Από τα τέλη του 2019, με αποκορύφωμα τις τελευταίες ημέρες, στα συμβολαιογραφικά γραφεία και στις εφορίες επικρατεί το αδιαχώρητο από φορολογούμενους που επιθυμούν να προχωρήσουν σε αγοραπωλησία ακινήτου.
Επιπλέον, εκτός από την αύξηση των αντικειμενικών αξιών, υπάρχει φόβος για την αλλαγή της φορολογικής μεταχείρισης των μεταβιβάσεων ακινήτων, αλλά και κίνδυνος αλλαγής των αφορολόγητων ορίων και των συντελεστών.
Πλέον, όσοι είχαν προγραμματίσει μεταβίβαση ακινήτου μέσω δωρεάς, γονικής παροχής ή να αγοράσουν ή να πουλήσουν, επισπεύδουν τις διαδικασίες, καθώς από τον Μάιο θα εφαρμοστούν οι νέες αντικειμενικές αξίες σε ολόκληρη τη χώρα.
Η οδηγία από θεσμούς σε κυβέρνηση και από Υπ.Οικ. στους εκτιμητές είναι να διαμορφωθούν οι νέες τιμές στα επίπεδα των τιμών αγοράς, δηλαδή όπου είναι σήμερα οι τιμές αγοράς των ακινήτων, σε αντίστοιχα επίπεδα θα διαμορφωθούν και οι φορολογικές τιμές.
Οι νέες τιμές θα είναι έτοιμες από τον Μάρτιο, αλλά θα τεθούν σε ισχύ τον Μάιο. Οι ιδιώτες εκτιμητές υποχρεούνται να υποβάλουν τις προτάσεις τους μέχρι τις 17 Μαρτίου 2020. Η τελευταία αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών έγινε τον Ιούνιο του 2018, ενώ η αμέσως προηγούμενη ήταν προ κρίσης, τον Μάρτιο του 2007.
Τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ για τη πορεία αποτυπώνουν θεαματική αύξηση των εισπράξεων φορολογικών εσόδων από φόρους στις μεταβιβάσεις ακινήτων, εξέλιξη που δείχνει την αύξηση στις μεταβιβάσεις. Τα έσοδα από τους φόρους στις μεταβιβάσεις οικοδομών αυξήθηκαν κατά 53,6% τον Σεπτέμβριο του 2019, κατά 56,8% τον Οκτώβριο του 2019 και κατά 54,8% τον Νοέμβριο του 2019, σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του 2018.
Αυτοί που «τρέχουν» τις μεταβιβάσεις ακινήτων για να προλάβουν την αυξημένη φορολογία:
- Όσοι έχουν ακίνητα σε περιοχές στις οποίες έχουν αυξηθεί οι αγοραίες τιμές και επίκειται αντίστοιχη αύξηση των φορολογικών τιμών των ακινήτων. Δηλαδή, περιοχές μεγάλων αστικών κέντρων, σε τουριστικές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας και σε κοσμοπολίτικα νησιά με μεγάλη τουριστική κίνηση, όπου έχει προσλάβει τεράστιες διαστάσεις και το φαινόμενο των βραχυχρόνιων μισθώσεων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Airbnb και άλλων ηλεκτρονικών πλατφορμών.
- Όσοι θέλουν να αγοράσουν ακίνητα στις παραπάνω περιοχές.
- Όσοι πρόκειται να κάνουν δωρεές και γονικές παροχές προς τα παιδιά τους, για να προλάβουν τις νέες τιμές και τα ισχύοντα αφορολόγητα όρια.
- Όσοι πρόκειται να αγοράσουν ακίνητο ως πρώτη κατοικία. Υπάρχει ο κίνδυνος, αφενός να αυξηθεί η αντικειμενική αξία και η νέα τιμή της κατοικίας να ξεπεράσει το αφορολόγητο όριο και να πληρώσει φόρο μεταβίβασης, αλλά και να μεταβληθεί συνολικά το πλαίσιο απόκτησης πρώτης κατοικίας, με αλλαγές των υφιστάμενων ορίων απαλλαγής.
- Όσοι έχουν ακίνητα στις περισσότερες από 7.000 περιοχές οι οποίες είναι εκτός του αντικειμενικού συστήματος, αλλά θα ενταχθούν σε αυτό. Οι φορολογικές τιμές των συγκεκριμένων ακινήτων, από εξαιρετικά χαμηλές που είναι σήμερα, θα εκτιναχθούν (δικαίως) στα επίπεδα της αγοράς.
Οι αξίες των κτισμάτων που βρίσκονται εκτός αντικειμενικού συστήματος υπολογίζονται με βάση ένα σύστημα κατά το οποίο λαμβάνονται υπόψη τιμές αφετηρίας κόστους κατασκευής οικοδομής ανά είδος κτιρίου, με το σύστημα αυτό να οδηγεί σε πολύ χαμηλότερη τιμή από την αντίστοιχη αντικειμενική τιμή που ισχύει στα όρια του ίδιου δήμου.
Οι φορολογητέες αξίες στα οικόπεδα των περιοχών αυτών προσδιορίζονται κατ’ εκτίμησης από τις κατά τους τόπους Εφορίες με βάση συγκριτικά στοιχεία τιμών πώλησης που έχουν στη διάθεσή τους για όμορα ακίνητα.