H ιστορία της ανθρώπινης εξέλιξης στην Ευρώπη γράφεται ξανά, καθώς απολιθώματα που εντοπίστηκαν σε σπηλιά στην Ισπανία αποκάλυψαν έναν άγνωστο έως τώρα προϊστορικό πληθυσμό της Ευρώπης.
Απολιθωμένα θραύσματα οστών, που εντοπίστηκαν σε σπηλιά της βόρειας Ισπανίας το 2022- στη θέση Sima del Elefante της οροσειράς Αταπουέρκα- αποκάλυψαν έναν άγνωστο έως τώρα ανθρώπινο πληθυσμό, που έζησε πριν από τουλάχιστον 1,1 εκατ. χρόνια, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Πρόκειται για τμήμα κρανίου, που αποτελείται από την αριστερή πλευρά του προσώπου ενός ενήλικα. Είναι τα παλιότερα απολιθώματα ανθρώπου που έχουν εντοπιστεί έως τώρα στη δυτική Ευρώπη. Ωστόσο, δεν ήταν αμέσως προφανές ποιο είδος προϊστορικού ανθρώπου βρήκε η ομάδα.
Η μελέτη που περιγράφει τα απολιθώματα και δημοσιεύθηκε σήμερα, Τετάρτη, στο Nature, δεν δίνει οριστική απάντηση σε αυτό το ζήτημα. Οι ερευνητές δεν προσδιόρισαν την ηλικία των απολιθωμάτων, αλλά με βάση τρεις διαφορετικούς τρόπους χρονολόγησης του στρώματος του ιζήματος όπου εντοπίστηκαν, εκτίμησαν ότι είναι από 1,4 έως 1,1 εκατ. ετών.
Η ομάδα των επιστημόνων υποψιάζεται ότι τα δείγματα ανήκουν στο Homo erectus, είδος πολύ γνωστό από απολιθώματα που έχουν εντοπιστεί στην Αφρική και την Ασία. Όμως, απολιθώματά του δεν έχουν βρεθεί με βεβαιότητα στην Ευρώπη. «Αυτό το συμπέρασμα είναι η πιο ειλικρινής πρόταση που μπορούμε να κάνουμε με τα στοιχεία που έχουμε», δήλωσε η Μαρία Μαρτινόν- Τόρες, διευθύντρια του ισπανικού Εθνικού Κέντρου Ερευνών για την Ανθρώπινη Εξέλιξη. «Είναι επιφυλακτικό, αλλά επίσης είναι λίγο τολμηρό, γιατί δεν αποκλείουμε την πιθανότητα να είναι κάτι διαφορετικό», συμπλήρωσε.
Η ορεινή περιοχή της Ισπανίας όπου εντοπίστηκαν τα απολιθώματα υπήρξε σημαντικός τόπος για την παλαιοανθρωπολογία. Στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 επιστήμονες ταυτοποίησαν έναν πρώιμο συγγενή του ανθρώπου, γνωστό ως Homo antecessor, από τα περίπου 80 απολιθώματα που εντοπίστηκαν στη θέση Gran Dolina, κοντά στο Sima del Elefante. Εκείνα τα απολιθώματα ήταν περίπου 850.000 ετών.
Όμως, η Μαρτινόν- Τόρες επεσήμανε ότι η μορφολογία του απολιθώματος κρανίου που εντοπίστηκε το 2022 δεν ταίριαζε με τα χαρακτηριστικά του Homo antecessor. Αυτός ο αρχαϊκός άνθρωπος είχε θεωρηθεί ότι ήταν ο παλαιότερος γνωστός κάτοικος της δυτικής Ευρώπης, πριν από τους Νεάντερταλ, οι οποίοι εμφανίστηκαν στην ήπειρο πριν από περίπου 400.000 χρόνια.
Ο Homo antecessor είχε «πρόσωπο που έμοιαζε πολύ σύγχρονο, πολύ παρόμοιο με το πρόσωπο του είδους μας, του Homo Sapiens, το οποίο είναι κάθετο και επίπεδο. Όμως, αυτό είναι πολύ διαφορετικό. Έχει πολύ πιο προεξέχον πρόσωπο… που το κάνει παρόμοιο με άλλα (δείγματα) Homo erectus», υπογράμμισε η Μαρτινόν- Τόρες.
{https://x.com/iphes/status/1899608499920777358}
Επίσης, η ομάδα ανέλυσε ξανά ένα τμήμα οστού της κάτω γνάθου που εντοπίστηκε το 2007 στο Sima del Elefante, αλλά σε ελαφρώς ανώτερο ίζημα. Τώρα, οι συγγραφείς της έρευνας πιστεύουν ότι ανήκε στον ίδιο πληθυσμό προϊστορικών ανθρώπων.
Όμως, με μόνο μικρά τμήματα του προσώπου, ήταν αδύνατο να ταυτοποιηθεί οριστικά το είδος. Έτσι, η ομάδα το έχει καταχωρήσει ως παρόμοιο με Homo erectus, για να δείξουν ότι το απολίθωμα σχετίζεται στενά, αλλά διαφέρει από το γνωστό είδος.
«Πρέπει να κάνουμε ανασκαφές σε χαμηλότερα επίπεδα του Sima del Elefante. Ποιος ξέρει; Μπορεί να έχουμε περισσότερες εκπλήξεις», είπε η Μαρτινόν- Τόρες. «Πιστεύω ότι το βασικό εύρημα είναι ότι τεκμηριώνουμε για πρώτη φορά έναν πληθυσμό που δεν γνωρίζαμε πως είχαμε στην Ευρώπη», συμπλήρωσε.
Πρόκειται για ένα «πολύ σημαντικό εύρημα», επεσήμανε ο Κρις Στρίνγκερ, επικεφαλής ερευνητής για την ανθρώπινη εξέλιξη στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα.
Πηγή: CNN
