Συγκεκριμένα στην Απάντηση αφού επισημαίνεται ότι η «Επιτροπή είναι ενήμερη των προβλημάτων που σχετίζονται με ενυπόθηκα δάνεια σε συνάλλαγμα σε πολλά κράτη μέλη», η κα Jourova παρατηρεί ότι «όσον αφορά τον ισχύοντα νόμο προστασίας των καταναλωτών, σύμφωνα με την οδηγία 2005/29/ΕΚ, οι πάροχοι υποχρεούνται να προσφέρουν στους καταναλωτές επαρκείς και σαφείς πληροφορίες για βασικά στοιχεία, όπως είναι τα χαρακτηριστικά και η τιμή κάποιου ενυπόθηκου δανείου, συμπεριλαμβανομένης της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Επιπλέον, σύμφωνα με την οδηγία 93/13/ΕΟΚ, ρήτρα σύμβασης που δημιουργεί σημαντική ανισορροπία μεταξύ των μερών εις βάρος του καταναλωτή θεωρείται καταχρηστική και ως εκ τούτου δεν είναι δεσμευτική».
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι οι τράπεζες όφειλαν να ενημερώσουν αναλυτικά τους Έλληνες δανειολήπτες στεγαστικών σε ελβετικό φράγκο για όλες τις πτυχές της σχετικής δανειακής σύμβασης συμπεριλαμβανομένης και της συναλλαγματικής ισοτιμίας.
Ταυτόχρονα, οι ρήτρες των δανειακών συμβάσεων που δημιουργούν σημαντική ανισορροπία υπέρ των τραπεζών και εις βάρος των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο θεωρούνται καταχρηστικές και ως εκ τούτου δεν είναι δεσμευτικές.
Μάλιστα, η κα Jourova πετάει το μπαλάκι στην κυβέρνηση καθώς επισημαίνει ότι η «επιβολή της εν λόγω νομοθεσίας συνιστά, κατά πρώτο λόγο, ευθύνη των κρατών μελών».
Επιπλέον, η Επιτροπή δηλώνει πως δεν είναι ενήμερη για ενδεχόμενη κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης από τις ελληνικές τράπεζες στο ως άνω αντικείμενο και παραπέμπει αρμοδίως στην «ελληνική αρχή ανταγωνισμού».
Τέλος, η Επιτροπή αναφέρεται στην αυξημένη προστασία δανειοληπτών ενυπόθηκων δανείων η οποία όμως θα ισχύσει από τον Μάρτιο του 2016.
Η Ερώτηση του Νότη Μαριά έχει ως εξής:
Στην Ελλάδα χιλιάδες δανειολήπτες βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση λόγω των συμβάσεων στεγαστικών δανείων συνδεδεμένων με την ισοτιμία ευρώ/ελβετικού φράγκου που έχουν συνάψει με ελληνικές τράπεζες καθώς αυτές, καταχρώμενες τη δεσπόζουσα θέση τους στην αγορά και κατά παράβαση των κειμένων διατάξεων για την προστασία των καταναλωτών (Οδηγία 93/13/ΕΟΚ σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές κ.λπ.) δεν παρείχαν κατ’ ελάχιστον προσυμβατική ενημέρωση στους δανειολήπτες για τους κινδύνους, τη δυνατότητα και το κόστος τεχνικών κάλυψης του συναλλαγματικού κινδύνου.
Έτσι οι δανειολήπτες βρέθηκαν σε δυσχερέστατη θέση όσον αφορά το κόστος αποπληρωμής των δανείων τους μετά τη σοβαρή μεταβολή της ισοτιμίας ευρώ/ελβετικού φράγκου, καθώς αγνοούσαν ότι κάθε καταβαλλόμενη μηνιαία δόση επιβαρύνεται με κόστος μετατροπής και πως, ενώ πλήρωναν σε ευρώ, η τράπεζα μετέτρεπε το ποσό αυτό σε ελβετικά φράγκα.
