Υγεία

Κατεπείγουσα εγκύκλιος για διανομή εμφιαλωμένων και υπερχλωρίωση του νερού στην Θεσσαλονίκη - παραμένει ο κίνδυνος

Κατεπείγουσα εγκύκλιος για διανομή εμφιαλωμένων και υπερχλωρίωση του νερού στην Θεσσαλονίκη - παραμένει ο κίνδυνος
Το υπουργείο Υγείας ζητά από την Διεύθυνση Υγειονομικού Ελέγχου  και την ΕΥΑΘ λόγω της παρατεταμένης διακοπής της υδροδότησης να εφαρμόσουν το μέτρο της υπερχλωρίωσης αλλά και να ξεκινήσουν την διάθεση εμφιαλωμένων νερών στους πολίτες

Το υπουργείο Υγείας ζητά από την Διεύθυνση Υγειονομικού Ελέγχου  και την ΕΥΑΘ λόγω της παρατεταμένης διακοπής της υδροδότησης να εφαρμόσουν το μέτρο της υπερχλωρίωσης αλλά και να ξεκινήσουν την διάθεση εμφιαλωμένων νερών στους πολίτες

Όπως αναφέρει το υπουργείο Υγείας με αφορμή τα προβλήματα υδροδότησης που παρουσιάστηκαν σε Δήμους του Νομού Θεσσαλονίκης, οι οποίοι υδροδοτούνται από τη ΕΥΑΘ, και οφείλονται σε βλάβη κεντρικού αγωγού, για λόγους διασφάλισης της ποιότητας του πόσιμου νερού, ζητά από την Διεύθυνση Υγειονομικού Ελέγχου της ΠΕ Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με τον Υπεύθυνο φορέα ύδρευσης (ΕΥΑΘ), να ενεργήσουν άμεσα, προκειμένου να αποκατασταθεί το συντομότερο δυνατό η υδροδότηση των περιοχών που έχουν πρόβλημα.

Ειδικότερα υπενθυμίζεται ότι σε περίπτωση διαπίστωσης βλαβών στο δίκτυο ύδρευσης θα πρέπει:

- να διενεργηθεί άμεσα λεπτομερής υγειονομική αναγνώριση και διερεύνηση των αιτίων του προβλήματος καθώς και εργαστηριακός έλεγχος (μικροβιολογικές και φυσικοχημικές παράμετροι) μετά από κατάλληλη δειγματοληψία. Τα δείγματα νερού θα πρέπει να ληφθούν από κρίσιμα σημεία του δικτύου ύδρευσης, όπως στις γεωτρήσεις ή πηγές υδροληψίας, δεξαμενές τροφοδοσίας νερού, και σε διάφορα σημεία του δικτύου, κυρίως όμως ανάντη και κατάντη του σημείου βλάβης του αγωγού ύδρευσης

Εφόσον έχει λάβει χώρα διακοπή της υδροδότησης μέχρι την αποκατάσταση των προβλημάτων και την εξασφάλιση των ποιοτικών παραμέτρων εντός των ορίων της κείμενης νομοθεσίας με παράλληλη ενημέρωση των κατοίκων να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα αντιμετώπισης της προσωρινής διακοπής της υδροδότησης των κατοίκων της περιοχής (τροφοδοσία με κατάλληλης ποιότητας πόσιμο νερό λ.χ. εμφιαλωμένα, μεταφορά με βυτία)

- σύμφωνα και με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας μετά από κάθε επισκευή σε τμήμα αγωγού να γίνεται υπερχλωρίωση με διάλυμα χλωρίου υψηλής συγκέντρωσης και αντίστοιχο χρόνο παραμονής

- μετά τον εντοπισμό του προβλήματος και την αντιμετώπισή του (αποκατάσταση της βλάβης του δικτύου, λήψη μέτρων προστασίας της πηγής κ.λ.π.), εφόσον το πρόβλημα είναι γενικευμένο, να εφαρμοσθεί το μέτρο της υπερχλωρίωσης της δεξαμενής υδροδότησης και όλου του μήκους του συστήματος ύδρευσης με διάλυμα χλωρίου υψηλής συγκέντρωσης και αντίστοιχο χρόνο παραμονής, το οποίο στη συνέχεια θα απορριφθεί και μετά να ξεκινήσει η επαναλειτουργία του δικτύου.

