Δεν έχουν συμπληρωθεί ούτε 57 ημέρες από την αποφυλάκισή του και ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος, ο πρώην ισχυρός άνδρας της Folli Follie, επανέρχεται στον επιχειρηματικό στίβο. Ο Κουτσολιούτσος είχε καταδικαστεί πρωτοδίκως σε ποινή κάθειρξης 11 ετών για απάτη, χειραγώγηση αγοράς και ξέπλυμα μαύρου χρήματος, ωστόσο αφέθηκε ελεύθερος μετά την αποδοχή της τρίτης κατά σειρά αίτησης αναστολής εκτέλεσης της ποινής του. Η αποφυλάκισή του συνοδεύτηκε από την καταβολή εγγύησης ύψους 50.000 ευρώ και τους περιοριστικούς όρους της τακτικής εμφάνισης σε αστυνομικό τμήμα και της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα. Χθες, ο Κουτσολιούτσος προχώρησε στην ίδρυση νέας εταιρείας με την «προκλητική» επωνυμία Vaffancool Μονοπρόσωπη ΙΚΕ – όνομα που παραπέμπει ευθέως στη γνωστή ιταλική βρισιά. Το εταιρικό της κεφάλαιο ανέρχεται στα 10 ευρώ, ωστόσο το αντικείμενο δραστηριότητας της νέας επιχειρηματικής οντότητας είναι εκτενές. Η Vaffancool θα δραστηριοποιείται κυρίως στο χονδρικό εμπόριο ενδυμάτων και υποδημάτων, ενώ παράλληλα θα προσφέρει υπηρεσίες εστίασης, ενοικίασης εξοπλισμού παραλίας, εμπορίας αθλητικών ειδών, παροχής επιχειρηματικών συμβουλών, ακόμη και περιβαλλοντικής έρευνας. Η «επιστροφή» του Κουτσολιούτσου στο επιχειρείν έρχεται σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία εκκρεμεί η τελεσίδικη κρίση του Εφετείου για τις βαριές κατηγορίες που τον βαραίνουν.
Η επιδότηση των μπαταριών
Καθώς η δημόσια συζήτηση για την επιδότηση των συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας εντείνεται, ένα κρίσιμο ερώτημα μένει αναπάντητο: έχει προηγηθεί μια σοβαρή, ανεξάρτητη επιστημονική έκθεση που να αξιολογεί πού θα βρίσκεται το κόστος αποθήκευσης ενέργειας (Levelized Cost of Storage – LCOS) σε πέντε χρόνια; Διότι χωρίς αυτή την τεκμηρίωση, κάθε κρατική επιδότηση κινδυνεύει να μετατραπεί σε ένα ακόμη δημόσιο βάρος, επαναλαμβάνοντας τα λάθη των προηγούμενων δεκαετιών, όπως έγινε με τις επιδοτήσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Σήμερα, οι καταναλωτές συνεχίζουν να πληρώνουν πάνω από 120 ευρώ την επιδοτούμενη μεγαβατώρα μέσω των χρεώσεων του ΔΑΠΕΕΠ, τη στιγμή που η αγορά κινείται κοντά στα 50 ευρώ. Πληρώνουμε δηλαδή υπερδιπλάσια τιμή για ενέργεια που υποτίθεται πως θα μας απάλλασσε από το υψηλό κόστος των ορυκτών καυσίμων. Δεν πήραμε το μάθημα μας; Παράλληλα, το κόστος των μπαταριών – ιδίως των μπαταριών ιόντων λιθίου – πέφτει ραγδαία. Οι τεχνολογίες που θεωρούνται σήμερα πρωτοποριακές, σε πέντε χρόνια μπορεί να είναι παρωχημένες. Αν σήμερα επιδοτηθούν συστήματα βασισμένα σε αυτές, η δημόσια επένδυση θα έχει γίνει σε μια τεχνολογία που σε λίγα χρόνια θα ξεπεραστεί – με άλλα λόγια, θα έχουμε χρηματοδοτήσει το παρελθόν. Η πρόωρη επιδότηση συστημάτων βασισμένων σε σημερινές λύσεις κινδυνεύει να ναρκοθετήσει αυτή τη μελλοντική δυναμική, δημιουργώντας «τεχνητά πλεονεκτήματα» για παρωχημένες τεχνολογίες. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας οφείλει να ζητήσει από πανεπιστήμια και ανεξάρτητους ερευνητές μια πλήρη μελέτη: πού θα βρίσκεται το LCOS το 2030, ποιες τεχνολογίες αποθήκευσης θα έχουν κυριαρχήσει στην αγορά (λίθιο, flow batteries, θερμική, νάτριο κ.λπ.) και ποια είναι τα τεχνολογικά και οικονομικά ρίσκα μιας άμεσης επιδότησης σήμερα. Μόνο με αυτή την επιστημονική βάση μπορεί να υπάρξει στρατηγική πολιτική για την αποθήκευση ενέργειας.
