Επιστήμη

Ισχυρή ηλιακή καταιγίδα κατευθύνεται προς τη Γη - Τι είναι και τι προκαλεί

Ισχυρή ηλιακή καταιγίδα κατευθύνεται προς τη Γη - Τι είναι και τι προκαλεί
Οι ηλιακές καταιγίδες ήταν πιθανό να αποτέλεσαν την αρχή για τη δημιουργία ζωής στη Γη πριν από τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια.

Μια ισχυρή ηλιακή καταιγίδα αναμένεται να πλήξει τη Γη τις επόμενες ώρες, σύμφωνα με την αμερικανική υπηρεσία παρατήρησης της ατμόσφαιρας και των ωκεανών (National Oceanic and Atmospheric Administration / NOAA).

Το βράδυ της Τρίτης καταγράφηκε σημαντική εκτίναξη ύλης και μαγνητικού πεδίου από το ηλιακό στέμμα και το φαινόμενο αναμένεται να επηρεάσει τη Γη από σήμερα μέχρι και αύριο Παρασκευή.

Οι ειδικοί έχουν εκδώσει προειδοποίηση για γεωμαγνητική καταιγίδα επιπέδου G4 (σ.σ. το δεύτερο υψηλότερο στην πεντάβαθμη κλίμακα), μέγιστης ταχύτητας 1.300 χιλιομέτρων/δευτερόλεπτο.

Ακριβείς προβλέψεις δεν μπορούν να γίνουν παρά μόνο 15-30 λεπτά προτού η ηλιακή καταιγίδα φθάσει στη Γη, λαμβάνοντας στοιχεία από μετρήσεις δορυφόρων.

Τον Οκτώβριο του 2003, σφοδρή ηλιακή καταιγίδα βύθισε περιοχές της Σουηδίας στο σκοτάδι και κατέστρεψε ενεργειακές υποδομές στη Νότια Αφρική.

{https://www.youtube.com/watch?v=eBh5-uB77ns}

Τι είναι η ηλιακή καταιγίδα

Σύμφωνα με το wikipedia, η ηλιακή καταιγίδα είναι αστρονομικό φαινόμενο προερχόμενο από τον Ήλιο. Πρόκειται για κύμα φορτισμένων ηλιακών σωματιδίων (κοσμικών ακτίνων), τα οποία όπως βγήκαν από την κορόνα του Ήλιου εξερράγησαν και επιταχύνθηκαν λόγω μίας ή περισσότερων ηλιακών εκλάμψεων. Τα σωματίδια βρίσκονται εκεί υπό μορφή πλάσματος. Τα σωματίδια μπορούν να επιταχυνθούν ακόμη με το ξέσπασμα μιας στεμματικής εκπομπής μάζας (coronal mass ejection), ένα σύννεφο αποτελούμενο κυρίως από ηλεκτρόνια.

Τα σωματίδια ονομάζονται ηλιακά ενεργειακά σωματίδια (SEPs). Όταν το κύμα από τις εκρήξεις έρθει κοντά στη Γη, η σχέση με την οποία αλληλεπιδρούν τα μαγνητικά πεδία (magnetic fields) τους με αυτά της Γης, καθορίζει τι θα συμβεί ανάλογα με το μέγεθος της ισχύς τους και από το κατά πόσο είναι ευθυγραμμισμένα με τα γήινα. Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω γεγονότων επεξηγεί το φαινόμενο ηλιακή καταιγίδα.

Η πρόσφατη έρευνα της NASA, που δημοσιεύτηκε στις 23 Μαϊου 2016 στο Nature Geoscience, έδειξε ότι οι ηλιακές καταιγίδες ήταν πιθανό να αποτέλεσαν την αρχή για τη δημιουργία ζωής στη Γη πριν από τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια.

Είναι εκρήξεις πλάσματος σε μορφή ηλιακής ενέργειας και χαρακτηριστικό τους γνώρισμα αποτελεί το ότι παρατηρούνται ως εκρήξεις λάμψης. Είναι στην εποχή μας εξαιρετικά σπάνιο να χτυπήσουν στη Γη, δηλαδή συνήθως την προσπερνούν. Το φαινόμενο δεν είναι πρωτόγνωρο, καθώς σύμφωνα με τους επιστήμονες, υπάρχει άμεση σύνδεσή του με τον 11ετή κύκλο του Ήλιου.

Στο ηλιακό μέγιστο ή απλά προς το τέλος του κύκλου, συμβαίνει έξαρση των ηλιακών κηλίδων, των περιοχών που εξαπολύονται οι ηλιακές εκλάμψεις και έτσι πολλαπλασιάζονται οι πιθανότητες ηλιακών καταιγίδων. Με την προσθήκη του ηλιακού ανέμου, του διαπλανητικού κενού του διαστήματος που βρίσκεται διάσπαρτος στο διάστημα, γίνεται λόγος για την ηλιακή δραστηριότητα στην οποία περιλαμβάνονται. Όλες οι δραστηριότητες καθοδηγούνται από το ηλιακό μαγνητικό πεδίο, αρχικά συγκεντρωμένο στην ορατή επιφάνεια που ονομάζουμε φωτόσφαιρα.

Ηλιακές καταιγίδες και απορρέοντα φαινόμενα

Όταν ενεργειακά σωματίδια από στεμματικές εκπομπές μάζας και ηλιακές εκλάμψεις εκτιναχθούν, η ενέργειά τους μετατρέπεται σε ηλιακές καταιγίδες. Υπάρχουν οι εκρήξεις πρωτονίων, μια κατηγορία ηλιακών σωματιδίων, όταν αυτά προσκρούουν με μεγάλη ταχύτητα στα μαγνητικά πεδία της Γης, προκαλώντας έτσι ένα συναφές φαινόμενο τις ηλιακές καταιγίδες ακτινοβολίας (solar radiation storms), καθότι είναι αυτές που παρεμποδίζουν ραδιοσυχνότητες.

Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες (geomagnetic storms) προκαλούν διαταραχές στα γήινα συστήματα εδάφους και στα συστήματα επικοινωνίας, ενώ δεν έχουν άμεσες συνέπειες στον άνθρωπο. Όταν το μαγνητικό πεδίο μιας στεμματικής εκπομπής μάζας κατευθύνεται νότια και είναι αντίθετο από αυτό της περιοχής του γήινου στο οποίο στοχεύει, τότε η ενέργεια συσσωρεύεται στους πόλους, αλλάζοντάς το για μερικές μέρες.

Οι μαγνητοσφαιρικές υποκαταιγίδες (ή μαγνητικές, αγγ. magnetic substorms) συμβαίνουν όταν ηλεκτρόνια και πρωτόνια μαζί με ενεργειακά σωματίδια από ηλιακές καταιγίδες συγκρούονται, αντιδρούν με στοιχεία στην προστατευτική μαγνητόσφαιρα και στη συνέχεια δημιουργούν ένα άλλο φαινόμενο, το σέλας (aurora).