Εφ’ όσον διαπιστώνεται με συνεχείς ελέγχους ότι δεν υπάρχουν βλάβες στο δίκτυο και εισροή ξένων σωμάτων, ουσιών κ.λ.π, θα πρέπει οι υπεύθυνοι ύδρευσης και οι υγειονομικές αρχές να βρίσκονται σε επαγρύπνηση και οι δειγματοληπτικοί και εργαστηριακοί έλεγχοι του νερού σε κρίσιμα σημεία του δικτύου ύδρευσης να είναι συστηματικοί, οι τιμές του υπολειμματικού χλωρίου να ελέγχονται συστηματικά και να αυξηθεί η συχνότητα παρακολούθησης και άλλων ποιοτικών παραμέτρων του πόσιμου νερού κατά την κρίση της Δ/νσης Υγείας.

Επισημαίνεται ιδιαίτερα στην εγκύκλιο η σπουδαιότητα διενέργειας υγειονομικής αναγνώρισης, για την εφαρμογή της εκτίμησης κινδύνου, δεδομένου ότι κάθε εργαστηριακή εξέταση αντικατοπτρίζει μόνον την κατάσταση της στιγμής της δειγματοληψίας, ενώ η υγειονομική αναγνώριση επιτρέπει την επισήμανση των υπαρκτών και ακόμη δυνητικών κινδύνων. Υπενθυμίζεται ότι τα κυριότερα στοιχεία που εξετάζονται κατά την υγειονομική αναγνώριση είναι:

- Λεκάνη απορροής υδροληψίας, - πηγή υδροληψίας - εξωτερικοί αγωγοί - αντλιοστάσιο, - δεξαμενές - δίκτυο διανομής - σύστημα επεξεργασίας - απολύμανση - εσωτερικές υδραυλικές εγκαταστάσεις.

Στην Ασφάλεια Θεσσαλονίκης η Εισαγγελική παραγγελία

Στην Ασφάλεια Θεσσαλονίκης έφτασε η παραγγελία της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης για τη διενέργεια επείγουσας προκαταρκτικής εξέτασης αναφορικά με ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες, συνδεόμενες με τα προβλήματα που προκλήθηκαν στην υδροδότηση της πόλης μετά τη βλάβη στον κεντρικό αγωγό της Αραβησσού.

Σύμφωνα με την παραγγελία που έδωσε ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Λάμπρος Τσόγκας, ερευνάται εάν στοιχειοθετούνται τα αδικήματα της έκθεσης, της παράβασης καθήκοντος, της παρακώλυσης λειτουργίας κοινωφελών εγκαταστάσεων και της απιστίας.

Η εν λόγω παραγγελία περιλαμβάνει δύο σκέλη: από τη μία θέτει σειρά ερωτημάτων αναφορικά με την πρόληψη και τη διαχείριση της κατάστασης που διαμορφώθηκε, όπως επίσης για τις συνέπειες που προκλήθηκαν για το κοινωνικό σύνολο, και, από την άλλη, επικεντρώνεται στα οικονομικά κονδύλια που διατέθηκαν από την ΕΥΑΘ για τη συντήρηση και τη βελτίωση των υποδομών του δικτύου ύδρευσης.

Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, την έρευνα για το πρώτο σκέλος της παραγγελίας θα τη διενεργήσει η Υποδιεύθυνση Προστασίας Περιβάλλοντος της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, αστυνομικοί της οποίας θα αναζητήσουν απαντήσεις στα εξής ερωτήματα:

-μπορούσαν να προβλεφθούν με βάση τεχνικά μέσα και τους κανόνες της επιστήμης τα αίτια που προκάλεσαν τη βλάβη στο δίκτυο της ΕΥΑΘ και αν ναι ποιες ενέργειες έγιναν για την πρόβλεψή τους;

-ποιες ήταν, με βάση τα έγγραφα στοιχεία της ΕΥΑΘ, οι ενδείξεις απωλειών και ποιες οι ενδείξεις εισροών στο ισοζύγιο εισόδου και κατανάλωσης νερού πριν τη βλάβη;

-έγινε βιντεοσκόπηση του δικτύου υδροδότησης και αν ναι πότε ήταν η τελευταία φορά;

-είχαν διαπιστωθεί ρωγμές και τι ενέργειες εσωτερικής ενίσχυσης του δικτύου μπορούσαν να γίνουν;

-ποιες ήταν οι συνέπειες για το κοινωνικό σύνολο της πολυήμερης διακοπής (αν προέκυψαν δηλαδή συνθήκες κινδύνου για τη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα ανθρώπων);

-έγινε ισομερής διαχείριση της διανομής του νερού στις περιοχές του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης;

-έγιναν όλες οι αναγκαίες ενέργειες για την άμεση, αποτελεσματική αποκατάσταση της βλάβης κι ήταν αυτές οι ενδεδειγμένες τόσο για την αποτελεσματικότητα όσο και για τη διάρκειά τους στη διανομή του νερού;

Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος της προκαταρκτικής εξέτασης, αυτό θα διερευνηθεί από την Υποδιεύθυνση Προστασίας Περιουσιακών Δικαιωμάτων της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης σε αυτοτελή δικογραφία. Στο πλαίσιο αυτό θα εξεταστούν τα εξής:

-ποια ποσά έλαβε η ΕΥΑΘ από οποιαδήποτε αιτία ή τα όργανά της αποφάσισαν να διαθέσουν τα τελευταία έτη για τον έλεγχο, τη συντήρηση και τη βελτίωση των υποδομών του δικτύου της και αν δαπανήθηκαν για τους λόγους αυτούς,

-αν οι υποδομές του δικτύου της ΕΥΑΘ είναι στην κατάσταση που αντιστοιχεί στο ύψος των χρημάτων που δαπανήθηκαν ή ελήφθησαν και εισπράττονται προς τούτο,

-αν είχε γίνει σχετικός προγραμματισμός βελτίωσης των υποδομών,

-αν έγιναν μετατροπές, αναβολές, ματαιώσεις στον προγραμματισμό και αν ναι τι το επέβαλε και ποιοι ήταν αυτοί που τα αποφάσισαν.

Σύμφωνα με δικαστικές πηγές, η Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης είχε ενημέρωση από την πρώτη στιγμή για τα προβλήματα υδροδότησης στην πόλη από τον διευθυντή Ασφαλείας Θεσσαλονίκης, ενώ είχε αποστείλει έγγραφο προς τον πρόεδρο της ΕΥΑΘ Γιάννη Κρεστενίτη να μεριμνήσει για τη δίκαιη γεωγραφική διανομή του νερού, καθώς κάτι τέτοιο -όπως έγινε γνωστό από τις ίδιες πηγές- δεν τηρείτο (έως την αποστολή του).

Μέτρα ελάφρυνσης και πιθανή νέα έλλειψη νερού

Τεχνική πραγματογνωμοσύνη για τα αίτια της ολικής θραύσης στον κεντρικό αγωγό της ΕΥΑΘ ΑΕ, που προκάλεσε διακοπή διαρκείας στην υδροδότηση της πόλης της Θεσσαλονίκης, θα ζητήσει -πιθανώς από το Τεχνικό Επιμελητήριο- η εταιρεία, ενώ οι εμπειρογνώμονες θα κληθούν να αποφανθούν και για το αν ο τρόπος επισκευής ήταν ο ενδεδειγμένος υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες.

Τα παραπάνω επισήμανε σήμερα, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας Υδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ ΑΕ), Γιάννης Κρεστενίτης, ο οποίος σημείωσε, ωστόσο, ότι "το βέβαιο είναι πως η βλάβη δεν οφειλόταν σε λανθασμένους υδραυλικούς χειρισμούς, όπως είχε συμβεί σε αντίστοιχα περιστατικά του 1986, του 1994 και του 2004".

