Υπάρχει μεγαλύτερη ορατότητα, ευαισθητοποίηση και εγρήγορση αλλά γίνονται όλο και πιο πιεστικά τα προβλήματα, πιο περίπλοκες οι προκλήσεις για την ψυχική υγεία στους χώρους εργασίας.
Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα της συζήτησης που έγινε υπό την αιγίδα του Δήμου Κηφισιάς με πρωτοβουλία της Εταιρείας Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας (ΕΠΑΨΥ) στη Βίλα Δροσίνη, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας.
H Νάνσυ Κακάρογλου, ψυχολόγος-συστημική ψυχοθεραπεύτρια, Διεύθυνση Κοινωνικών Υπηρεσιών του Δήμου Κηφισιάς, μετέφερε παραδείγματα από την κλινική της εμπειρία για να αναδείξει πώς αιτούντες βοήθεια για άλλο λόγο (για οικογενειακά προβλήματα, αδιέξοδο σε σχέσεις, συμβουλευτική για τα παιδιά κοκ) διαπιστώνουν μέσα από την ψυχοθεραπεία ότι αντιμετωπίζουν ψυχικά πιεστικές συνθήκες στο χώρο της δουλειάς τους, αποφεύγοντας μέχρι τότε να το αναγνωρίσουν.
Αναφέρθηκε σε μια εργαζόμενη με κακοποιητικό εργοδότη που φοβόταν ότι θα χάσει τη δουλειά της αν αντιδράσει και, τελικά, κατάφερε, κατανοώντας (όχι δικαιολογώντας) τις αιτίες της συμπεριφοράς του, απαλλασσόμενη από αισθήματα ντροπής, βελτιώνοντας την επικοινωνία της με τους συναδέλφους της, να βρει την ισορροπία της.
Τόνισε ότι η νέα γενιά είναι πολύ περισσότερο εξοικειωμένη με την αναζήτηση ψυχολογικής υποστήριξης γενικά και ειδικά για ζητήματα που συνδέονται με την απασχόλησή τους, σημειώνοντας ότι, ακόμη και αν αυτό κάποιες φορές γίνεται κάτι σαν μόδα, είναι ένα πρώτο βήμα για τη διεκδίκηση της ψυχικής ευεξίας στο εργασιακό περιβάλλον.
H Μαρίνα Νικολάου, στέλεχος της εταιρείας επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων The Newton's – Gravity, μίλησε για τις καλές πρακτικές που υιοθετούνται από μεγάλες εταιρείες για την προστασία της ψυχικής υγείας του προσωπικού τους γιατί πλέον θεωρείται προϋπόθεση βιωσιμότητας για τις επιχειρήσεις να είναι ελκυστικές για τους εργαζόμενους.
Όπως εξήγησε, έχει δημιουργηθεί πλέον ενός είδους ανταγωνισμός ως προς τα πλεονεκτήματα που έχει κάθε εταιρεία στην υποστήριξη της ψυχικής υγείας των υπαλλήλων που μπορούν να ζητήσουν βοήθεια υπό όρους ανωνυμίας και εχεμύθειας.
Ο Μενέλαος Θεοδωρουλάκης, Επιστ. Υπεύθυνος του Κέντρου Ψυχολογικής στήριξης εργαζομένων ΠΕΨΑΕΕ, και πρόεδρος του δικτύου ΜΚΟ ψυχικής υγείας ΑΡΓΩ, εξήγησε ότι τα τελευταία χρόνια έγινε επιτακτική η ανάγκη ψυχολογικής υποστήριξης των εργαζομένων και ότι η οικονομική δυσπραγία επηρεάζει καθοριστικά το επίπεδο του στρες αλλά και την ανθεκτικότητα σε αυτό.
Μίλησε για την εξουθένωση του υγειονομικού προσωπικού που ξεπέρασε τα όριά του στη διάρκεια της πανδημίας, χωρίς να έχει τη δυνατότητα να υποστηριχθεί ψυχολογικά για να συνεχίσει να προσφέρει την αναγκαία φροντίδα. Παραδέχθηκε ακόμα πως στο συγκεκριμένο ζήτημα ο ιδιωτικός τομέας προηγείται του δημόσιου, δείχνοντας μεγαλύτερη εγρήγορση.
Η ομότιμη καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πάντειο, Αλέκα Κορωναίου, θύμισε ότι τη δεκαετία του 2000 το θέμα της ψυχικής υγείας στους χώρους εργασίας έπαψε να είναι ταμπού μετά τις μαζικές αυτοκτονίες εργαζόμενων μπροστά στα μάτια των συναδέλφων τους (όπως πχ στην France Telecom). Τόνισε ότι όταν χάνονται οι δεσμοί αλληλεγγύης μεταξύ εργαζομένων (στο συνδικάτο, στη γειτονιά, στη δουλειά), όταν κυριαρχεί η κουλτούρα του ατομισμού, αυτό κάνει τους ευάλωτους εργαζόμενους ακόμη πιο ευάλωτους. Γιατί, όπως σημείωσε, το «μαζί» είναι θεραπευτικό.
Τέλος, η Ζέφη Δημαδάμα, πρώην ΓΓ Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με δεκαετίες εμπειρίας στην προώθηση της έμφυλης ισότητας, ανέδειξε το βάρος των πατριαρχικών στερεοτύπων που εμποδίζουν γυναίκες εξουθενωμένες από τον δυσβάστακτο συνδυασμό πολλαπλών ρόλων και υποχρεώσεων, να αναγνωρίσουν τις δυσκολίες τους και να ζητήσουν βοήθεια.
Εξήγησε με ποιους μηχανισμούς μητέρες εργαζόμενες εγκλωβίζονται στην βιτρίνα της παντοδυναμίας και έχουν ενοχή να παραδεχτούν ότι δεν τα καταφέρνουν και δυστυχούν προσπαθώντας να εκπληρώσουν απαιτητικά καθήκοντα.
