Προχωρά από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών η δημιουργία του Μητρώου Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους ενός ενιαίου ψηφιακού εργαλείου για την παρακολούθηση του ιδιωτικού χρέους στη χώρα, σε μια προσπάθεια να αποκτήσει το κράτος μια σαφή και πλήρη εικόνα για τις συνολικές οφειλές νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Το έργο «SUB2: Ανάπτυξη Πληροφοριακού Συστήματος Μητρώου Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους» έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με συνολικό προϋπολογισμό 1,075 εκατ. ευρώ.
Το νέο ψηφιακό μητρώο φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα βασικό εργαλείο χάραξης οικονομικής πολιτικής, σε μια συγκυρία όπου το ιδιωτικό χρέος στην Ελλάδα ξεπερνά τα 370 δισ. ευρώ, χωρίς σε αυτό να περιλαμβάνονται σημαντικές – και συχνά αχαρτογράφητες – οφειλές προς παρόχους υπηρεσιών, προμηθευτές και λοιπούς ιδιώτες πιστωτές. Η δημιουργία του Μητρώου έρχεται να καλύψει το κενό στην πληροφόρηση για το πραγματικό εύρος του ιδιωτικού χρέους, προσφέροντας στη δημόσια διοίκηση τα εργαλεία για πιο στοχευμένες παρεμβάσεις. Παράλληλα, το νέο σύστημα αναμένεται να λειτουργήσει ως δίαυλος για την τεκμηρίωση της οικονομικής φερεγγυότητας φυσικών και νομικών προσώπων, διευκολύνοντας την πρόσβασή τους σε ρυθμίσεις, χρηματοδότηση ή άλλες οικονομικές δραστηριότητες, με διαφάνεια και αξιοπιστία.
Το έργο ξεκίνησε επίσημα στα τέλη Ιανουαρίου 2024 και έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Μάιο του 2026. Η υλοποίησή του γίνεται από την Κοινωνία της Πληροφορίας, υπό την εποπτεία του υπουργείου, με εφαρμογή σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Πρόκειται για τη δημιουργία ενός ηλεκτρονικού μηχανισμού που θα συγκεντρώνει, σε ανωνυμοποιημένη μορφή, στοιχεία για οφειλές πολιτών και επιχειρήσεων προς το Δημόσιο, την ΑΑΔΕ, τους ασφαλιστικούς φορείς, τις τράπεζες, τις εταιρείες διαχείρισης δανείων, καθώς και από παρόχους κοινής ωφέλειας, τηλεπικοινωνιών, εμπορικές επιχειρήσεις και ιδιοκτήτες ακινήτων. Στόχος του Μητρώου είναι να δοθεί για πρώτη φορά στο κράτος η δυνατότητα να έχει συνολική εικόνα για το ιδιωτικό χρέος στην οικονομία, ώστε να μπορεί να σχεδιάζει στοχευμένες παρεμβάσεις και πολιτικές διαχείρισης του προβλήματος της υπερχρέωσης.
Η λειτουργία του συστήματος θα εξελιχθεί σε δύο φάσεις. Στην πρώτη, που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, το σύστημα συλλέγει δεδομένα από δημόσιες πηγές και χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, μέσω συνεργασίας με την Τράπεζα της Ελλάδος και το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων που υλοποιείται παράλληλα. Στοιχεία αντλούνται επίσης από την πλατφόρμα του «Τειρεσία», ο οποίος λειτουργεί ως Γραφείο Πίστης στην Ελλάδα. Τα δεδομένα αυτά δεν φέρουν προσωπικά στοιχεία και δεν χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση φυσικών ή νομικών προσώπων, αλλά μόνο για στατιστική ανάλυση και χάραξη πολιτικής.
Στη δεύτερη φάση, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει στα τέλη του 2025, το σύστημα θα εμπλουτιστεί με δεδομένα από ιδιωτικούς φορείς, όπως επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, τηλεπικοινωνίες, λιανικό εμπόριο και ιδιοκτήτες ακινήτων. Παράλληλα, θα ξεκινήσει η λειτουργία μιας νέας ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, η οποία – μόνο με τη συναίνεση του ενδιαφερόμενου – θα μπορεί να παράγει πιστοληπτική βαθμολογία (scoring) για πολίτες και επιχειρήσεις.
Η πιστοληπτική αξιολόγηση δεν θα είναι υποχρεωτική. Θα μπορεί να ενεργοποιηθεί εφόσον το ζητήσει κάποιος, για παράδειγμα όταν θέλει να ενταχθεί σε μια ρύθμιση οφειλών, να πάρει δάνειο, να συμμετάσχει σε δημόσιο διαγωνισμό ή να λάβει κρατική επιχορήγηση. Το scoring θα βασίζεται σε δεδομένα που θα συγκεντρώνει η ανεξάρτητη αρχή από δημόσιους φορείς, όπως η ΑΑΔΕ, τα ασφαλιστικά ταμεία, οι δήμοι και οι επιχειρήσεις τους. Η χρήση της πιστοληπτικής βαθμολογίας από ιδιωτικές επιχειρήσεις, όπως τράπεζες ή λιανέμποροι, θα γίνεται μόνο με τη ρητή συγκατάθεση του ενδιαφερομένου και πάντα σύμφωνα με τη νομοθεσία για την προστασία προσωπικών δεδομένων.
