Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας, το γνωστό ΕΚΚΟΜΕΔ, βρέθηκε προ ημερών στην επικαιρότητα λόγω της απόφασής του να ανακαλέσει τη χρηματοδότηση του ντοκιμαντέρ του Αλέξη Παπαχελά με τίτλο «17 Νοέμβρη, άνοδος και πτώση», λόγω συνέντευξης που παραχώρησε στον δημοσιογράφο ο Δημήτρης Κουφοντίνας. Ωστόσο, τις ίδιες ημέρες που επικρατούσε η σχετική συζήτηση για το εάν η απόφαση του ΕΚΚΟΜΕΔ ήταν σωστή ή όχι, πέρασε σχεδόν απαρατήρητη μια θεσμική αλλαγή με άμεσες συνέπειες για τη λειτουργία του φορέα. Η Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (ΕΛΤΕ) θέσπισε προ ημερών σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο ελέγχονται και πιστοποιούνται από τους ορκωτούς ελεγκτές οι κρατικές ενισχύσεις προς τον κινηματογραφικό και οπτικοακουστικό τομέα. Με την Έκθεση Ευρημάτων Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή, η οποία εγκρίθηκε προ ημερών από την ΕΛΤΕ, καθορίζεται με σαφήνεια τι ακριβώς πρέπει να ελέγχει ο ορκωτός ελεγκτής πριν ένα επενδυτικό σχέδιο οπτικοακουστικής παραγωγής λάβει την τελική πιστοποίηση και την εκταμίευση της ενίσχυσης από το ΕΚΚΟΜΕΔ. Στην πράξη, το νέο πλαίσιο βάζει τέλος στις γενικές και ασαφείς εκθέσεις, καθώς εισάγει συγκεκριμένες, προσυμφωνημένες διαδικασίες που είναι υποχρεωτικές για όλους και ελέγχουν βήμα-βήμα αν τηρήθηκαν οι όροι του νόμου. Πλέον, ο έλεγχος δεν περιορίζεται στη διαπίστωση ότι «έγινε το έργο», αλλά επεκτείνεται στο αν το επενδυτικό σχέδιο ολοκληρώθηκε εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών, αν υλοποιήθηκε τουλάχιστον το 50% των επιλέξιμων δαπανών, αν το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα και αν οι αλλοδαπές δαπάνες δεν υπερβαίνουν το ανώτατο επιτρεπόμενο ποσοστό. Παράλληλα, ελέγχεται αναλυτικά η λογιστική απεικόνιση όλων των δαπανών, η ύπαρξη νόμιμων παραστατικών, η πραγματική εξόφλησή τους, αλλά και το αν έχουν καταβληθεί στο ακέραιο φόροι και ασφαλιστικές εισφορές για εργαζόμενους και συνεργάτες. Κρίσιμη αλλαγή αποτελεί και ο έλεγχος της συνολικής κρατικής ενίσχυσης που λαμβάνει κάθε παραγωγή, ώστε να μην ξεπερνώνται τα ανώτατα όρια σώρευσης επιδοτήσεων, καθώς και η υποχρέωση τεκμηρίωσης του τελικού χρηματοδοτικού σχήματος. Ο ορκωτός ελεγκτής οφείλει να συγκρίνει τις δαπάνες που αιτείται ο δικαιούχος με τον εγκεκριμένο προϋπολογισμό και να καταγράφει ρητά οποιαδήποτε απόκλιση, αντί να την παρακάμπτει. Τα ευρήματα αποτυπώνονται σε τυποποιημένη έκθεση, η οποία συνοδεύεται από αναλυτικό πίνακα πιστοποιημένων δαπανών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά από το ΕΚΚΟΜΕΔ για την τελική απόφαση. Ταυτόχρονα, ξεκαθαρίζεται ότι η συγκεκριμένη διαδικασία δεν αποτελεί «έλεγχο διασφάλισης», αλλά αυστηρή επαλήθευση συμμόρφωσης με τον νόμο, μεταφέροντας την ευθύνη της ακρίβειας των στοιχείων στον ίδιο τον δικαιούχο.
