις και ερωτηματικά στην πρωτοβουλία μελών 53+ και στη Νεολαία του κόμματος.
Με το ξεκίνημα του 2020, όλα τα βλέμματα στρέφονται στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ το Μάη, που θα σφράγιζε τη νέα εποχή για τον ΣΥΡΙΖΑ και το σύνολο του προοδευτικού χώρου.
Μέσα στο Γενάρη η κυβέρνηση ψήφισε το νέο εκλογικό νόμο καταργώντας την απλή αναλογική. Επίσης, στις 15 Γενάρη, ο Κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε ξαφνικά την πρόεδρο του ΣτΕ Αικ. Σακελλαροπούλου για την προεδρία της Δημοκρατίας, με τον ΣΥΡΙΖΑ να καταλήγει στο “ναι” την επόμενη μέρα.
Ο κορωνοϊός ήρθε και στην Ελλάδα, με την επίσημη καταγραφή στις 26 Φλεβάρη του πρώτου κρούσματος στη χώρα. Από τις πρώτες ημέρες, ο Αλ. Τσίπρας πρότεινε μέτρα για την θωράκιση του ΕΣΥ και της οικονομίας αλλά και για τη στήριξη των εργαζομένων.
Από τον ΣΥΡΙΖΑ τονίζονταν ότι μόνο με προστασία της δημόσιας υγείας μπορούσε να υπάρξει ανάκαμψη της οικονομίας, ενώ κάθε έκπτωση στην δημόσια υγεία μπορούσε να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη αναζωπύρωση. Συνολικά, η αντιμετώπιση της πανδημίας από πλευράς Μητσοτάκη χαρακτηρίστηκε από συνεχή προσπάθεια να υποβαθμίσει τους κινδύνους, να αποκομίσει πρόσκαιρο πολιτικό όφελος και να εκμεταλλευτεί την ανασφάλεια που δημιουργούνταν για να περάσει αντιλαϊκές πολιτικές στην οικονομία, στην εργασία, κ.ά.
Στις 7 Οκτωβρίου 2020 ολοκληρώθηκε η δική της Χρυσής Αυγής, με τον χαρακτηρισμό της ως εγκληματική οργάνωση και την καταδίκη των στελεχών της.
Στο μέτωπο της πανδημίας, η κυβέρνηση, για να αναχαιτίσει το δεύτερο κύμα της πανδημίας, έβαλε λουκέτο, από τις 2 Νοέμβρη 2020, στην εστίαση γενικά, ενώ, διοχέτευσε άλλα 2 εκατ. ευρώ προς τα έξι κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας, με σκοπό την συγκάλυψη των ολέθριων χειρισμών της.
Τον Δεκέμβρη, ο Αλ. Τσίπρας χαρακτήρισε μεγάλο λάθος την καλλιέργεια εφησυχασμού με την έναρξη του εμβολιασμού. Ο Αλ. Τσίπρας, στις 4 Μάρτη 2021, εστίασε την κριτική του στην τριπλή αποτυχία της κυβέρνησης (υγεία, οικονομία, αίσθημα ασφάλειας του πολίτη), στις ιδιωτικές κλινικές που η κυβέρνηση δεν τις έβαζε στη μάχη και στα φάρμακα που δεν αξιοποιούνταν.
Κορυφαία μάχη για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ήταν αυτή των εργασιακών με γραμμή – εντός του 2021 – την απόκρουση του αντεργατικού νομοσχεδίου Χατζηδάκη. Μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ παρουσίασε στις 28 Ιούνη, ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο για την εργασία (αύξηση στον κατώτατο μισθό, ΣΣΕ, κ.ά.).
Με τον Νοέμβρη 2021 να εξελίσσεται σε ένα από τους πιο φονικούς μήνες της πανδημίας, ο πρωθυπουργός δεν ανέφερε κανένα μέτρο για ενίσχυση του ΕΣΥ, των συγκοινωνιών και των σχολείων. Μίλησε πάλι για ατομική ευθύνη στους εμβολιασμούς. Με το ξεκίνημα της νέας χρονιάς 2022 επιβεβαιώνονταν οι απαισιόδοξες προβλέψεις και ως προς την πανδημία και ως προς την οικονομία και την εργασία.
