Στην απόφαση επισημαίνεται ότι ο εργοδότης αναλαμβάνει να παράσχει στον μαθητευόμενο εκπαίδευση στο χώρο εργασίας, σύμφωνα με καθορισμένο πρόγραμμα, το οποίο, σε συνδυασμό με το πρόγραμμα μάθησης στην εκπαιδευτική δομή, οδηγεί σε πιστοποίηση των γνώσεων και δεξιοτήτων που απέκτησε ο μαθητευόμενος και οδηγεί σε συγκεκριμένη ειδικότητα. Στην απόφαση υπάρχουν ξεχωριστά άρθρα που αφορούν το πεδίο εφαρμογής των προγραμμάτων μαθητείας, τις συμβάσεις που πρέπει να υπογραφούν, ανάμεσα σε μαθητευόμενους και εργοδότες. Επίσης, επισημαίνεται ότι με τη λήξη της μαθητείας, ο μαθητευόμενος θα λαμβάνει πιστοποίηση επαγγελματικών προσόντων. Για το λόγο αυτό ιδρύεται Εθνικό Συντονιστικό Όργανο για το Σχεδιασμό και την Υλοποίηση Προγραμμάτων Μαθητείας με τη συμμετοχή των συναρμόδιων Υπουργείων Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, του ΟΑΕΔ, των κοινωνικών εταίρων, της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων, της ΕΝΠΕ (Ένωση Περιφερειών), της ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος). Ορίζεται επίσης το ποσοστό της μαθητείας που μπορεί να πραγματοποιηθεί, σε συνάρτηση με τον αριθμό των εργαζομένων σε μια επιχειρηση.
Ως Πρόγραμμα Μάθησης στον χώρο εργασίας ορίζεται το σύνολο των δραστηριοτήτων μάθησης που ακολουθούν οι μαθητευόμενοι και περιλαμβάνει γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες ή και ολοκληρωμένες επαγγελματικές δραστηριότητες/εργασίες και άλλα έργα (projects) που περιγράφονται σε σχετική συμφωνία μάθησης, η οποία αποτελεί παράρτημα της σύμβασης Μαθητείας.
Ως Ημερολόγιο Μάθησης στο χώρο εργασίας ορίζεται το ειδικό έντυπο για την καταγραφή σε τακτική βάση των βασικών εργασιών ή ολοκληρωμένων έργων που εκτελεί ο μαθητευόμενος κατά τη διάρκεια του προγράμματος Μάθησης στο χώρο εργασίας. Το έντυπο συμπληρώνεται εβδομαδιαίως από τον μαθητευόμενο σε συνεργασία με τον εκπαιδευτή του χώρου εργασίας που τον επιβλέπει και από το οποίο ενημερώνεται ενυπογράφως ο εκπαιδευτικός/εκπαιδευτής της εκπαιδευτικής δομής.
Σύμβαση Μαθητείας: Η Σύμβαση συνάπτεται μεταξύ μαθητευόμενου και εργοδότη και συνυπογράφεται από τον διευθυντή της οικείας εκπαιδευτικής δομής στην περίπτωση των ΕΠΑΣ ΟΑΕΔ ή θεωρείται από τον διευθυντή της οικείας εκπαιδευτικής δομής στην περίπτωση των ΕΠΑΛ/ ΙΕΚ και καθορίζει τους όρους υλοποίησης του προγράμματος μάθησης στον χώρο εργασίας, διάρκειας ανάλογα με τον τύπο του προγράμματος μαθητείας.
Διακυβέρνηση του Συστήματος είναι τα όργανα που συστήνονται βάσει της παρούσας απόφασης τα οποία συμμετέχουν στο σχεδιασμό και συντονίζουν την υλοποίηση και την παρακολούθηση του θεσμού της Μαθητείας.
Το πεδίο εφαρμογής της παρούσας αφορά το Μεταλυκειακό Έτος - Τάξη Μαθητείας των ΕΠΑΛ, τις ΕΠΑΣ Μαθητείας ΟΑΕΔ, τα ΙΕΚ και τις ΣΕΚ.
Σύμβαση Μαθητείας
Η Σύμβαση συνάπτεται μεταξύ μαθητευόμενου και εργοδότη και συνυπογράφεται από τον διευθυντή της οικείας εκπαιδευτικής δομής στην περίπτωση των ΕΠΑΣ ΟΑΕΔ ή θεωρείται από τον διευθυντή της οικείας εκπαιδευτικής δομής στην περίπτωση των ΕΠΑΛ/ ΙΕΚ, και κοινοποιείται στην Ομάδα Υποστήριξης Μαθητείας του ΚΠΑ2 με το οποίο συνεργάζεται η εκπαιδευτική δομή. Για τον ανήλικο μαθητευόμενο η Σύμβαση υπογράφεται και από τον κηδεμόνα του. Ο τύπος και το βασικό περιεχόμενο της Σύμβασης καθορίζονται με απόφαση του Δ.Σ. του ΟΑΕΔ, ύστερα από εισήγηση των αρμόδιων υπηρεσιών του ΟΑΕΔ και σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων Διευθύνσεων του ΥΠΠΕΘ.
Ο χρόνος έναρξης και λήξης της εκπαίδευσης του μαθητευόμενου στο χώρο εργασίας, καθώς και οι υποχρεώσεις του εργοδότη κατά την εφαρμογή του προγράμματος Μαθητείας, ορίζονται με βάση τις ισχύουσες διατάξεις.
Οι μαθητευόμενοι έχουν πλήρη ασφαλιστική κάλυψη στον ΕΦΚΑ για το διάστημα της Μαθητείας.