Χαρμολύπη για τον John Paulson
Το 2025 αποτέλεσε μια έντονα δραστήρια χρονιά για την Paulson & Co. Inc, ωστόσο η αποτίμηση των κινήσεων του hedge fund του John Paulson αποκαλύπτει μια σαφή διαφοροποίηση αποτελεσμάτων μεταξύ των επενδύσεών του στις Ηνωμένες Πολιτείες και εκείνων στην Ελλάδα. Ενώ οι τοποθετήσεις στις αμερικανικές αγορές δικαίωσαν σε μεγάλο βαθμό τη στρατηγική του fund, οι ελληνικές κινήσεις δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα σε επίπεδο timing και τελικής υπεραξίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η συναλλαγή στην Piraeus Financial Holdings S.A., όπου η Paulson προχώρησε τον Φεβρουάριο του 2025 στην πώληση 35 εκατ. μετοχών μέσω επιταχυνόμενου βιβλίου προσφορών. Η πώληση αντιστοιχούσε σε περίπου 2,8% του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας και πραγματοποιήθηκε στην τιμή των 4,58 ευρώ ανά μετοχή, αποφέροντας έσοδα περίπου 160 εκατ. ευρώ. Η κίνηση είχε αποδοθεί τότε σε αναδιάρθρωση χαρτοφυλακίου, με την Paulson να διατηρεί τη θέση του μεγαλύτερου μετόχου με ποσοστό περίπου 14%. Παρά τη διατήρηση της στρατηγικής συμμετοχής και τη δημόσια έκφραση εμπιστοσύνης στη διοίκηση και τις προοπτικές της Πειραιώς, η εξέλιξη της μετοχής τους επόμενους μήνες δεν δικαίωσε την απόφαση μείωσης της συμμετοχής. Η μετοχή κατέγραψε ισχυρή ανοδική πορεία, φτάνοντας έως τα 7,654 ευρώ, ενώ σήμερα διαπραγματεύεται στα 7,0080 ευρώ, επίπεδα σημαντικά υψηλότερα από την τιμή πώλησης. Με βάση τη σημερινή αποτίμηση, το πακέτο των 35 εκατ. μετοχών που ρευστοποιήθηκαν θα άξιζε περίπου 245,3 εκατ. ευρώ, έναντι των 160 εκατ. ευρώ που εισέπραξε το fund. Η διαφορά των 2,428 ευρώ ανά μετοχή μεταφράζεται σε δυνητική υπεραξία κοντά στα 85 εκατ. ευρώ, η οποία χάθηκε λόγω της χρονικής συγκυρίας της πώλησης. Η εξέλιξη αυτή καθιστά σαφές ότι οι ελληνικές κινήσεις του John Paulson το 2025 δεν τον δικαίωσαν επενδυτικά, τουλάχιστον σε σύγκριση με τη μετέπειτα πορεία της αγοράς. Την ίδια περίοδο, η συνολική εικόνα της Paulson & Co. Inc., όπως αποτυπώνεται στις δηλώσεις SEC Form 13F, δείχνει ότι οι τοποθετήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες συνέβαλαν ουσιαστικά στην ενίσχυση της δηλωθείσας αξίας του χαρτοφυλακίου. Στην κατάθεση που αφορά το τέλος Σεπτεμβρίου 2025, η αξία των συμμετοχών ανήλθε σε περίπου 2,97 δισ. δολάρια, αυξημένη σημαντικά σε σχέση με το τέλος του 2024, όταν ανήλθε περίπου 1,65 δισ. δολάρια εξέλιξη που αποδίδεται σε επιτυχημένες επανατοποθετήσεις και αποδόσεις στην αμερικανική αγορά. Η μεγαλύτερη συμμετοχή αφορά την Perpetua Resources Corp., με περίπου 32,35 εκατ. μετοχές και αποτίμηση που ξεπερνά τα 654 εκατ. δολάρια, αντιστοιχώντας σε ποσοστό άνω του 22% του δηλωθέντος χαρτοφυλακίου. Ακολουθεί η Bausch Health Companies Inc., με 70,76 εκατ. μετοχές και αξία περίπου 456 εκατ. δολάρια, που καλύπτει πάνω από το 15% του χαρτοφυλακίου. Ιδιαίτερα ισχυρή παραμένει και η θέση στη NovaGold Resources Inc., με 27,24 εκατ. μετοχές και αποτίμηση σχεδόν 240 εκατ. δολαρίων, ενώ σημαντικές, αν και μικρότερες, είναι οι συμμετοχές στην International Tower Hill Mines Ltd. και στην Trilogy Metals Inc. Συνολικά, η εικόνα του 2025 αναδεικνύει μια «διττή πραγματικότητα» για τον John Paulson. Από τη μία πλευρά, οι κινήσεις στις ΗΠΑ επιβεβαίωσαν την αποτελεσματικότητα της επενδυτικής του στρατηγικής. Από την άλλη, οι ελληνικές επιλογές, και ειδικότερα η μείωση της συμμετοχής στην Τράπεζα Πειραιώς, αποδείχθηκε εκ των υστέρων ατυχής.