Ενόψει της διεξαγωγής του 3ου Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ο Αλ. Τσίπρας κατέθεσε πρόταση για εκλογή του προέδρου και των μελών της ΚΕ από τη βάση του κόμματος με ενιαία λίστα, μια πρόταση – τομή που προκάλεσε αντιδράσεις, κυρίως από τα στελέχη που εκφράζονταν από την εσωκομματική τάση “Ομπρέλα”. Το Συνέδριο θα διεξάγονταν 14 έως 17 Απρίλη 2022. Ο Αλ. Τσίπρας, ανοίγοντας τις εργασίες, απηύθυνε ανοιχτό κάλεσμα σε όλα τα κόμματα του δημοκρατικού προοδευτικού χώρου, για μια συμμαχία ανάπτυξης και προόδου για την προοδευτική κυβέρνηση. Στο συνέδριο υπερψηφίστηκε η πρόταση του προέδρου για εκλογή προέδρου και ΚΕ από τα μέλη του κόμματος.
Στα εσωκομματικά, ο Αλ. Τσίπρας ήταν ο μοναδικός υποψήφιος για τη θέση του προέδρου. Στην εκλογική διαδικασία 172.000 εγγεγραμμένα μέλη προσήλθαν στις κάλπες.
Σάλο και πολλά ερωτηματικά προκάλεσε η αποκάλυψη, στα τέλη Ιούλη, ότι υπήρξε απόπειρα παρακολούθησης του κινητού του Ν. Ανδρουλάκη με το λογισμικό Predator. Η αποκάλυψη έγινε από έλεγχο ρουτίνας από ειδική υπηρεσία του Ευρωκοινοβουλίου. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ απαίτησε “σοβαρές εξηγήσεις”, καθώς από τις πρώτες αποφάσεις του πρωθυπουργού ήταν η μεταφορά του ελέγχου της ΕΥΠ στο πρωθυπουργικό γραφείο. Στη συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής διαπιστώθηκε ότι ο διευθυντής του γραφείου του πρωθυπουργού Γρ. Δημητριάδης ήταν ο ενδιάμεσος, που ενημέρωνε τον Κ. Μητσοτάκη για τα θέματα της ΕΥΠ. Στις 5 Αυγούστου ανακοινώθηκαν οι παραιτήσεις του Γρ. Δημητριάδη και του διοικητή της ΕΥΠ, ένα βαρύτατο πλήγμα για την κυβέρνηση. Η υπόθεση των υποκλοπών δεν έκλεινε. Σε κάθαρση εδώ και τώρα επέμενε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και δήλωνε σε όλους τους τόνους ότι καμιά συγκάλυψη δεν επρόκειτο να γίνει ανεκτή.
Στις 17 και 18 Σεπτέμβρη στη ΔΕΘ ο Αλ. Τσίπρας παρουσίασε ένα πλήρες, ολιστικό και κοστολογημένο πρόγραμμα, με τους εκπροσώπους της επιχειρηματικότητας να τονίζουν ότι “αναγνώρισε το δυσανάλογο βάρος που επωμίστηκε η μεσαία τάξη την προηγούμενη περίοδο και δεσμεύτηκε για ένα άλλο μείγμα πολιτικών…”.
Υποκλοπών συνέχεια. Στις 5 Δεκέμβρη συνταρακτικές αποκαλύψεις για τις παρακολουθήσεις ανώτατων στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων.
Ο τελευταίος μήνας του 2022 ξεκίνησε με τον Αλ. Τσίπρα να επικεντρώνει σε τέσσερα βασικά σημεία των εκλογών: Το θέμα της ακρίβειας. Την τεράστια φθορά της κυβέρνησης. Τις υποκλοπές. Τον Κ. Μητσοτάκη ως παράγοντα πολιτικής αστάθειας.
2023, χρόνια εκλογών! Από την 1η Γενάρη οι οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ βρίσκονταν σε εκλογική ετοιμότητα. Από το Περιστέρι, την 1η Φλεβάρη, ξεκινούσε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ την πορεία στο λαό, με στόχο τη νίκη στις εκλογές και το σχηματισμό μιας προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας από την πρώτη Κυριακή. Βασικός εταίρος μιας τέτοιας συνεργασίας ήταν το ΠΑΣΟΚ, το οποίο πιεζόταν να εγκαταλείψει τη διφορούμενη στάση.
