Μια από τις πιο νοσταλγικές αναμνήσεις των παιδικών μου χρόνων, είναι να ταξιδεύω -πάντα βράδυ ένεκα ζέστης- με τους γονείς μου για το χωριό, εκεί κοντά, στα late 90s. Με τα αδέρφια μου στριμωγμένα δίπλα μου, σε ένα μπλε παλιό Peugeot τιγκαρισμένο με βαλίτσες και ποδήλατα και στο κασετόφωνο να παίζει εναλλάξ Πασχάλης και Νάνα Μούσχουρη -ακόμη ξέρω by heart το παιδί με το ταμπούρλο.
Εκείνα τα καλοκαιρινά βράδια, όταν με έπαιρνε ο ύπνος στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου, με τον μπαμπά μου να οδηγεί και τα φώτα των άλλων αυτοκινήτων να ζωγραφίζουν σκιές στο ταβάνι, ένιωθα απόλυτη ασφάλεια, σαν να μπορούσε να με προστατέψει από οτιδήποτε, απλώς και μόνο επειδή κρατούσε το τιμόνι.
Έχουν περάσεις κάποιες δεκαετίες από εκείνα τα βραδινά ταξίδια για το χωριό, ωστόσο η ίδια αίσθηση παραμένει κάθε φορά που τυχαίνει να βρισκόμαστε στο ίδιο αμάξι. Με εξαίρεση όταν στο τιμόνι βρέθηκα για πρώτη φορά εγώ…
Κάπου εκεί, ο μπαμπάς μου, 65 καλοκαιριών και μ’ έναν αέρα παλιού, βετεράνου οδηγού, με κοίταξε και μου είπε μονολογώντας «Εσείς οι νέοι δεν ξέρετε να οδηγείτε. Για αυτό και καταφέρνετε και τρακάρετε τόσο συχνά».
Έχω πει πολλά στη ζωή μου, αλλά εκείνη τη στιγμή, απλώς άφησα ένα βαθύ αναστεναγμό και είπα: «Μπαμπά, αν θες να ξέρεις, οι millennials είμαστε αρκετά προσεκτικοί. Εσείς είστε που με κάτι παλιά αυτοκίνητα τρακάρετε ακόμα και τα παρκαρισμένα!».
Οι στατιστικές είναι με το μέρος μου… ή μήπως όχι;
Ας ξεκινήσουμε από τα δεδομένα, γιατί ως μια 36χρονη που σέβεται τον εαυτό της, λατρεύω να αποδεικνύω την ορθότητα των επιχειρημάτων μου και να μην αφήνω τίποτα να πέσει κάτω. Σύμφωνα με την έρευνα για τα τροχαία του 2023 λοιπόν, οι πιο ζημιάρηδες οδηγοί είναι οι νεότεροι, ηλικίας 20-29 ετών, με ποσοστό 14% να έχει ήδη ανταλλάξει αριθμούς σε όχι και τόσο ευχάριστες συνθήκες. Και ναι, ακολουθούν οι δικές μου γενιές, οι 30-39 ετών, με 10,8%. Στην «χρυσή τριάδα» μπαίνουν όμως και οι 80+, με 9,3% γιατί οι παππούδες έχουν ένα δικό τους στιλ: λίγο αναστροφή, λίγο όπισθεν, και τσουπ!
Οι νέοι οδηγοί και τα… καινούργια τους παιχνίδια
Οι οδηγοί ηλικίας 20-29 ετών φέρουν έναν μοναδικό τίτλο: είναι οι μόνοι που τρακάρουν περισσότερο με καινούργια αυτοκίνητα έως 5 ετών, αλλά και με ολοκαίνουργιες μηχανές της ίδιας ηλικιακής κατηγορίας.