Η LAMDA Development
Το 2026 θα είναι μια χρονιά αυξημένων απαιτήσεων για τη LAMDA Development, με τις προκλήσεις να αποτυπώνονται ήδη καθαρά στα στοιχεία του 9μήνου 2025. Παρά τη λογιστική κερδοφορία των 117,4 εκατ. ευρώ σε επίπεδο Ομίλου, η πραγματική εικόνα που προκύπτει από τις ταμειακές ροές και τον ισολογισμό προϊδεάζει για «προκλήσεις» στη διαχείριση της ρευστότητας και των πηγών χρηματοδότησης. Η σημαντικότερη πρόκληση για το 2026 είναι η ρευστότητα. Στο τέλος Σεπτεμβρίου 2025 τα ταμειακά διαθέσιμα του Ομίλου είχαν περιοριστεί στα 332,8 εκατ. ευρώ, από 642,2 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2024, καταγράφοντας καθαρή μείωση άνω των 300 εκατ. ευρώ μέσα σε εννέα μήνες. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στις αυξημένες χρηματοδοτικές εκροές, οι οποίες το 9μηνο ανήλθαν σε περίπου 298 εκατ. ευρώ, με μεγάλο μέρος να κατευθύνεται σε αποπληρωμή δανείων, τόκους και έξοδα χρηματοδότησης. Με δεδομένο ότι το επενδυτικό πρόγραμμα συνεχίζεται και το 2026, η επάρκεια των διαθεσίμων και η εξεύρεση νέων πηγών χρηματοδότησης αποκτούν κρίσιμη σημασία. Παράλληλα, ο υψηλός δανεισμός παραμένει βασικός παράγοντας πίεσης. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2025 τα μακροπρόθεσμα δάνεια του Ομίλου διαμορφώνονταν στα 939,3 εκατ. ευρώ, ενώ πρόσθετο βάρος αποτελούν η υποχρέωση τιμήματος για την απόκτηση της Ελληνικό Μ.Α.Ε., ύψους 389,3 εκατ. ευρώ, καθώς και οι προβλέψεις για έργα υποδομής στο Ελληνικό που, σε μακροπρόθεσμο και βραχυπρόθεσμο επίπεδο, ξεπερνούν τα 650 εκατ. ευρώ. Το 2026 αναμένεται να συνεχίσει να χαρακτηρίζεται από υψηλό χρηματοοικονομικό κόστος, στοιχείο που ήδη στο 9μηνο 2025 αποτυπώθηκε σε χρηματοοικονομικά έξοδα 89,3 εκατ. ευρώ. Το ίδιο το έργο του Ελληνικού αποτελεί ταυτόχρονα μοχλό ανάπτυξης, αλλά και βασικό ρίσκο για τη χρονιά που έρχεται. Αν και τα αποτελέσματα δείχνουν βελτίωση, το έργο παραμένει ζημιογόνο σε καθαρή βάση, με ζημιές 2,3 εκατ. ευρώ στο 9μηνο του 2025. Η πρόκληση για το 2026 θα είναι η μετάβαση από μια φάση έντονης επένδυσης και αποτιμήσεων σε μια περίοδο όπου το έργο θα αρχίσει να παράγει σταθερές λειτουργικές και ταμειακές ροές, μειώνοντας την εξάρτηση από λογιστικά κέρδη εύλογης αξίας, τα οποία στο 9μηνο εφέτος ανήλθαν σε περίπου 151 εκατ. ευρώ. Με απλά λόγια, το 2026 προμηνύεται ως ακόμη μία χρονιά προκλήσεων για τη LAMDA Development και τον Διευθύνοντα Σύμβουλό της, Οδυσσέα Αθανασίου. Το στοίχημα για το 2026 δεν θα είναι μόνο η πρόοδος των έργων, αλλά κυρίως η ικανότητα της LAMDA να μετατρέψει την αξία που χτίζει σε πραγματικό χρήμα, να ελέγξει το κόστος και να διασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση.
