Σήμερα Κυριακή, 12 Ιανουαρίου σύμφωνα με το εορτολόγιο, τιμάται η μνήμη της Αγίας Τατιανής και του Αγίου Μέρτιου.
Τα ονόματα που γιορτάζουν σήμερα είναι τα εξής: Τατιανή, Τατιάνα, Τάτια, Τίτη, Τάνια, Μέρτιος, Μέρτος, Μέρτης, Μύρτος, Μερτία, Μέρτα, Μέρτη, Μερτούλα, Μυρτιά, Μυρτούλα.
Η Αγία Τατιανή
Η Αγία Τατιανή καταγόταν από τη Ρώμη και έζησε κατά την εποχή του αυτοκράτορα Αλεξάνδρου του Σεβήρου (222 – 235 μ.Χ.). Σεβαστή από την Ορθόδοξη και την Καθολική εκκλησία. Η Αγία Τατιάνή γεννήθηκε στην αρχαία Ρώμη από ευγενείς γονείς. Ο πατέρας της, ο οποίος ήταν ύπατος τρεις φορές, ήταν κρυφός χριστιανός. Ανέθρεψε την κόρη του, Αγία Τατιανή, με ευλάβεια και της δίδαξε τις Θείες Γραφές. Όταν η Αγία Τατιάνα ενηλικιώθηκε, επιθυμούσε να περάσει τη ζωή της στην παρθενία και την αγνότητα. Ήταν νύφη του Χριστού. Η επισημότητα της καταγωγής της και ο ένθεος ζήλος με τον οποίο εκτελούσε τα διακονικά της καθήκοντα, έδωσαν στην Τατιανή περιφανή θέση μεταξύ των Χριστιανών.
Σύμφωνα με το Συναξάρι της η Αγία Τατιανή είχε το εκκλησιαστικό αξίωμα της διακόνισσας και στην υμνολογία παρίσταται ως μαθήτρια των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Επιδόθηκε με όλες τις φυσικές δυνάμεις και τα πνευματικά της χαρίσματα στη διακονία των συνανθρώπων και κυρίως των αναξιοπαθούντων, έργο της ήταν πρωτίστως τα έργα αγάπης και φιλανθρωπίας. Γι’ αυτό και περιποιόταν τους ασθενείς, εφοδίαζε με τρόφιμα τους ενδεείς και τους πεινασμένους, επισκεπτόταν τους φυλακισμένους και καθοδηγούσε τις γυναίκες στον δρόμο της εναρέτου πολιτείας και της εν Χριστῴ ζωής και σωτηρίας. Βοηθούσε τους ιερείς στις βαπτίσεις των γυναικών, αλλά και τηρούσε την τάξη στις γυναίκες κατά την τέλεση των ιερών ακολουθιών της Εκκλησίας.
Σύμφωνα με τον Άγιο Δημήτριο του Ροστώφ, το έργο της Αγίας Τατιανής προκάλεσε το μίσος των ειδωλολατρών της Ρώμης. Κατά την περίοδο του αυτοκράτορα Αλέξανδρου Σεβήρου και όταν κηρύχθηκε διωγμός εναντίον των χριστιανών οι φανατικοί ειδωλολάτρης κατήγγειλαν την Τατιανή ως χριστιανή στις ρωμαϊκές αρχές. Η Τατιανή συνελήφθη για την πίστη της και οδηγήθηκε ενώπιον των αρχών όπου κατά τη διάρκεια της ανάκρισης ομολόγησε την πίστη της στον Ιησού Χριστό. Έγιναν πολλές προσπάθειες για να τη μεταπείσουν, είτε με υποσχέσεις είτε με δώρα είτε με απειλές, παρ’ όλα αυτά όμως δεν κατόρθωσαν να την πείσουν να αρνηθεί τη χριστιανική της πίστη.
Μετά από εντολή του ίδιου του αυτοκράτορα οδηγήθηκε στον ειδωλολατρικό ναό του Απόλλωνα με σκοπό να προσφέρει θυσία στα άψυχα είδωλα. Εκεί προσευχήθηκε τόσο έντονα που όλα τα αγάλματα κατέπεσαν και συνετρίβησαν. Έπειτα ο αυτοκράτορας έδωσε εντολή για φρικτά βασανιστήρια, αρχικά την χτύπησαν ανελέητα στο πρόσωπο ενώ με σιδερένια νύχια της έσχισαν τα βλέφαρα και τα μάγουλα. Η αλύγιστη πίστη της και η προσευχή για τη σωτηρία των βασανιστών της έκαναν κάποιους από τους στρατιώτες να πιστέψουν στο όνομα του Κυρίου και να της ζητήσουν να τους συγχωρέσει. Αυτό όμως εξόργισε τον αυτοκράτορα οπότε οι στρατιώτες βασανίστηκαν και αποκεφαλίστηκαν.