Και να σου πω κάτι; Δεν είναι όλοι οι νέοι οδηγοί τόσο άτσαλοι όσο τους κατηγορούν. Αλλά να, τα νέα αυτοκίνητα όσο να ναι τους παρασύρουν. Οδηγεί ο 20αρης ένα αμάξι με 47 συστήματα ασφαλείας, αισθητήρες παντού, κάμερα οπισθοπορείας και λέει «εντάξει, δεν θα γίνει τίποτα». Έτσι, δεν προσέχει και ξαφνικά βρίσκεται να γράφει σημειωματάκι συγγνώμης στον ιδιοκτήτη του παρκαρισμένου αυτοκινήτου που μόλις πήρε αμπάριζα. Ποσοστό 18,2% των ατυχημάτων με νέα αυτοκίνητα το αποδεικνύει περίτρανα.
Ακόμα και σε οχήματα της επόμενης δεκαετίας, ωστόσο τα ποσοστά παραμένουν υψηλά, στο 14,8%. Και όσο μεγαλύτερο το αμάξι, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα ατυχήματος: τα μοντέλα μήκους άνω των 4,7 μέτρων φέρνουν την… εκτόξευση στο 31,3% των περιπτώσεων.
Το μόνο καλό της υπόθεσης είναι ότι τα περισσότερα τρακαρίσματα, ένα ποσοστό 36,4%, αφορούν παρκαρισμένα οχήματα. Άρα, λιγότεροι τραυματισμοί αλλά και μια σαφής υπενθύμιση ότι με λίγη παραπάνω προσοχή στο παρκάρισμα, όλοι οι δρόμοι μπορούν να γίνουν λίγο πιο ασφαλείς για τους αγαπημένους Gen Z.
Και για τους φίλους της μηχανής, η εικόνα δεν διαφέρει πολύ – οι μηχανές έως 5ετίας συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό ατυχημάτων (15,4%). Όμως για να λέμε την αλήθεια, αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο είναι τα κυβικά. Ενώ όλοι νομίζουμε ότι οι μεγάλου κυβισμού μηχανές είναι ο μεγάλος «μπελάς», τα δεδομένα δείχνουν πως η ηλικιακή ομάδα 20-29 ετών τρακάρει περισσότερο με μηχανές 126-400 κυβικών (16,5%). Δηλαδή, οι υποτιθέμενες «μεσαίες και ασφαλείς» μηχανές κρύβουν μάλλον μια παγίδα υπερβολικής σιγουριάς.
Και βέβαια, δεν λείπει το… κλασικό: το άχτι με τα παρκαρισμένα. Ένα 30,1% των τρακαρισμάτων αφορά μηχανές που «αγκαλιάζουν» σταματημένα οχήματα, ενώ ανάμεσα στις λωρίδες γίνεται ο πανικός, με συγκρούσεις σε αλλαγές πορείας και αγνοήσεις αποστάσεων να πρωταγωνιστούν. Άντε τώρα να εξηγήσεις τα στατιστικά στον φίλο μου που επιμένει πως «ελέγχει απόλυτα τη μηχανή του»!
Οι δεκαετίες στα τιμόνια: Καθεμιά με τις… αδυναμίες της
Πάντως για να λέμε και του στραβού το δίκιο, και τα παιδιά των αγαπημένων 90s τρακάρουν πιο συχνά με καινούργιες μηχανές. Από την άλλη, όταν πιάνουν τιμόνι αυτοκινήτου, η επιλογή τους για οχήματα δεκαετίας φαίνεται να τους κοστίζει, με τις περισσότερες συγκρούσεις να γίνονται με αυτοκίνητα 11-15 ετών.
Οι 40άρηδες, όμως, είναι πιο… διαχρονικοί. Η «γενιά ΠΑΣΟΚ» λοιπόν τρακάρει συχνότερα με αυτοκίνητα 6-10 ετών (12,6%), ενώ οι μηχανές έως 5ετίας τους κρατούν σε χαμηλότερα ποσοστά συγκρούσεων (7,7%).
