Υγεία

Αλλεργίες και δυσανεξίες: Νέα μέτρα για τα προϊόντα και τα τρόφιμα που τις προκαλούν - Πρόστιμα σε επιχειρήσεις

photo: pexels photo: pexels
Απόφαση την οποία συνυπογράφουν ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σταύρος Αραχωβίτης και η υφυπουργός Ολυμπία Τελιγιορίδου, παρέχει σαφείς οδηγίες αναφορικά με την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των καταναλωτών όσον αφορά σε ουσίες, προϊόντα και τρόφιμα που προκαλούν αλλεργίες ή δυσανεξίες. Σε περίπτωση δε που οι επιχειρήσεις δε συμμορφωθούν με την απόφαση, τότε θα κληθούν να πληρώσουν πολύ αυστηρά πρόστιμα.

Οι διατάξεις της προαναφερθείσας απόφασης σχετικά με τςι αλλεργίες ισχύουν για τα τρόφιμα που διατίθενται μη προσυσκευασμένα στον τελικό καταναλωτή, για εκείνα τα οποία προορίζονται να παραδοθούν μη προσυσκευασμένα στις μονάδες ομαδικής εστίασης και στις επιχειρήσεις που παρασκευάζουν και πωλούν λιανικώς για να διατεθούν ως μη προσυσκευασμένα στον τελικό καταναλωτή αλλά και για αυτά που διατίθενται προς πώληση μη προσυσκευασμένα με επικοινωνία εξ’ αποστάσεως.

Συγκεκριμένα, η απόφαση αφορά στο σύνολο των υπευθύνων επιχειρήσεων τροφίμων και σε όλα τα στάδια της τροφικής αλυσίδας εφόσον οι δραστηριότητές τους συνδέονται με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές και τα τρόφιμα ή συστατικά τροφίμων που παράγουν, διακινούν κλπ., προορίζονται για διάθεση σε μία από τις ακόλουθες επιχειρήσεις τροφίμων:
- Μονάδες ομαδικής εστίασης.
- Επιχειρήσεις που παρασκευάζουν και πωλούν λιανικώς όπως ζαχαροπλαστεία, αρτοποιεία, παγωτοπωλεία.
- Επιχειρήσεις που πωλούν λιανικώς όπως υπεραγορές, παντοπωλεία, λαϊκές αγορές.

Διευκρινίζεται ότι σαν «μη προσυσκευασμένο τρόφιμο» νοείται η χωριστή μονάδα προς πώληση που προορίζεται να παρουσιασθεί ως έχει στον τελικό καταναλωτή και στις μονάδες ομαδικής εστίασης και αποτελείται από ένα τρόφιμο σε ελάχιστη προστατευτική συσκευασία το οποίο συσκευάζεται στον τόπο πώλησης εφόσον το ζητήσει ο αγοραστής ή προσυσκευάζεται για άμεση πώληση.

Επιπλέον, σαν «πώληση μη προσυσκευασμένων τροφίμων με επικοινωνία εξ’ αποστάσεως» νοείται η πώληση μη προσυσκευασμένων τροφίμων από επιχειρήσεις ομαδικής εστίασης και λιανικής πώλησης στον καταναλωτή ο οποίος παραγγέλνει τα τρόφιμα μέσω τηλεφώνου, ιστοσελίδας ή με οποιαδήποτε άλλο μέσο χωρίς την αυτοπρόσωπη και ταυτόχρονη παρουσία του πωλητή και του καταναλωτή.

Υποχρεωτική πληροφορία για τα μη προσυσκευασμένα τρόφιμα

Η παροχή των ενδείξεων για τις ουσίες ή τα προϊόντα που προκαλούν αλλεργίες ή δυσανεξίες είναι υποχρεωτική για όλα τα τρόφιμα που προσφέρονται μη προσυσκευασμένα για πώληση/διάθεση στον τελικό καταναλωτή και αυτά που προορίζονται να παραδοθούν μη προσυσκευασμένα στις μονάδες ομαδικής εστίασης και στις επιχειρήσεις που πωλούν λιανικώς με σαφή αναφορά της ονομασίας της ουσίας ή του προϊόντος.

Ποιες πληροφορίες παρέχονται υποχρεωτικά στον καταναλωτή

Οι υποχρεωτικές ενδείξεις πρέπει:
- Είναι άμεσα διαθέσιμες και προσβάσιμες στο χώρο πώλησης-προσφοράς των μη προσυσκευασμένων τροφίμων ή στις περιπτώσεις της πώλησης εξ’ αποστάσεως πριν την πραγματοποίηση της αγοράς.
- Να είναι ευανάγνωστες.
- Να παρέχονται στον καταναλωτή οπωσδήποτε πριν την πώλησηδιάθεσή των τροφίμων.
- Να δίνονται υποχρεωτικά στην ελληνική γλώσσα ενώ επιτρέπεται επιπλέον και η πολύγλωσση παροχή της πληροφορίας.

