Σημαντικές αλλαγές έρχονται στον συνδικαλιστικό νόμο, στις υπερωρίες ενώ εισάγεται το ηλεκτρονικό ρολόι παρουσίας με το νέο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων τον επόμενο μήνα. Ειδικότερα όπως είπε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σύντομα θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση της πρότασή της κυβέρνησης για το εργασιακό νομοσχέδιο. Προαναγγέλλοντας εξορθολογισμό του εργατικού νόμου του 1982 σημειώνοντας ότι θα δοθεί χρόνος για διαβούλευση και Κοινοβουλευτική συζήτηση. Επίσης έκανε λόγο για ευελιξία στο ωράριο εργασίας, χωρίς αυτό να σημαίνει κατάργηση το οκταώρου.
Συνδικαλιστικός νόμος
Μεταξύ άλλων εξετάζεται η δημιουργία Εθνικού Μητρώου Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, όπου θα αναρτώνται όλες οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας (επιχειρησιακές, κλαδικές και διαιτητικές αποφάσεις) και θα έχει πρόσβαση σε αυτές το σύνολο των εργαζομένων και εργοδοτών της χώρας.
Ακόμη επί τάπητος θα τεθεί η ηλεκτρονική ψηφοφορία των συνδικαλιστών για τη λήψη αποφάσεων, όπως για παράδειγμα η διεξαγωγή απεργίας. Η νέα διάταξη θα εφαρμοστεί σε συνδυασμό με την ισχύουσα διάταξη που προβλέπει την παρουσία του 50% των οικονομικά ενεργών μελών της πρωτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης στη γενική συνέλευση, ώστε να τεκμαίρεται απαρτία και να λαμβάνεται έγκυρη απόφαση για απεργία. Παράλληλα, θα προβλεφθεί η δημιουργία ηλεκτρονικών μητρώων για συνδικαλιστικές οργανώσεις εργαζομένων αλλά και εργοδοτών.
Υπερωρίες
Ειδικότερα, στο σχέδιο νόμου θα προβλέπεται η προσαρμογή του χρόνου εργασίας στις ανάγκες του εργαζομένου και της επιχείρησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες θα δίνεται η δυνατότητα σε εργοδότη και εργαζόμενο να συμφωνούν την «κάλυψη» της υπέρβασης του χρόνου απασχόλησης μιας ημέρας με αντίστοιχη μείωση σε άλλη ημέρα, ρεπό, πρόσθετη άδεια κλπ, κατόπιν αιτήματος του εργαζομένου ή του εργοδότη που ο αντισυμβαλλόμενος μπορεί να αρνηθεί μόνο για σοβαρό λόγο.
Ακόμη εξετάζεται η θεσμοθέτηση αλλαγών και στο βιβλίο αδειών.
Η επιτροπή Πισσαρίδη έχει ξεκινήσει τις προτάσεις της με τον εξορθολογισμό της χρήσης και του κόστους των υπερωριών επισημαίνοντας ότι η ευελιξία στη χρήση υπερωριών είναι σημαντική για την οικονομική δραστηριότητα και ότι το κόστος των υπερωριών είναι "απαραίτητο να ευθυγραμμιστεί με εκείνο στα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ε.Ε."
Η επιτροπή Πισσαρίδη θέλει να δημιουργήσει ένα ελκυστικό και αρκετά ευέλικτο πλαίσιο στην αγορά εργασίας και ευθυγραμμιστεί με αυτό που υπάρχει στα υπόλοιπα κράτη- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μάλιστα, υπάρχει μία πρόσφατη απόφαση από ευρωπαϊκό δικαστήριο η οποία δικαίωσε ισπανική εταιρεία που θέλησε να διατηρήσει μία ευελιξία και στο τρόπο χορήγησης των υπερωριών αλλά και στον τρόπο αποζημίωσής τους.
Με άλλα λόγια, το ευρωπαϊκό δικαστήριο δικαίωσε την εταιρεία αυτή που ήθελε αντί να δώσει εγχρήματη αποζημίωση για τις υπερωρίες που έκαναν οι εργαζόμενοί της να επιλέξει άλλους τρόπους αποζημίωσης, όπως χορήγηση μεγαλύτερου χρόνου άδειας πέραν της κανονικής ή να μειώσει το ωράριο της εργασίας του τις επόμενες μέρες.
Δηλαδή, το ευρωπαϊκό δικαστήριο δικαιολόγησε νομικά την ευελιξία του ωραρίου, της χρήσης και της αποζημίωσης των υπερωριών θεωρώντας την ως δικαίωμα του εργοδότη.
Πάνω σε αυτήν την δικαστική απόφαση, η Επιτροπή Πισσαρίδη θέλει να αλλάξει το καθεστώς των υπερωριών ανεβάζοντας παράλληλα και το πλαφόν των 120 ωρών ανά εξάμηνο.