Το κόστος των αποκοπών
Το δεύτερο κρίσιμο σημείο είναι το πραγματικό κόστος των αποκοπών ενέργειας από τις ΑΠΕ. Συχνά ακούμε ότι χάνεται καθαρή ενέργεια, και γι’ αυτό χρειάζεται αποθήκευση. Όμως, δεν έχει παρουσιαστεί μέχρι σήμερα καμία σοβαρή οικονομική μελέτη που να αποδεικνύει πως το κόστος αυτής της απώλειας είναι μεγαλύτερο από το κόστος αποθήκευσης. Είναι η απώλεια ενέργειας από τις αποκοπές πράγματι τόσο ζημιογόνα ώστε να δικαιολογεί την επένδυση σε συστήματα που σήμερα κοστίζουν ακόμη και 160.000 ευρώ ανά μεγαβατώρα; Η απάντηση, ως τώρα, είναι όχι. Αν το opportunity cost – το κόστος ευκαιρίας της ενέργειας που απορρίπτεται – είναι χαμηλότερο από το κόστος αποθήκευσης, τότε η επένδυση δεν έχει οικονομικό νόημα. Και σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογείται κρατική επιδότηση χωρίς αυτό να έχει τεκμηριωθεί πλήρως.
Το rent seeking
Η αποθήκευση ενέργειας είναι απαραίτητο κομμάτι του ενεργειακού συστήματος του μέλλοντος. Όμως, το αν θα υλοποιηθεί σωστά και με σεβασμό στον φορολογούμενο, εξαρτάται από τις αποφάσεις που θα λάβει η Κυβέρνηση σήμερα. Δυστυχώς, φαίνεται πως το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κινείται και πάλι προς την εύκολη λύση: να επιδοτήσει χωρίς στρατηγικό σχέδιο, ανοίγοντας τον δρόμο σε ακόμη έναν γύρο rent seeking – δηλαδή στην ενίσχυση συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων που αξιοποιούν την κρατική παρέμβαση όχι για να καινοτομήσουν, αλλά για να κατοχυρώσουν σίγουρα έσοδα με μηδενικό ρίσκο.