Η Σύμβαση Μαθητείας είναι δυνατόν να καταγγελθεί για σπουδαίο λόγο ή να ακυρωθεί, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Η Σύμβαση Μαθητείας συντάσσεται σε τρία αντίγραφα και λαμβάνουν από ένα ο μαθητευόμενος, ο εργοδότης και η εκπαιδευτική δομή.
Πιστοποίηση Μαθητείας
Η Μαθητεία οδηγεί σε αναγνωρισμένο τίτλο σπουδών. Η επιτυχής ολοκλήρωση των σπουδών πραγματοποιείται μετά από αξιολόγηση των μαθητευόμενων όπως προβλέπεται στο παρόν πλαίσιο. Στους μαθητευόμενους που ολοκληρώνουν εκπαιδευτικό πρόγραμμα Μαθητείας παρέχεται πιστοποίηση επαγγελματικών προσόντων βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας (ΕΟΠΠΕΠ).
Χρηματοδότηση
Οι πόροι που διατίθενται για τη Μαθητεία κατανέ¬μονται αναλογικά με τον αριθμό μαθητευομένων κάθε φορέα. Τα επιμέρους θέματα της χρηματοδότησης ρυθμίζονται με την απόφαση που προβλέπεται στη διάταξη της περίπτωσης β' της παραγράφου 4 του άρθρου 42 ν. 4403/2016 (Α' 125).
Σε εθνικό επίπεδο συστήνεται Εθνικό Συντονιστικό Όργανο για το Σχεδιασμό και την Υλοποίηση Προγραμμάτων Μαθητείας με τη συμμετοχή των συναρμόδιων Υπουργείων Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, του ΟΑΕΔ, των κοινωνικών εταίρων, της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων, της ΕΝΠΕ (Ένωση Περιφερειών), της ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος). Το Εθνικό Συντονιστικό Όργανο μπορεί να διαβουλεύεται με επιστημονικά επιμελητήρια και επιστημονικούς φορείς και ακολούθως να εισηγείται στους αρμόδιους Υπουργούς σχετικά με α) βελτίωση του θεσμικού πλαισίου και β) θέματα τα οποία αφορούν στο σχεδιασμό, στην εφαρμογή και στον τρόπο αξιολόγησης των προγραμμάτων Μαθητείας.
Στα ΚΠΑ2 του ΟΑΕΔ συστήνονται Ομάδες Υποστήριξης της Μαθητείας στις οποίες συμμετέχουν εκπαιδευτικοί των ΕΠΑΣ Μαθητείας ΟΑΕΔ ή του Γραφείου Διασύνδεσης των ΕΠΑΣ Μαθητείας και εκπαιδευτικοί του ΥΠΠΕΘ ή εκπαιδευτές των ΙΕΚ του ΥΠΠΕΘ. Τον συντονισμό των Ομάδων Υποστήριξης της Μαθητείας έχει ο εκπρόσωπος του ΟΑΕΔ. Τα ΚΠΑ2 αποτελούν τις διοικητικές δομές που υποστηρίζουν γραμματειακά, τεχνικά και διοικητικά το έργο των Ομάδων Υποστήριξης της Μαθητείας και έχουν την ευθύνη διαχείρισης του πληροφοριακού συστήματος, καταχώρισης των θέσεων μαθητείας και τήρησης Μητρώου επιχειρήσεων που συμμετέχουν σε προγράμματα μαθητείας. Οι Ομάδες Υποστήριξης της Μαθητείας που συστήνονται στα ΚΠΑ2, έχουν την ευθύνη της συνολικής διαχείρισης και του συντονισμού των ενεργειών για τον εντοπισμό θέσεων Μαθητείας και για την τοποθέτηση, από κοινού με τις εκπαιδευτικές δομές, των μαθητευομένων σε θέσεις Μαθητείας, στη χωρική αρμοδιότητα του ΚΠΑ, όπως ορίζεται στο παρόν. Συγκεκριμένα κάθε Ομάδα Υποστήριξης της Μαθητείας έχει την ευθύνη:
1. Να οργανώνει και να υλοποιεί, από κοινού με τον εργασιακό σύμβουλο εργοδοτών, δράσεις ενημέρωσης και ενεργοποίησης των φορέων του Ιδιωτικού και του Δημοσίου Τομέα και των φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας
Οικονομίας για την προσέλκυση θέσεων μαθητείας, σε συνεργασία με επιμελητήρια και κλαδικές οργανώσεις εργοδοτών και να συνδιοργανώνει τις εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης που αυτές πραγματοποιούν. Για το παραπάνω έργο, κάθε Ομάδα Υποστήριξης της Μαθητείας μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή των εκπαιδευτικών δομών.
2. Να τροφοδοτεί το πληροφοριακό σύστημα με θέσεις Μαθητείας.
3. Να τροφοδοτεί και να επικαιροποιεί το Μητρώο επιχειρήσεων που συμμετέχουν σε προγράμματα μαθητείας, με στρατηγικό στόχο τη δημιουργία πιστοποιημένων εργοδοτών.
4. Να κατανέμει τις θέσεις Μαθητείας στις εκπαιδευτικές δομές, ανάλογα με τη ζήτηση των φορέων για ειδικότητες και τον αριθμό των εγγεγραμμένων μαθητευόμενων ανά δομή.
5. Να υποστηρίζει την τοποθέτηση των μαθητευόμενων, σύμφωνα με την αντιστοίχιση την οποία έχουν πραγματοποιήσει οι εκπαιδευτικές δομές, σε συνεργασία και συμφωνία με τους εργοδότες.