Εθνική τραγωδία με δεκάδες νεκρούς στα Τέμπη στις 28 Φλεβάρη από τη σύγκρουση επιβατικής αμαξοστοιχίας με εμπορική. Σκηνές αρχαίου δράματος στα νοσοκομεία, όπου τραγικοί γονείς αναζητούσαν τα παιδιά τους. Αναζητώντας τα αίτια έγινε γνωστό ότι η Κομισιόν πριν 15 ημέρες είχε παραπέμψει την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το δίκτυο των τρένων και, παράλληλα, οι εργαζόμενοι του ΟΣΕ προειδοποιούσαν ακόμη και με εξώδικα τον υπουργό Κ. Αχ. Καραμανλή για τον κίνδυνο δυστυχήματος. Από την πλευρά του πρωθυπουργού δεν εκφράστηκε ούτε μία συγνώμη, αντίθετα ο Κ. Μητσοτάκης έσπευσε να βγάλει πόρισμα, αποδίδοντας την ανείπωτη τραγωδία σε “τραγικό ανθρώπινο λάθος”, ενώ ο υπουργός ανακοίνωσε την παραίτησή του. Ο Αλ. Τσίπρας κατηγόρησε τον πρωθυπουργό ότι επιλέγει τη συγκάλυψη και την υποκρισία έναντι “της αλήθειας και της δικαιοσύνης, που αποτελεί απαίτηση της ελληνικής κοινωνίας”.
Προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία στις 21 Μάη ανακοίνωσε ο Κ. Μητσοτάκης.
Αρχές Απρίλη και στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εργάζονταν πυρετωδώς σχεδιάζοντας τις επόμενες κινήσεις τους. Η τραγωδία στα Τέμπη επισκίαζε τη χώρα, ενώ η καλπάζουσα ακρίβεια συνέχιζε να συμπιέζει διαρκώς τα εισοδήματα, εν μέσω μάλιστα σκανδάλων και τοξικότητας.
Μέσα στον προεκλογικό μήνα, στις 20 Απρίλη, δημοσιεύτηκε το πόρισμα της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τη διερεύνηση των συνθηκών του δυστυχήματος που στοίχισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους. Ήταν ένα πόρισμα – κόλαφος για τις κυβερνητικές ευθύνες στα Τέμπη.
Με τη ΝΔ να έχει σαν κυρίαρχο στοιχείο την καλλιέργεια φόβου στην προεκλογική της εκστρατεία, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είπε στις 27 Απρίλη ότι ήταν ρεαλιστικός στόχος να υπάρξει συμφωνία με το ΠΑΣΟΚ για να δημιουργηθεί μια κυβέρνηση μακράς πνοής.
Αίσθηση προκάλεσε η σύνθεση του ψηφοδελτίου επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, στο οποίο, μεταξύ άλλων, συμμετείχαν: Όθ. Ηλιόπουλος – καθηγητής του Χάρβαρντ, Ευ. Αποστολάκης – ναύαρχος ε.α., Στ. Κασσελάκης – απόδημος Έλληνας, Ζ. Τσιριγώτη – αντιστράτηγος της ΕΛ.ΑΣ. ε.α., κ.ά. Τα εκλογικά αποτελέσματα, στις 21 Μάη, ήταν αρνητικά για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αιφνιδίασαν τους πάντες και έδωσαν μια διαφορά ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στις 20 μονάδες υπέρ της ΝΔ. Ο Αλ. Τσίπρας δήλωσε παρών στη μάχη στις 25 Ιούνη, αναλαμβάνοντας την ευθύνη του δυσμενούς αποτελέσματος. Σε μια πρώτη εκτίμηση, κοινή ήταν η εκτίμηση ότι τις τελευταίες ημέρες πριν από τις εκλογές υπήρξε μια μη ανίχνευση της ενίσχυσης της ΝΔ.
Οι δεύτερες εκλογές στις 25 Ιούνη θα γίνονταν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής. Τα αποτελέσματα των δεύτερων εκλογών ήταν μια οδυνηρή ήττα για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Ένας μεγάλος ιστορικός κύκλος έκλεισε. Ο Αλ. Τσίπρας δήλωσε: “Πρώτος εγώ θέτω τον εαυτό μου στην κρίση των μελών του κόμματος”. Τα αποτελέσματα: ΝΔ 40,56%,158 έδρες. ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ 17,83%, 47 έδρες. ΠΑΣΟΚ 11,86%, 32 έδρες. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχασε 25 έδρες από τις εκλογές στις 21 Μάη με απλή αναλογική.
Η ΗΤΤΑ, Η ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΤΣΙΠΡΑ, Η ΕΚΛΟΓΗ ΝΕΑΣ ΗΓΕΣΙΑΣ
(Ιούνης 2023 - Σεπτέμβρης 2023)
Από τις 29 Ιούνη ξεκίνησε, έστω δειλά, ο διάλογος για την επόμενη ημέρα του κόμματος. Όμως η εξέλιξη αιφνιδίασε τους πάντες. Η 29η Ιούνη ήταν μια ξεχωριστή ημέρα για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Ο Αλ. Τσίπρας ανακοίνωσε ότι δεν θα ήταν εκ νέου υποψήφιος για την προεδρία του κόμματος, τονίζοντας στη δήλωση του: “...Κατανοώ την ανάγκη για ένα νέο κύμα του ΣΥΡΙΖΑ. Και αποφάσισα να παραμερίσω για να περάσει... Ένας νέος ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να γίνει ξανά η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο”. Σε πρώτο πλάνο έμπαινε η εκλογή νέας ηγεσίας και νέας ΚΕ από τη βάση. Αχτσιόγλου, Παππάς, Τζουμάκας, Τσακαλώτος, Κασσελάκης ήταν τα πέντε πρόσωπα που θα διεκδικούσαν την ηγεσία.
