Λίγες μόλις ημέρες μετά το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη με παραγγελία του Εφέτη Ανακριτή διατάσσεται η κατάσχεση του συνόλου του ψηφιακού υλικού, δηλαδή κάθε φορέα ήχου, εικόνας ή ψηφιακών δεδομένων από την Αθήνα έως τη Θεσσαλονίκη.
Από εκείνη την στιγμή παρατηρείται ένα «γαϊτανάκι» ανακριτικών παραγγελιών και απαντήσεων της ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ, το οποίο κατέληξε στη δίκη που διακόπηκε για τις 30 Οκτωβρίου 2025 με κατηγορούμενους τον εκπρόσωπο της ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ, τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΣΕ και τον πρώην πρόεδρο του Οργανισμού. Η συγκεκριμένη δίκη αφορά επί της ουσίας στην απόκρυψη ή και καταστροφή κρίσιμου αποδεικτικού υλικού για την υπόθεση του πολύνεκρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών.
Η εταιρία, στις αρχικές της απαντητικές επιστολές προς τον Εφέτη Ανακριτή, επικαλείται την Αρχή προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, σημειώνοντας την υποχρέωσή της να διαγράφει το υλικό από τα καταγραφικά εντός 15 ημερών. «Υποχρέωση» η οποία διαψεύδεται στην έκθεση του Άγγλου πραγματογνώμονα.
Μόνο όταν τον Ιούλιο του 2023 ο Εφέτης Ανακριτής επικαλείται για πρώτη φορά στην παραγγελία του τη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών, η ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ αλλάζει την αφήγησή της και αναφέρεται σε «δίσκους που επανεγγράφονται». Στο μεταξύ, από τις 14 Μαρτίου 2023 στελέχη της Ασφάλειας Αττικής μεταβαίνουν σε κεντρικές εγκαταστάσεις του ΟΣΕ στην Αθήνα, παρόντων στελεχών του Οργανισμού (κάποιοι εξ αυτών είναι κατηγορούμενοι στην υπόθεση).
Κατάσχεση, όμως κρίσιμου υλικού από το αμαξοστάσιο της Θεσσαλονίκης δεν γίνεται. Ωστόσο, στελέχη του ΟΣΕ γνωρίζουν τί ακριβώς ζητάει η ανάκριση, καθώς είναι παρόντες στις επιχειρήσεις κατάσχεσης από άνδρες της Ασφάλειας Αττικής.
Παραγγελίες και απαντήσεις
Στις 14 Μαρτίου 2023 ο εφέτης Ανακριτής που έχει μόλις αναλάβει την υπόθεση προχωρά σε παραγγελίες για την κατάσχεση ψηφιακού υλικού, δηλαδή κάθε βίντεο από καταγραφικό που είχε καταγράψει τις συγκρουσθείσες αμαξοστοιχίες στην «περιοχή εμβέλειας του τμήματος της σιδηροδρομικής γραμμής Αθήνα – Θεσσαλονίκη», δηλαδή, από την Αθήνα έως τον Ευαγγελισμό για την επιβατική αμαξοστοιχία και από τη Θεσσαλονίκη έως τη Σήραγγα Πλαταμώνα για την εμπορική αμαξοστοιχία.
Αρχικά παραδίδεται από τον Οργανισμό υλικό από την Αθήνα έως τη Λάρισα. Ούτε καν δηλαδή από τον τόπο του δυστυχήματος. Αρκετό καιρό αργότερα παραδίδεται βίντεο από την Θεσσαλονίκη έως τον Ευαγγελισμό, ποτέ όμως από το αμαξοστάσιο της Θεσσαλονίκης από όπου φορτώθηκε η εμπορική αμαξοστοιχία που ενεπλάκη στο πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα.
Το πρώτο έγγραφο αίτημα προς τον Εφέτη Ανακριτή από συγγενείς θυμάτων για την κατάσχεση βιντεοληπτικού υλικού συνολικά (επιβατικών και εμπορικών τρένων) από τον σταθμό της Θεσσαλονίκης κατατίθεται ακριβώς ένα μήνα μετά το πολύνεκρο δυστύχημα, δηλαδή στις 28 Μαρτίου 2023.
