Life

Μεγάλη απώλεια για τα ελληνικά γράμματα: Πέθανε η Σόνια Ιλίνσκαγια

Μεγάλη απώλεια για τα ελληνικά γράμματα: Πέθανε η Σόνια Ιλίνσκαγια
«Έφυγε» από τη ζωή η Σόνια Ιλίνσκαγια, μεταφράστρια του συνόλου του ποιητικού έργου του Καβάφη στα ρωσικά.

Την θλίψη της για την σημαντική απώλεια για τα Ελληνικά Γράμματα εξέφρασε με μήνυμά της η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.

«Η Σόνια Ιλίνσκαγια, που «έφυγε» στις 19 Ιανουαρίου, είναι απώλεια για τα ελληνικά γράμματα.Ασχολήθηκε με τη νεοελληνική λογοτεχνία ,ενώ η διδακτορική της διατριβή αφορούσε στη μεταπολεμική ελληνική ποίηση. Χάρη στη Σόνια, οι Ρώσοι γνωρίζουν τη νεότερη ελληνική γραμματεία, τον Καβάφη, τον Καρυωτάκη, τον Σεφέρη, τον Ρίτσο, τον Ελύτη και τη μεταπολεμική γενιά των Νεοελλήνων ποιητών. Το 1983, εξελέγη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, φέρνοντας σε επαφή το ελληνικό βιβλιοφιλικό κοινό με τη ρωσική παραγωγή του 19ου αιώνα αλλά και τους Ρώσους ποιητές που ύμνησαν την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Τελευταία της συνεισφορά, η μετάφραση του συνόλου του ποιητικού έργου του Καβάφη στα ρωσικά. Η Σόνια Ιλίνσκαγια εργάστηκε με πάθος και αφοσίωση για την Ελλάδα που τόσο αγάπησε.»

Ποια ήταν η Σόνια Ιλίνσκαγια

Η Σόνια Ιλίνσκαγια Sonia Ilinskaya (1938–2024) γεννήθηκε στη Μόσχα. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας με παράλληλη ειδίκευση στη νεοελληνική και τη ρωσική φιλολογία. Ασχολήθηκε με τη διάδοση ‑μελέτη και μετάφραση- της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας.

Είχε εκλεγεί τακτικό μέλος της Ένωσης Συγγραφέων της ΕΣΣΔ ως κριτικός και μεταφράστρια της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας. Το 1971 υποστήριξε τη διδακτορική διατριβή της με θέμα Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής ποίησης στην Ελλάδα. Η μοίρα μιας γενιάς. Υπήρξε ερευνήτρια του Ινστιτούτου Σλαβικών και Βαλκανικών Μελετών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ.

Το 1983, για οικογενειακούς λόγους (από το 1959 ήταν παντρεμένη με τον Έλληνα πεζογράφο Μήτσο Αλεξανδρόπουλο), εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα. Ήταν καθηγήτρια της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Έχει δημοσιεύσει πάνω από 20 βιβλία και δοκίμια στα ελληνικά

Εργογραφία \ Δοκίμια

  • H Mοίρα μιας γενιάς. Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής πολιτικής ποίησης στην Eλλάδα. Μόσχα 1974, Αθήνα 1976.
  • K.Π.Kαβάφης. Oι δρόμοι προς το ρεαλισμό στην ποίηση του 20ού αιώνα. Αθήνα 1983, Μόσχα 1984.
  • Γιάννης Ρίτσος. Θεώρηση της ζωής και του έργου του. Μόσχα 1986.
  • Μιχαήλ Λυκιαρδόπουλος. Ένας Έλληνας στο χώρο του ρωσικού συμβολισμού. Αθήνα 1989.
  • Επισημάνσεις. Από την πορεία της ελληνικής ποίησης του 20ού αιώνα. Αθήνα 1992.
  • Ο K.Π.Kαβάφης και η ρωσική ποίηση του “αργυρού αιώνα”. Αθήνα 1995.
  • Ρωσική Καβαφειάδα. Μόσχα, 2000. Eισαγωγή (σς.5–14), μέρος μεταφράσεων από το ποιητικό έργο του K.Π. Kαβάφη, μονογραφία Kωνσταντίνος Kαβάφης (σς. 281–470), κύκλος δοκιμίων “O K.Π. Kαβάφης και η ρωσική ποίηση του ”αργυρού” αιώνα” (σς. 528–561), δοκίμιο “O K.Π. Kαβάφης στη Pωσία” (σς. 562–567).
  • Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 στον καθρέφτη της ρωσικής ποίησης. Επιλογή, εισαγωγή, επιμέλεια: Σόνια Ιλίνσκαγια. Αθήνα 2001.
  • O K.Π. Kαβάφης στα συμφραζόμενα της λογοτεχνικής πορείας του 20ού αιώνα. Mόσχα 2001.
  • Κ.Π. Καβάφης. ’παντα τα ποιήματα. Εισαγωγή-επιμέλεια: Σόνια Ιλίνσκαγια. Αθήνα 2003

Μεταφράσεις στα ρωσικά

  • Ποίηση: Κάλβου, Καβάφη, Ρίτσου, Σεφέρη, Ελύτη, Βρεττάκου, Σινόπουλου, Λειβαδίτη, Κύρου, Αναγνωστάκη, Πατρίκιου, Σαχτούρη, Σαραντή, Στεργιόπουλου κ.α.
  • Πεζογραφία: Ξενόπουλου, Τερζάκη, Αλεξανδρόπουλου.

Το ερευνητικό της ενδιαφέρον επικεντρώθηκε από πολύ νωρίς στην νεοελληνική και τη ρωσική φιλολογία. Εργάστηκε ως ερευνήτρια του Ινστιτούτου Σλαβικών και Βαλκανικών Μελετών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ. Το 1971 υποστήριξε τη διατριβή της με τίτλο «Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής ποίησης στην Ελλάδα. Η μοίρα μιας γενιάς.»

Υπήρξε η πρώτη επαγγελματίας φιλόλογος-νεοελληνίστρια που ασχολήθηκε με τη μετάφραση και έκδοση της νεοελληνικής λογοτεχνίας για το ρωσικό αναγνωστικό κοινό, και, για πάνω από 60 χρόνια είχε συνδέσει το όνομά της με την ουσιαστική και γόνιμη μελέτη και παρουσίαση της ελληνικής λογοτεχνίας στη Ρωσία και στην πρώην ΕΣΣΔ: πρωτοπαρουσίασε τον Καβάφη (1967), συστηματοποίησε την παρουσίαση του Ρίτσου, ανθολόγησε ελληνική ποίηση και διηγήματα, παρουσίασε μυθιστορήματα, έγραψε σειρά επιστημονικών έργων (μονογραφίες, άρθρα, επιστημονικές ανακοινώσεις) πάντα με θέμα τη νεοελληνική λογοτεχνία.