Στόχος αυτού του μέτρου είναι να καλυφθεί το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) – το ταμείο που πληρώνει τους παραγωγούς ενέργειας από ΑΠΕ. Το έλλειμμα αναμένεται να φτάσει στα 257 εκατομμύρια ευρώ μέχρι το τέλος του έτους, και η επιβολή του ειδικού φόρου θα αποτρέψει την ανάγκη αύξησης των χρεώσεων στους λογαριασμούς των καταναλωτών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, τα παλιά έργα ΑΠΕ, όπως φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα που ξεκίνησαν να λειτουργούν πριν το 2021, απολαμβάνουν σημαντικά υψηλότερες αποζημιώσεις σε σχέση με τα πιο πρόσφατα έργα. Για παράδειγμα, τον Απρίλιο του 2024, η μέση τιμή αποζημίωσης για τα παλαιά έργα ήταν περίπου 128,7 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh), ενώ για τα νέα έργα που συνδέθηκαν μετά το 2021, η αποζημίωση ήταν μόλις 40,1 ευρώ ανά MWh. Τον Μάιο, η διαφορά ήταν ακόμη μεγαλύτερη, με τα νέα έργα να αποζημιώνονται κατά 17,7 ευρώ/MWh και τα παλιά έργα να φτάνουν τα 133,8 ευρώ/MWh.
Το πρόβλημα επιδεινώνεται από ορισμένους παραγωγούς παλαιών φωτοβολταϊκών, οι οποίοι φέρονται να παραβιάζουν τους όρους των συμβάσεών τους για να αυξήσουν τα κέρδη τους. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου παραγωγοί εγκαθιστούν περισσότερα φωτοβολταϊκά πάνελ ή αλλάζουν εξοπλισμό για να παράγουν περισσότερη ενέργεια από αυτήν που αρχικά είχαν δηλώσει.
Για παράδειγμα, κάποιος παραγωγός με φωτοβολταϊκό πάρκο 500 κιλοβάτ μπορεί να έχει προσθέσει επιπλέον πάνελ για να αυξήσει την ισχύ, χωρίς να ενημερώσει τον ΔΕΔΔΗΕ ή να λάβει τις απαραίτητες εγκρίσεις. Έτσι, εξασφαλίζει υψηλότερη απόδοση και κέρδη, ενώ ο τελικός λογαριασμός επιβαρύνει τους καταναλωτές μέσω του ΕΤΜΕΑΡ, του τέλους που καλύπτει τη χρηματοδότηση των ΑΠΕ.
Ο ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής του Δικτύου Διανομής) έχει εντοπίσει ότι πολλοί παραγωγοί δεν συμμορφώνονται με τις νέες υποχρεώσεις παρακολούθησης. Παρά τον νόμο του Μαΐου που απαιτεί την εγκατάσταση μηχανισμού τηλεμετρίας για τον έλεγχο της παραγωγής, μόνο 9 από τους 1.600 παραγωγούς με έργα άνω του 1 MW έχουν συμμορφωθεί. Ο μηχανισμός αυτός είναι σημαντικός γιατί επιτρέπει στον ΔΕΔΔΗΕ να παρακολουθεί τη ροή ενέργειας και να περιορίζει την παραγωγή, όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να επιβάλει νέους ελέγχους και ποινές για να αντιμετωπίσει αυτές τις πρακτικές. Το υπουργείο εξετάζει την επιβολή αυστηρών κυρώσεων, όπως η αφαίρεση αδειών λειτουργίας για όσους παραβιάζουν τους κανόνες. Επιπλέον, η προθεσμία για τη συμμόρφωση με την υποχρέωση εγκατάστασης μηχανισμού τηλεμετρίας παρατάθηκε έως το τέλος Δεκεμβρίου, ώστε οι παραγωγοί να έχουν λίγο ακόμη χρόνο για να τηρήσουν τη νομοθεσία.