Μεταξύ άλλων στο σχέδιο νόμου θα καθορίζονται αντικειμενικά κριτήρια για τον προσδιορισμό της έννοιας του διευθυντικού στελέχους που δεν θα δικαιούται υπερωρίες, κάτι που μέχρι σήμερα ερμηνεύεται κατά διαφορετικό τρόπο από κάθε Επιθεώρηση Εργασίας, με αποτέλεσμα όλες οι επιχειρήσεις να κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή με πρόστιμα.
Ηλεκτρονικό ρολόι
Το ψηφιακό ωράριο και η ηλεκτρονική κάρτα εργασίας μπαίνει στην ζωή των εργαζομένων σύμφωνα με το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αφού αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία.
Στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, υπό τον αρμόδιο υπουργό Γιάννη Βρούτση, μετά την δημοσίευση του προσχεδίου της έκθεσης της Επιτροπής Πισσαρίδη για την Ανασυγκρότηση της Ελληνικής Οικονομίας, ξεκίνησαν οι συσκέψεις για την διαμόρφωση των διατάξεων του νομοσχεδίου με στόχο τον εκσυγχρονισμό των θεσμών της αγοράς εργασίας. Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και η πανδημία του κορονοϊού είχαν ως αποτέλεσμα να μετατεθεί η κατάθεση του νομοσχεδίου «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» που θα περιλαμβάνει όλες τις αλλαγές. Αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου το φθινόπωρο θα τεθεί σε εφαρμογή το «ψηφιακό ωράριο», αλλά και η πιλοτική χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας εργασίας σε μεγάλες επιχειρήσεις με την καθολική εφαρμογή της να ολοκληρώνεται στο τέλος του 2021. Αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου και την έκδοση των υπουργικών αποφάσεων όλες οι επιχειρήσεις της χώρας θα πρέπει να μπουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» και να συμπληρώσουν τα νέα απλοποιημένα έντυπα που θα έχουν αναρτηθεί για την έναρξη της λειτουργίας του «ψηφιακού ωραρίου». Οι εργοδότες θα δηλώνουν τα σχήματα ωραρίου ή τροποποίησης ωραρίου με ψηφιακές επιλογές, επιδεχόμενες αυτόματης επεξεργασίας και διασταύρωσης σε πραγματικό χρόνο και θα σταματήσει η υποβολή κειμένου ή σαρωμένου αρχείου pdf όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, καθημερινά υποβάλλονται 38.000 δηλώσεις για μεταβολές ωραρίου που επηρεάζουν 100.000 θέσεις εργασίας.
Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Εργασίας, με το νέο σύστημα θα απαιτούνται λίγες, απλές και αυτοματοποιημένες κινήσεις για την καταγραφή του ωραρίου του συνόλου των εργαζομένων στη χώρα, αλλά και των μεταβολών στις ώρες εργασίας μέσω της αναβάθμισης του συστήματος. Με αυτό τον τρόπο θα γίνεται αυτοματοποιημένα πλέον και ο έλεγχος από τους επιθεωρητές του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, οι οποίοι πριν μπουν σε μια επιχείρηση θα έχουν την πλήρη ηλεκτρονική καταγραφή όλων των ωρών απασχόλησης και των μεταβολών τους για το σύνολο των εργαζομένων που απασχολούνται. Με αυτό τον τρόπο θα υπάρχει καλύτερη διασταύρωση των στοιχείων για την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας και την επιβολή προστίμων σε διαφορετική περίπτωση.
Με την εφαρμογή του ψηφιακού ωραρίου ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής κάρτας του εργαζόμενου που θα είναι συνδεδεμένη με το σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» σε πραγματικό χρόνο. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα καταγράφεται η ώρα εισόδου και εξόδου των εργαζομένων με σκοπό την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, αλλά και την διασταύρωση των υπερωριών που δηλώνονται από τους εργοδότες. Τα στοιχεία αυτά θα καταγράφονται σε ηλεκτρονικό ρολόι παρουσίας προσωπικού (ωρομέτρηση) και θα διαβιβάζονται αυτόματα με ηλεκτρονικό τρόπο στο σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», όπου και θα διασταυρώνονται. Η χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας θα ξεκινήσει πιλοτικά σε μεγάλες επιχειρήσεις με περισσότερους από 50 εργαζόμενους, σε τράπεζες, αλλά και σε σούπερ μάρκετ και θα υπάρξει υποχρεωτική εφαρμογή σε όλες τις επιχειρήσεις πιθανότατα έως το τέλος του 2021. Με την χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας θα καταγράφονται όλες οι υπερωρίες, οι οποίες θα πρέπει στη συνέχεια να αποπληρώνονται.
Η ηλεκτρονική κάρτα εργασίας θεσπίστηκε το 2011 με τον νόμο 3996/2011, ωστόσο δεν εφαρμόστηκε ποτέ με αποτέλεσμα όπως καταγγέλλουν εργαζόμενοι να υπάρχουν εργοδότες που μειώνουν πλασματικά τις ώρες εργασίας, λόγω της αύξησης του κατώτατου μισθού.
