«Καλό παιδί, αλλά δεν κάνει για πρόεδρος». Με αυτή τη φράση ο Παύλος Πολάκης σφράγισε από το βήμα της ΚΕ την πολιτική μοίρα του Στέφανου Κασσελάκη, συνοψίζοντας την αξιολόγηση της 11μηνης θητείας του έκπτωτου προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ. Ο Πολάκης όμως δεν σφράγισε μόνο τη συζήτηση για την πρόταση μομφής, αλλά όλη την τελευταία περίοδο για τον ΣΥΡΙΖΑ.
Μέσα σε μόλις 44 ημέρες κατάφερε να εκτιναχτεί από το χαμηλότερο στο υψηλότερο σημείο της πολιτικής πορείας του. Στις 25 Ιουλίου ο Πολάκης ήταν διαγραμμένος από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ και δεχόταν την κατακραυγή για την απαράδεκτη συμπεριφορά του στη Βουλή. Στις 8 Σεπτέμβρη αυτός που τον διέγραψε, έπεφτε από τη θέση του προέδρου και ο ίδιος ο Πολάκης όχι μόνο είχε επιστρέψει στην ΚΟ, αλλά είχε γίνει βασικός διεκδικητής της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Ασφαλώς δεν πρόκειται για συνηθισμένη πορεία.
Η διαγραφή
Είναι προφανές ότι ο Πολάκης δεν θα τα είχε καταφέρει αν ο Κασσελάκης δεν έκανε ό,τι λάθος μπορούσε να κάνει. Από τη «μισή» διαγραφή του Πολάκη και την «έρευνα» για την Λινού έως την επαναφορά Πολάκη στην ΚΟ, την αποπομπή Φάμελλου και τη διαχείριση της πρότασης μομφής, ο Κασσελάκης αυτές τις 44 ημέρες έκανε τη μια καταστροφική επιλογή μετά την άλλη, δείχνοντας πολύ χαμηλή ηγετική επάρκεια.
Είναι επίσης προφανές ότι ο Πολάκης δεν θα είχε γυρίσει το κλίμα υπέρ του αν δεν είχε στήσει μια εκστρατεία εναντίον της Λινού η οποία εξελίχθηκε σε διαδικτυακή δίκη. Ανεξαρτήτως του τι πιστεύει κανείς για το ίδρυμα της Λινού, οι διαδικτυακές δίκες και η απροκάλυπτη εργαλειοποίηση της (αυτονόητης) απαίτησης για διαφάνεια συνιστούν εξαιρετικά επικίνδυνες πρακτικές για τα δημόσια πράγματα.
Το σχέδιο
Είναι, τέλος, εξίσου προφανές ότι ο Πολάκης δεν θα διέγραφε τη νικηφόρα πορεία του αυτές τις 44 ημέρες αν δεν είχε χαράξει ένα πολύ σαφές σχέδιο το οποίο εκτέλεσε με μεγάλη μεθοδικότητα. Ήδη αμέσως μετά τις ευρωεκλογές, πρόσωπα που βρίσκονται κοντά στον Παύλο Πολάκη μετέφεραν τόσο τη δυσαρέσκειά του για τον Στέφανο Κασσελάκη όσο και τη διάθεση του βουλευτή Χανίων να κάνει το επόμενο μεγάλο βήμα. Η διαγραφή του από την ΚΟ λειτούργησε ως θρυαλλίδα των εξελίξεων. Ο Πολάκης πήρε την απόφαση ότι ήρθε η ώρα της ρήξης με το Κασσελάκη και από αυτήν την απόφαση δεν έκανε βήμα πίσω.
Αντιθέτως, μετέτρεψε την αντιπαράθεση για τη διαγραφή του σε πλατφόρμα για να καταθέσει τη συνολική διαφωνία του με τον Κασσελάκη και να παρουσιάσει την προγραμματική πλατφόρμα του.