Στο μεταξύ προχωρούσαν οι υποψηφιότητες για τις αυτοδιοικητικές εκλογές: Γ. Ιωακειμίδης, Περιφέρεια Αττικής. Κ. Ζαχαριάδης, Δήμος Αθηναίων. Σπ. Πέγκας, Δήμος Θεσσαλονίκης. Γ. Γαβρίλης, Δήμος Πειραιά.
Κυριακή 17 Σεπτέμβρη, η ώρα της κάλπης για την ηγεσία. Πρώτος, Στ. Κασσελάκης 45,47%. Δεύτερη, Αχτσιόγλου 36,21%. Στις επόμενες θέσεις Παππάς, Τσακαλώτος, Τζουμάκας. Από τις εκλογές στις 24 Σεπτέμβρη αναδείχθηκε πρόεδρος ο Στ. Κασσελάκης (56,04%), με την Αχτσιόγλου στο 43,96%. Σημασία είχε το γεγονός ότι ο Σ. Φάμελλος συνέχισε στην προεδρία της ΚΟ. Αρνητική ήταν η Ε. Αχτσιόγλου στην πρόταση Κασσελάκη να έχει στο κόμμα όποια θέση θα ήθελε η ίδια. Η εκλογή του Στ.. Κασσελάκη έκλεινε ένα μεγάλο κύκλο στη ζωή του κόμματός και άνοιγε ένα καινούργιο δρόμο που χαρακτηρίζονταν από πολλά νέα στοιχεία, αλλά και ερωτηματικά.
ΤΡΙΑΝΤΑ ΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ, ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΠΡΙΝ
(Οκτώβρης 2023 - Νοέμβρης 2024)
Από τις αρχές Οκτώβρη προτεραιότητα για το κόμμα και τον πρόεδρό του είχε η μάχη των αυτοδιοικητικών εκλογών. Στον πρώτο γύρο, στις 8 Οκτώβρη, τα αποτελέσματα σχετικά με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αποτύπωναν την λειψή παρουσία του στην Αυτοδιοίκηση τα προηγούμενα χρόνια. Αξιοσημείωτη εξέλιξη ήταν ο προσανατολισμός του Κ. Ζαχαριάδη (τρίτη θέση) στη στήριξη στον β’ γύρο του Χ. Δούκα απέναντι στον Κ. Μπακογιάννη. Στο δεύτερο γύρο, στις 15 Οκτώβρη, ο Κ. Μητσοτάκης δέχτηκε την πρώτη του ηχηρή πολιτική ήττα. Το σχέδιο της ΝΔ για 13-0 στις περιφέρειες και για 3 στους 3 μεγάλους δήμους κατέρρευσε. Έχασε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και 5 στις 6 περιφέρειες του δεύτερου γύρου.
Στην πρώτη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές, επιβεβαιώθηκε το βαθύ ρήγμα στο εσωτερικό του κόμματος. Κατατέθηκε κείμενο που έκανε αναφορά σε αναξιοπιστία του κόμματος, η οποία επιδεινώνεται από πολιτικές συμπεριφορές της νέας ηγεσίας του (από τάση “Ομπρέλα”), η Αχτσιόγλου άσκησε κριτική για την ομιλία Κασσελάκη στον ΣΕΒ, κριτικές παρατηρήσεις διατύπωσαν, επίσης, οι Ν. Παππάς, Ευ. Τσακαλώτος, Στ. Τζουμάκας, Δ. Τεμπονέρας, Γ. Ραγκούσης, κ.ά. Υπήρξε συνέχεια. Ο Στ. Κασσελάκης παρέπεμψε τον Στ. Τζουμάκα στην Επιτροπή Δεοντολογίας, γεγονός που πυροδότησε σειρά αντικρουόμενων δηλώσεων στελεχών και η αντιπαράθεση συνεχίστηκε με την παραπομπή προς διαγραφή στην Επιτροπή Δεοντολογίας των Βίτσα, Σκουρλέτη και Φίλη για υπονόμευση του κόμματος με τις δηλώσεις τους, κ.ο.κ. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εκτίμησε ότι “έχουν ξεπεραστεί κάποια όρια…”, ενώ ο Τσακαλώτος επισήμανε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ βρισκόταν σε φάση ρευστοποίησης, ο Σταθάκης αποχωρούσε και ο Δραγασάκης αναδείκνυε τον κίνδυνο κατακερματισμού και απαξίωσης. Η στάση του Κασσελάκη πυροδοτούσε την ένταση, οι αντιδράσεις από όλο το φάσμα των στελεχών ήταν αναπόφευκτες και κλιμακούμενες. Οι αποχωρήσεις συνεχίζονταν. Η “Ομπρέλα” ανακοίνωσε την αποχώρηση από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με κείμενο 46 μελών της ΚΕ εκ των οποίων 2 βουλευτές. Στις 23 Νοέμβρη αποχώρησε η ομάδα “6+6” (Αχτσιόγλου), με κείμενο 57 μελών της ΚΕ (εκ των οποίων 9 βουλευτές). Στις 4 Δεκέμβρη, η ΚΟ των 11 βουλευτών που αποχώρησαν ανακοίνωσε ότι θα ονομάζεται “Νέα Αριστερά”, με επικεφαλής της ΚΟ τον Αλ. Χαρίτση.
