Με το σχέδιο νόμου δίνεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο, αν το θέλει ο ίδιος, να ρυθμίσει με αίτημά του τις ώρες εργασίας με βάση τις ανάγκες του.
Ο εργαζόμενος μπορεί να αιτηθεί στον εργοδότη την διευθέτηση του χρόνου εργασίας και κατόπιν συμφωνίας των δύο πλευρών να μπορεί να υιοθετηθεί η 40ωρη εβδομαδιαία εργασία με 4 ημέρες εργασίας. Πρόκειται όπως εξήγησε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για δυνατότητα και όχι υποχρέωση.
Ένα τέτοιο σύστημα ωφελεί τους εργαζόμενους, που επιθυμούν να εργαστούν περισσότερο κάποιες ημέρες, προκειμένου π.χ. να μπορούν να λάβουν άδεια, ή να δουλέψουν λιγότερο άλλες ημέρες, ή τους εργαζόμενους που επιθυμούν να δουλέψουν για 4 ημέρες την εβδομάδα. Χωρίς ούτε να μειώνονται οι αποδοχές τους ούτε να αυξάνεται ο μέσος όρος εργασίας που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβεί τις 5 ημέρες την εβδομάδα και 8 ώρες την ημέρα.
Η ρύθμιση της διευθέτησης του χρόνου εργασίας ισχύει στην Ελλάδα εδώ και 30 χρόνια.
Ειδικότερα το άρθρο 41 του νόμου 1892/1990 εισήγαγε την διευθέτηση του χρόνου εργασίας σημειώνοντας: «Με επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή συμφωνίες του εργοδότη και του συμβουλίου εργαζομένων επιτρέπεται να καθορίζεται, για διάστημα έως τρεις μήνες, αυξημένος αριθμός ωρών εργασίας, έως 9 ώρες την ημέρα και έως 48 την εβδομάδα, και μειωμένος αριθμός ωρών εργασίας κατά το επόμενο αντίστοιχο διάστημα.
Ο μέσος όρος των ωρών εργασίας για το συνολικό διάστημα, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 6 μήνες, θα είναι 40 ώρες την εβδομάδα, η δε αμοιβή για όλο το διάστημα δεν θα αυξομειώνεται, αλλά θα είναι ίση με την αντίστοιχη αμοιβή για εργασία 8 ωρών την ημέρα και 40 ωρών την εβδομάδα».
Στην συνέχεια με το άρθρο 42 του νόμου 3986/2011 ορίστηκε ότι «σε επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται συμβατικό ωράριο εργασίας έως σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως, επιτρέπεται για μία χρονική περίοδο (περίοδος αυξημένης απασχόλησης) ο εργαζόμενος να απασχολείται δύο (2) ώρες την ημέρα επιπλέον των οκτώ (8) ωρών, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιπλέον των σαράντα (40) (ή του μικρότερου συμβατικού ωραρίου) ώρες εργασίας την εβδομάδα αφαιρούνται από τις ώρες εργασίας μιας άλλης χρονικής περιόδου (περίοδος μειωμένης απασχόλησης).
Αντί της παραπάνω μειώσεως των ωρών εργασίας, επιτρέπεται να χορηγείται στον εργαζόμενο ανάλογη ημερήσια ανάπαυση (ρεπό) ή συνδυασμός μειωμένων ωρών εργασίας και ημερών αναπαύσεως», σημειώνοντας ότι η διευθέτηση του χρόνου εργασίας καθορίζεται με επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή συμφωνία του εργοδότη με συνδικαλιστική οργάνωση στην επιχείρηση που αφορά τα μέλη της ή συμφωνία του εργοδότη και του συμβουλίου των εργαζομένων ή συμφωνία του εργοδότη και ένωσης προσώπων.