6. Να ελέγχει την ορθή εκτέλεση της Σύμβασης Μαθητείας, εκτός των ζητημάτων εκπαίδευσης στο χώρο εργασίας, και να επιλύει, κατόπιν καταγγελίας, τυχόν διαφορές μεταξύ εργοδότη και μαθητευόμενου.
7. Να ενημερώνει ετησίως το Εθνικό Συντονιστικό Όργανο για την υλοποίηση των προγραμμάτων μαθητείας και να συμμετέχει, σε συνεργασία με τον ΕΟΠΠΕΠ και την Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων, στην εθελοντική πιστοποίηση των εργοδοτών, με στόχο τη δημιουργία Μητρώου πιστοποιημένων εργοδοτών που να είναι σε θέση να υλοποιούν προγράμματα μαθητείας.
Το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
1. Καθορίζει τις ειδικότητες στις οποίες θα αναπτυχθούν προγράμματα Μαθητείας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλλη-εγγύης, λαμβάνοντας υπόψη τις εισηγήσεις του Εθνικού Συντονιστικού Οργάνου Μαθητείας.
2. Καθορίζει τα απαραίτητα προσόντα των μαθητευομένων για εγγραφή στο πρόγραμμα μαθητείας, καθώς και τα προγράμματα σπουδών για κάθε ειδικότητα Μαθητείας, με βάση το πλαίσιο Ποιότητας Προγραμμάτων Σπουδών.
3. Εκδίδει καταλόγους με ενδεικτικά έργα τα οποία μπορούν να πραγματοποιούνται από τους μαθητευόμενους στο πλαίσιο της ευέλικτης ζώνης του προγράμματος Μαθητείας.
4. Έχει την ευθύνη της σύγκλησης του Εθνικού Συντονιστικού Οργάνου Μαθητείας.
5. Έχει την ευθύνη της δημιουργίας εργαλείων αξιολόγησης των προγραμμάτων Μαθητείας, ως προς το παιδαγωγικό και επιμορφωτικό μέρος και του βαθμού επίτευξης του κοινωνικού ρόλου της Μαθητείας.
6. Έχει την ευθύνη, διά των φορέων του, της επικαιροποίησης των επαγγελματικών περιγραμμάτων.
7. Έχει την ευθύνη, διά των φορέων του, της αξιολόγησης και της πιστοποίησης των προσόντων των αποφοίτων των προγραμμάτων μαθητείας.
8. Οι εκπαιδευτικοί/εκπαιδευτές και τα στελέχη του ΥΠΠΕΘ (όπως Υπεύθυνοι Τομέα, Σχολικοί Σύμβουλοι, Δ/ντες ΙΕΚ) των εκπαιδευτικών δομών που εντάσσουν στο πρόγραμμά τους Μαθητεία δρουν πολλαπλασιαστικά προς τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς/εκπαιδευτές, με στόχο τη σύνδεση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης με τις ανάγκες της κοινωνίας και της αγοράς εργασίας. Σε περιφερειακό επίπεδο, συμβάλλουν, σε συνεργασία με άλλους φορείς, σε πιθανή δημιουργία θεματικών δικτύων συνεργασίας υπό την εποπτεία της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
9. Οι εκπαιδευτικές δομές ενημερώνουν τις Ομάδες Υποστήριξης της Μαθητείας των ΚΠΑ2 του ΟΑΕΔ για τις ειδικότητες στις οποίες σχεδιάζονται Τάξεις μαθητείας και για τον αριθμό των εκπαιδευόμενων οι οποίοι εκδήλωσαν ενδιαφέρον για αυτές.
10. Η εκπαιδευτική δομή έχει την ευθύνη, σε συνεργασία και συμφωνία με τους εργοδότες, της αντιστοίχισης των μαθητευομένων, με βάση το προφίλ τους, με τις προσφερόμενες θέσεις μαθητείας.
Το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Έχει την ευθύνη, της διάγνωσης των αναγκών της αγοράς εργασίας σε επαγγελματικές ειδικότητες και δεξιότητες.
Ορίζει τους όρους και τις συνθήκες εργασίας των μαθητευομένων, όπως αμοιβή, ωράριο, ασφάλιση, προστασία της απασχόλησης, αποφυγή καταχρήσεων.
Έχει την ευθύνη καθορισμού των κινήτρων ενθάρρυνσης της συμμετοχής των εργοδοτών σε προγράμματα Μαθητείας, λαμβάνοντας υπόψη τις εισηγήσεις του Εθνικού Συντονιστικού Οργάνου και τις συνέργειες με άλλες μορφές απόκτησης εργασιακής εμπειρίας.
Οι Κοινωνικοί Εταίροι
Συμμετέχουν στο Εθνικό Συντονιστικό Όργανο.
Συνδράμουν στην ανάπτυξη του προγράμματος εκ-παίδευσης των μαθητευόμενων στην επιχείρηση.
Συνεργάζονται με τις ομάδες υποστήριξης της Μαθητείας και τα Επιμελητήρια με στόχο την υποστήριξη των επιχειρήσεων σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο για ανεύρεση θέσεων μαθητείας.
Ενημερώνουν τα μέλη τους για τη σημασία της μαθητείας στην εθνική οικονομία και τους επιμέρους κλάδους και τις ποιοτικές προδιαγραφές της Μαθητείας στις επιχειρήσεις.