Συνέδριο και ευρωεκλογές αποτελούσαν τους δύο πιο κρίσιμους πολιτικούς σταθμούς το 2024. Ο Φλεβάρης ήταν για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ο μήνας του 4ου Συνεδρίου. Όμως ο Στ. Κασσελάκης προκάλεσε δυσφορία σε μεγάλο αριθμό στελεχών με την αιφνιδιαστική ανάρτησή του, η οποία μεταξύ άλλων περιλάμβανε ερώτηση για το αν έπρεπε να αλλάξουν το όνομα του κόμματος, το λογότυπο, η δομή και λειτουργία του, με την Ό. Γεροβασίλη να ζητά την έκτακτη σύγκληση της Πολιτικής Γραμματείας και της ΚΕ.
Στις 22 Φλεβάρη, λίγες ώρες πριν την έναρξη του 4ου Συνεδρίου, ο Αλ. Τσίπρας έκανε μια σημαντική παρέμβαση, διαπιστώνοντας ότι το κόμμα βρισκόταν σε βαθιά κρίση εσωστρέφειας, καθώς φαινόμενα ιδιοτέλειας, ναρκισσισμού… έχουν παραλύσει τον κομματικό οργανισμό. Και πρότεινε ως μοναδική λύση να ζητήσει εκ νέου ο Στ. Κασσελάκης την εμπιστοσύνη των μελών του κόμματος για την ως τώρα θητεία του και το πολιτικό του σχέδιο. Στην ομιλία του ο Στ. Κασσελάκης απάντησε στον Αλ. Τσίπρα ανακοινώνοντας ότι τα μέλη του κόμματος θα ψήφιζαν ξανά για να εκλέξουν ηγεσία. Συνέχισε λέγοντας ότι “εγώ πρόεδρος υπό προθεσμία δε γίνομαι” και “βρείτε μου αντίπαλο. Βρείτε μου αντίπαλο και πάμε”. Πηγαίνοντας προς το κλείσιμο του συνεδρίου και ενώ η Ό. Γεροβασίλη δήλωνε “είμαι παρούσα” ως υποψήφια για την προεδρία, μπροστά στην απόλυτη πόλωση που διαμορφωνόταν, ο Σ. Φάμελλος ο Ν. Παππάς και ο Γ. Τσίπρας πρότειναν να μη γίνει νέα προεδρική εκλογή, με σκοπό τη συντεταγμένη πορεία του κόμματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αν και τραυματισμένος, δεν διαλύθηκε εξαιτίας των εσωτερικών διαφωνιών.
Ο επόμενος σταθμός ήταν οι ευρωεκλογές. Στις 12 Μάρτη ξεκινούσε επισήμως για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ η προεκλογική περίοδος, ο Αλ. Τσίπρας, σε δημόσια εκδήλωση, χαρακτήρισε ως λάθη κατά την περίοδο της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ τους χειρισμούς στην υπόθεση Novartis και στην παρέμβαση στη λειτουργία του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου.