Έπειτα τα βασανιστήρια της Τατιανής συνεχίστηκαν με αμείωτη ένταση αφού πρώτα την γύμνωσαν, τη χτύπησαν με σιδερένια ραβδιά, την κρέμασαν και κατέσχισαν το σώμα της με σιδερένια αγκίστρια και την έκλεισαν στη φυλακή. Επειδή όμως τίποτα από όλα αυτά δεν την έκανε να αλλάξει την πίστη της, την έριξαν μέσα σε πυρακτωμένο καμίνι αλλά η Τατιανή διαφυλάχθηκε σώα και αβλαβής έπειτα την έριξαν σε πεινασμένα θηρία τα οποία δεν της επιτέθηκαν καθόλου. Βλέποντας όλα αυτά ο αυτοκράτορας θεώρησε πως η δύναμη της Τατιανής δεν προέρχεται από την πίστη της αλλά από μαγεία, οπότε διέταξε να της ξυρίσουν το κεφάλι καθώς πίστευε πως τα μαλλιά της της δίνουν δύναμη.
Όταν μετά από τρεις μέρες οι ιερείς πήγαν στον Ναό του Δία όπου την είχαν αφήσει, την βρήκαν χαρούμενη και το είδωλο του Δία σπασμένο. Τότε ο αυτοκράτορας κατάλαβε πως παρά τα φρικτά βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε δεν κατάφερε να λυγίσει την ακλόνητη χριστιανική πίστη της μάρτυρος και έτσι διέταξε να την αποκεφαλίσουν. Μετά από βασανιστήρια, καταδικάστηκε σε θάνατο και αποκεφαλίστηκε με σπαθί. Το μαρτύριο της Τατιάνας συνέβη στις 12 Ιανουαρίου 226, στην Ρώμη.
Ο Άγιος Μέρτιος
Ο Άγιος Μέρτιος κατετάγη, κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284 - 305 μ.Χ), στο στρατιωτικό τάγμα, το καλούμενο των Μαύρων, στη Μαυριτανία. Εκεί τον πίεζαν να προσφέρει θυσία στα είδωλα. Ο Άγιος όμως δεν πειθάρχησε στις εντολές των ειδωλολατρών. Ύστερα από την άρνηση του Αγίου Μερτίου να θυσιάσει στα είδωλα, οι ειδωλολάτρες τον κατήγγειλαν στον κυρίαρχό του, ότι αυτός λάτρευε τον Ιησού. Τον οδήγησαν ενώπιον του. Ο Μάρτυρας παρουσιάσθηκε και στάθηκε μπροστά στον ηγεμόνα με σεμνότητα, αλλά και άφοβη γενναιότητα.
Ο Μέρτιος υποκλίθηκε πρώτα, για να δείξει ότι τιμά τον άρχοντα, αλλά έπειτα ανένευσε και αρνήθηκε να συμμορφωθεί προς την διαταγή. Και δεικνύοντας τις πληγές, που είχε μαχόμενος κάτω από την σημαία του αυτοκράτορα, δήλωσε ότι ευλαβείται το βασιλέα, ότι είναι έτοιμος να δώσει το αίμα του υπέρ του στρατιωτικού καθήκοντος, αλλά ότι η ψυχή του και η συνείδησή του ανήκουν στην λατρεία του Χριστού. Ο Διοκλητιανός εξαγριώθηκε και άρχισε να υποβάλλει τον Άγιο σε ταπεινώσεις και βασανιστήρια. Πρώτα διέταξε να του αφαιρέσουν την ζώνη, που ήταν το διακριτικό γνώρισμα του στρατιωτικού του αξιώματος. Με άλλα λόγια, τον καθαίρεσαν από το στρατιωτικό του αξίωμα. Έπειτα τον μαστίγωσαν αλύπητα.
Επειδή όμως άντεξε στα βασανιστήρια και δεν έβγαλε ούτε την παραμικρή κραυγή, προκάλεσε κατάπληξη στον τύραννο και επαύξησε την οργή του. Έτσι το βασανιστήριο συνεχίστηκε επί πολλή ώρα, μέχρι που όλο το σώμα του Μάρτυρα έγινε μία ανοιχτή πληγή. Τότε, με εντολή του αδίστακτου τυράννου, σταμάτησαν την μαστίγωση του Μερτίου και τον έριξαν στην φυλακή. Η καρδιά του σκιρτούσε, διότι έμελλε ο ευσεβής υιός να υπάγει προς τον ουράνιο Πατέρα, ο πιστός στρατιώτης προς τον Αρχιστράτηγο Χριστό, ο ένδοξος προς τον μισθαποδότη Κύριο. Έτσι ο αθλητής αυτός του Χριστού, παρέδωσε την τίμια ψυχή του στις πατρικές αγκάλες του Θεού το 298 μ.Χ.