Πέρασαν δύο μήνες από το δυστύχημα και στις 12 Μαΐου 2023 με παραγγελία του ο Εφέτης Ανακριτής κ. Σωτήρης Μπακαΐμης ζητά από τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΣΕ το ψηφιακό υλικό από τον Σταθμό της Θεσσαλονίκης. Ο κ. Π. Τερεζάκης, ως πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος τότε απαντά ότι ««δεν έχουν διατηρηθεί έως σήμερα αρχεία ήχου - εικόνας από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Θεσσαλονίκης διότι παρήλθε ο προβλεπόμενος μέγιστος χρόνος αποθήκευσής τους σύμφωνα με την υπ' αριθμ. 1/2011 Οδηγία της Αρχής Προστασίας Δεδομένων και της Κατευθυντήριας Γραμμής 3/2019 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Προστασίας Δεδομένων».
Στις 2 Ιουνίου 2023 ο εκπρόσωπος της ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ αποστέλλει έγγραφο στον κ. Μπακαΐμη, σύμφωνα με το οποίο «το βιντεοληπτικό υλικό (αρχεία ήχου - εικόνας) από το Σιδηροδρομικό Σταθμό Θεσσαλονίκης, δεν έχει διατηρηθεί έως σήμερα, καθώς δεν υπήρξε ουδέποτε, αντίστοιχο αίτημα παράτασης της προθεσμίας αποθήκευσης και κατ' επέκταση διατήρησης του εν λόγω υλικού για τον συγκεκριμένο σιδηροδρομικό σταθμό, από δικαστική ή αστυνομική αρχή, μετά την παρέλευση του προβλεπόμενου μέγιστου χρόνου αποθήκευσης με βάση την υπ' αριθμ. 1/2011 Οδηγία της Αρχής Προστασίας Δεδομένων και της Κατευθυντήριας Γραμμής 3/2019 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Προστασίας Δεδομένων».
Οι δύο δικαστικοί πραγματογνώμονες όμως έχουν ζητήσει το υλικό από τις 2 Μαρτίου 2023. Επιπλέον, ο ένας εκ των δύο ορισμένων από τον ίδιο Εφέτη Ανακριτή δικαστικών πραγματογνωμόνων, στις 16 Μαρτίου 2023 είχε ζητήσει εγγράφως από την ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ το βιντεοληπτικό υλικό από τον Σταθμό των Νέων Πόρων, για να λάβει μονότονα σχεδόν την ίδια απάντηση, ότι δηλαδή το υλικό διατηρείται μόνον για 15 ημέρες!
Στις 12 Ιουνίου 2023 με νέα παραγγελία του Εφέτη Ανακριτή ζητείται η αποστολή σε αντίγραφο των βίντεο των στάσεων της εμπορικής αμαξοστοιχίας στους ενδιάμεσους σταθμούς Λιτοχώρου, Λεπτοκαρυάς, Ν. Πόρων, Ραψάνης. Και σε αυτή την παραγγελία η απάντηση του ΟΣΕ είναι μονότονα ίδια. Η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων ορίζει τα βίντεο να σβήνονται 15 μέρες μετά την εγγραφή. Μετά από όλο αυτό το «γαϊτανάκι» μεταξύ Ανάκρισης με ΟΣΕ και ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ και ενώ έχουν ήδη περάσει πέντε (5) μήνες από το δυστύχημα ο Εφέτης Ανακριτής αποφασίζει να γίνει πολύ περισσότερο συγκεκριμένος και να ζητήσει με νέα παραγγελία την αποστολή του ψηφιακού σκληρού δίσκου ή του φορέα «στον οποίο καταγράφηκε η φόρτωση της εμπορικής αμαξοστοιχίας 63503 από τον Σ.Σ Θεσ/νικης την 28-02-2023, προκειμένου να επιχειρηθεί η ανάκτηση των συγκεκριμένων ψηφιακών ή άλλων δεδομένων». Σε αυτή την παραγγελία ο κ. Σωτήρης Μπακαΐμης επισημαίνει για πρώτη φορά ότι τα αρχεία θα εξεταστούν από τη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών (ΔΕΕ). Είναι τότε που αλλάζουν, ΟΣΕ και ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ το αφήγημα και επισημαίνουν ότι οι δίσκοι επανεγγράφηκαν και τα παλαιότερα αρχεία διαγράφηκαν αυτόματα και όχι βάσει υποχρέωσης από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Αυτή τη φορά επίσης δεν προσδιορίζουν το χρονικό διάστημα επανεγγραφής στις 15 ημέρες, όπως έκαναν σε όλες τις προηγούμενες απαντήσεις τους.
