Ένα από τα πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία που προκύπτουν από το ενημερωτικό δελτίο για το placement των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας - για το οποίο ήδη σημειώθηκε υπερκάλυψη κατά περίπου 9 φορές - είναι το πόσο κερδισμένοι θα βγουν οι ανάδοχοι και οι σύμβουλοι που εμπλέκονται στη δημόσια προσφορά. Συνολικά θα λάβουν αμοιβές έως 36,3 εκατ. ευρώ (πριν την προσθήκη ΦΠΑ), ποσό που αντιστοιχεί στο 5,09% των κεφαλαίων που αναμένεται να αντληθούν συνολικά από την προσφορά των 713 εκατ. ευρώ. Πώς επιμερίζεται το ποσό των 36,3 εκατ. ευρώ; Οι συνολικές δαπάνες για την προσφορά που θα καλυφθούν από την Εθνική Τράπεζα αναμένεται να φτάσουν έως τα 22,3 εκατ. ευρώ. Από την άλλη πλευρά, οι δαπάνες που θα πληρώσει το ΤΧΣ θα ανέλθουν έως τα 14 εκατ. ευρώ, εφόσον διατεθούν και οι 91.471.515 προσφερόμενες μετοχές (κάτι που θα συμβεί).
Σε αυτό το ποσό περιλαμβάνονται προμήθειες ύψους έως 12 εκατ. ευρώ, με περίπου 1 εκατ. ευρώ να αφορά τη δημόσια προσφορά στην Ελλάδα και 11 εκατ. ευρώ τη διεθνή προσφορά. Είναι οι αμοιβές αυτές υπερβολικές; Η απάντηση είναι όχι. Οι προμήθειες ανάδοχων και συμβούλων για δημόσιες προσφορές συνήθως κυμαίνονται από 3% έως 7% του συνολικού ποσού, ανάλογα με την πολυπλοκότητα της συναλλαγής, το μέγεθος της προσφοράς και τις αγορές στις οποίες απευθύνεται (τοπική ή διεθνής αγορά). Ενδεικτικά, σε πρόσφατες περιπτώσεις δημοσίων προσφορών στην Ευρώπη και διεθνώς, οι αμοιβές για ανάδοχους και συμβούλους έχουν υπολογιστεί μεταξύ 4% και 6% του συνολικού ποσού. Άρα, οι αμοιβές της τάξης του 5,09% για το placement της Εθνικής Τράπεζας είναι μέσα στα φυσιολογικά πλαίσια και αντανακλούν τις τρέχουσες πρακτικές της αγοράς.
Το slide 15
Το slide 15 της χθεσινής παρουσίασης του CEO της Intrakat, Αλέξανδρου Εξάρχου, στους αναλυτές ήταν αυτό που τράβηξε τα περισσότερα βλέμματα. Η συγκεκριμένη διαφάνεια παρουσίασε το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των έργων της εταιρείας, το οποίο διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, φτάνοντας τα 4,5 δισ. ευρώ. Σε αυτό περιλαμβάνονται υπογεγραμμένα έργα ύψους 3,605 δισ. ευρώ και έργα που αναμένεται να υπογραφούν, αξίας 931 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο ποσοστό του ανεκτέλεστου προέρχεται από έργα στην Ελλάδα (64%) και στη Ρουμανία (21%), με το υπόλοιπο 15% να αφορά έργα σε αγορές όπως τα ΗΑΕ, το Κατάρ και η Κύπρος. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η συμμετοχή της AKTOR, της οποίας το μερίδιο στο ανεκτέλεστο φτάνει τα 2,405 δισ. ευρώ, ενώ της Intrakat τα 2,131 δισ. ευρώ.