Η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων, τα επιμελητήρια, οι κλαδικοί φορείς και οι κοινωνικοί εταίροι, σε συνεργασία με περιφερειακούς και επιστημονικούς φορείς και δομές εκπαίδευσης:
Ενθαρρύνουν τα μέλη τους στην προώθηση και υποστήριξη του θεσμού της Μαθητείας.
Ενθαρρύνουν τα μέλη τους να συμμετέχουν σε κλαδικές ή τοπικές συμπράξεις και πρωτοβουλίες υποστήριξης της μαθητείας, καθώς και στη δημιουργία κύκλων επιχειρήσεων.
Ενημερώνουν τα μέλη τους για τη σημασία της μαθητείας στην εθνική οικονομία και προβάλλουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της μαθητείας που θα πρέπει να διέπουν τη συμμετοχή των μεμονωμένων επιχειρήσεων.
Δύνανται να υλοποιούν και να υποστηρίζουν προγράμματα εκπαίδευσης εκπαιδευτών στην επιχείρηση. Στην υλοποίηση των προγραμμάτων μπορούν να αξιοποιούν το προσωπικό και τα στελέχη των εκπαιδευτικών δομών.
Συμμετέχουν από κοινού με τον ΟΑΕΔ στην εθελοντική πιστοποίηση των επιχειρήσεων, με στρατηγικό στόχο τη δημιουργία Μητρώου πιστοποιημένων επιχειρήσεων. Ζ) Τοπικές/Κλαδικές συμπράξεις Μαθητείας Σε επίπεδο περιφερειακής Ενότητας ή Δήμου δύνανται να συστήνονται Τοπικές συμπράξεις Μαθητείας και σε επίπεδο οικονομικών κλάδων συστήνονται Κλαδικές συμπράξεις Μαθητείας, οι οποίες ενδεικτικά μεριμνούν για:
1. την ευαισθητοποίηση των εργοδοτών ως προς τον θεσμό της μαθητείας,
2. την παρότρυνση των εργοδοτών για συμμετοχή σε συγκεκριμένα προγράμματα μαθητείας και την αύξηση της προσφοράς θέσεων μαθητείας και
3. την υποστήριξη των εργοδοτών, με στόχο την παροχή ποιοτικών θέσεων μαθητείας.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Για την εκπαίδευση στο χώρο εργασίας αναπτύσσονται και εφαρμόζονται εκπαιδευτικά προγράμματα που περιλαμβάνουν τον κύριο κορμό των μαθησιακών αποτελεσμάτων (των γνώσεων, δεξιοτήτων, ικανοτήτων) που απαιτούνται:
- για την αρχική πρόσβαση ενός αποφοίτου στη συγκεκριμένη ειδικότητα (επαγγελματικές προδιαγραφές) ή/και
- για την ανάπτυξη οριζόντιων δεξιοτήτων ή/και
- εξειδικεύσεων επί ειδικοτήτων. Τα μαθησιακά αποτελέσματα μπορούν να αναπτύσσονται μεμονωμένα (σε διακριτές ενότητες) ή σε συνδυασμό (τεχνικές και οριζόντιες δεξιότητες από κοινού). Επίσης, μπορούν να προβλέπουν οδηγίες μάθησης και αξιολόγησης.
- Τα Προγράμματα Μάθησης στο χώρο εργασίας αναπτύσσονται με βάση τα υφιστάμενα επαγγελματικά περιγράμματα κάθε ειδικότητας και επικαιροποιούνται αντίστοιχα με τα επαγγελματικά περιγράμματα, τα οποία επικαιροποιούνται με μέριμνα του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π..
- Τα Προγράμματα Μάθησης στο χώρο εργασίας θα αναπτύσσονται σύμφωνα με το πλαίσιο ποιότητας προ-γραμμάτων σπουδών.
- Τα Προγράμματα Μάθησης στο χώρο εργασίας είναι συμβατά με τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών κάθε ειδικότητας, αλλά περιλαμβάνουν και ένα ευέλικτο τμήμα με στόχο την μέγιστη αξιοποίηση των δυνατοτήτων κάθε φορέα (κλαδικής ή τοπικής δυνατότητας), μέσω ειδικών έργων (projects) που καθορίζονται σε τοπικό ή κλαδικό επίπεδο ή ακόμη και σε επίπεδο εργοδότη.
- Τα μαθησιακά αποτελέσματα που πρέπει να επιτύχει ο μαθητευόμενος θα αποτυπώνονται στη Συμφωνία Μάθησης που συμφωνείται μεταξύ της εκπαιδευτικής δομής, του εργοδότη και του μαθητευόμενου και η οποία αποτελεί μέρος της Σύμβασης Μαθητείας.
- Η αξιολόγηση της μάθησης στο χώρο εργασίας πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια της μάθησης, όπως αποτυπώνεται σε εβδομαδιαία βάση στο ημερολόγιο μάθησης και σε τελική εξέταση, μετά το πέρας της μαθητείας. Η τελική εξέταση μπορεί να περιλαμβάνει εξετάσεις, επίδειξη δεξιοτήτων, παρουσίαση έργων (projects). Στην τελική εξέταση, η οποία μπορεί να πραγματοποιείται δύο φορές ανά έτος, μπορούν να συμμετέχουν εκτός από το εκπαιδευτικό προσωπικό της εκπαιδευτικής δομής και εκπρόσωποι κοινωνικών εταίρων, κλαδικών, επιμελητηρίων, επιχειρήσεων. Ο βαθμός αξιολόγησης στο χώρο εργασίας έχει συντελεστή βαρύτητας 50% στην τελική αξιολόγηση.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΩΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΤΕΙΑΣ
Οι εργοδότες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Μαθητείας πρέπει να παρέχουν άρτιες συνθήκες για την εκπαίδευση στο χώρο εργασίας, να διαθέτουν τα κατάλληλα μέσα και τον κατάλληλο εξοπλισμό και να ορίζουν υπεύθυνο εκπαιδευτή για τους εκπαιδευόμενους.