Η… υπομονή της Ανάκρισης και τα λάθος βίντεο
Το πρόβλημα με τη στάση της εταιρίας και του Οργανισμού και την ασύλληπτη υπομονή που επέδειξε ο Εφέτης Ανακριτής θα μπορούσε να σταματήσει στην τελευταία απάντηση, εάν ΟΣΕ και ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ δεν έστελναν «λάθος βίντεο». Παρότι ο Ανακριτής ζήτησε τους σκληρούς δίσκους από τη φόρτωση της εμπορικής, η εταιρία απέστειλε μόνο από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό των επιβατικών αμαξοστοιχιών της Θεσσαλονίκης και αυτούς λειψούς, καθώς αφαιρείται στις 29 Ιουλίου ένας δίσκος που επανεγγράφεται επί 5 μήνες. Σημειωτέον ότι άλλοι 3 δίσκοι αφαιρέθηκαν στις 2 Αυγούστου.
Νέα Ανακριτική παραγγελία προς ΟΣΕ και ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ, αυτή τη φορά με εντολή να αποσταλούν οι σκληροί δίσκοι και από τους ενδιάμεσους σταθμούς Πλατέως, Λιτοχώρου, Λεπτοκαρυάς, Ν. Πόρων και Ραψάνης έχουμε στις 19 Σεπτεμβρίου 2023.
Και σε αυτή την περίπτωση απαντά μόνο η ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ και όχι (και) ο ΟΣΕ επισημαίνοντας τα περί αυτόματης επανεγγραφής, χωρίς και σε αυτή την παραγγελία να επικαλεστεί τα περί αυτόματης διαγραφής μετά παρέλευση 15νθημέρου λόγω προσωπικών δεδομένων.
Η ΔΕΕ και ο Άγγλος ειδικός
Τον Σεπτέμβριο του 2023 η ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ στέλνει τελικά στην ανάκριση σκληρούς δίσκους, η ΔΕΕ δεν μπορεί να προχωρήσει σε ανάκτηση υλικού, οπότε λίγο αργότερα αποστέλλονται στον ειδικό δικαστικό πραγματογνώμονα κ. Μάρκ Κούνεϊ (Mark Cooney), υπεύθυνο εκπρόσωπο (Dedicated Account Representative) της «Secure Data Recovery», εξουσιοδοτημένης από την κατασκευάστρια των επίδικων σκληρών δίσκων αλλοδαπή εταιρεία «Western Digital».
