Φορολόγηση πολυεθνικών, ψηφιοποίηση συναλλαγών, τεχνητή νοημοσύνη στους φορολογικούς ελέγχους, φόρος στα κρυπτονομίσματα και νέα πλατφόρμα ελέγχου της ιδιοκτησίας και χρήσης των ακινήτων της χώρας, είναι μερικά μόνο από τα νέα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής που δρομολογούνται από το 2026 και τα οποία αποκαλύπτει το νέο Δημοσιονομικό Σχέδιο (Draft Budgetary Plan) το οποίο απέστειλε στις Βρυξέλλες το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Τα μέτρα, όπως περιγράφονται, εστιάζουν στην ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης και τη μείωση της γραφειοκρατίας με στόχο την είσπραξη πρόσθετων δημοσίων εσόδων από περιορισμό της φοροδιαφυγής.
«Όλα ψηφιακά»
Κεντρικό στοιχείο των σχεδιαζόμενων παρεμβάσεων είναι η επέκταση της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης σε όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους. Παράλληλα, προωθείται η ψηφιακή υποβολή δελτίων αποστολής σε επιπλέον κλάδους της αγοράς, διευρύνοντας το πεδίο εφαρμογής της ψηφιακής διασύνδεσης των συναλλαγών με τη φορολογική διοίκηση.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην υλοποίηση του Ψηφιακού Μητρώου Πελατών στον κλάδο των εκδηλώσεων, ένα μέτρο που αναμένεται να συμβάλει στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής σε έναν τομέα με υψηλές ταμειακές συναλλαγές.
ΜΙΔΑ: Η νέα πλατφόρμα για την ακίνητη περιουσία
Βρίσκεται σε εξέλιξη η ανάπτυξη της νέας ψηφιακής πλατφόρμας ΜΙΔΑ (Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων) από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), με την ολοκλήρωσή της να αναμένεται εντός του 2026.
Η πλατφόρμα θα συγκεντρώνει δεδομένα για την ιδιοκτησία και τη χρήση ακινήτων για κάθε φορολογούμενο σε ολόκληρη τη χώρα, δημιουργώντας ένα ενιαίο σημείο αναφοράς για τη φορολογική διοίκηση.
Η πρωτοβουλία αυτή αναμένεται να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του ελέγχου και να μειώσει τα φαινόμενα αδήλωτης ακίνητης περιουσίας.
Προηγμένα Συστήματα Ανάλυσης Δεδομένων
Παράλληλα, υπό ανάπτυξη βρίσκεται ένα προηγμένο Σύστημα Επιχειρηματικής Ευφυΐας (BI) και Ανάλυσης Δεδομένων, σχεδιασμένο να αναλύει και να προβλέπει μοτίβα μη συμμόρφωσης των φορολογουμένων. Το εργαλείο αυτό θα επιτρέψει στην ΑΑΔΕ να εντοπίζει προληπτικά περιπτώσεις υψηλού κινδύνου φοροδιαφυγής.
Συμπληρωματικά, θεσπίζεται Σύστημα Διαχείρισης Κινδύνου Συμμόρφωσης (CRM) και Επιχειρησιακού Κινδύνου (ERM) για την καταγραφή, παρακολούθηση και διαχείριση τόσο των κινδύνων συμμόρφωσης όσο και των επιχειρησιακών κινδύνων της φορολογικής υπηρεσίας.
Φόρος στα κρυπτονομίσματα
Σε εξέλιξη βρίσκεται όμως και το έργο Ομάδας εργασίας για τη φορολόγηση, εποπτεία και κανονιστικό πλαίσιο των κρυπτονομισμάτων και ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Το 2026 αναμένεται να ολοκληρωθεί η ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού και δίκαιου θεσμικού πλαισίου για τη φορολόγηση των κρυπτονομισμάτων, σε συμφωνία με το ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο για τις αγορές κεφαλαίου.
Η κίνηση αυτή έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι συναλλαγές σε ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία έχουν αυξηθεί σημαντικά, και η απουσία σαφούς φορολογικού πλαισίου δημιουργεί προβλήματα τόσο για τους επενδυτές όσο και για τη φορολογική διοίκηση.
Φορολόγηση πολυεθνικών: Εφαρμογή του Pillar II
Όπως αποκαλύπτεται, εντός της ΑΑΔΕ αναπτύσσονται και νέες εφαρμογές για την υποστήριξη της εφαρμογής του Νόμου 5100/2024, ο οποίος ενσωματώνει την Οδηγία (ΕΕ) 2022/2523 σχετικά με τη διασφάλιση ελάχιστου επιπέδου φορολόγησης για ομίλους πολυεθνικών επιχειρήσεων και μεγάλες εγχώριες ομάδες εντός της ΕΕ (Pillar II).
Το μέτρο αυτό στοχεύει να διασφαλίσει ότι μεγάλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται διεθνώς θα καταβάλλουν φόρο τουλάχιστον 15% στα κέρδη τους, ανεξάρτητα από τη φορολογική δικαιοδοσία που επιλέγουν.
Προκαταρκτικές φορολογικές αποφάσεις
Στους επόμενους μήνες αναμένεται να υιοθετηθεί νόμος που θεσπίζει διαδικασίες για την έκδοση «προκαταρκτικών φορολογικών αποφάσεων» ("advance tax rulings" όπως αναφέρονται στο κείμενο). Η μεταρρύθμιση στοχεύει να επιτρέψει στις επιχειρήσεις να λαμβάνουν προηγούμενες διευκρινίσεις σχετικά με τη φορολογική αντιμετώπιση συγκεκριμένων συναλλαγών ή επιχειρηματικών δομών, μειώνοντας έτσι τη φορολογική αβεβαιότητα.
Το μέτρο αναμένεται να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών και να δημιουργήσει ένα σταθερό και προβλέψιμο περιβάλλον, κρίσιμο για την οικονομική ανάπτυξη και την προσέλκυση νέων επενδύσεων στη χώρα.
Τα μέτρα αυτά, όπως τονίζεται, αποτελούν μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της κυβέρνησης για τον εκσυγχρονισμό της φορολογικής διοίκησης και την ενίσχυση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, σε πλήρη εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις.