Πρέπει να πληρούν τις απαραίτητες συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας εργαζομένων και να τους παρέχουν όλα τα απαραίτητα ατομικά μέσα προστασίας κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης.
Οι εργοδότες οφείλουν να ενημερώνουν το μαθητευόμενο για τις δραστηριότητες, τα αντικείμενα και τους τομείς της εργασίας και να τον εντάσσουν ομαλά στο εργασιακό περιβάλλον.
Οι εργοδότες αναγνωρίζοντας το ρόλο τους ως συμπληρωματική εκπαιδευτική δομή συμβάλλουν στην απόκτηση προσωπικών δεξιοτήτων και στη διαμόρφωση εργασιακής κουλτούρας στο μαθητευόμενο.
Οι εργοδότες τηρούν τους όρους της Σύμβασης Μαθητείας και τους όρους που αναγράφονται στη Συμφωνία μάθησης (learning agreement).
Στην υλοποίηση του εκπαιδευτικού προγράμματος Μαθητείας μπορούν να συμμετέχουν φορείς του δημόσιου τομέα όπως αυτός καθορίζεται στο άρθ. 1 παρ. 6 του ν. 1256/1982 (Α'65) και επαναοριοθετήθηκε με το άρθρο 51 του ν. 1892/1990 (Α' 101), φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου καθώς και ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίοι στο πλαίσιο της παρούσας κοινής υπουργικής απόφασης καλούνται «εργοδότες». Εξαιρούνται οι φορείς:
1. Προσωρινής απασχόλησης
2. Τα νυχτερινά κέντρα
3. Παροχής καθαριότητας και φύλαξης
4. Τα πρακτορεία τυχερών παιχνιδιών
5. Κάθε επιχείρηση στην οποία δεν είναι εφικτός ο έλεγχος της εκπαίδευσης από τον αρμόδιο φορέα.
Ζ) Ο ανώτατος αριθμός μαθητευομένων ανά εργοδότη εξαρτάται από τον αριθμό των εργαζομένων, όπως αυτός παρουσιάζεται στην ετήσια κατάσταση προσωπικού προς την Επιθεώρηση Εργασίας. Ειδικότερα:
- Οι ατομικές επιχειρήσεις, χωρίς κανέναν εργαζόμενο, μπορούν να δέχονται ένα (1) μαθητευόμενο.
- Οι εργοδότες που απασχολούν 1-10 άτομα μπορούν να προσφέρουν θέσεις Μαθητείας που αντιστοιχούν στο 25% (1-2 άτομα) των εργαζόμενων εξαρτημένης εργασίας. Ειδικότερα για εργοδότες που απασχολούν 1-5 άτομα το αποτέλεσμα της ποσόστωσης στρογγυλοποιείται προς τα κάτω, ενώ για εργοδότες που απασχολούν από 6-10 άτομα τα αποτελέσματα της ποσόστωσης στρογγυλοποιούνται προς τα πάνω.
- Οι εργοδότες που απασχολούν από 10 και πάνω εργαζόμενους μπορούν να δέχονται μαθητευόμενους που αντιστοιχούν στο 17% των εργαζομένων εξαρτημένης εργασίας με ανώτατο όριο τα 40 άτομα σε κάθε περίπτωση, αν ο αριθμός που προκύπτει από την ποσόστωση είναι μεγαλύτερος.
- Οι εργοδότες που απασχολούν πάνω 250 εργαζόμενους μπορούν να δέχονται μαθητευόμενους που αντιστοιχούν στο 17% των εργαζομένων εξαρτημένης εργασίας ανά υποκατάστημα με ανώτατο όριο τα 40 άτομα σε κάθε περίπτωση, αν ο αριθμός που προκύπτει από την ποσόστωση είναι μεγαλύτερος. Τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα οποία δεν διαθέτουν υποκαταστήματα, μπορούν να δέχονται μαθητευόμενους που αντιστοιχούν στο 17% των υπαλλήλων.
Για τους εργοδότες που πιστοποιούνται ως πάροχοι Μαθητείας στο χώρο εργασίας, μπορούν να θεσμοθετούνται βραβεία ή να παρέχονται κίνητρα αναγνώρισης της συμμετοχής τους στο πρόγραμμα.
Ενθαρρύνεται η συνεργασία των εργοδοτών με τις εκπαιδευτικές δομές στο τμήμα της μάθησης που πραγματοποιείται σε αυτές ενδεικτικά μέσω της επίσκεψης ενός ειδικού ή/και μέσω της παροχής ενός μηχανήματος για ένα συγκεκριμένο μάθημα.
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΟΔΟΤΩΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΤΕΙΑΣ
Α) Η εκπαιδευτική δομή και ο εργοδότης αποτελούν συμπληρωματικούς χώρους μάθησης.
Η εκπαιδευτική δομή έχει την ευθύνη ελέγχου ολοκλήρωσης του συνόλου του προγράμματος μάθησης στον εργοδότη και της συμπλήρωσής της σε αυτή ή το αντίστροφο. Οι εργοδότες, οι οποίοι μπορούν να παράσχουν τμήμα του προβλεπόμενου προγράμματος, ενθαρρύνονται να δημιουργούν, με ευθύνη κλαδικών ή άλλων τοπικών, επιστημονικών, κοινωνικών φορέων, δίκτυα υποστήριξης ανά ειδικότητα για την κυκλική μετακίνηση των μαθητευομένων σε άλλο ή άλλους εργοδότες, ώστε να συμπληρώνεται το ευρύτερο δυνατό μέρος του προβλεπόμενου προγράμματος μάθησης στο χώρο εργασίας.