Ο κ. Κρεστενίτης γνωστοποίησε ότι στο επόμενο χρονικό διάστημα θα συζητηθούν στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας μέτρα ελάφρυνσης των καταναλωτών, αλλά και ενίσχυσης κοινωνικών δομών, σχολείων και νοσοκομείων, ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν πιθανή νέα έλλειψη νερού. Υποστήριξε ακόμη ότι κατά τις ημέρες της έλλειψης νερού (καθώς το νερό που στερήθηκε η πόλη λόγω της βλάβης ανερχόταν στο 1/3 της συνολικής συνήθους εαρινής κατανάλωσης), η ΕΥΑΘ προσπάθησε να κάνει δίκαιη κατανομή της τροφοδοσίας "χωρίς πολιτική διαχείριση", με βάση μόνο τα τεχνικά κι επιστημονικά κριτήρια.

Στο μεταξύ, κατά τον κ. Κρεστενίτη, εντός του 2018 αναμένεται να προκηρυχθεί ο διεθνής διαγωνισμός για τη φάση Α2 του έργου επέκτασης της εγκατάστασης επεξεργασίας νερού από τον Αλιάκμονα, η οποία θα δημιουργήσει μια σημαντική δικλείδα ασφαλείας στην υδροδότηση της Θεσσαλονίκης (σ.σ. τα τεύχη δημοπράτησης είναι υπό σύνταξη). Το εν λόγω έργο έχει πάντως διάρκεια κατασκευής 24 μηνών, μαζί με τη δοκιμαστική λειτουργία και μόνο μετά ξεκινά η περίοδος της αποδοτικής λειτουργίας, κάτι που σημαίνει ότι οι Θεσσαλονικείς θα χρειαστεί να περιμένουν τουλάχιστον δύο χρόνια για να απολαύσουν τα οφέλη μιας πιο μόνιμης και ασφαλούς λύσης στην τροφοδοσία της πόλης.

Ερωτηθείς σχετικά με τον τρόπο που επελέγη για την αποκατάσταση του προβλήματος που προέκυψε με την ολική θραύση του κεντρικού αγωγού, ο κ. Κρεστενίτης απάντησε ότι, σε αντίθεση με όσα εναλλακτικά σενάρια έχουν ακουστεί -π.χ., ότι θα ήταν δυνατή η τοποθέτηση πλαστικών αγωγών ή η επισκευή με ρητίνες- η μοναδική ενδεικνυόμενη λύση ήταν η τοποθέτηση χαλύβδινου τμήματος έξι μέτρων και της σχετικής συνδεσμολογίας.

Πλέον πάντως, η τροφοδοσία της πόλης γίνεται από το σύνολο της διαθέσιμης παροχής του Αλιάκμονα, της Αραβησού και μιας δέσμης γεωτρήσεων, "σε μια προσπάθεια να ισορροπήσει πλήρως το σύστημα". Τελευταία ενεργοποιήθηκε η δεξαμενή Πυλαίας-Χορτιάτη, από την οποία τροφοδοτείται το Πανόραμα.

Ο κ. Κρεστενίτης, εξ ονόματος και των υπόλοιπων μελών της διοίκησης της ΕΥΑΘ, ζήτησε συγγνώμη για την ταλαιπωρία των πολιτών. Υπενθύμισε δε ότι η βλάβη συνέβη στον κεντρικό αγωγό που φέρνει νερό από την Αραβησό, έναν αγωγό διαμέτρου 1,65 μέτρων και μήκους 55 χλμ., που ετέθη σε λειτουργία το 1978. Μέχρι σήμερα, αντίστοιχες βλάβες έχει υποστεί ο αγωγός πέντε φορές, κατά τα έτη 1983, 1986, 1994, 2004 και 2018, ενώ φέτος και το 1983 οι βλάβες ήταν "τυχαίες" και δεν οφείλονταν σε υδραυλικούς χειρισμούς, όπως τις υπόλοιπες τρεις φορές