Καταχρηστικές χρεώσεις roaming
Ένα αυξανόμενο πλήθος καταναλωτών καταγγέλλει μια πρακτική που δείχνει να τείνει προς τον κανόνα: την αυτόματη ενεργοποίηση πακέτων περιαγωγής (roaming passes) από ελληνικούς τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, σε περιπτώσεις όπου οι χρήστες βρίσκονται στο εξωτερικό αλλά δεν έχουν κάνει χρήση της ελληνικής σύνδεσης. Χρήστες που ταξιδεύουν οργανωμένα και συνειδητά, χρησιμοποιώντας τοπικές eSIM για δεδομένα και κλήσεις, διαπιστώνουν εκ των υστέρων ότι έχουν χρεωθεί σημαντικά ποσά για υπηρεσίες που ούτε παρήγγειλαν, ούτε χρησιμοποίησαν. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο τεχνικό είναι και ρυθμιστικό. Η ευθύνη μεταφέρεται μονομερώς στον καταναλωτή, ο οποίος φέρεται να πρέπει να «προστατεύει» τον εαυτό του απενεργοποιώντας την περιαγωγή εκ των προτέρων, ώστε να μην ενεργοποιηθούν οι χρεώσεις. Αυτό το αφήγημα όμως είναι απολύτως αυθαίρετο: η μη ενεργοποίηση υπηρεσιών που συνεπάγονται χρέωση δεν είναι υποχρέωση του καταναλωτή, αλλά αυτονόητη υποχρέωση του παρόχου. Δεν μπορεί να χρεώνεται κάποιος απλώς επειδή η συσκευή του «αναγνωρίστηκε» σε δίκτυο του εξωτερικού, ιδίως όταν δεν έγινε καμία ενεργή χρήση δεδομένων ή κλήσεων. Σε πολλές περιπτώσεις, οι χρεώσεις φαίνεται να ενεργοποιούνται από τεχνικής φύσεως κινήσεις δικτύου, όπως η αυτόματη δρομολόγηση σε τηλεφωνητές ή κλήσεις που δεν απαντήθηκαν και δεν καταγράφηκαν καν στη συσκευή. Όταν τέτοιες τεχνικές κινήσεις οδηγούν σε χρεώσεις δεκάδων ευρώ χωρίς να έχει γίνει καμία συνειδητή ενέργεια από τον καταναλωτή, τίθεται ζήτημα καταχρηστικής τιμολόγησης και αδιαφάνειας. Το γεγονός δε ότι οι τιμές και οι πολιτικές διαφέρουν δραματικά μεταξύ παρόχων, ενισχύει τις υποψίες πως το κόστος αυτών των υπηρεσιών δεν αντανακλά κάποιο ουσιαστικό τεχνικό ή λειτουργικό βάρος, αλλά προσδιορίζεται αυθαίρετα, με μοναδικό στόχο το εύκολο κέρδος. Αυτό αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα rent seeking, όπου επιχειρηματικά συμφέροντα αξιοποιούν την αδράνεια ή τη σιωπή των ρυθμιστικών αρχών για να αποκομίσουν έσοδα χωρίς ουσιαστική παροχή υπηρεσίας. Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) οφείλει να ασκήσει τον εποπτικό της ρόλο και δεν αρκεί να στέλνει απαντήσεις-φόρμες σε καταγγελίες ή να παραπέμπει τους πολίτες στους ίδιους τους παρόχους. Πρέπει να διερευνήσει εάν αυτές οι χρεώσεις συνιστούν κατάχρηση και, εφόσον διαπιστωθεί κατάχρηση, να επιβάλει κυρώσεις και να θέσει αυστηρούς κανόνες για τη χρέωση υπηρεσιών περιαγωγής.
Η Brook Lane Capital
Νέα τουριστική επένδυση στην Ελλάδα δρομολογεί ο επενδυτικός όμιλος Brook Lane Capital, μέσω της σύστασης της εταιρείας Ultrablue Hospitality Investments Kardamena. Το μετοχικό κεφάλαιο της νέας εταιρείας ανέρχεται σε 20 εκατ. ευρώ. Η αρχική χρηματοδότηση προέρχεται από την κυπριακή Ultrablue Holdings Limited, η οποία κατέβαλε ήδη 10 εκατ. ευρώ, με το υπόλοιπο ποσό να αναμένεται να καταβληθεί εντός πενταετίας. Η επένδυση θα υλοποιηθεί στο νησί της Κω, όπως προκύπτει από την επωνυμία της νεοσύστατης επιχείρησης. Η εταιρεία θα δραστηριοποιηθεί σε τομείς όπως η λειτουργία ξενοδοχειακών μονάδων, οι τουριστικές υπηρεσίες, η διαχείριση και εκμετάλλευση ακίνητης περιουσίας, οι ενοικιάσεις οχημάτων, οι θαλάσσιες μεταφορές, η παροχή νομικών και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, καθώς και η λειτουργία εστιατορίων και σούπερ μάρκετ.