Β) Η εκπαιδευτική δομή έχει την ευθύνη, μέσω του υπεύθυνου εκπαιδευτικού/ εκπαιδευτή ή/και του Δ/ντή της Εκ-παιδευτικής Δομής ΟΑΕΔ ή/και του Υπεύθυνου τομέα, να γνωστοποιεί στον εργοδότη το πρόγραμμα μάθησης στο χώρο εργασίας για την συγκεκριμένη ειδικότητα και να την υποστηρίζει στη διαμόρφωση/συναποδοχή/υπογραφή της ενδεχόμενης εξειδίκευσης του προγράμματος μάθησης (learning agreement). Επίσης, συμβάλλει στην επεξήγηση των λοιπών όρων της Σύμβασης και την ενημέρωση για ενδεχόμενους τρόπους υποστήριξης/προετοιμασίας του εργοδότη (π.χ. δυνατότητες πιστοποίησής του, υποστήριξη επιμόρφωσης εκπαιδευτή, πρόταση για έργο - project το οποίο ενδιαφέρει τον εργοδότη κ.λπ.).
Γ) Η εκπαιδευτική δομή έχει την ευθύνη να συνεργάζεται με τον υπεύθυνο εκπαιδευτή στο χώρο εργασίας για την πορεία του κάθε μαθητευόμενου, για την συμπλήρωση ενδεχόμενων εκπαιδευτικών κενών που διαπιστώνονται. Με την συνεχή ανατροφοδότηση των συστημάτων επιτυγχάνεται η απόκτηση των γνώσεων και δεξιοτήτων που θα προσφέρουν στο μαθητευόμενο την δυνατότητα να εισέλθει στην αγορά εργασίας ως επαγγελματίας.
Δ) Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να ενημερώνει την εκ-παιδευτική δομή έγκαιρα για τη μη δυνατότητα τήρησης (μόνιμα ή παροδικά) των όρων της συμφωνίας μάθησης (learning agreement) ή της σύμβασης Μαθητείας και να διευκολύνει στην εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων.
Ε) Η εκπαιδευτική δομή έχει την ευθύνη σε συνεργασία και συμφωνία με τους εργοδότες: α) της αντιστοίχισης των μαθητευομένων, με βάση το προφίλ τους, με τις προσφερόμενες θέσεις μαθητείας, και β) της προετοιμασίας του μαθητευόμενου για την συμμετοχή του στο πρόγραμμα μάθησης στο χώρο εργασίας.
ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΕΥΟΜΕΝΟΥ
Δικαιώματα Μαθητευομένων.
Οι μαθητευόμενοι έχουν όλα τα δικαιώματα σύμφωνα με την θεσμοθέτηση που ακολουθείται για τους μαθητές των Σχολών Μαθητείας ΟΑΕΔ, τη σχετική νομοθεσία και τη Σύμβαση.
Ενδεικτικά:
1. Παρέχεται αμοιβή το 75% του κατωτάτου ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη και ασφαλίζεται στον ΕΦΚΑ.
2. Οι μαθητευόμενοι των ΕΠΑΣ μαθητείας του ΟΑΕΔ δικαιούνται σπουδαστική άδεια για τη συμμετοχή τους στις εξετάσεις.
3. Στις περιπτώσεις απουσίας λόγω ασθενείας εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 657 - 658 του αστικού κώδικα.
4. Δικαιούνται εκπαίδευση σύμφωνα με τα προγράμματα σπουδών, η οποία τους οδηγεί σε συγκεκριμένα μαθησιακά αποτελέσματα, ανεξάρτητα από το χώρο μαθητείας, τα οποία συμπληρώνονται κατάλληλα στην εκπαιδευτική δομή.
5. Έχουν δικαίωμα σε υπηρεσίες συμβουλευτικής, πριν, κατά την διάρκεια και μετά το πρόγραμμα μάθησης στο χώρο εργασίας στις αρμόδιες δομές Συμβουλευτικής κάθε Υπουργείου.
6. Έχουν δικαίωμα να ενημερώνονται, με ευθύνη των εκπαιδευτικών δομών, σχετικά με τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.
7. Με ευθύνη των εκπαιδευτικών δομών και σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς καταγράφονται όλες οι διαθέσιμες κοινωνικές δομές της κάθε περιοχής και ενεργοποιούνται για την υποστήριξη των μαθητευόμενων.
Υποχρεώσεις/Κώδικας Δεοντολογίας για τον μαθητευόμενο στο χώρο εργασίας
Βασικές αρχές που οφείλουν να τηρούν οι μαθητευόμενοι (Κώδικας Δεοντολογίας για τον μαθητευόμενο στο χώρο εργασίας) είναι οι ακόλουθες:
1. να τηρούν το ωράριο της μαθητείας,
2. να εκτελούν τις εργασίες που τους ανατίθενται από τους εκπαιδευτές/ εκπαιδευτικούς, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο πρόγραμμα σπουδών μαθητείας,
3. να τηρούν τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας, όπως αυτοί προβλέπονται από τον εργοδότη,
4. να έχουν εμφάνιση συμβατή με τον εργασιακό χώρο,
5. να σέβονται την κινητή και ακίνητη περιουσία του εργοδότη,
6. να συνεργάζονται αρμονικά με τα στελέχη του εργο-δότη,
7. να μην δημιουργούν προβλήματα σε πελάτες ή συ-νεργάτες του εργοδότη,
8. να ενημερώνουν έγκαιρα τους Υπευθύνους της εκπαι-δευτικής δομής σε περίπτωση που δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα στη συνεργασία του με τον εργοδότη,
9. με την ολοκλήρωση της μαθητείας οι μαθητευόμενοι οφείλουν να συμμετέχουν στη διαδικασία της αξιολόγησης της μαθητείας.
