Πολιτική

Η «προίκα» των Δημόσιων και μη Κρατικών Πανεπιστημίων - «Προτεραιότητα τα δημόσια ΑΕΙ»

Η «προίκα» των Δημόσιων και μη Κρατικών Πανεπιστημίων - «Προτεραιότητα τα δημόσια ΑΕΙ» Φωτογραφία: Eurokinissi
Toν Ιανουάριο του 2024 «έρχεται» νομοσχέδιο στη Βουλή για τα μη κρατικά πανεπιστήμια αποκάλυψε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών.

Με διαρκείς διαβεβαιώσεις ότι προτεραιότητα για την κυβέρνηση εξακολουθεί να αποτελεί το Δημόσιο Πανεπιστήμιο, συνοδεύεται η πρωτοβουλία για την δυνατότητα λειτουργίας μη κερδοσκοπικών, μη κρατικών Πανεπιστημίων στην χώρα μας, την οποία το Μέγαρο Μαξίμου χαρακτηρίζει ως «ιστορική μεταρρύθμιση για την Παιδεία».

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης επισήμανε ότι ο νόμος αυτός «στηρίζει κυρίως το Δημόσιο Πανεπιστήμιο» και τόνισε ότι αφορά τόσο στην απελευθέρωση του Δημόσιου Πανεπιστημίου από την γραφειοκρατία και την ενίσχυση του αυτοδιοίκητου, όσο και στην διαμόρφωση του πλαισίου για την λειτουργία στη χώρα μας, παραρτημάτων ΑΕΙ τα οποία είναι εγκατεστημένα σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε τρίτες χώρες και τα οποία θα έχουν μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Όπως είπε, το δημόσιο πανεπιστήμιο «θα ωφεληθεί με περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο ευρώ από τον Τακτικό Προϋπολογισμό, το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ».

Η «προίκα» των Δημόσιων και Ιδιωτικών πανεπιστημίων

Μεταξύ άλλων ανέφερε ότι περισσότερα από 60 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης θα κατευθυνθούν στην περαιτέρω ενίσχυση της διεθνοποίησης των Πανεπιστημίων, καθώς και ότι έχουν προβλεφθεί πόροι ύψους 50 εκ. ευρώ για την δημιουργία δυνατότητας χρηματοδότησης νεοφυών επιχειρήσεων στα ΑΕΙ η οποία αφορά αποκλειστικά φοιτητές ή ερευνητές.

«Θα αφήσουμε πίσω μας μια αγκύλωση του παρελθόντος που «δαιμονοποιούσε» την ύπαρξη μη κρατικών πανεπιστημίων σαν να επρόκειτο να καταργήσουν τη δημόσια εκπαίδευση. Αυτό ρητά και κατηγορηματικά δεν πρόκειται να συμβεί, προτεραιότητα είναι το δημόσιο Πανεπιστήμιο», υπογράμμισε ο κ. Μαρινάκης, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι «αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι πρέπει να συνεχίσουμε να αποτελούμε μια παγκόσμια εξαίρεση, ως η μόνη χώρα στον πλανήτη που δεν έχει επιτρέψει την ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών τμημάτων ΑΕΙ».

Απλούστευση των διαδικασιών ίδρυσης  Μη Κρατικών Πανεπιστημίων

Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, «τα Πανεπιστήμια αποκτούν μεγαλύτερη ευελιξία ως προς την ίδρυση, συγχώνευση και κατάργηση τμημάτων».

Όπως είπε, «στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο απλουστεύονται οι διαδικασίες που επιβαρύνουν την καθημερινή λειτουργία των ιδρυμάτων, καταργείται η μέχρι σήμερα απαραίτητη υπογραφή του υπουργού Παιδείας ακόμη και σε μικρής κλίμακας αναθεωρήσεις των προϋπολογισμών, ενώ απλοποιούνται οι διαδικασίες όσον αφορά στους Ειδικούς Λογαριασμούς Καινοτομίας και Έρευνας».

Αναφερόμενος στα κριτήρια για την λειτουργία των μη κρατικών Πανεπιστημίων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε ότι «για την εγκατάσταση στην ελληνική επικράτεια παραρτήματος πανεπιστημίου άλλης χώρας το νομοσχέδιο θα προβλέπει ότι πρέπει να γίνει ιδρυματική και τμηματική αξιολόγηση καθώς και πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών του, ενώ η πιστοποίηση θα γίνεται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης με συγκεκριμένες προϋποθέσεις, με ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια.

