Υγεία

Σχεδόν το 20% των καρκίνων οφείλονται σε ιούς, ποιοι τύποι είναι ιάσιμοι χάρη στα εμβόλια

pixabay pixabay
Σχεδόν το 20% των καρκίνων παγκοσμίως προκαλούνται από έναν ιό. Αυτοί οι ιοί δεν προκαλούν καρκίνο αμέσως, αλλά σχηματίζονται αφού περάσει ένα αρκετά μεγάλο διάστημα μετά την μόλυνση.

Πώς γίνεται αυτό και τι γνωρίζουμε μέχρι τώρα σύμφωνα με όσα περιγράφει ερευνητής ιολόγος και καθηγητής Παθολογίας.

Οι ιοί εκπαιδεύουν τα κύτταρα τα οποία καταλαμβάνουν πως να διαφεύγουν από την φυσική βιολογική διαδικασία του κυτταρικού θανάτου.

Με αυτή την διαδικασία αυτά τα τροποποιημένα κύτταρα μπαίνουν σε ένα μονοπάτι γενετικών αλλαγών, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο μέσα στα επόμενα χρόνια.

Όπως γράφει ο καθηγητής Παθολογίας Ronald C. Desrosiers μικροβιολόγος και ερευνητής ιολογίας στο The Conversation αυτό που προσπαθούν να κατανοήσουν οι επιστήμονες είναι με τι τρόπο οι ιοί επηρεάζουν τα κύτταρα και την υγεία των ατόμων που μολύνονται.

Αυτοί οι ιοί που προκαλούν καρκίνο μετά από χρόνια έχουν μεγάλο ενδιαφέρον τόσο για τον τρόπο με τον οποίο μολύνουν τους ασθενείς όσο για τους πιθανούς τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαν οι ειδικοί να τους εμποδίσουν και να τους θεραπεύσουν.

Όλοι οι ιοί, όπως αναφέρει το news4health.gr, μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε 22 μακρινές οικογένειες. Πέντε από αυτές τις οικογένειες πρόκειται για ιούς που μένουν στο σώμα όταν μας μολύνουν για πάντα. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ο έρπης που προκαλεί ανεμοβλογιά στα παιδιά και μπορεί να εμφανιστεί ξανά αργότερα στη ζωή σαν έρπης ζωστήρας.

Η ικανότητά του να επιβιώνει μακροπρόθεσμα βοηθά τον ιό να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο.

Οι γνωστοί ιοί που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο

Μέχρι τώρα υπάρχουν επτά γνωστοί ιοί που μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο. Πέντε από αυτούς είναι μέλη των ιών που επιμένουν να ζουν στον οργανισμό για πάντα μετά την μόλυνση.

Για παράδειγμα ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων, γνωστός ως HPV μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Επίσης ο ιός Epstein-Barr που προκαλεί το λέμφωμα Hodgkin και το σάρκωμα του Kaposi, ανήκουν στην οικογένεια του έρπη.

Ο ανθρώπινος Τ-λεμφοτρόπος ιός, που προκαλεί ένα είδος λευχαιμίας είναι γνωστός ρετροϊός. Επίσης, ο ογκογόνος ιός πολυώματος προκαλεί το λεγόμενο καρκίνωμα των κυττάρων Merkel και ανήκει στην οικογένεια των πολυωμάτων.

Αυτοί οι πέντε ιοί περιλαμβάνουν γενετικό κώδικα για μια και παραπάνω πρωτεΐνες οι οποίες εκπαιδεύουν τα κύτταρα να αποφεύγουν τον κυτταρικό θάνατο και με αυτό τον τρόπο μετατρέπονται σε αποτελεσματικά και «αθάνατα» και έτσι συνεχίζει η ανάπτυξη των κυττάρων.

Τα καρκινικά κύτταρα που αναπτύσσονται από αυτούς τους ογκογενείς ιούς περιλαμβάνουν τις γενετικές πληροφορίες των πραγματικών ιών, πολλά χρόνια μετά την μόλυνση. Μόνο ένα μικρό ποσοστό των ατόμων που μολύνονται με έναν από τους 5 ογκογενείς ιούς αναπτύσσει καρκίνο που σχετίζεται με τον ιό αυτό.

Οι άλλοι δύο ιοί της ηπατίτιδας Β που ανήκουν στην οικογένεια hepadna και στην ηπατίτιδα C στην οικογένεια φλαβών είναι αρκετά διαφορετικοί.

Οι περισσότεροι άνθρωποι που μολύνονται με αυτούς τους ιούς είναι ικανοί να καταπολεμήσουν την μόλυνση αναπτύσσοντας την δική τους ανοσία και να εξολοθρεύσουν τον ιό.