Άδειες/ απουσίες:
Δεν επιτρέπεται η αδικαιολόγητη απουσία του μαθητευόμενου κατά τη διάρκεια της Μαθητείας από το χώρο εργασίας, παρά μόνο στο πλαίσιο της κανονικής άδειας που δικαιούται ή της σπουδαστικής άδειας (μόνο για τις ΕΠΑΣ του ΟΑΕΔ) καθώς και σε περίπτωση ασθενείας.
ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Α) Ο εργοδότης που συμμετέχει σε πρόγραμμα Μαθητείας, οφείλει να ορίσει υπεύθυνο εκπαιδευτή, το όνομα του οποίου δηλώνεται στην Σύμβαση Μαθητείας.
Β) Ο εκπαιδευτής στο χώρο εργασίας πρέπει να έχει παρακολουθήσει ειδικό επιμορφωτικό πρόγραμμα, ολιγόωρο, ευέλικτο, εστιασμένο σε παιδαγωγικού περιεχομένου γνώσεις και δεξιότητες, και προσαρμοσμένο στις ειδικές συνθήκες, και να έχει πιστοποιηθεί.
Γ) Την εκπαίδευση και πιστοποίηση των εκπαιδευτών στο χώρο εργασίας πραγματοποιούν τα Επιμελητήρια και οι κλαδικοί Φορείς σύμφωνα με το πρόγραμμα που εκπονεί ο ΟΑΕΔ από κοινού με τους κοινωνικούς εταίρους, σε συνεργασία με επιστημονικούς φορείς και εκπαιδευτικά ιδρύματα. Στο μεταβατικό στάδιο, μέχρι τη δημιουργία Μητρώου πιστοποιημένων εκπαιδευτών, πραγματοποιούνται ταχύρρυθμα σεμινάρια και αξιοποιούνται οι τοπικές δομές εκπαίδευσης και κατάρτισης με στόχο την βελτίωση των ικανοτήτων των εκπαιδευτών των επιχειρήσεων.
Δ) Ο εκπαιδευτής στο χώρο εργασίας είναι το συνδετικό πρόσωπο του εργοδότη με την εκπαιδευτική δομή και οφείλει να έχει συνεχή συνεργασία με αυτή.
Ε) Ο εκπαιδευτής στο χώρο εργασίας έχει την ευθύνη επίβλεψης του μαθητευόμενου κατά την συμπλήρωση του ημερολογίου μάθησης στο χώρο εργασίας το οποίο και συνυπογράφει.
Ζ) Ο εκπαιδευτής στο χώρο εργασίας πρέπει να διαθέτει τα απαραίτητα τυπικά προσόντα και επαγγελματικά δικαιώματα για το επάγγελμα που εκπαιδεύει.
Εφόσον ο εκπαιδευτής δεν έχει τα απαραίτητα προσόντα, τότε ορίζεται από τον εργοδότη υπεύθυνος επίβλεψης ο οποίος τα διαθέτει και μπορεί να προέρχεται από ενδιάμεσο ή κλαδικό φορέα. Για μεταβατικό χρονικό διάστημα τριών ετών από την έναρξη ισχύος της παρούσας το προηγούμενο εδάφιο δεν αποτελεί προϋπόθεση συμμετοχής ενός εργοδότη στη μαθητεία. Για τους εργοδότες που πληρούν τις προϋποθέσεις, παρέχονται πρόσθετα κίνητρα και οι θέσεις μαθητείας τους καλύπτονται κατά προτεραιότητα.
ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ
Το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης παρέχουν:
α) Διασφάλιση ποιότητας σε επίπεδο στοχοθεσίας και περιεχομένου μαθητείας
Η διασφάλιση ποιότητας περιλαμβάνει τους γενικούς στόχους μαθητείας όπως περιγράφονται στον ορισμό της, β) βασίζεται στη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, των κλαδικών οργανώσεων, και επιστημονικών φορέων, όπως περιγράφεται στο κεφάλαιο διοίκησης της μαθητείας και γ) βασίζεται στο πλαίσιο ποιότητας προγραμμάτων σπουδών. Για τη διασφάλιση της ποιότητας οι αρμόδιοι φορείς κατά το σχεδιασμό της Μαθητείας λαμβάνουν υπόψη τα αποτελέσματα του συστήματος διάγνωσης αναγκών σε εθνικό και τοπικό επίπεδο.
Στο παρόν πλαίσιο ποιότητας επιδιώκεται να εφαρμοστούν σύγχρονες παιδαγωγικές εξελίξεις (όπως project-based learning, μαθησιακά αποτελέσματα), καθώς και η οργανική εμπλοκή εκπαιδευτικών όλων των δομών εκπαίδευσης στην υλοποίηση της μαθητείας.