Ευρωπαϊκή οδηγία
Η σχετική ευρωπαϊκή οδηγία εφαρμόζεται σε πολλές χώρες, σε ορισμένες περιόδους του χρόνου όπου υπάρχουν αυξημένες ανάγκες για μια επιχείρηση, οι ώρες εργασίας επιτρέπεται να αυξηθούν κατά 2 και να φτάσουν τις 10 ώρες ημερησίως με αντίστοιχη μείωση σε άλλα διαστήματα ή την παροχή άδειας. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 54% των επιχειρήσεων προσφέρουν δυνατότητα ευελιξίας στους χρόνους έναρξης και λήξης της εργασίας, ή συσσώρευση υπερωριών, οι οποίες μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν ως άδειες σε όλους τους υπαλλήλους.
Πώς θα εφαρμοστεί το 10ωρο
Σε επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται συμβατικό ωράριο εργασίας έως 40 ωρών εβδομαδιαίως, επιτρέπεται για μία χρονική περίοδο (περίοδος αυξημένης απασχόλησης) ο εργαζόμενος να απασχολείται δύο ώρες την ημέρα επιπλέον των 8 ωρών, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιπλέον των 40 ωρών ή του μικρότερου συμβατικού ωραρίου ώρες εργασίας την εβδομάδα αφαιρούνται από τις ώρες εργασίας μιας άλλης χρονικής περιόδου μειωμένης απασχόλησης.
Αντί της μείωσης των ωρών επιτρέπεται να χορηγείται στον εργαζόμενο ανάλογη ημερήσια ανάπαυση (ρεπό) ή συνδυασμός μειωμένων ωρών εργασίας και ημερών αναπαύσεως. Το χρονικό διάστημα των περιόδων αυξημένης και μειωμένης απασχόλησης δεν υπερβαίνει συνολικά τους έξι μήνες σε διάστημα δώδεκα μηνών.
Ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή της επιπλέον αυτής εργασίας, αν δεν είναι σε θέση να την εκτελέσει και η άρνηση του δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη. Αυτή η άρνηση του εργαζομένου να παράσχει την επιπλέον εργασία δεν συνιστά λόγο καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του.
Κατά την περίοδο της αυξημένης απασχόλησης η ημερήσια απασχόληση του εργαζομένου δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τις 10 ώρες.
Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας καθορίζεται με επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή συμφωνία του εργοδότη με συνδικαλιστική οργάνωση της επιχείρησης που αφορά τα μέλη της ή συμφωνία του εργοδότη και του συμβουλίου των εργαζομένων ή συμφωνία του εργοδότη και ένωσης προσώπων.
Η ένωση προσώπων μπορεί να συσταθεί από το 25% τουλάχιστον των εργαζομένων στην επιχείρηση που απασχολεί πάνω από είκοσι εργαζομένους και 15% εφόσον ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων στην επιχείρηση είναι κατ` ανώτατο αριθμο 20 εργαζόμενοι.
Εάν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση της επιχείρησης ή ένωση προσώπων υπογράφεται ατομική σύμβαση με κάθε εργαζόμενο που θα εργασθεί υπό το εν λόγω σύστημα. Η εφαρμογή συστήματος διευθέτησης του χρόνου εργασίας με ατομική σύμβαση εργοδότη και εργαζομένου επιτρέπεται μόνον εάν η επιχείρηση διαθέτει και λειτουργεί ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων της, άμεσα συνδεδεμένο και διαλειτουργικό με το πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ΕΡΓΑΝΗ, σε πραγματικό χρόνο.
Σε περίπτωση που, κατ’ εφαρμογή του συστήματος διευθέτησης του χρόνου εργασίας με ατομική σύμβαση, εργαζόμενος απασχολείται άνω των 9 ωρών ημερησίως κατά την περίοδο αυξημένης απασχόλησης, η 10η ώρα της ημερήσιας απασχόλησης αφαιρείται από τον συνολικό μέγιστο ετήσιο επιτρεπόμενο αριθμό νόμιμων υπερωριών του συγκεκριμένου εργαζομένου.
Οι νέες ρυθμίσεις για το ωράριο εφαρμόζονται και για εποχιακές επιχειρήσεις και εργαζομένους με σύμβαση εργασίας διάρκειας μικρότερης του ενός έτους. Οι επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις και οι ατομικές συμβάσεις της αναρτώνται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.