Την ώρα που σημαντικός αριθμός στελεχών τόσο των κασσελίστας όσο και των 87 εκτιμούσαν ότι κάποια στιγμή θα επέλθει συμβιβασμός μεταξύ Κασσελάκη και Πολάκη, ο ίδιος ο Πολάκης έκανε μια ανοιχτή πολιτική και προγραμματική αντιπαράθεση με στόχο την ανατροπή του Κασσελάκη. Την κρίσιμη στιγμή δεν είχε κανέναν δισταγμό να συνάψει τακτική συμμαχία με τους 87 με τους οποίους είχε αντιπαλότητα και οι οποίοι είχαν ζητήσει την πλήρη διαγραφή του.
Η όλη συμπεριφορά του το τελευταίο διάστημα πολύ απέχει από την εικόνα του «κουζουλού». Αντιθέτως, μάλλον ήταν ένας από τους ελάχιστους μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ που έδειχνε να ξέρει τι κάνει.
Το πρόγραμμα
Πρέπει να υπογραμμίσουμε την έμφαση που δίνει ο Πολάκης στην προγραμματική πρότασή του. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν τον «περικύκλωσαν» οι δημοσιογράφοι μετά την ομιλία του στη ΚΕ, τους ζήτησε να μη γράψουν μόνο για τη μομφή, αλλά και τα προγραμματικά στοιχεία της ομιλίας του.
Είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί κανείς με τον Πολάκη, αυτά που λέει είναι απολύτως κατανοητά και μπορούν να γίνουν αποδεκτά από έναν κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ. Η πλατφόρμα Πολάκη έτσι όπως την έχει παρουσιάσει σε αναρτήσεις τους, στην ομιλία του στην ΚΕ και τη χτεσινή συνέντευξή του στο Open, έχει 4 πυλώνες:
1. Αναίρεση των μνημονιακών νόμων που προκάλεσαν την πτώση μισθών και συντάξεων.
2. Κρατικός έλεγχος σε εταιρίες στρατηγικού χαρακτήρα όπως η ΔΕΗ και ένα διυλιστήριο.
3. Μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης για να δοθεί τέλος στην ατιμωρησία των ισχυρών.
4. Αποκέντρωση της λειτουργίας του κράτους.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Πολάκης βάζει σε δεύτερη μοίρα τον «δικαιωματισμό» όπως των αποκαλεί, κάτι που φέρνει στον νου τη γραμμή της Σάρα Βάγκενκνεχτ. Επίσης, έχει σημασία ότι στο Open δήλωσε ότι «δεν θέλω το Κέντρο θέλω να κερδίσουμε ξανά τον δημοκρατικό προοδευτικό κόσμο, όπως ο Ανδρέας με το ΠΑΣΟΚ και ο Τσίπρας το 15». Αυτή η προσέγγιση τον διαφοροποιεί τόσο από τη γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ των τελευταίων ετών όσο και από διάφορα κεντροαριστερά σενάρια.
Η «μεταμόρφωση»
Ο Πολάκης είναι ταυτισμένος με την τοξικότητα, την εχθροπάθεια, τον ακραίο λαϊκισμό και τη σκαιά συμπεριφορά απέναντι στους δημοσιογράφους. Γι’αυτό του έχουμε ασκήσει κατά καιρούς πολύ σκληρή κριτική. Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες επιδεικνύει διαφορετική συμπεριφορά. Είναι σαφώς πιο ανοιχτός στους δημοσιογράφους και τα ΜΜΕ, ενώ κρατάει σχετικά χαμηλούς τόνους στις δημόσιες παρεμβάσεις του. Είναι ενδεικτική η χτεσινή συνέντευξή του στο Open όπου εξήγησε με απλό και κατανοητό τρόπο τις απόψεις του, χωρίς φάουλ ως προς τη δεοντολογία. Είναι βέβαια ερώτημα αν θα διατηρήσει για πολύ αυτήν την προσέγγιση. Το μεγάλο ερώτημα όμως είναι ποιο ακριβώς είναι το κοινό του Παύλου Πολάκη σε αυτόν τον ΣΥΡΙΖΑ που βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Αλλά αυτό θα το διαπιστώσουμε όταν ανοίξουν οι κάλπες των εσωκομματικών εκλογών.