Από την πλευρά του ο Στ. Κασσελάκης δήλωσε: “Μπορώ να κερδίσω τον Μητσοτάκη στις κάλπες”. Ενόψει των ευρωεκλογών στις 9 Ιούνη, περισσότεροι από 63.000 πολίτες ανέδειξαν στις 14 Απρίλη τους 35 από τους 42 υποψήφιους του κόμματος, τους οποίους θα συμπλήρωναν οι δύο ευρωβουλευτές Κ. Αρβανίτης και Έλ. Κουντουρά, καθώς και 5 προτάσεις από τον πρόεδρο του κόμματος. Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών στις 9 Ιούνη ήταν: ΝΔ 27,90%, έδρες 7. ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ 14,93%, έδρες 4. ΠΑΣΟΚ 12,88%, έδρες 3. Στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σημείωναν ότι το κόμμα διατηρούσε τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και ότι η αλαζονεία του 41% γκρεμίστηκε. Στα κόμματα κάτω των 3% και η “Νέα Αριστερά” 2,41%.
Δύο γεγονότα στα τέλη Ιούνη προκάλεσαν μεγάλη ένταση στο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Το πρώτο: Από τις 23 Ιούνη η καθημερινή έκδοση της εφημερίδας “Αυγή” σταμάτησε με απόφαση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και θα συνέχιζε μόνο η Κυριακάτικη έκδοση. Η ηγεσία επικαλέστηκε οικονομικούς λόγους, ενώ οι εργαζόμενοι αποφάσισαν επαναλαμβανόμενες 24ωρες απεργίες. Το δεύτερο: Στις 24 Ιούνη “τρικυμία” ξέσπασε στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ μετά τις δηλώσεις του Στ. Κασσελάκη για τα μαύρα ταμεία στα ελληνικά κόμματα, δηλώσεις που άφηναν ανοιχτό το τι γινόταν πριν από αυτόν στην ηγεσία του κόμματος. Οι δηλώσεις Κασσελάκη, καθώς και Αποστολάκη, περί μαύρων ταμείων οδήγησαν στην ενεργοποίηση της λεγόμενης εσωκομματικής αντιπολίτευσης, με τη δημοσιοποίηση κειμένου με τις υπογραφές 87 στελεχών της ΚΕ και βουλευτών, οι οποίοι ζητούσαν ενεργοποίηση των οργάνων του κόμματος και ανταπόκριση στο αίτημα της κοινωνίας για συνεργασία των πολιτικών δυνάμεων. Επίσης, αμφισβητούσαν το “αντέξαμε” του προέδρου για τις ευρωεκλογές και ασκούσαν κριτική στις δηλώσεις περί μαύρων ταμείων αλλά και για το κλείσιμο της καθημερινής “Αυγής”. Μεταξύ εκείνων που υπέγραφαν ήταν: Ό. Γεροβασίλη, Γ. Βασιλειάδης, Χρ. Γιαννούλης, Μ. Ζαμπάρας, Κ. Ζαχαριάδης, Θ. Θεοχαρόπουλος, Δ. Καλαματιανός, Ζ. Καρκούλια, Αθ. Λινού, Κ. Νοτοπούλου, Α. Παναγιωτόπουλος, Γ. Ραγκούσης, Χρ. Σπίρτζης, Γ. Τσίπρας, Αλ. Φλαμπουράρης, κ.ά. Ο Στ. Κασσελάκης δεν αρκέστηκε στα υπονοούμενα για τα μαύρα ταμεία, εξαπέλυσε επίθεση στον Αλ. Τσίπρα κατηγορώντας τον για “υπονόμευση” που αργότερα μετέτρεψε σε “παιχνίδια”. Έμμεσες ήταν οι απαντήσεις του Αλ. Τσίπρα. Ο Στ. Κασσελάκης επέμεινε συγκρουσιακά. Σε συνέντευξή του στις 2 Ιούλη, διεμήνυσε ότι ήρθε για να μείνει και ότι οι όποιες εργασίες στη λεγόμενη Κεντροαριστερά προϋπέθεταν ότι ο ίδιος θα είχε πρωταγωνιστικό ρόλο. Την ίδια στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο εσωτερικό του …”έβραζε”, ενώ η στάση και οι δηλώσεις του Στ. Κασσελάκη πυροδοτούσαν συνεχώς το κλίμα.
Στην ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στις 6 Ιούλη, η ομιλία του Κασσελάκη ήταν “βόμβα” στα θεμέλια του κόμματος. Πρότεινε να καταργηθούν οι Οργανώσεις Μελών, να καταργηθούν οι Νομαρχιακές Επιτροπές, Εθνικό Συμβούλιο Μελών στη θέση της ΚΕ, με ένα αριθμό μελών αριστίνδην, το τακτικό συνέδριο αντικαθίστατο από την Εθνική Συνέλευση Μελών, με το 10% των συνέδρων να προκύπτουν κατόπιν …κλήρωσης.