Και μετά, οι 50άρηδες φαίνεται να παραμένουν πιστοί στην ίδια συνταγή – αυτοκίνητα 6-10 ετών και μηχανές έως 5ετίας – αποδεικνύοντας ότι ίσως σε αυτές τις ηλικίες το όχημα γίνεται περισσότερο «σύντροφος» παρά «παιχνίδι». Οι μπαμπάδες μας, από την άλλη δηλαδή οι 60+, ανήκουν στην κατηγορία που προτιμά να τρακάρει με παλαιότερα οχήματα.
Παρκαρισμένα αυτοκίνητα: Κόκκινο πανί για τους οδηγούς
Όλοι εμείς, οι ταπεινοί Σουμάχερ των ελληνικών δρόμων έχουμε από ότι φαίνεται μια… μυστική αντιπαλότητα με τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Η πρόσκρουση σε παρκαρισμένο όχημα παραμένει η πιο συχνή αιτία ατυχήματος για το 2023, για όλες τις ηλικίες, που οδηγούν αυτοκίνητο και σχεδόν για όλες όταν οδηγούν μηχανή.
Και αν κοιτάξουμε τις αιτίες για τα αυτοκίνητα, η μη τήρηση αποστάσεων έρχεται δεύτερη (για οδηγούς 20-59 ετών), με την κίνηση όπισθεν ή την αναστροφή να ακολουθεί. Στις μηχανές, το θέμα με τις αποστάσεις είναι εξίσου συχνό, καθιστώντας τις καθημερινές μετακινήσεις πολύ πιο επικίνδυνες από όσο πιστεύουμε. Και τελικά, ίσως το μάθημα είναι ότι η ζωή μας στον δρόμο είναι γεμάτη απρόοπτα, αλλά με λίγο παραπάνω προσοχή, τα πάντα μπορούν να πάνε καλύτερα.
Στο δια ταύτα
Ο μπαμπάς μου λέει ότι οι 65άρηδες έχουν την εμπειρία και τη σύνεση. «Εσύ φταις ή το αμάξι;» τον ρώτησα κάποτε, όταν τον βρήκα να κοιτάει τη γρατζουνιά στον προφυλακτήρα του σαν να ήταν πίνακας του Μονέ, αναλογιζόμενος την αποζημίωση αυτοκινήτου.
Εγώ πάλι ξέρω ότι με λίγη παραπάνω προσοχή, τόσο εγώ όσο και εκείνος μπορούμε να αποφύγουμε τα περιττά τρακαρίσματα. Αλλά, αν με ρωτάς, είμαι σίγουρη πως η κουβέντα θα καταλήξει ξανά στο ότι εγώ φταίω που δεν του δίνω το αμάξι μου να το «τεστάρει» – λες και χρειάζεται άλλο ένα στατιστικό στοιχείο για να τον διαψεύσω!
Αυτό που τελικά έμαθα είναι πως η διαίσθηση μας συχνά μάς ξεγελά ενώ τα στατιστικά αποκαλύπτουν την πραγματική ιστορία. Εκεί που πίστευα ότι τα παλιά αυτοκίνητα είναι τα «ύποπτα», τα ολοκαίνουργια μοντέλα με τα εξελιγμένα συστήματα ασφαλείας πρωταγωνιστούν στα ατυχήματα. Ίσως τελικά να τα εμπιστευόμαστε τόσο που ξεχνάμε να προσέξουμε εμείς οι ίδιοι.
Και ξέρεις τι άλλο κατάλαβα; Τα περισσότερα τρακαρίσματα δεν είναι οι τρομακτικές εικόνες που φανταζόμαστε, αλλά μικρές, καθημερινές γκάφες – ένα παρκαρισμένο που δεν είδαμε, μια απρόσεκτη όπισθεν. Κι αυτό είναι παρήγορο, γιατί με λίγη προσοχή και μια καλή ασφάλεια αυτοκινήτου ή μηχανής, όλα μπορούν να γίνουν πολύ πιο εύκολα και σίγουρα. Δε συμφωνείς;