Ελλάδα

Στα ύψη οι καταγγελίες για αστυνομική βία, 50% αύξηση περιστατικών σε σχέση με την προ - covid εποχή

Στα ύψη οι καταγγελίες για αστυνομική βία, 50% αύξηση περιστατικών σε σχέση με την προ - covid εποχή Φωτογραφία: INTIME NEWS
Στα ύψη οι καταγγελίες για αστυνομική αυθαιρεσία και βίαιη συμπεριφορά σωφρονιστικών υπαλλήλων. 50% περισσότερες σε σχέση με την προ-covid εποχή, δείχνει η ειδική έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για το 2022.

Αποκαλυπτική είναι η έκθεση της Ανεξάρτητης Αρχής για τη συμπεριφορά των ενστόλων και την κατάχρηση της ιδιότητάς τους απέναντι σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. 210 υποθέσεις υποβλήθηκαν στο Συνήγορο μόνο το 2022, επιστρέφοντας στα προ-covid δεδομένα.

Αποκαλυπτική αποδεικνύεται η ειδική έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για το 2022, που αφορά στα στοιχεία του Εθνικού Μηχανισμού Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας (Ε.ΜΗ.ΔΙ.Π.Α.) που διαθέτει η Αρχή. Τα αριθμητικά δεδομένα, συγκρινόμενα με το 2021 δείχνουν αποκλιμάκωση, στην πραγματικότητα ωστόσο, επανήλθαν στην προ-covid εποχή, δηλαδή σε ό,τι ίσχυε έως το 2019. 210 καταγγελίες αστυνομικής αυθαιρεσίας ή απάνθρωπης συμπεριφοράς κρατουμένων, υποβλήθηκαν μέσα στο 2022. 208 είχαν υποβληθεί το 2019.

Οι 160 από αυτές, διαβιβάσθηκαν από την ΕΛ.ΑΣ., στην οποία παράλληλα διεξήχθη εσωτερικός πειθαρχικός έλεγχος (ΕΔΕ) για τα πεπραγμένα των αστυνομικών υπαλλήλων που ενεπλάκησαν στην καταγγελία. Μόλις 2 υποθέσεις προήλθαν από το Λιμενικό Σώμα, ενώ για ακόμη μία φορά, η Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής απείχε από τη διαβίβαση υποθέσεων σχετικά με πράξεις ή παραλείψεις υπαλλήλων των καταστημάτων κράτησης, παρά τη ρητή επιταγή του νόμου.

50% περισσότερες οι απευθείας καταγγελίες των πολιτών

Κατά 50% αυξήθηκαν οι απευθείας καταγγελίες των πολιτών στο Συνήγορο του Πολίτη για αυθαίρετη συμπεριφορά των οργάνων των σωμάτων ασφαλείας. 44 οι αναφορές των πολιτών το 2022, 30 το 2019. 3 αναφορές προωθήθηκαν από τη Frontex και 1 καταδικαστική απόφαση σε βάρος της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η οποία κοινοποιήθηκε στο Συνήγορο του Πολίτη από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (απόφαση Ε.Δ.Δ.Α. Torosian κατά Ελλάδας, 07.07.2022, 48195/17).

Αναλυτική εικόνα των καταγγελιών:

Αδίκημα - Αριθμός υποθέσεων- Ποσοστό

Προσβολή σωματικής ακεραιότητας ή υγείας, 76, 35%

Προσβολή προσωπικής ελευθερίας, 47, 23%

Ρατσιστικό κίνητρο ή διάκριση, 28, 13%

Παράνομη χρήση όπλου, 25, 12%

Βασανιστήρια και προσβολές του 137Α Π.Κ, 22, 11%

Προσβολή γενετήσιας ελευθερίας, 6, 3%

Προσβολή κατά ζωής, 6, 3%

6 στους 10 καταγγέλλονται για προσβολή σωματικής ακεραιότητας

Όπως προκύπτει από τον παραπάνω πίνακα που συνοδεύει την Ετήσια Έκθεση 2022, οι έξι (6) στις δέκα (10) υποθέσεις αφορούν σε προσβολή σωματικής ακεραιότητας ή προσωπικής ελευθερίας, ενώ το ρατσιστικό κίνητρο ενυπάρχει σε αρκετές (12%) των υποθέσεων προσβολής σωματικής ακεραιότητας ή προσωπικής ελευθερίας.

Σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, παρατηρείται ότι οι θεματικές κατηγορίες των περιστατικών αυθαιρεσίας κινούνται στα ίδια περίπου ποσοστά, με την εξαίρεση των καταγγελιών για βασανιστήρια ή άλλες προσβολές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, κατά την έννοια του άρθρου 137Α του Π.Κ., οι οποίες πλέον καταλαμβάνουν το 11% του συνόλου των υποθέσεων, σημειώνοντας αύξηση κατά τέσσερις (4) ποσοστιαίες μονάδες.

Για 4 υποθέσεις ενημερώθηκε ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη- Δεν υπήρξε νεότερη ενημέρωση της πορείας της έρευνας

Σύμφωνα με την Ανεξάρτητη Αρχή, ο Συνήγορος του Πολίτη εξέδωσε 113 πορίσματα για αντίστοιχες υποθέσεις, μέσα στην προηγούμενη χρονιά. Από αυτές, σαράντα τέσσερις (44) στάλθηκαν πίσω στη διοικούσα αρχή από την οποία εστάλησαν αρχικώς για συμπλήρωση στοιχείων. Σε 4 περιπτώσεις, ο Συνήγορος του Πολίτη διαπίστωσε απόκλιση από το διατακτικό του πορίσματός του, χωρίς ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, με άλλα λόγια διαπίστωσε ελλιπή στοιχεία ή προσπάθεια απόκρυψης σημαντικών δεδομένων της υπόθεσης που ενδεχομένως επιβαρύνουν την ποινική θέση συγκεκριμένων αστυνομικών υπαλλήλων και γι΄αυτό ενημέρωσε προσωπικά τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη. Πρόκειται για υποθέσεις, που απασχόλησαν έντονα την κοινή γνώμη:

  • Παράνομη κράτηση και σωματική βία σε βάρος δικηγόρων στο Δικαστικό Μέγαρο Θεσσαλονίκης
  • Αστυνομική βία σε βάρος διαδηλωτών στη Θεσσαλονίκη, το 2015
  • Υποθέσεις εκκένωσης καταλήψεων στο Κουκάκι, τον Δεκέμβριο 2019
  • Αστυνομική βία σε βάρος νεαρού άνδρα στον Βόλο, τον Ιούνιο του 2020

Όπως δεικτικά σημειώνει ο συντάκτης της έκθεσης και για τις τέσσερις υποθέσεις, ο Συνήγορος του Πολίτη, δεν έλαβε ποτέ καμία νεότερη ενημέρωση για την πορεία της εσωτερικής έρευνας της ΕΛ.ΑΣ.

Τέλος, σε 3 εμβληματικές υποθέσεις, ο Συνήγορος του Πολίτη διενέργησε αυτοτελή έρευνα, παράλληλη με εκείνη της ΕΛ.ΑΣ. Οι τρεις υποθέσεις είναι η καταγγελία για αστυνομική βία σε βάρος μελών των Δικηγορικών Συλλόγων Αθηνών και Πειραιώς και καταγγελία για παράνομη επαναπροώθηση Αφγανού διερμηνέα της Frontex.