Στις 27 Ιουλίου 2024 ο Άγγλος ειδικός αποστέλλει στην Ανάκριση την έκθεσή του. Σε αυτή επισημαίνει ότι το υλικό δεν μπορεί να ανακτηθεί και σημειώνει ότι «δεν υπήρχε σύστημα αυτόματης διαγραφής των καταγραφών μετά από 15 ημέρες σύμφωνα με τις νομικές απαιτήσεις (Νόμος Περί Προστασίας της Ιδιωτικής Ζωής κ.λπ.). Αντίθετα, οι δίσκοι παρέμεναν σε συνεχή λειτουργία overwrite, όπου κάθε νέο δεδομένο αντικαθιστούσε τα παλαιότερα διαθέσιμα δεδομένα ανάλογα με τον διαθέσιμο χώρο σε κάθε σκληρό δίσκο». Ειδικά για το Σ. Σ. Νέων Πόρων που είχε δύο σκληρούς δίσκους, στον με αριθμό CDS-382065, τα αρχεία επανεγγραφήκαν μετά από 22 ημέρες, και στο με αριθμό CDS-382062, τα αρχεία επανεγγραφήκαν μετά από 23 ημέρες. Συνεπώς, οι σκληροί δίσκοι του καταγραφικού Νέων Πόρων παρέμειναν σε συνεχή λειτουργία έως και τις 22.03.2023 και 23.03.2023. Δεδομένου ότι ουδείς αμφισβήτησε τον Άγγλο ειδικό, αυτό σημαίνει ότι στις 20.03.2023, οπότε και συντάχθηκε η επιστολή της ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ, ήταν και οι δύο σκληροί δίσκοι του καταγραφικού του Σ.Σ. Νέων Πόρων σε λειτουργία.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αντίστοιχες αναφορές για την αποστολή ψηφιακού υλικού στην Ανάκριση υπάρχουν και στο πόρισμα των δύο Δικαστικών Πραγματογνωμόνων της υπόθεσης. Συγκεκριμένα, στις 2 και 3 Μαρτίου 2023 οι διορισμένοι από την 1η Μαρτίου πραγματογνώμονες προχώρησαν «στην ανάληψη του βιντεοσκοπικού υλικού από τις εταιρείες "Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου ΑΕ" και "MCK ΑΕ" και στη σύνταξη και αποστολή των αιτήσεων προς: Hellenic Train Α.Ε., ΟΣΕ Α.Ε., ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε., ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. και ΡΑΣ για την απόκτηση του απαραίτητου για την έρευνα υλικού». Σημειωτέον, η ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ είχε αναλάβει την βιντεοεπιτήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου Αθήνα – Θεσσαλονίκη μέσω σύμβασης με τον ΟΣΕ στις 2 Φεβρουαρίου 2021.
Τα βίντεο Καπερνάρου
Η… επιμονή ΟΣΕ και ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ για την αποστολή στην ανάκριση κρίσιμου για την εξέταση του δυστυχήματος βιντεοληπτικού υλικού κράτησε μέχρι τις 5 Φεβρουαρίου 2025. Την συγκεκριμένη ημερομηνία ξαφνικά (;) και ενώ έχει προηγηθεί η ευχή του πρωθυπουργού να υπάρξουν βίντεο από την εμπορική αμαξοστοιχία (συνέντευξη ALPHA) ο νομικός σύμβουλος της ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ παραδίδει στην ανάκριση εξωτερική μονάδα αποθήκευσης (usb-stick) μάρκας SanDisk, η οποία περιελάμβανε τρία (3) βίντεο. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς αυτά τα βίντεο αφορούν στο βιντεοληπτικό υλικό της συγκρουσθείσας εμπορικής αμαξοστοιχίας 63503 την 28η.02.2023, στις ακόλουθες χρονοσημάνσεις και σημεία καταγραφής: 1. Σήραγγα Πλαταμώνα, Νότιο Μέτωπο (έξοδος), Κάμερα 3 - 23:03:05, 2. ΚΕΚ Ραψάνης - Σήραγγα Τεμπών, Βόρειο Μέτωπο (είσοδος), Κάμερα 5 - 23:13:52, και 3. ΚΕΚ Ραψάνης - Σήραγγα Τεμπών, έξοδος διαφυγής (μέσα στο τούνελ), Κάμερα 4 - 23:14:31.
Την ύπαρξη βιντεοληπτικού υλικού, το οποίο επρόκειτο να παραδοθεί στην ανάκριση και να βάλει τέλος στα σενάρια περί ύποπτου φορτίου φαίνεται να γνωρίζουν πριν τις 5 Φεβρουαρίου 2025 στελέχη του ΟΣΕ στη Λάρισα, χωρίς βέβαια να έχουν γνώση συγκεκριμένων λεπτομερειών.