Πότε δηλώνονται προφορικά οι ενδείξεις

Η δήλωση των ενδείξεων δεν επιτρέπεται να δίνεται προφορικά εκτός αν πληρούνται σωρευτικά οι τρεις παρακάτω προϋποθέσεις:
α) Να υπάρχει πινακίδα εντός της επιχείρησης σε εμφανές σημείο, εύκολα ορατή και προσβάσιμη που θα παραπέμπει στο σημείο όπου είναι διαθέσιμη η πληροφορία ή να υπάρχει πινακίδα που θα καλεί τον καταναλωτή να απευθυνθεί στο προσωπικό της επιχείρησης προκειμένου να ενημερωθεί σχετικά με ουσίες ή προϊόντα που προκαλούν αλλεργίες ή δυσανεξίες στα πωλούμενα τρόφιμα.
β) Οι ενδείξεις είναι διαθέσιμες και σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή εντός της επιχείρησης όπου πωλείται το τρόφιμο προκειμένου, και εφόσον ζητηθεί, να είναι εύκολα προσβάσιμες από τον καταναλωτή, το προσωπικό και τις αρμόδιες αρχές για την τεκμηρίωση του ελέγχου.
γ) Οι ενδείξεις θα πρέπει να δίνονται πάντοτε πριν την πώληση-διάθεση του τροφίμου στον καταναλωτή και πάντα εκεί που πωλείται το τρόφιμο, από κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό ή κάποιο ηλεκτρονικό μέσο, χωρίς να επιβαρύνεται με το κόστος ο καταναλωτής.

Διαδικτυακές πωλήσεις

Στις περιπτώσεις της πώλησης εξ’ αποστάσεως και πάντοτε πριν την πραγματοποίηση της παραγγελίας θα πρέπει ο καταναλωτής να ενημερώνεται ότι είναι διαθέσιμη είτε η ίδια η πληροφορία είτε η ένδειξη που παραπέμπει στην πληροφορία υποχρεωτικά και με τηλεφωνικό μήνυμα και στην ιστοσελίδα της επιχείρησης εφόσον υπάρχει.

Υποχρεώσεις των υπευθύνων των επιχειρήσεων

Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων, θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες που σχετίζονται με μη προσυσκευασμένα τρόφιμα προοριζόμενα για τον τελικό καταναλωτή ή για παράδοση σε μονάδες ομαδικής εστίασης διαβιβάζονται με τεκμηριωμένο τρόπο στον υπεύθυνο επιχείρησης τροφίμων που παραλαμβάνει τα τρόφιμα, έτσι ώστε να καταστήσει εφικτή, όταν απαιτείται, την παροχή υποχρεωτικών πληροφοριών για τα τρόφιμα στον τελικό καταναλωτή.
Ακόμη, ο τρόπος παρουσίασης των πληροφοριών είναι ευθύνη του υπευθύνου της επιχείρησης που διαθέτει τα τρόφιμα στον τελικό καταναλωτή.

Κυρώσεις

Υπογραμμίζεται ότι η μη τήρηση των προβλεπομένων στην παρούσα υπουργική απόφαση επισύρει διοικητικές και ποινικές κυρώσεις. Επιπλέον, η παρούσα νομοθεσία εφαρμόζεται με την επιφύλαξη ισχύος άλλων ειδικότερων ενωσιακών και εθνικών διατάξεων.

Πρόσθετες πληροφορίες

Μη εξαντλητικός κατάλογος τρόπων επικοινωνίας των υποχρεωτικών ενδείξεων προς τον τελικό καταναλωτή, όπως:

- Ετικέτες που συνοδεύουν το τρόφιμο.
- Αναγραφή των συστατικών που προκαλούν αλλεργίες και δυσανεξίες στους τιμοκαταλόγους της επιχείρησης.
- Πινακίδες σε εμφανές σημείο του καταστήματος που αναγράφουν τα περιεχόμενα συστατικά που προκαλούν αλλεργίες ή δυσανεξίες ανά είδος τροφίμου.
- Πινακίδες σε εμφανές σημείο του καταστήματος ή/και ένδειξη επί των τιμοκαταλόγων που να παραπέμπουν τις ευπαθείς ομάδες να συμβουλευτούν το εξειδικευμένο προσωπικό ή έντυπα/ηλεκτρονικά μέσα, εντός της επιχείρησης.
- Αναγραφή των συστατικών που προκαλούν αλλεργίες και δυσανεξίες σε έντυπο ή ηλεκτρονικό υλικό, άμεσα διαθέσιμο στον πελάτη.