Καθώς ισραηλινά αεροσκάφη έπληξαν το Ιράν το πρωί της Παρασκευής, οι ΗΠΑ πήραν γρήγορα αποστάσεις από τον Μπενιαμίν Νετανιάχου που αποφάσισε να βάλει στο στόχαστρο την Τεχεράνη, σε μια κλιμάκωση που φέρνει τη Μέση Ανατολή στα πρόθυρα του ολοκληρωτικού πολέμου.
Τα μονομερή πλήγματα βάζουν ταφόπλακα στις προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ να συγκρατήσει τον Ισραηλινό πρωθυπουργό και οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ισλαμική Δημοκρατία για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του Ιράν οδηγούνται σε αδιέξοδο.
Σύμφωνα με ανάλυση του Guardian, είναι πιθανά τα ιρανικά αντίποινα, που μπορεί να εξελιχθούν σε έναν μεγαλύτερο πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν - μια νέα σύγκρουση που ο Τραμπ προσπάθησε δημοσίως να αποφύγει.
Η πρώτη αντίδραση των ΗΠΑ
Καθώς η «σκόνη» ακόμη καθόταν από τα χτυπήματα στην Τεχεράνη, ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ περιορίστηκαν στο να χαρακτηρίσουν το ισραηλινό χτύπημα «μονομερή» ενέργεια.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, τόνισε ότι «σήμερα το Ισραήλ ανέλαβε μονομερή δράση εναντίον του Ιράν. Δεν εμπλεκόμαστε στα πλήγματα εναντίον του Ιράν και βασική μας προτεραιότητα είναι η προστασία των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή».
{https://x.com/WhiteHouse/status/1933328486669697508}
Προειδοποίησε μάλιστα το Ιράν: «Θέλω να είμαι ξεκάθαρος: το Ιράν δεν θα πρέπει να στοχοθετήσει αμερικανικά συμφέροντα ή προσωπικό».
«Το Ισραήλ μας ενημέρωσε ότι πιστεύει ότι αυτή η ενέργεια ήταν απαραίτητη για την άμυνά του», συνέχισε. «Ο πρόεδρος Τραμπ και η κυβέρνηση έχουν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των δυνάμεών μας και παραμένουν σε στενή επαφή με τους περιφερειακούς εταίρους . Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής: το Ιράν δεν πρέπει να στοχεύει τα συμφέροντα ή το προσωπικό των ΗΠΑ».
Αμερικανοί αξιωματούχοι και αναλυτές πίστευαν ότι το Ισραήλ θα απέφευγε να εξαπολύσει πλήγματα, τουλάχιστον μέχρι να εξαντλήσουν οι ΗΠΑ τις προσπάθειες διαπραγμάτευσης με το Ιράν.
Κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας τη Δευτέρα, ο Τραμπ είχε παροτρύνει τον Νετανιάχου να μην επιτεθεί στο Ιράν, ανέφερε η Wall Street Journal. Ωστόσο, από την Τετάρτη, ο Αμερικανός πρόεδρος άρχισε να αποσύρει μη απαραίτητο προσωπικό από πρεσβείες και βάσεις στη Μέση Ανατολή, κοντά στο Ιράν.
«Υπάρχει σαφώς κάποια σύγχυση στη θέση των ΗΠΑ αυτήν τη στιγμή και κάποιες διαφορές από αυτή του Ισραήλ», δήλωσε ο William Wechsler, ανώτερος διευθυντής του Rafik Hariri Center & Middle East programs στο Atlantic Council.
Οπως αναφέρει ο ίδιος, η κυβέρνηση Τραμπ πήρε γρήγορα αποστάσεις, ενώ δεν έχει πει ότι θα συμμετέχει στην υπεράσπιση του Ισραήλ από πιθανά ιρανικά αντίποινα.
Επιτείνοντας τη σύγχυση, το κρατικό δίκτυο Kan επικαλούμενο Ισραηλινό αξιωματούχο μετέδωσε ότι το Ισραήλ συντονίστηκε πλήρως με την Ουάσιγκτον για το Ιράν και ενημέρωσε τις ΗΠΑ πριν εξαπολύσει πλήγματα εναντίον ιρανικών στόχων.