Η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης θα θέσει αυστηρές προϋποθέσεις προκειμένου να επιτρέπεται η λειτουργία τμημάτων ξένων Πανεπιστημίων στην Ελλάδα, τα οποία θα έχουν μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα», υπογράμμισε και πρόσθεσε ότι για την αδειοδότηση παραρτήματος ξένου Πανεπιστημίου θα πρέπει, μεταξύ άλλων πολλών αυστηρών, προϋποθέσεων:

  • να αποτελείται από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας από τρεις τουλάχιστον πανεπιστημιακές σχολές.
  • να είναι αναγνωρισμένο στη χώρα από την οποία προέρχεται,
  • τα επιμέρους προγράμματα σπουδών να έχουν επίσης πιστοποιηθεί από τη χώρα προέλευσης,
  • οι τίτλοι σπουδών που θα εκδίδονται στην Ελλάδα να προσδίδουν τα ίδια ακαδημαϊκά και επαγγελματικά δικαιώματα με αυτά που ισχύουν στο κράτος προέλευσης.

Αναφορικά με τη ρύθμιση των διδάκτρων

Απαντώντας σε ερώτηση εάν υπάρχει σκέψη στην κυβέρνηση να τεθεί κάποιο όριο στα δίδακτρα ή θα αφεθεί η ίδια η αγορά ελεύθερη να τα καθορίσει με κίνδυνο να υπάρξει και ένα τραστ προς τα πάνω, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος παρέπεμψε στην ίδια την πραγματικότητα, λέγοντας:

«Νομίζω ότι τα Πανεπιστήμια τα οποία θα θέλουν να έρθουν στην χώρα μας και να ιδρύσουν με τις πολύ αυστηρές προϋποθέσεις και τον έλεγχο της αρμόδιας Αρχής , προφανώς θα έρθουν να το κάνουν για να προσελκύσουν φοιτητές. Άρα, αν βάλουν υπέρογκα δίδακτρα δεν θα πετύχουν τον στόχο τους. Θα είναι παραρτήματα χωρίς φοιτητές ή με ελάχιστους φοιτητές. Άρα, αυτό είναι νομίζω που λένε ότι την απάντηση θα την δώσει η ίδια η πραγματικότητα».

Σύμφωνα με τον κ. Μαρινάκη οι όροι για να πάρουν την έγκριση να λειτουργήσουν θα ελεγχθούν πλήρως σε έναν φάκελο που θα κατατεθεί στην Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης και συνολικά στα κριτήρια, στους όρους, στα κτιριακά ζητήματα, έχουν τεθεί πολύ αυστηρές προϋποθέσεις «και αν δει κανείς συγκριτικά τις προϋποθέσεις στην επικείμενη νομοθέτηση σε σχέση με άλλες χώρες, θα δει ότι είναι οι πιο αυστηρές προϋποθέσεις συνολικά στην Ευρώπη».

Προς νέα αναθεώρηση του Άρθρου 16

Ο κ. Μαρινάκης επανέλαβε ότι η λειτουργία παραρτημάτων μη κρατικών Πανεπιστημίων στην βάση του άρθρου 28, δεν αναιρεί την πρόθεση στην επικείμενη αναθεωρητική διαδικασία του Συντάγματος «να προχωρήσουμε και στην αναθεώρηση του άρθρου 16».

Όπως είπε, στην πρώτη περίπτωση μιλάμε για παραρτήματα μη κερδοσκοπικά, μη κρατικά, ενώ στην δεύτερη περίπτωση για αναθεώρηση όπου θα μπορεί και ένας ιδιώτης να ιδρύσει, με τις προϋποθέσεις που θα προβλεφθούν όταν έρθει εκείνη η ώρα, ένα μη κρατικό Πανεπιστήμιο.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επικαλέστηκε επίσης το παράδειγμα της Κύπρου λέγοντας ότι εκεί «η δημιουργία των μη κρατικών Πανεπιστημίων οδήγησε σε ραγδαία ανάπτυξη και στα δημόσια Πανεπιστήμια».
Όπως είπε ο κ. Μαρινάκης, «σίγουρα θα αυξήσει τον ανταγωνισμό, δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα τα δημόσια Πανεπιστήμια γιατί πολλά εξ αυτών είναι στα κορυφαία Πανεπιστήμια του κι την Ευρώπης και του κόσμου, με κορυφαίους καθηγητές και φοιτητές οι οποίοι με κάθε ευκαιρία αποδεικνύουν πόσο μπροστά είναι τα ελληνικά Πανεπιστήμια».