Η ΔΕΕ που εξέτασε τα βίντεο Καπερνάρου καταλήγει ότι είναι γνήσια.
Στις 31 Ιουλίου 2025 συγγενείς θυμάτων καταθέτουν μήνυση κατά του εκπροσώπου της ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ και τριών υπαλλήλων της εταιρίας και κατά του πρώην προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου του ΟΣΕ.
Η συζήτηση που αναπτύχθηκε γύρω από τα συγκεκριμένα βίντεο από τις σήραγγες υπήρξε έντονη. Ίσως διότι 5 Ιουλίου 2023, τέσσερις μήνες δηλαδή μετά το δυστύχημα, σε έγγραφο (υπάρχει αναρτημένο στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ) που υπογράφει ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ, Παναγιώτης Τερεζάκης, προς την Ιnterstar Security, ο ΟΣΕ αποφασίζει, με την ένδειξη του κατεπείγοντος, την τροποποίηση της σύμβασης 7910/09.02.2021, «για την εγκατάσταση ψηφιακών καμερών υψηλής ανάλυσης τεχνολογίας (IP), εσωτερικά και κατά μήκος των σηράγγων, έτσι ώστε να επιβλέπεται στο σύνολό της η σήραγγα και η διέλευση των αμαξοστοιχιών σε πραγματικό χρόνο. Το συγκεκριμένο έργο αφορά τις σήραγγες Πλαταμώνα, Τεμπών, Καλλιδρόμου, Οθρυος και Αγίων Αναργύρων, καθώς και τις σήραγγες διαφυγής αυτών». Μπορεί επίσης η συζήτηση να υπήρξε έντονη διότι είχε προηγηθεί η δήλωση στην ΕΡΤ του πρώην προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου του ΟΣΕ κ. Τερεζάκη όταν τον Δεκέμβριο του 2024 πλημμύρισε λόγω κακοκαιρίας η σήραγγα των Τεμπών. Τότε, ο κ. Τερεζάκης είχε δηλώσει: «Πρέπει να γνωρίζετε ότι στις σήραγγες αυτές, εδώ και έξι μήνες, έχει τοποθετηθεί μία πλήρης σειρά από κάμερες, οι οποίες παρακολουθούν τη σήραγγα σε κάθε μέτρο της και οι κάμερες αυτές αναφέρονται στο Κέντρο Ελέγχου Σηράγγων που υπάρχει στη Λάρισα αυτή τη στιγμή και λειτουργεί επί 24ώρου βάσεως».
Η απείθεια και υπεξαγωγή
Αποτέλεσμα είναι να παραπεμφθούν για απείθεια και υπεξαγωγή εγγράφων κατ’ εξακολούθηση ο εκπρόσωπος της ΙΝΤΕΡΣΤΑΡ Ν. Τσαντσαράκης, για ηθική αυτουργία και στα δύο ο πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ, Π. Τερεζάκης και για ηθική αυτουργία στην απείθεια ο πρώην πρόεδρος του Οργανισμού Σπ. Πατέρας που παραιτήθηκε την 1η Μαρτίου 2023.
Το δικαστήριο ξεκίνησε στις 15 Οκτωβρίου 2025, μετά από αναβολή και διακόπηκε για τις 30 Οκτωβρίου, με εκπεφρασμένη εντόνως την βούληση του κ. Τσαντσαράκη και του κ. Τερεζάκη διά των συνηγόρων τους, να αναβληθεί η υπόθεση για ένα χρόνο μετά. Το επιχείρημα που χρησιμοποίησαν ήταν να ξεκινήσει η δίκη για την κύρια υπόθεση του δυστυχήματος στις 23 Μαρτίου ώστε να μην μεταφέρονται από την μία υπόθεση στην άλλη στοιχεία.
Η έδρα απέρριψε το αίτημα αναβολής και αποφάσισε την αυτοπρόσωπη παρουσία όλων των κατηγορουμένων.
