Επιστήμη

Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν κατά λάθος κρυμμένο «παπικό παλάτι» κάτω από τη Ρώμη

commons/Palickap commons/Palickap
Τα ευρήματα προσφέρουν μια ματιά στη ζωή και την ανάπτυξη της Ρώμης.

Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα κρυμμένο αρχαίο παλάτι κάτω από τη Ρώμη, στο οποίο πιθανότατα κατοικούσαν πάπες μεταξύ του 9ου και του 13ου αιώνα μ.Χ., δηλαδή πολύ πριν από την ίδρυση της έδρας του Βατικανού.

Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το Ιωβηλαίο Έτος 2025, πολλά μέρη της Ρώμης, συμπεριλαμβανομένης της Piazza San Giovanni στο Λατεράνο, υποβλήθηκαν σε έργα ανακαίνισης και συντήρησης. Η μακρά ιστορία της Ρώμης, που εκτείνεται σχεδόν 2.800 χρόνια πίσω, σημαίνει ότι τέτοια έργα συχνά οδηγούν σε αρχαιολογικές ανακαλύψεις.

Το κρυμμένο παλάτι μαζί με τα αμυντικά του τείχη αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια ανακαινίσεων στην περιοχή ενόψει του Ιωβηλαίου, της ετήσιας εκδήλωσης που ξεκινά τον Δεκέμβριο και προσελκύει περισσότερους από 30 εκατομμύρια προσκυνητές και τουρίστες στην ιταλική πρωτεύουσα. Τα Ιωβηλαία γιορτάζονται κάθε 25 χρόνια από τότε που οι Χριστιανοί υιοθέτησαν την παράδοση το 1300 και το φετινό θέμα ήταν «Προσκυνητές της Ελπίδας». Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, οι Καθολικοί μπορούν να λάβουν συγχωροχάρτι ή άφεση αμαρτιών, εάν πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις και κάνουν αγαθές πράξεις.

Κατά την ανακάλυψη διαπιστώθηκε ότι τα τείχη αποτελούνταν από μεγάλα μπλοκ από ηφαιστειακά τούβλα ή τόφφους, που έδειχναν να έχουν επαναχρησιμοποιηθεί και σε άλλες κατασκευές, οι οποίες δεν υπάρχουν πλέον. Ορισμένα στοιχεία που βρέθηκαν στα τείχη, όπως π.χ. κάποιοι σύνδεσμοι στα μπλοκ, υποδεικνύουν ότι υποβλήθηκαν σε επεμβάσεις αποκατάστασης.

Πιστεύεται ότι η κατασκευή προστάτευε το Πατριαρχείο, μια μνημειώδη βασιλική που διατάχθηκε από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον 4ο αιώνα, λίγο αφότου ανακήρυξε τον Χριστιανισμό ως επίσημη θρησκεία της Ρώμης. Το Πατριαρχείο αργότερα επεκτάθηκε και ανακαινίστηκε κατά τον Μεσαίωνα, χρησιμεύοντας ως παπική έδρα μέχρι τη μετακόμιση του παπισμού στην Αβινιόν της Γαλλίας το 1305. Το μυστικό παλάτι στέγαζε τους πάπες μέχρι εκείνη τη μετακόμιση, με τον παπισμό να επιστρέφει στη Ρώμη το 1377.

Η εποχή του παλατιού ήταν μια εποχή αναταραχής μεταξύ των αριστοκρατικών οικογενειών της Ρώμης, λένε οι ειδικοί, υποδεικνύοντας ότι το τείχος γύρω από την αρχαία βασιλική μπορεί να χρησίμευε ως μια μορφή άμυνας.

«Η κατασκευή του κτιρίου έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια μιας μακράς περιόδου κατά την οποία η Ρώμη ήταν στόχος επιδρομών των Σαρακηνών, και μέσα σε αυτό υπήρχαν συνεχείς αγώνες, μερικές φορές βίαιοι, μεταξύ των αριστοκρατικών οικογενειών», σημείωσε το ιταλικό υπουργείο.

Μόλις η παπική έδρα μεταφέρθηκε στο Βατικανό, η ανάγκη μιας κατασκευής για την υπεράσπιση του Πατριαρχείου εξαλείφθηκε, και μαζί με αυτή, το τείχος έχασε τη λειτουργικότητά του και θάφτηκε μαζί με κάθε μνήμη γι' αυτό.

Αν και το παλάτι που ανακαλύφθηκε είναι μικρό συγκριτικά με το Βατικανό (όσο δυο γήπεδα ποδοσφαίρου), προσφέρει μια ματιά στη ζωή και την ανάπτυξη αυτού του τμήματος της Ρώμης. «Οι ανακαλύψεις της Πιάτσα Σαν Τζιοβάνι στο Λατεράνο είναι μια ακόμη απόδειξη του πλούτου της επικράτειας της Ρώμης, ενός ανεξάντλητου πόρου αρχαιολογικών θησαυρών», δήλωσε ο Τζενάρο Σαντζουλιάνο, Ιταλός υπουργός Πολιτισμού.

Η ανακάλυψη συνέπεσε με την εκλογή του Καρδινάλιου Ρόμπερτ Πρέβοστ ως του νέου ηγέτη της Καθολικής Εκκλησίας.