β) Διασφάλιση ποιότητας σε επίπεδο προετοιμασίας εφαρμογής
Η διασφάλιση της ποιότητας σε επίπεδο προετοιμασίας προβλέπει:
1. επιμόρφωση εκπαιδευτικών - εκπαίδευση και πιστοποίηση εκπαιδευτών,
2. προετοιμασία εργοδοτών και των εκπαιδευτών με στρατηγικό στόχο την πιστοποίησή τους,
3. εμπλοκή εύρους εταίρων για εξασφάλιση θέσεων μαθητείας,
4. την αντιμετώπιση ειδικών προβλημάτων της ελληνικής πραγματικότητας (όπως τεχνολογική και οργανωσιακή ετοιμότητα, νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές, μικρό μέγεθος επιχειρήσεων).
γ) Διασφάλιση ποιότητας σε επίπεδο εφαρμογής. Η διασφάλιση ποιότητας σε επίπεδο εφαρμογής προβλέπει:
1. δημιουργία πρότυπων εγγράφων από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΟΑΕΔ και του ΥΠΠΕΘ (όπως συμβάσεις Μαθητείας, Ημερολόγιο μαθητείας, Οδηγός Εργοδότη, Οδηγός Μαθητευόμενου),
2. πρόβλεψη διαδικασιών [πληροφόρησης - ενημέρωσης -εξυπηρέτησης - υπογραφής σύμβασης - λύσης - παροχή έμμεσων κινήτρων στις επιχειρήσεις για υλοποίηση της Μαθητείας και δυνατότητα αυτοχρηματοδότησης στο μέλλον (βλέπε άρθρα 2,4,6 της παρούσας)],
3. ρητές υποχρεώσεις και δικαιώματα των εργοδοτών και των μαθητευομένων,
4. διαδικασία συνεχούς αξιολόγησης των μαθητευόμενων βάσει συμφωνημένων στόχων (μαθησιακών αποτελεσμάτων) και τελικής αξιολόγησης με τη δυνατότητα συμμετοχής κοινωνικών εταίρων και
5. διαδικασία και αρμοδιότητες παρακολούθησης της ποιότητας με την εμπλοκή υφιστάμενων δομών και στελεχών ως προς τους εκπαιδευτικούς και γενικούς όρους υλοποίησης.
δ) Αξιολόγηση (μετά το πέρας της υλοποίησης):
Η αξιολόγηση του συστήματος προβλέπεται με βάση:
1. τα τελικά αποτελέσματα απορρόφησης στην αγορά εργασίας,
2. το σύστημα διασφάλισης ποιότητας των προγραμμάτων σπουδών,
3. τους τεχνολογικούς και οργανωσιακούς δείκτες ετοιμότητας των εργοδοτών,
4. το επίπεδο εκπαίδευσης του εργατικού δυναμικού σε εθνικό και τοπικό επίπεδο,
5. το επίπεδο ανταποδοτικότητας των σπουδών των αποφοίτων για τους ίδιους, όπως ενδεικτικά αποτυπώνεται από την αμοιβή των εργαζομένων ανάλογα με το εκπαιδευτικό τους επίπεδο και από τις τάσεις απασχόλησης ανάλογα με το επίπεδο εκπαίδευσης.
Τα βασικά εμπλεκόμενα μέρη στο σύστημα παρακολούθησης της μάθησης στον χώρο εργασίας μπορεί να είναι:
1. οι μαθητευόμενοι των εκπαιδευτικών δομών,
2. οι εργοδότες στους οποίους πραγματοποιείται η
μάθηση στον χώρο εργασίας (πρόκειται για Φορείς του
δημοσίου τομέα, για επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, για
επιχειρήσεις Κοινωνικής Οικονομίας (ΚοινΣΕπ),
3. οι εκπαιδευτές των εργοδοτών,
4. οι Σχολικοί Σύμβουλοι ειδικοτήτων,
5. οι Διευθυντές των ΕΠΑΛ και των Ε.Κ.,
6. οι Υπεύθυνοι Τομέα των ΕΠΑΛ,
7. υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί/ εκπαιδευτές για τα προγράμματα Μαθητείας,
8. οι εκπαιδευτικοί των ΕΠΑΣ μαθητείας ΟΑΕΔ και των ΓΓΔΕ ΟΑΕΔ,
9. οι Δ/ντες των ΙΕΚ,
10. ο ΟΑΕΔ, ο οποίος αναλαμβάνει την ευθύνη διεξαγωγής ερευνών για την παρακολούθηση της επαγγελματικής πορείας και της απορροφητικότητας στην αγορά εργασίας, των αποφοίτων προγραμμάτων Μαθητείας,
11. οι εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων.
ε) Ενσωμάτωση ευρημάτων - Επανατροφοδότηση Αξιοποιούνται τα ευρήματα της αξιολόγησης, τα οποία τίθενται στη διάθεση του Εθνικού Συντονιστικού Οργάνου, καθώς και των επιμέρους κοινωνικών, κλαδικών και επιστημονικών φορέων, συζητούνται και δύνανται να οδηγήσουν σε:
1. αλλαγή των προσφερόμενων ειδικοτήτων ή και δημιουργία νέων,
2. ενημέρωση των επαγγελματικών περιγραμμάτων,
3. επικαιροποίηση των προγραμμάτων σπουδών και των ενοτήτων μαθησιακών αποτελεσμάτων, σύμφωνα με το πλαίσιο ποιότητας προγραμμάτων σπουδών,
4. αλλαγή των όρων των συμβάσεων και συμφώνων μαθητείας,
5. αλλαγή των κινήτρων,
6. εστίαση σε επιχειρήσεις - κλάδους - παραγωγικές αλυσίδες ανάπτυξης,
7. περαιτέρω ανάπτυξη δομών εκπαίδευσης,