Οι εγγυήσεις στην Αγορά Εξισορρόπησης
Σε αλλαγές στο πλαίσιο διαχείρισης κινδύνου της Αγοράς Εξισορρόπησης προχώρησε η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), εγκρίνοντας την τροποποίηση της σχετικής εκτελεστικής απόφασης που διέπει το Σύστημα Εκκαθάρισης Θέσεων. Η απόφαση, η οποία δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, βασίστηκε σε εισήγηση της EnExClear και αφορά τον τρόπο υπολογισμού τόσο του Περιθωρίου Ασφάλισης όσο και του Κεφαλαίου Εκκαθάρισης για τους συμμετέχοντες στην αγορά. Με τη νέα ρύθμιση τροποποιείται η μεθοδολογία υπολογισμού του Περιθωρίου Ασφάλισης ανά Λογαριασμό Εκκαθάρισης, ώστε να αποτυπώνεται καλύτερα η πραγματική έκθεση κινδύνου των συμμετεχόντων. Στον υπολογισμό λαμβάνονται πλέον υπόψη όχι μόνο τα ιστορικά δεδομένα, αλλά και οι πιο πρόσφατες θέσεις των συμμετεχόντων, σε συνδυασμό με τις υψηλότερες χρεώσεις που έχουν καταγραφεί κατά τις τελευταίες δώδεκα εβδομάδες. Παράλληλα, η ΡΑΑΕΥ ενέκρινε τη μείωση του Συντελεστή Εισφοράς στο Κεφάλαιο Εκκαθάρισης από 100% σε 70%, εξέλιξη που οδηγεί σε αισθητή μείωση των κεφαλαίων που απαιτείται να δεσμεύουν τα Εκκαθαριστικά Μέλη. Όπως επισημαίνεται στην απόφαση, η αλλαγή αυτή στηρίζεται σε ανάλυση στατιστικών στοιχείων πενταετίας, τα οποία δείχνουν ότι το πιστωτικό ρίσκο της αγοράς έχει περιοριστεί σημαντικά, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγών εκκαθαρίζεται πλέον από λίγα, ισχυρά Γενικά Εκκαθαριστικά Μέλη, ενώ οι προχρηματοδοτημένοι πόροι έχουν αυξηθεί ουσιαστικά. Σύμφωνα με τη ρυθμιστική αρχή, παρότι τα περιθώρια ασφάλισης μειώνονται περίπου κατά 30% και το ύψος του Κεφαλαίου Εκκαθάρισης σχεδόν υποδιπλασιάζεται, το επίπεδο προστασίας του συστήματος παραμένει επαρκές.
Το Τέλος Αγοράς
Παράλληλα, παρατάθηκε και για το 2026 η ισχύς των μοναδιαίων χρεώσεων του Τέλους Αγοράς Εξισορρόπησης που εφαρμόζονται από το 2025, με απόφαση του Κλάδου Ενέργειας της Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, η οποία δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση αφορά τις χρεώσεις που καταβάλλουν οι συμμετέχοντες στην Αγορά Εξισορρόπησης και σχετίζονται τόσο με τις αποκλίσεις παραγωγής και κατανάλωσης όσο και με την ενέργεια που χρησιμοποιείται για τη διατήρηση της ισορροπίας του συστήματος. Σύμφωνα με τη ρυθμιστική αρχή, οι τιμές της μοναδιαίας χρέωσης παραμένουν αμετάβλητες και για τις δύο συνιστώσες του τέλους, διασφαλίζοντας τη συνέχεια και τη σταθερότητα στον τρόπο με τον οποίο επιμερίζεται το κόστος λειτουργίας της αγοράς. Το Τέλος Αγοράς Εξισορρόπησης αποτελεί το βασικό εργαλείο μέσω του οποίου ανακτώνται τα εύλογα και αποδοτικά κόστη που προκύπτουν από τις υποχρεώσεις του Διαχειριστή για τη διαχείριση των αποκλίσεων και την εύρυθμη λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος. Με βάση το ισχύον πλαίσιο, το απαιτούμενο έσοδο κατανέμεται σε δύο σκέλη, με το 20% να αφορά τη Συνιστώσα Αποκλίσεων και το 80% τη Συνιστώσα Ενέργειας, ενώ το τέλος υπολογίζεται και εισπράττεται σε μηνιαία βάση από τον φορέα εκκαθάρισης. Η ΡΑΑΕΥ εκτίμησε ότι η παράταση των υφιστάμενων τιμών είναι επαρκής για την κάλυψη του απαιτούμενου εσόδου του ΑΔΜΗΕ για το 2026 και δεν συνεπάγεται επιβάρυνση για τον κρατικό προϋπολογισμό. διασφάλιση της ασφάλειας εφοδιασμού και της ομαλής λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς.