Η συνέντευξη του Κασσελάκη στο Mega στις 8 Ιούλη εμπεριείχε σαφείς αιχμές κατά του Αλ. Τσίπρα. Η δήλωση αποχώρησης του Γ. Δραγασάκη από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, στις 18 Ιούλη, ήταν ένα ακόμη πλήγμα. Στις 23 Ιούλη, οι όποιες προσπάθειες για συναίνεση δυναμιτίστηκαν από τον Στ. Κασσελάκη, που έδειξε την πόρτα εξόδου σε όσους διαφωνούσαν, με τη φράση “τέλος, είπα τέλος”. Καινούργιο στοιχείο ήταν η ευθεία αμφισβήτηση του Στ. Κασσελάκη από τον Π. Πολάκη. Από την πλευρά τους τα οκτώ μέλη της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, συγκεκριμένα Γεροβασίλη, Φλαμπουράρης, Ραγκούσης, Ζαχαριάδης, Νοτοπούλου, Θεοχαρόπουλος, Καρκούλια και Συμεωνίδου, με κείμενό τους κατέστησαν σαφές ότι δεν νομιμοποιούσαν διαδικασίες, συμπεριφορές και αποφάσεις που “ευτελίζουν κι εμάς ως άτομα και το Κόμμα μας”. Στις 27 Αυγούστου, ένα ακόμη βήμα του Στ. Κασσελάκη στην κατεύθυνση του διχασμού του κόμματος με την αιφνιδιαστική πρόταση για αλλαγή του Σ. Φάμελλου από πρόεδρο της ΚΟ καθώς και άλλες αλλαγές.
Μετά από σειρά αντιπαραθέσεων, στην ΚΕ, στις 7 και 8 Σεπτέμβρη οι “87” κατέθεσαν πρόταση μομφής για τον Κασσελάκη, η μομφή υπερψηφίστηκε και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κηρύχθηκε έκπτωτος (163 υπέρ της μομφής, 120 κατά). Αμέσως μετά το αποτέλεσμα ο Κασσελάκης πήρε το λόγο, αναφέρθηκε σε “γραφειοκρατία”, σε “νομενκλατούρα” του κόμματος, σε “φράξιες”, σε “κουκούλες” και ακαριαία αποχώρησε από την αίθουσα.
Δήλωση για υποψηφιότητας για την προεδρία κατέθεσε ο Π. Πολάκης, ο οποίος αναγνώρισε ως λάθος του την επιλογή να στηρίξει την εκλογή του Στ. Κασσελάκη. Το κλίμα στην ΚΕ ήταν πολύ διχαστικό και κορυφώθηκε όταν έγινε πρόταση να περιληφθεί στην απόφαση μια παράγραφος που ήταν απευθείας κριτική στον Στ. Κασσελάκη και ανέφερε. “...συμπεριφορές που προσβάλλουν την προσωπικότητά στελεχών και μελών του κόμματος, όπως αναφορές σε “κουκουλοφόρους”, “πραξικοπηματίες”, “εκτροπές”, …είναι καταδικαστέες και δεν έχουν καμία σχέση με την Αριστερά”. Επίσης, η πρόταση για πρόβλεψη κατάθεσης “πόθεν έσχες” από τους υποψήφιους προέδρους δημιούργησε μεγάλη ένταση και, τελικά, πέρασε με 87 υπέρ, 84 κατά.
Ενώ στις 3 Οκτώβρη ο Κασσελάκης ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του, η ΚΕ, στις 5 Οκτωβρίου, οριστικοποίησε τις προϋποθέσεις για την υποβολή υποψηφιότητας: υπογραφές υποστήριξης, κατάθεση πόθεν έσχες και σεβασμός στις καταστατικές αρχές, στις αξίες και στις συλλογικές αποφάσεις του κόμματος.
Στις 8 Οκτώβρη, ο Στ. Κασσελάκης κατηγόρησε στελέχη του κόμματος για τη διαρροή του πόθεν έσχες του και προχώρησε σε εξώδικο κατά του κόμματος, ενώ η Ό. Γεροβασίλη ζήτησε την διαγραφή του Κασσελάκη, ο οποίος στράφηκε κατά του κόμματός του. Ο Στ. Κασσελάκης δήλωσε ότι αποσύρει το εξώδικο και προσανατολίστηκε στην επιδίωξη μη απαρτίας στη συνεδρίαση της ΚΕ. Η ΚΕ είχε απαρτία και αποφάσισε: «Όσοι και όσες, όπως ο Στ. Κασσελάκης, δεν σέβονται τις αποφάσεις των συλλογικών οργάνων, όπως για παράδειγμα τις πρόσφατες με την άρση της εμπιστοσύνης στο πρόσωπο του προέδρου και την έκπτωσή του από τη θέση του προέδρου, εκτοξεύουν συκοφαντίες εναντίον του κόμματός τους και φτάνουν στο σημείο να κινούνται με εξώδικα απέναντι στα συλλογικά όργανα του κόμματος δεν μπορεί να είναι υποψήφιοι/ες πρόεδροι».
