Διεθνή

Έκθεση του Citizen Lab αποκαλύπτει πως το spyware Graphite της Paragon είναι ενεργό σε πολλές χώρες της ΕΕ

Έκθεση του Citizen Lab αποκαλύπτει πως το spyware Graphite της Paragon είναι ενεργό σε πολλές χώρες της ΕΕ Φωτογραφία: Unsplash
Η ισραηλινή εταιρεία Paragon Solutions, δημιουργός του κατασκοπευτικού λογισμικού Graphite, φαίνεται να έχει επεκτείνει τη δραστηριότητά της σε περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποκαλύπτει νέα έκθεση του Citizen Lab που δημοσιεύθηκε σήμερα.

Οι πληροφορίες αυτές έρχονται μετά τις αποκαλύψεις της WhatsApp τον Ιανουάριο, σύμφωνα με τις οποίες το λογισμικό χρησιμοποιήθηκε στην Ιταλία και αλλού για να στοχοποιήσει τουλάχιστον 90 άτομα, μεταξύ των οποίων δημοσιογράφοι και ακτιβιστές. Το σκάνδαλο έχει πυροδοτήσει έντονες ανησυχίες για τη χρήση εργαλείων παρακολούθησης στην Ευρώπη και την ανεπαρκή ρύθμιση των εταιρειών κατασκοπευτικού λογισμικού.

Η έκθεση της καναδικής οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων Citizen Lab επιβεβαιώνει ότι πιθανές κυβερνητικές υπηρεσίες σε χώρες όπως η Δανία και η Κύπρος ενδέχεται να είναι πελάτες της Paragon, ενώ εκτός Ευρώπης, το Graphite έχει εντοπιστεί σε Αυστραλία, Καναδά, Σιγκαπούρη και Ισραήλ. Η ανάλυση του Citizen Lab αποκαλύπτει, επίσης, πιθανές συνδέσεις της Paragon Solutions με την Επαρχιακή Αστυνομία του Οντάριο στον Καναδά, επιβεβαιώνοντας πως η χρήση του Graphite δεν περιορίζεται μόνο σε κρατικές υπηρεσίες της ΕΕ.

Σύμφωνα με την έκθεση, για πρώτη φορά επιβεβαιώνεται μέσω ανεξάρτητης ψηφιακής ανάλυσης ότι το Graphite έχει χρησιμοποιηθεί στην Ιταλία, πέρα από τις αποκαλύψεις της WhatsApp. Η δυσκολία εντοπισμού του συγκεκριμένου λογισμικού καθιστά τις έρευνες ιδιαίτερα απαιτητικές, όπως ανέφερε στο Euractiv ο ανώτερος ερευνητής του Citizen Lab, Bill Marczak. Ο ίδιος τόνισε ότι, αν και το Graphite είναι πιο δύσκολο να εντοπιστεί σε σύγκριση με το Pegasus, κανένα κατασκοπευτικό λογισμικό δεν είναι απόλυτα αόρατο. Με τη σωστή συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών, οι περιπτώσεις αυτές μπορούν να αποκαλυφθούν, ανέφερε χαρακτηριστικά.

Μια ακόμη σημαντική αποκάλυψη της έκθεσης αφορά πιθανή εμπλοκή ενός γερμανικού κέντρου δεδομένων στη λειτουργία του λογισμικού Graphite. Παρόλο που δεν είναι ξεκάθαρο αν το κέντρο δεδομένων χρησιμοποιήθηκε για μολύνσεις συσκευών, η υποδομή που φιλοξενείται εκεί φαίνεται να συνδέεται με πελάτη της Paragon. Οι ερευνητές του Citizen Lab επισημαίνουν ότι αυτή η σχέση δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το ποιος διαχειρίζεται τη συγκεκριμένη υποδομή και ποιος έχει τον έλεγχο της λειτουργίας της.

Η δραστηριότητα της Paragon στην Ευρώπη φαίνεται να εκτείνεται σε περισσότερες χώρες απ’ ό,τι ήταν γνωστό. Σύμφωνα με τη WhatsApp, στοχευμένες επιθέσεις με το λογισμικό Graphite έχουν εντοπιστεί σε τουλάχιστον 13 κράτη-μέλη της ΕΕ, μεταξύ των οποίων η Αυστρία, το Βέλγιο, η Κύπρος, η Δανία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ολλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Σουηδία. Η ιταλική κυβέρνηση, σε απάντηση προς τα μέσα ενημέρωσης, επιβεβαίωσε πως οι επιθέσεις αυτές έχουν επηρεάσει ευρωπαϊκές χώρες και έχουν θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια δεκάδων ατόμων.

Η Γερμανίδα ευρωβουλευτής των Πρασίνων και πρώην μέλος της επιτροπής PEGA του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Hannah Neumann, δήλωσε ότι το σκάνδαλο με το Graphite αναδεικνύει για ακόμη μια φορά τις ανεξέλεγκτες καταχρήσεις κατασκοπευτικού λογισμικού στην Ευρώπη. Τόνισε πως είναι επιτακτική η ανάγκη να διερευνηθεί σε ποιους έχει πωληθεί και χρησιμοποιηθεί το Graphite και κάλεσε τη γερμανική κυβέρνηση να δώσει απαντήσεις σχετικά με τη σχέση της χώρας με την Paragon.

Ανάμεσα στα θύματα του λογισμικού Graphite στην Ιταλία συγκαταλέγονται ο αρχισυντάκτης του Fanpage.it, Francesco Cancellato, και ο ακτιβιστής για τα δικαιώματα των μεταναστών στη Λιβύη, David Yambio. Και οι δύο μίλησαν πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταγγέλλοντας την απουσία νομοθετικών μέτρων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αντιμετώπιση της χρήσης κατασκοπευτικών λογισμικών.

Η Neumann υπογράμμισε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει λάβει μέχρι στιγμής καμία ουσιαστική δράση για τον περιορισμό των παραβιάσεων που σχετίζονται με το Graphite και παρόμοια λογισμικά. Προειδοποίησε ότι αν δεν θεσπιστούν αυστηροί κανονισμοί και αν δεν επιβληθούν αυστηρές κυρώσεις, η κατάχρηση του κατασκοπευτικού λογισμικού θα συνεχιστεί ανεξέλεγκτα.