Στα υπό κατασκευή έργα της Intrakat συγκαταλέγονται η συντήρηση και λειτουργία της Εγνατίας Οδού, η κατασκευή φωτοβολταϊκών σταθμών και η βελτίωση της 9ης Εθνικής Οδού, έργα ΣΔΙΤ για τη δημιουργία φοιτητικών εστιών στα Πανεπιστήμια Κρήτης και Θεσσαλίας, η ολοκλήρωση της Λεωφόρου Κύμης και η κατασκευή δικτύου FTTH σε όλη την επικράτεια. Επιπλέον, περιλαμβάνονται ενεργειακά έργα για τη ΔΕΗ και αντιπλημμυρικά έργα στην Κρήτη. Πάντως, πολλά από αυτά τα έργα απαιτούν σύνθετες πολιτικές προεργασίες που είτε έχουν προηγηθεί, είτε είναι σε εξέλιξη...
Οι ESG επιδόσεις της Intrakat
Στη χθεσινή ενημέρωση προς τους αναλυτές, ο CEO της Intrakat, Αλέξανδρος Εξάρχου, αποκάλυψε ότι η εισηγμένη σκοπεύει να επιλέξει σύντομα έναν εξωτερικό συνεργάτη διεθνούς κύρους, ο οποίος θα αναλάβει την ανάπτυξη και υλοποίηση ενός Στρατηγικού Σχεδίου ESG. Το σχέδιο αυτό θα ευθυγραμμίζεται και θα ενσωματώνει πλήρως τις αρχές βιωσιμότητας στο επιχειρηματικό μοντέλο της Intrakat, διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση των λειτουργιών της με τα υψηλότερα πρότυπα περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης. Η εταιρεία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις βιώσιμες πρακτικές, ειδικά μετά την εξαγορά της AKTOR, και στοχεύει στη βελτίωση των ESG δεικτών της και της διαχείρισης των σχετικών δεδομένων. Παρά την ήδη σημαντική πρόοδο που έχει σημειώσει, αυξάνοντας τη βαθμολογία διαφάνειας ESG από 47% σε 74%, η Intrakat φιλοδοξεί να επιτύχει ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.
Το «bullying» της Viva
Ο Χάρης Καρώνης, ο ιδρυτής της Viva, είναι αναμφίβολα ευφυής και προικισμένος και τα επιτεύγματά του είναι σημαντικά. Ωστόσο, για την ιδιοσυγκρασία του έχουν γραφτεί πολλά και κυρίως πως όταν τα βρίσκει δύσκολα αρέσκεται σε επιχειρηματικό «bullying». Δεν κάνουμε αυτό τον πρόλογο ούτε για να σχολιάσουμε την παρουσία της Viva στην Ελληνική Ένωση Τραπεζών, ούτε για τη διελκυστίνδα με την JPMorgan. Αλλά με αφορμή εξώδικο που έστειλε η Viva Payments στις 25 Σεπτεμβρίου στις EnterSoft και Soft One Technologies, εταιρείες της Olympia Group, συμφερόντων του Πάνου Γερμανού. Στο εν λόγω εξώδικο η Viva ισχυρίζεται ότι έχει λάβει πολλά παράπονα από πελάτες της, οι οποίοι διαμαρτύρονται πως οι εταιρείες Entersoft και SoftOne παρέχουν δωρεάν λογισμικό διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με τα τερματικά POS, αλλά μόνο για τα τερματικά των εταιρειών Worldline και Euronet.
Αυτό, σύμφωνα με τη Viva, ασκεί μεγάλη πίεση στους δικούς της πελάτες, καθώς αυτοί υποχρεώνονται να συνεργαστούν με τις δύο συγκεκριμένες εταιρείες, λόγω της αυστηρής προθεσμίας για τη διασύνδεση των ταμειακών συστημάτων με τα POS. Η Viva υποστηρίζει ότι αυτή η πρακτική είναι εναρμονισμένη με τους παρόχους Worldline και Euronet και ότι στοχεύει στο να αποσπάσει αθέμιτα και εκβιαστικά πελάτες από άλλους παρόχους, παραβιάζοντας τους κανόνες του υγιούς ανταγωνισμού. Επιπλέον, αναφέρει ότι η συγκεκριμένη συμπεριφορά παραβιάζει τους κανόνες του εθνικού προγράμματος διασύνδεσης ταμειακών με POS, το οποίο χρηματοδοτείται από δημόσιους πόρους, υπονομεύοντας έτσι τον στόχο της φορολογικής συμμόρφωσης των επαγγελματιών. Για αυτούς τους λόγους, η Viva ζήτησε από τις EnterSoft και SoftOne να σταματήσουν άμεσα αυτές τις πρακτικές και να ενημερώσουν τους πελάτες τους εντός 24 ωρών ότι θα καταργήσουν τις διακρίσεις στις χρεώσεις.
