Συγκεκριμένα, υπεγράφη η Προγραμματική Σύμβαση για την υλοποίηση της σχετικής έρευνας, συνολικού προϋπολογισμού 332.444 Ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), από την Περιφέρεια Αττικής και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ).
Σκοπός της έρευνας είναι η απόκτηση μίας βάσης δεδομένων για την ποιοτική και ποσοτική εκτίμηση των επιπέδων και την προέλευση της ρύπανσης / υποβάθμισης των υδάτων της λεκάνης του Ασωπού, στη χωρική αρμοδιότητα της Περιφέρειας Αττικής, και την εκτίμηση του περιβαλλοντικού κινδύνου, προκειμένου να προταθούν οι κατάλληλες δράσεις για τη βελτίωση ποιότητας των υδάτων.
H ρύπανση του Ασωπού και της ευρύτερης περιοχής συνεχίζει να αποτελεί μεγάλη πρόκληση για το οικοσύστημα, την υγεία, την κοινωνία και τις υπεύθυνες οικονομικές δραστηριότητες. Η υποβάθμιση των υδάτων του Ασωπού λόγω της έντονης βιομηχανικής δραστηριότητας και της έλλειψης κατάλληλων μέτρων και περιορισμών για την προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος, αποτέλεσε μέχρι σήμερα το αντικείμενο μελέτης διάφορων ερευνητικών ομάδων. Τα αποτελέσματα των μελετών αυτών υπογραμμίζουν μέρος της υπάρχουσας περιβαλλοντικής ρύπανσης, καθώς και την επιτακτική ανάγκη για περαιτέρω, πιο ενδελεχή, εκτενή και συστηματική έρευνα.
Να σημειωθεί ότι μέχρι πρόσφατα, εκτός από την ανάλυση των φυσικοχημικών παραμέτρων των υδάτων, ήταν εφικτή η παρακολούθηση μόνο συμβατικών ρύπων και ρύπων προτεραιότητας σύμφωνα με τις Οδηγίες 2006/118/ΕΚ και 2013/39/EΕ, αντίστοιχα. Η ανάπτυξη και εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων σε συνδυασμό με τη χρήση εξοπλισμού τεχνολογίας αιχμής καθιστούν πλέον δυνατή την ανίχνευση και παρακολούθηση ρύπων με άγνωστη τοξικολογική δράση, που μέχρι και σήμερα δεν συμπεριλαμβάνονται σε ελέγχους ρουτίνας και επομένως η συνεισφορά τους στην επιβάρυνση της ποιότητας των υδάτων δεν έχει μελετηθεί και εκτιμηθεί.
Ειδικότερα, αντικείμενο του ερευνητικού έργου είναι η εκπόνηση συγκροτημένου και ολοκληρωμένου προγράμματος παρακολούθησης (monitoring) της ποιότητας των υδάτων της λεκάνης του ποταμού Ασωπού (Ύδατα και ιζήματα του ποταμού Ασωπού, ύδατα του υπόγειου υδροφορέα στη λεκάνη του ποταμού, καθώς και πόσιμο νερό των πηγών της Μαυροσουβάλας), ώστε να αποκτηθεί μια ενδελεχής και συνολική ποιοτική και ποσοτική εκτίμηση των επιπέδων και της προέλευσης της ρύπανσης / υποβάθμισης των υδάτων της λεκάνης του Ασωπού και γενικότερα της περιοχής.
Ο σχεδιασμός δειγματοληψιών στοχεύει στην παρακολούθηση (monitoring) μεγάλου αριθμού ενώσεων κάθε μέρα καθώς και τον εντοπισμό τυχόν παράνομης απόθεσης αποβλήτων στον Ασωπό και ανίχνευσης της πηγής προέλευσής τους, με χρήση πολύ σύγχρονων χημειομετρικών τεχνικών παρακολούθησης τάσεων, και την ταυτοποίηση τους. Κατόπιν της ταυτοποίησης νέων ενώσεων στις εκβολές του Ασωπού, θα γίνει εκτίμηση περιβαλλοντικού κινδύνου από την ύπαρξη αυτών του ουσιών, σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες, συνοδευόμενες από προτάσεις για τη βελτίωση της ποιότητας των υδάτων.
Φορέας εκτέλεσης της έρευνας είναι το ΕΚΠΑ – Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας του Τμήματος Χημείας. Το ερευνητικό έργο θα υποβληθεί στη Δ/νση Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας Αττικής. Το πρωτοποριακό αυτό πρόγραμμα υλοποιεί η Περιφέρεια Αττικής και με τη στήριξη της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ωρωπού (ΟΣΩ).