Στον «αέρα» οι νέες συνομιλίες με Ιράν
Ο απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, αναμενόταν να μεταβεί στο Ομάν προκειμένου να διεξαχθεί την Κυριακή ο έκτος γύρος συνομιλιών με το Ιράν, σε μια τελευταία ευκαιρία για διπλωματική λύση.
Τα ισραηλινά χτυπήματα ήρθαν λίγες ώρες αφόρου αφότου ο Τραμπ προέτρεψε δημοσίως την κυβέρνηση Νετανιάχου να μην επιτεθεί στο Ιράν, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να υπογραμμίζει ότι πιστεύει πως μια ισραηλινή επίθεση θα «ανατίναζε» τις διαπραγματεύσεις.
«Θα ήθελα πολύ να αποφύγω μια σύγκρουση», δήλωσε ο Τραμπ από τον Λευκό Οίκο την Πέμπτη. «Είμαστε αρκετά κοντά σε μια καλή συμφωνία ... Θα προτιμούσα μια συμφωνία. Εφόσον νομίζω ότι υπάρχει συμφωνία, δεν θέλω να επιτεθούν γιατί κάτι τέτοιο θα την "ανατίναζε"».
«Φταίει ο Τραμπ»
Η επίθεση είχε «ξεκάθαρα ως στόχο να ματαιώσει τις διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης Τραμπ με το Ιράν», δήλωσε ο γερουσιαστής Κρις Μέρφι από το Κονέκτικατ και αποτελεί «περαιτέρω απόδειξη του πόσο λίγο σεβασμό έχουν οι παγκόσμιες δυνάμεις - συμπεριλαμβανομένων των ίδιων των συμμάχων μας - προς τον πρόεδρο Τραμπ».
«Πρόκειται για μια καταστροφή που δημιούργησαν ο ίδιος ο Τραμπ και ο Νετανιάχου και τώρα η περιοχή κινδυνεύει να οδηγηθεί σε μια νέα, θανατηφόρα σύγκρουση», πρόσθεσε.
{https://x.com/sentdefender/status/1933323041955528758}
«Το Ιράν δεν θα βρισκόταν τόσο κοντά στην κατοχή πυρηνικού όπλου αν ο Τραμπ και ο πρωθυπουργός Νετανιάχου δεν είχαν αναγκάσει την Αμερική να εγκαταλείψει την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν, η οποία είχε φέρει την Ευρώπη, τη Ρωσία και την Κίνα μαζί πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες για να περιορίσουν με επιτυχία τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν».
Ο Τραμπ ελπίζει το Ιράν να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων
Σε νεότερες δηλώσεις του στο FoX News, ο Ντόναλντ Τραμπ τόνισε ότι το Ιράν δεν μπορεί να αποκτήσει πυρηνική βόμβα, όμως πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ ελπίζουν η Τεχεράνη να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
«Το Ιράν δεν μπορεί να αποκτήσει πυρηνική βόμβα και ελπίζουμε να επιστρέψουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Θα δούμε. Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι στη ηγεσία που δεν θα επιστρέψουν», ανέφερε στο Χ η δημοσιογράφος του Fox News Τζένιφερ Γκρίφιν επικαλούμενη τον Αμερικανό πρόεδρο.
Παράλληλα Αμερικανός αξιωματούχος, που μίλησε στο AFP υπό τον όρο διατήρησης της ανωνυμίας του, είπε ότι οι ΗΠΑ ελπίζουν να πραγματοποιηθούν κανονικά οι προγραμματισμένες συνομιλίες με το Ιράν την Κυριακή παρά τη μαζική ισραηλινή επίθεση.
«Εξακολουθούμε να έχουμε την πρόθεση να διατηρηθούν οι διαπραγματεύσεις της Κυριακής», επεσήμανε ο αξιωματούχος αυτός, αν και δήλωσε ότι δεν διαθέτει πληροφορόες για τις προθέσεις της Τεχεράνης.
Με πληροφορίες από Guardian
