Από την 1η Ιανουαρίου 2025 η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) θα θέσει σε εφαρμογή έναν πλήρως αυτοματοποιημένο μηχανισμό επιβολής προστίμων για φορολογούμενους που καθυστερούν να υποβάλουν κρίσιμες φορολογικές δηλώσεις, όπως ΦΠΑ, φόρο εισοδήματος και παρακρατούμενους φόρους. Η εφαρμογή αυτή εντάσσεται στο επικαιροποιημένο σχέδιο δράσης της ΑΑΔΕ και έχει στόχο τη μείωση των καθυστερήσεων και την επιτάχυνση της φορολογικής συμμόρφωσης.
Με το νέο σύστημα, μόλις ο φορολογούμενος ή ο λογιστής του καθυστερήσει να υποβάλει μία από τις υποχρεωτικές δηλώσεις, το σύστημα θα εντοπίζει την εκπρόθεσμη υποβολή σε πραγματικό χρόνο. Τα πρόστιμα θα υπολογίζονται αυτόματα και θα κοινοποιούνται ηλεκτρονικά στον φορολογούμενο αμέσως μετά την εκπρόθεσμη υποβολή της δήλωσης. Για παράδειγμα, αν ένας επαγγελματίας καθυστερήσει να υποβάλει τη δήλωση ΦΠΑ μέχρι την καταληκτική ημερομηνία, το ψηφιακό σύστημα θα του επιβάλει πρόστιμο που θα κοινοποιηθεί μέσω email ή άλλου ψηφιακού μέσου επικοινωνίας.
Σήμερα, η διαδικασία επιβολής προστίμων απαιτεί μήνες για να ολοκληρωθεί, καθώς οι ΔΟΥ χρειάζονται χρόνο για να εντοπίσουν τις εκπρόθεσμες δηλώσεις, να τις ελέγξουν και να εκδώσουν τα πρόστιμα. Για παράδειγμα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας που υποβάλλει εκπρόθεσμα τη δήλωση φόρου εισοδήματος μπορεί να χρειαστεί να περιμένει έως και ένα έτος για να λάβει την πράξη επιβολής προστίμου. Με τη νέα εφαρμογή, η διαδικασία αυτή θα ολοκληρώνεται άμεσα, περιορίζοντας τις καθυστερήσεις και ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα.
Τα πρόστιμα που προβλέπονται από τον νέο μηχανισμό κυμαίνονται ανάλογα με την κατηγορία του φορολογούμενου. Συγκεκριμένα, για φυσικά πρόσωπα το πρόστιμο είναι 100 ευρώ. Για επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά βιβλία, το πρόστιμο ανέρχεται στα 250 ευρώ, ενώ για εκείνες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, το ποσό φτάνει τα 500 ευρώ. Ωστόσο, εξαιρούνται περιπτώσεις όπου από την αρχική ή τροποποιητική δήλωση προκύπτει φόρος προς πληρωμή έως 100 ευρώ. Για παράδειγμα, αν μια επιχείρηση καθυστερήσει την υποβολή δήλωσης φόρου εισοδήματος, αλλά η οφειλή που προκύπτει είναι μόλις 80 ευρώ, δεν θα επιβληθεί πρόστιμο.
Το νέο αυτό σύστημα καλύπτει επίσης μια ευρεία γκάμα φορολογικών υποχρεώσεων, όπως οι δηλώσεις ανακεφαλαιωτικών πινάκων, οι δηλώσεις μετάταξης, ο φόρος πλοίων, τα τέλη αλιευτικών και ρυμουλκών πλοίων, καθώς και η εισφορά επί του εισαγόμενου συναλλάγματος. Για παράδειγμα, εάν μια ναυτιλιακή εταιρεία καθυστερήσει την υποβολή δήλωσης για τον φόρο πλοίων, το σύστημα θα επιβάλει το σχετικό πρόστιμο άμεσα, χωρίς να απαιτείται η παρέμβαση των ΔΟΥ.
