Η εκλογική αναμέτρηση που παρακολουθεί με αγωνία ολόκληρη η διεθνής κοινότητα, δεν έχει να κάνει μόνο με τους νικητές και τους ηττημένους - σχολιάζει στην πρώτη του ανάλυση μετά το κλείσιμο της κάλπης το USA Today.
Οι «εκπληκτικές» εκλογές του 2024 είχαν ως πρωταγωνιστές ένα εν ενεργεία πρόεδρο που έκανε πίσω και έναν πρώην πρόεδρο που επέστρεψε.
Αλλά και μια υποψήφια που «εκμεταλλεύτηκε τη στιγμή» και εκείνον με το διάσημο επίθετο (βλ. Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ) που έθεσε υποψηφιότητα, αποσύρθηκε και στη συνέχεια άρχισε να αναδεικνύεται ξανά σε «παίκτη». Οι εκλογές του 2024 είχαν ακόμη δύο απόπειρες δολοφονίας και τις πιο οριακές δημοσκοπήσεις στην αμερικανική ιστορία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η φετινή αναμέτρηση θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην πολιτική ζωή της Αμερικής. Ιδού πέντε από τα πρώτα «μαθήματα» αυτής της εκλογικής κούρσας.
O διχασμός καλά κρατεί
Η νίκη στις εκλογές δεν πρόκειται να σταματήσει την ιδεολογική αντιπαράθεση που διχάζει την Αμερική.
Όπως γράφει η Susan Page, το 2016 ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε το Κολλέγιο των Εκλεκτόρων, αλλά έχασε τη ψήφο των πολιτών από τη Δημοκρατική Χίλαρι Κλίντον, ενώ το 2020, η κούρσα ήταν τόσο κοντά σε πολιτείες «κλειδιά» που χρειάστηκαν τέσσερις μέρες για να στεφθεί νικητής ο Μπάιντεν.
Αυτή τη φορά, οι δημοσκοπήσεις σε εθνικό επίπεδο και στις επτά swing states έδειξαν ότι ούτε ο Τραμπ ούτε η Καμάλα Χάρις είχαν ξεκάθαρο προβάδισμα εκτός των ορίων του στατιστικού λάθους.
Την ίδια ώρα - σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε από τα τέλη του 19ου αιώνα - οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν εκλέξει διαδοχικά προέδρους μίας θητείας - βλέπε νίκη Τραμπ το 2016 και νίκη Μπάιντεν το 2020 - ενώ τόσο οι ψηφοφόροι Τραμπ όσο και οι ψηφοφόροι Χάρις αισθάνονται «φοβισμένοι» για το ενδεχόμενο επικράτησης του αντίθετου στρατοπέδου.
Όσοι βλέπουν σήμερα μια δεύτερη θητεία Τραμπ ως επικίνδυνη και δυστοπική - ακόμη και ως απειλή για την ίδια τη δημοκρατία - είναι απίθανο να δουν την ήττα ως μια ευκαιρία για εθνική συναίνεση. Ο ίδιος ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ έχει απειλήσει τον «εσωτερικό εχθρό» ακόμη και με στρατό.
Οι Λατινοαμερικάνοι υπογράφουν την ανατροπή
Η σύνθεση και στα δύο στρατόπεδα έχει αλλάξει σημαντικά. Ίσως η σημαντικότερη αλλαγή είναι η μετατόπιση των ισπανόφωνων ψηφοφόρων προς το GOP.
Ο «κορμός» των Δημοκρατικών είναι παραδοσιακά οι μαύροι και οι Λατινοαμερκάνοι. Σε αυτή την εκστρατεία, ωστόσο, ο Τραμπ σημείωσε σημαντικά κέρδη μεταξύ των ισπανόφωνων ψηφοφόρων, αλλά ακόμη και μεταξύ των μαύρων, ιδίως των ανδρών.
Κάπως έτσι σε ό,τι αφορά τους παράγοντες που καθορίζουν την ψήφο, το φύλο, η εκπαίδευση και η τάξη έρχονται να προστεθούν στην φυλή και την εθνικότητα.
Το 2016, ο Τραμπ εκτιμάται ότι συγκέντρωσε το 28% των ισπανόφωνων ψηφοφόρων, δηλαδή 40 ποσοστιαίες μονάδες πίσω από τη Χίλαρι Κλίντον. Η τάση αυτή έχει ξεκάθαρα ανατραπεί.
Η πολιτική επιρροή των Λατινοαμερικανών αποκαλύφθηκε, άλλωστε, από τον σάλο που προκλήθηκε όταν ένας κωμικός χλεύασε το Πουέρτο Ρίκο, κάνοντας λόγο για «ένα πλωτό νησί σκουπιδιών» σε συγκέντρωση του Τραμπ στο Madison Square Garden.