Παρόλα αυτά, οι άνθρωποι που δεν μπορούν να καταπολεμήσουν την μόλυνση, μακροπρόθεσμα μπορεί να αναπτύξουν πολύ σοβαρά προβλήματα στο συκώτι εξαιτίας των ιών αυτών.

Αυτοί οι άνθρωποι κινδυνεύουν να αναπτύξουν έναν τύπο καρκίνου στο συκώτι που ονομάζεται ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, γιατί όταν το σώμα προσπαθεί να επιδιορθώσει τον κατεστραμμένο ιστό στο συκώτι υπάρχει δυνατότητα δημιουργίας μετάλλαξης.

Αυτοί οι ιικοί καρκίνοι αποτελούν πολύ σοβαρή απειλή για την υγεία.

Το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα για παράδειγμα σκοτώνει κατά προσέγγιση 800.000 άτομα τον χρόνο και πρόκειται για τον τρίτο πιο σοβαρό καρκίνο παγκοσμίως. Περίπου τρία τέταρτα από όσους πέθαναν από καρκίνο είχαν μολυνθεί από τον ιό της ηπατίτιδας στο παρελθόν.

Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) είναι παρομοίως επικίνδυνος.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προκαλεί 311.000 θανάτους τον χρόνο, και πρόκειται για τον πιο θανατηφόρο καρκίνο στις γυναίκες μέχρι τώρα. Αυτός ο αριθμός περιλαμβάνει 36.000 γυναίκες στις ΗΠΑ.

Ωστόσο ο HPV δεν βάζει απλά τις γυναίκες σε κίνδυνο μόνο όσον αφορά τον τράχηλο της μήτρας. Ένας εξίσου μεγάλος αριθμός ατόμων στις ΗΠΑ πεθαίνουν κάθε χρόνο από πρωκτικούς καρκίνους και καρκίνους του φάρυγγα που συνδέονται με τον ΗPV.

Βάσιμες ελπίδες σωτηρίας

To πρώτο ιικό εμβόλιο που προστατεύει από την μόλυνση με HPV και σχετίζεται με τους καρκίνους εγκρίθηκε στις ΗΠΑ το 2006. Αποδείχτηκε αρκετά αποτελεσματικό στην παρεμπόδιση τόσο της μόλυνσης από HPV όσο και ως προστασία κατά της ανάπτυξης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Επίσης, τα εμβόλια κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων είναι ευρέως διαθέσιμα παγκοσμίως και είναι ασφαλές ενώ έχει πολύ λίγες αντενδείξεις. Προτείνεται για παιδιά ηλικίας 11 με 12 ετών.

Η προστατευτική ασπίδα του εμβολίου μπορεί να κρατήσει 10 χρόνια και υπάρχουν επίσης διαθέσιμες ενισχυτικές δόσεις.

Οι μεγαλύτεροι άνθρωποι - τυπικά τα άτομα που είναι τουλάχιστον 26 χρονών - μπορούν επίσης να κάνουν το εμβόλιο αυτό. Έτσι προλαμβάνεται η μόλυνση από την αρχή, καθώς το εμβόλιο μπορεί να εμποδίσει τους καρκίνους που μπορεί να δημιουργήσει η μόλυνση που φέρνει ο ιός.

Το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β είναι επίσης αρκετά προστατευτικό για ένα ακόμα μεγαλύτερο διάστημα. Το εμβόλιο αυτό το οποίο παρουσιάστηκε πρώτη φορά το 1986 αναγνωρίστηκε ως το πρώτο αντικαρκινικό εμβόλιο.

Από τότε πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως το έκαναν και όπως φάνηκε είναι αρκετά ασφαλές και αποτελεσματικό.

Τα εμβόλια σώζουν ζωές

Οι αριθμοί των καρκίνων που προλαμβάνονται και οι ζωές που έχουν σωθεί από την ηπατίτιδα Β και τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων είναι τεράστιοι και αδιαμφισβήτητοι.

Παρόλα αυτά, η αντίσταση στα εμβόλια γενικά όπως και συμβαίνει και με αυτό κατά της COVID-19 και γενικά η διστακτικότητα των ατόμων να εμβολιαστούν είναι μεγάλο πρόβλημα το οποίο μας κρατάει σίγουρα πίσω.

Σε κάθε περίπτωση όπως όλα δείχνουν τα νέα εμβόλια που θα παρασκευαστούν και είναι πολύ πιθανό να μπορούν να μας σώσουν και από άλλους τύπους καρκίνου και όχι μόνο.