Η αντίδραση των Entersoft και SoftOne
Οι Διοικήσεις των Entersoft και SoftOne αιφνιδιάστηκαν από το εξώδικο της Viva που εκτός από αυτές, κοινοποιήθηκε στην ΑΑΔΕ, στο υπουργείο Οικονομικών, στην Επιτροπή Ανταγωνισμού και στην Γενική Γραμματεία Εμπορίου. Στις 27 Σεπτεμβρίου απάντησαν ξεχωριστά με δικά τους εξώδικα στις αιτιάσεις της Viva. Σε αυτά αναφέρουν ότι µέσω των συνεργασιών τους µε τα ιδρύµατα πληρωµών Euronet Epay και Worldline, τα τελευταία απορρόφησαν το σχετικό κόστος του λογισµικού διασύνδεσης υπέρ των εµπόρων, που τοποθετείται, ετησίως, σε 25 έως 50 ευρώ ανά POS. Προσθέτουν πως ήδη από το 2023 είχε λάβει χώρα διαπραγµάτευση για αντίστοιχη συνεργασία και µε τη Viva, η οποία όµως δεν τελεσφόρησε.Η EnterSoft χαρακτήρισε την εξώδικη διαμαρτυρία της Viva ως «προδήλως αβάσιμη, ανακριβή και παραπλανητική» και αρνήθηκε κατηγορηματικά οποιαδήποτε παραβίαση των κανόνων ανταγωνισμού. Η EnterSoft εξήγησε ότι το λογισμικό της, «ES POS CONNECTOR», έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίξει τη φορολογική συμμόρφωση των επαγγελματιών με τις νέες διατάξεις της νομοθεσίας και πως οι χρεώσεις της είναι εύλογες και ανταποκρίνονται στις επενδύσεις που απαιτήθηκαν για την ανάπτυξή του.
Σύμφωνα με την EnterSoft, το λογισμικό της υποστηρίζει διασυνδέσεις με περισσότερους από έξι παρόχους μέσων πληρωμών, συμπεριλαμβανομένης και της Viva, και πως οι κατηγορίες περί «εκβιαστικών» χρεώσεων είναι αβάσιμες. Υποστηρίζει δε ότι η σταθερή ετήσια χρέωση των 50 ευρώ ανά POS που επιβάλλει είναι χαμηλή και δεν επηρεάζει αποφασιστικά την επιλογή παρόχου από τους επαγγελματίες. Παρόμοια στάση κράτησε και η SoftOne Technologies, η οποία επίσης απέρριψε τις κατηγορίες της Viva ως αναληθείς. Όπως υποστήριξε, η SoftOne, με το λογισμικό της «SOFTONE Device Connector», έχει καταφέρει να διασυνδέσει χιλιάδες τερματικά POS και συνεργάζεται με όλους τους κύριους παρόχους πληρωμών. Η εταιρεία υποστήριξε ότι η χρέωση των 25-50 ευρώ ανά POS που επιβάλλει είναι απολύτως εύλογη και αντανακλά τις ανάγκες ανάπτυξης και συντήρησης του λογισμικού της. Μάλιστα, υπογράμμισε ότι έχει ολοκληρώσει τις διασυνδέσεις με τους κύριους παρόχους από τον Αύγουστο του 2024, πολύ πριν τη λήξη των προθεσμιών. Και οι δύο εταιρείες δεν περιορίστηκαν στην άρνηση των κατηγοριών.