Η Χάρις εκεμεταλλεύτηκε την προσβολή, χρησιμοποιώντας ακόμη και ένα σχετικό κλιπάκι στην εκστρατεία της. Ο Τραμπ και οι συνεργάτες του φρόντισαν να αποκηρύξουν τα σχόλια: «Αγαπώ τους ισπανόφωνους», διαβεβαίωσε σε συγκέντρωσή του στην Αλμπουκέρκη την περασμένη εβδομάδα.
Βαρύ το φορτίο του Μπάιντεν
Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δεν ήταν στο ψηφοδέλτιο την Τρίτη - έπειτα από την «επιβεβλημένη» απόφαση που ακολούθησε την καταστροφική του εμφάνιση στο ντιμπέιτ του Ιουνίου.
Σε εθνικό επίπεδο, οι δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι μόλις το 41% των ψηφοφόρων ενέκρινε τη δουλειά που έκανε ως πρόεδρος - το 58% τον αποδοκίμαζε. Σε ορισμένες από τις κρίσιμες πολιτείες, μάλιστα, οι επιδόσεις του ήταν ακόμη χειρότερες, με ενδεικτικό παράδειγμα το Ουισκόνσιν.
Επτά στους 10 ψηφοφόρους σε εθνικό επίπεδο δήλωναν είτε «δυσαρεστημένοι» είτε «θυμωμένοι» για την κατάσταση της χώρας.
Η Κάμαλα Χάρις αγωνίστηκε πρόσφατα σε εμφάνισή της στην εκπομπή «The View» του ABC να εξηγήσει με ποιον τρόπο θα διέφερε η προεδρία της από εκείνη του Μπάιντεν. Δεν κατάφερε να πείσει και αυτό είχε ολέθριες συνέπειες, καθώς 8 στους Αμερικανούς 10 ψηφοφόρους δήλωναν πως επιθυμούν μια «ουσιαστική αλλαγή».
Βρέχει (αόρατο) χρήμα
Η προεδρική κούρσα του 2024 ξεχωρίζει όμως και για τις αδιανόητες ποσότητες πολιτικού χρήματος που διακινήθηκε - συμπεριλαμβανομένου του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων που συγκέντρωσε η Χάρις τους πρώτους τρεις μήνες της «κουτσουρεμένης» εκστρατείας της.
Σύμφωνα με την ομοσπονδιακή νομοθεσία, οι συνεισφορές σε εκστρατείες και πολιτικά κόμματα περιορίζονται ως προς το ύψος τους και δημοσιοποιούνται. Όμως η μεγαλύτερη ώθηση στις εκλογικές δαπάνες το 2024 προήλθε από τα PACS (Political Action Committees) - οργανώσεις που δεν αντιμετωπίζουν κανένα όριο στις δαπάνες τους και έχουν βρει μια σειρά από τρόπους να «προστατεύουν» τα ονόματα αυτών που δίνουν τα χρήματα.
Οι ανεξάρτητες ομάδες δαπανών επένδυσαν 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με το OpenSecrets - πάνω από 1,5 δισεκατομμύριο περισσότερο από ό,τι στην εκστρατεία του 2020. Αν και οι εξωτερικές δαπάνες ευνόησαν τους Δημοκρατικούς το 2020, αυτή τη φορά κλίνουν προς τους Ρεπουμπλικάνους.
Τα συνολικά ποσά που δαπανήθηκαν είναι αδιανόητα, ενώ οι προσπάθειες να διαφωτιστεί ποιος ακριβώς ξοδεύει τι για τις εκστρατείες υπονομεύτηκαν από την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου το 2010 με την ονομασία Citizens United.
Αδιαμφισβήτητος νικητής ο Τζέι Ντι Βανς
Ο Τραμπ έχει αναδιαμορφώσει το GOP, ενώ επιλέγοντας τον Τζέι Ντι Βανς έχει δώσει πρακτικά το χρίσμα στον πολιτικό του διάδοχο, ο οποίος αργά ή γρήγορα θα ηγηθεί του κινήματος MAGA.
Με αυτή του την επιλογή, απέρριψε τις συμβουλές εκείνων που τον προέτρεπαν να διευρύνει την απήχηση του ρεπουμπλικανικού ψηφοδελτίου - επιλέγοντας, για παράδειγμα, την πρώην πρέσβειρα του ΟΗΕ Νίκι Χέιλι, την βασική ιδεολογική του αντίπαλο εντός του κόμματος.
Αντ' αυτού, ο Τραμπ επέλεξε έναν «συνάδελφο» λαϊκιστή, προκλητικό απέναντι στο κατεστημένο της παλιάς φρουράς και τα μέσα ενημέρωσης.
Στην μάχη που είναι πολύ πιθανό να ακολουθήσει στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα μετά την «έξοδο» Τραμπ, ο Βανς θα μπορούσε να «πολεμήσει» αποτελεσματικά τους αντι-τραμπικούς, έχοντας στο πλευρό του τους κομματικούς του MAGA.