Η Mardu Shipping ΙΚΕ
Νέα εταιρεία που θα δραστηριοποιηθεί στην ενοικίαση επαγγελματικών τουριστικών σκαφών συνέστησε η Σουζάνα Λασκαρίδη, κόρη του εφοπλιστή Πάνου Λασκαρίδη και Director της Laskaridis Shipping. Πρόκειται για την Mardu Shipping ΙΚΕ που συστάθηκε με εταιρικό κεφάλαιο ύψους 7 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία έχει ως κύρια δραστηριότητα την ενοικίαση επαγγελματικών τουριστικών σκαφών με πλήρωμα και δευτερεύουσα την ενοικίαση πολυτελών πλοίων ψυχαγωγίας. Τη διαχείριση και εκπροσώπηση της εταιρείας ανέλαβε ο Παναγιώτης Ντουλάκης.
Καθυστερημένο «mea culpa»
Η χθεσινή επίσκεψη του Πρωθυπουργού στις εγκαταστάσεις της Metlen στον Βόλο ανέδειξε – έστω και καθυστερημένα – την αναγνώριση της ανάγκης για σοβαρή επένδυση στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Είναι θετικό ότι η κυβέρνηση με έξι χρόνια καθυστέρηση αναγνωρίζει τη στρατηγική σημασία της αμυντικής παραγωγής και της τεχνογνωσίας που μπορεί να παραχθεί εντός συνόρων. Όμως αυτή η στροφή έρχεται πολύ αργά, σε μια περίοδο που οι γεωπολιτικές εξελίξεις και οι αμυντικές ανάγκες της χώρας δεν αφήνουν πλέον περιθώρια για χαμένες δεκαετίες. Για χρόνια, η Ελλάδα δαπανούσε πάνω από 2% του ΑΕΠ της στην άμυνα – από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη – χωρίς ποτέ να εξασφαλίζει σοβαρή προστιθέμενη αξία στο εσωτερικό. Οι εξοπλισμοί έρχονταν από το εξωτερικό, χωρίς συμπαραγωγές, χωρίς τεχνολογική μεταφορά, χωρίς δημιουργία παραγωγικής βάσης. Η εξαγγελία για 25% εγχώρια συμμετοχή στις νέες προμήθειες είναι σωστή – αλλά δεν παύει να είναι μια διόρθωση λάθους στρατηγικής. Ένα «mea culpa». Η πολυετής επένδυση της Metlen στον Βόλο, όπου σήμερα κατασκευάζεται στις εγκαταστάσεις της ένα σημαντικό κομμάτι όλων των σύγχρονων Leopard, οι βάσεις εκτόξευσης των πυραύλων Patriot και οι θυρίδες για τορπίλες για τις φρεγάτες Belharra, δείχνει τις πραγματικές ικανότητες της εγχώριας παραγωγής. Και δείχνει ποιοι επένδυσαν πραγματικά στη θέση ισχύος της χώρας, πριν αυτή αναγνωριστεί από το κράτος.
CEO στην Fourlis ο Γιάννης Βασιλάκος
Ενδεικτικό του που θέλει να δώσει στο προσεχές μέλλον βάρος ο Όμιλος Fourlis είναι η τοποθέτηση του Γιάννη Βασιλάκου ως νέου Διευθύνοντος Συμβούλου. Η επιλογή ενός στελέχους με θητεία στην «πρώτη γραμμή» του retail, με πολυετή παρουσία στην Κωτσόβολος, φανερώνει τις στοχεύσεις που συνοδεύουν τη συγκεκριμένη τοποθέτηση. Ο κ. Βασιλάκος φέρνει μαζί του και την κουλτούρα της τεχνολογικής προσαρμογής και της εμπειρίας πελάτη – στοιχεία ζωτικής σημασίας για το μέλλον του retail. Ταυτόχρονα, η ομαλή μετάβαση με την παραμονή του απερχόμενου Δημήτρη Βαλαχή για την ολοκλήρωση σημαντικών έργων, ενισχύει την εικόνα συνέχειας και σταθερότητας στον όμιλο.
