Τα σενάρια της επόμενης ημέρας των φετινών εκλογών, μετά το πέρας της σημερινής (21.5.2023) διαδικασίας και τι θα ισχύσει όταν δοθούν διερευνητικές εντολές.
Για την περίπτωση αυτοδυναμίας μετά το πέρας των εκλογών, σύμφωνα με το άρθρο 37 παράγραφος 2 του Συντάγματος, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα αναθέσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αρχηγό του κόμματος που θα έχει την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των εδρών στη Βουλή. Βέβαια, όπως αναμένεται είναι εξαιρετικά δύσκολο έως απίθανο κάποιο κόμμα να έχει την αυτοδυναμία, να έχει δηλαδή τουλάχιστον 151 έδρες.
Τι ισχύει με τις διερευνητικές
Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.
Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες.
Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή.
Την 1η Ιουνίου θα συνέλθει η Βουλή με τη νέα της σύνθεση, ώστε να γίνει η ορκωμοσία των νέων βουλευτών και να εκλεγεί νέος πρόεδρος του Σώματος, αντιπρόεδροι και κοσμήτορες. Αυτή η Βουλή μπορεί να κρατήσει μια ή το πολύ δύο ημέρες και, ακολούθως, να διαλυθεί και να θυροκολληθεί το Προεδρικό Διάταγμα νέων εκλογών μέσα σε 30 ημέρες.
Οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, που προβλέπει κλιμακωτό μπόνους εδρών για το πρώτο κόμμα. Στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση, στις 2 Ιουλίου, επειδή γίνεται εντός 6μήνου, οι πολίτες θα κληθούν να ψηφίσουν μόνον κόμμα. καθώς οι βουλευτές στα ψηφοδέλτια θα είναι με λίστα.
