Πρόσφατη απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) της ΑΑΔΕ ρίχνει φως σε ένα ζήτημα που αφορά την ερμηνεία της σιωπηρής σύμβασης άφεσης χρέους και συγκεκριμένα στο αν η μακροχρόνια αδράνεια του δανειστή ως προς την αναζήτηση του χρέους μπορεί να θεωρηθεί επαρκής ένδειξη για να συναχθεί ότι παραιτείται από την απαίτησή του. Σύμφωνα με την απόφαση, η απλή παρατεταμένη αδράνεια δεν συνιστά από μόνη της σιωπηρή σύμβαση άφεσης, εφόσον δεν συνοδεύεται από σαφείς και αναμφισβήτητες ενδείξεις ότι ο δανειστής προτίθεται να παραιτηθεί από το δικαίωμά του.
Η ΔΕΔ, επικαλούμενη τη νομολογία, επισημαίνει ότι η άφεση χρέους μπορεί να προκύψει είτε ρητά, δηλαδή με ξεκάθαρη δήλωση του δανειστή, είτε σιωπηρά, εάν η πρόθεσή του να παραιτηθεί είναι σαφώς συναγόμενη από τις συνθήκες. Για παράδειγμα, εάν ένας δανειστής συμφωνήσει εγγράφως να μην απαιτήσει το χρέος ή αν κάνει δηλώσεις που οδηγούν σε αυτό το συμπέρασμα, τότε μπορεί να συναχθεί μια άφεση χρέους. Αντιθέτως, απλά η έλλειψη διεκδίκησης δεν μπορεί να εκληφθεί ως αποδοχή της άφεσης, καθώς δεν πληροί τα κριτήρια σαφήνειας και βεβαιότητας που απαιτούνται.
Παραδείγματα
1. Ένας επιχειρηματίας οφείλει σημαντικό ποσό στον προμηθευτή του. Σε συνάντηση, ο προμηθευτής εκφράζει εγγράφως την πρόθεσή του να διαγράψει το χρέος λόγω μακροχρόνιας συνεργασίας και αμοιβαίου οφέλους. Αυτή η ρητή δήλωση συνιστά σύμβαση άφεσης χρέους, καθώς ο δανειστής κάνει σαφή την πρόθεσή του.
2. Ένας δανειστής έχει για χρόνια οικονομικές συναλλαγές με τον οφειλέτη και έχει επανειλημμένως παραχωρήσει εκπτώσεις ή διαγραφές χρεών σε ανάλογες περιπτώσεις. Αν και δεν υπάρχει ρητή δήλωση, η συνεχής και σταθερή πρακτική του μπορεί να δημιουργήσει την εντύπωση ότι υπάρχει πρόθεση άφεσης χρέους και ενδεχομένως, υπό συνθήκες, να συναχθεί ότι αποδέχεται την άφεση και σε αυτή την περίπτωση.
3. Ένας ιδιώτης δανείζει ένα χρηματικό ποσό σε φίλο του, αλλά για χρόνια δεν αναζητά την εξόφληση. Παρόλα αυτά, δεν κάνει καμία δήλωση που να υποδεικνύει ότι δεν θα διεκδικήσει το χρέος ούτε εκφράζει άμεσα ή έμμεσα την πρόθεση να το διαγράψει. Η παρατεταμένη αδράνεια του δανειστή δεν συνιστά σιωπηρή σύμβαση άφεσης χρέους, αφού δεν προκύπτει σαφής και αδιαμφισβήτητη πρόθεση.
4. Μία εταιρεία δεν διεκδικεί οφειλόμενα ποσά από έναν πελάτη της για πολλά χρόνια, πιθανώς επειδή ο πελάτης έχει οικονομικές δυσκολίες. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία έγγραφη συμφωνία για διαγραφή χρέους, ούτε έχει γίνει κάποια άλλη ενέργεια που να δηλώνει άφεση. Σε αυτή την περίπτωση, ακόμη κι αν ο χρόνος έχει περάσει, δεν υφίσταται σιωπηρή άφεση του χρέους, καθώς λείπει η σαφής ένδειξη αυτής της πρόθεσης.