Ερωτάται η Επιτροπή:
Είναι ενήμερη για την ανωτέρω κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης τους εκ μέρους των ελληνικών τραπεζών καθώς και της ανωτέρω καταχρηστικής πρακτικής τους, που έχει σαν συνέπεια την αύξηση του ύψους των δόσεων των εν λόγω δανείων στο διπλάσιο, και με ποιο τρόπο προτίθεται να διασφαλίσει την προστασία των εν λόγω δανειοληπτών ως καταναλωτών και να εξασφαλίσει την τήρηση των κειμένων διατάξεων του δικαίου της ΕΕ;
Η Απάντηση της Επιτροπής:
EL E-006878/2014 Απάντηση της κυρίας Jourova εξ ονόματος της Επιτροπής (12.2.2015)
Η Επιτροπή είναι ενήμερη των προβλημάτων που σχετίζονται με ενυπόθηκα δάνεια σε συνάλλαγμα σε πολλά κράτη μέλη.
Όσον αφορά τον ισχύοντα νόμο προστασίας των καταναλωτών, σύμφωνα με την οδηγία 2005/29/ΕΚ , οι πάροχοι υποχρεούνται να προσφέρουν στους καταναλωτές επαρκείς και σαφείς πληροφορίες για βασικά στοιχεία, όπως είναι τα χαρακτηριστικά και η τιμή κάποιου ενυπόθηκου δανείου, συμπεριλαμβανομένης της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Επιπλέον, σύμφωνα με την οδηγία 93/13/ΕΟΚ , ρήτρα σύμβασης που δημιουργεί σημαντική ανισορροπία μεταξύ των μερών εις βάρος του καταναλωτή θεωρείται καταχρηστική και ως εκ τούτου δεν είναι δεσμευτική.
Η επιβολή της εν λόγω νομοθεσίας συνιστά, κατά πρώτο λόγο, ευθύνη των κρατών μελών.
Αναγνωρίζοντας ότι τα ενυπόθηκα δάνεια είναι μακροπρόθεσμα δάνεια με ιδιαίτερη βαρύτητα για τους καταναλωτές, οι συννομοθέτες συμφώνησαν ειδική νομοθεσία σχετικά με τα ενυπόθηκα δάνεια. Η οδηγία 2014/17/ΕΚ ισχύει για τα ενυπόθηκα δάνεια που χορηγούνται σε καταναλωτές από 21ης Μαρτίου 2016. Η εν λόγω οδηγία, η οποία πρέπει να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο, περιλαμβάνει απαιτήσεις πληροφόρησης πριν από τη σύναψη της σύμβασης, ώστε να εξασφαλίζεται ότι οι καταναλωτές ενημερώνονται δεόντως σχετικά με τα χαρακτηριστικά του προτεινόμενου δανείου πριν από τη σύναψη της σύμβασης. Σύμφωνα με τους εν λόγω κανόνες, οι απαιτήσεις αυτές περιλαμβάνουν λεπτομερή ενημέρωση του καταναλωτή σχετικά με το νόμισμα του δανείου, το εφαρμοζόμενο επιτόκιο και το κόστος, τις πιθανές επιπτώσεις μίας διακύμανσης των συναλλαγματικών ισοτιμιών ή/και του επιτοκίου.
Όσον αφορά τον ισχυρισμό εικαζόμενης κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης από ορισμένες ελληνικές τράπεζες, η Επιτροπή δεν είναι ενήμερη τυχόν στοιχείων που κατά τα φαινόμενα υποδηλώνουν την ύπαρξη συμφωνίας η οποία αντίκειται στον ανταγωνισμό ή δεσπόζουσα θέση. Η ελληνική αρχή ανταγωνισμού είναι το ενδεδειγμένο όργανο για να διερευνήσει ενδεχομένως περαιτέρω το ζήτημα μετά την υποβολή της καταγγελίας.