Ξεκαθάρισαν και οι δύο κατηγορηματικά ότι οι ενέργειές τους δεν εμπίπτουν σε καμία περίπτωση αθέμιτου ανταγωνισμού ή παράνομης σύμπραξης. Αντιθέτως, υποστηρίζουν πως λειτουργούν απολύτως σύννομα, τηρώντας όλες τις νομικές τους υποχρεώσεις. Επιπλέον, τονίζουν ότι οι δράσεις τους συμβάλλουν ενεργά στην ενίσχυση του ελεύθερου ανταγωνισμού, οδηγώντας τελικά σε μείωση των τιμών προς όφελος των εμπόρων, παρά τις κατηγορίες που διατυπώθηκαν εναντίον τους. Αμφότερες κατήγγειλαν ότι η εξώδικη διαμαρτυρία της Viva είναι δυσφημιστική και συκοφαντική και προειδοποίησαν ότι επιφυλάσσονται να κινηθούν νομικά για την προστασία της φήμης τους. Και οι δύο εστίασαν στο ότι η Viva έχει κοινοποιήσει την εξώδικη διαμαρτυρία της σε δημόσιους οργανισμούς και συνεργάτες τους, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημία στην εμπορική τους φήμη.
Η επιστολή στους πελάτες
Αντί να ανασκευάσει ή να χαμηλώσει τους τόνους η Viva Payments προχώρησε ακόμη ένα βήμα παραπέρα. Έστειλε επιστολή προς τους πελάτες της, με την οποία επιτέθηκε δημόσια στις εταιρείες λογισμικού SoftOne Technologies και EnterSoft, μιλώντας για εκβιαστικές πρακτικές και αθέμιτο ανταγωνισμό. Συγκεκριμένα, κατηγόρησε τις δύο εταιρείες ότι προωθούν τους πελάτες τους στην απόκτηση τερματικών και υπηρεσιών των εταιρειών Worldline και Epay, αποκλείοντας άλλους παρόχους. Η Viva χαρακτήρισε αυτές τις πρακτικές ως καταχρηστικές και επιζήμιες για τον ελεύθερο ανταγωνισμό και σημείωσε πως έχει ήδη ενημερώσει την ΑΑΔΕ, το υπουργείο Οικονομικών, την Επιτροπή Ανταγωνισμού και άλλες αρμόδιες αρχές, ζητώντας την άμεση παρέμβασή τους. Τέλος, ενημέρωσε τους πελάτες της πως θα τους παρέχει τη δυνατότητα να υποβάλουν αίτημα αποζημίωσης για τις χρεώσεις αυτές και πως θα είναι ανοιχτή στην εξέταση σχετικών τιμολογίων που επιβαρύνουν τους επαγγελματίες εξαιτίας των διαφοροποιημένων τιμολογιακών πολιτικών των SoftOne Technologies και Entersoft.
Προσπάθεια εκτροπής της προσοχής ;
Πηγές της αγοράς ανέφεραν πως το εξώδικο της Viva και η συνολικά επιθετική της στάση στρέφεται στην πραγματικότητα κατά του εκτελεστικού προέδρου της SoftOne Αντώνη Κυριαζή και όχι κατά του επικεφαλής της Olympia Group Πάνου Γερμανού. Οι ίδιες πηγές περιγράφουν τους κ.κ. Καρώνη και Κυριαζή ως «ετερώνυμες προσωπικότητες που δεν μπορούν να βρουν ένα κοινό modus operandi». Άλλες πηγές σημειώνουν πως η κίνηση της Viva δεν σχετίζεται με την κυρίαρχη θέση των EnterSoft και SoftOne Technologies στην αγορά, δεν αποτελεί προσπάθεια να εξασφαλίσει καλύτερους όρους συνεργασίας, ούτε αποτελεί στρατηγική δυσφήμισης των ανταγωνιστών της, αλλά είναι προσπάθεια εκτροπής της προσοχής από τα δικά της προβλήματα.