Στις 14 Οκτώβρη ο πρώην πρόεδρος κατηγόρησε το κόμμα για «σταλινισμό», ενώ το γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ανακοίνωσε ότι «Η απόφαση που αφορά τον κύριο Κασσελάκη είναι άμεσα εφαρμοστέα και αμετάκλητη».
Στις 23 Οκτώβρη, ο Π. Πολάκης επανέλαβε την αυτοκριτική του σε σχέση με την υποστήριξη που παρείχε στον Στ. Κασσελάκη όλο το προηγούμενο διάστημα, χαρακτηρίζοντας «λάθος» τη στάση του. Ζήτησε, πάντως, να μην αποκλειστεί η υποψηφιότητά Κασσελάκη. Ο πρώην πρόεδρος δήλωνε ότι θα έφτανε μέχρι τέλους, επιδιώκοντας να αμφισβητήσει μέσω του Συνεδρίου τις αποφάσεις της ΚΕ, ενώ συνέχισε τα ήξεις- αφήξεις: μάχη εντός του ΣΥΡΙΖΑ και ίδρυση νέου κόμματος.
Στις 8 Νοέμβρη, παρά τη στάση του Στ. Κασσελάκη και κάποιων υποστηρικτών του, οι διαδικασίες του συνεδρίου προχώρησαν και ολοκληρώθηκαν. Ο Στ. Κασσελάκης ανήγγειλε την ίδρυση νέου κόμματος, το οποίο προφανώς σχεδίαζε όλο το προηγούμενο διάστημα. Στην ψηφοφορία για την έγκριση των τεσσάρων υποψηφιοτήτων ψήφισαν 3.072 σύνεδροι, 2.784 ψήφισαν υπέρ, 276 κατά και 12 λευκά. Τις ημέρες που ακολούθησαν το συνέδριο, η «ανακούφιση» που δημιούργησε η απαλλαγή από τον Στ. Κασσελάκη, πήγαινε μαζί με τις μεγάλες δυσκολίες για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Σε αυτή την κατεύθυνση ανακοινώθηκαν 5 ανεξαρτητοποιήσεις βουλευτών καθώς και αποχωρήσεις δεκάδων στελεχών και μελών.
Στις 16-17 Νοέμβρη δημοσιεύτηκαν οι απόψεις του Αλ. Τσίπρα, όπως προέκυψαν από συζητήσεις με συνομιλητές του. Για τον Στ. Κασσελάκη γράφτηκε: «...αποκαλύφθηκε ότι ο διάδοχός του, εξυπηρετεί έναν σχεδιασμό. Είχε από πριν εκπονήσει σχέδιο για νέο κόμμα. Και μάλιστα για κόμμα - μπαλαντέρ μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, που θα είναι έτοιμο για διπλή και τριπλή συγκατοίκηση... Η παρένθεση Κασσελάκη κόστισε ακριβά, αλλά τώρα υπάρχει ίσως μια ευκαιρία..».
Την εβδομάδα πριν την προεδρική εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ο Στ. Κασσελάκης ανέβασε τους τόνους της πολεμικής, κάνοντας αναφορά στους νεκρούς στο Μάτι και τις ευθύνες της τότε ηγεσίας. Στις 20 Νοέμβρη ο Κασσελάκης εξαπέλυσε νέες αιχμές κατά του Αλ. Τσίπρα αναφερόμενος στο δημοψήφισμα και τα capital controls του 2015. Παραμονή της προεδρικής εκλογής ο Στ. Κασσελάκης ανακοίνωσε το όνομα - “Κίνημα Δημοκρατίας” - και την ιδρυτική διακήρυξη του κόμματός του.
Την Κυριακή 24 Νοέμβρη, 70.152 μέλη έβαλαν οριστικό τέλος σε μια 16μηνη περίοδο συνεχούς κρίσης, εκλέγοντας νέο πρόεδρο τον Σωκράτη Φάμελλο, με ποσοστό 49,36%, με τον Π. Πολάκη 43,57%. Η προεδρική εκλογή ολοκληρώθηκε με επιτυχία.
(Ο Γιάννης Μπαλάφας είναι ιστορικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, πρώην υπουργός και συγγραφέας του βιβλίου "Είκοσι χρόνια χρειάστηκαν")